Η ελληνική κυβέρνηση αντάλλαξε κάτι που οι συνομιλητές της ήσαν παλαιόθεν έτοιμοι να παραχωρήσουν με κάτι που δεν ήλπιζαν καν να αποσπάσουν.  

Πώς είναι δυνατόν μια συμφωνία, όπως αυτή των Πρεσπών, που αποδίδεται από τους θιασώτες της στο “θάρρος” της ελληνικής κυβέρνησης και στην “διαπραγματευτική επιδεξιότητα” του υπουργού Εξωτερικών να έχει περιγραφεί ως προς τα βασικά της σημεία στην αμερικανική διπλωματική αλληλογραφία προ δεκαετίας;

Και πώς είναι δυνατόν μια συμφωνία “δίχως νικητές και ηττημένους”, που “δεν ταπεινώνει την απέναντι πλευρά”, όπως υποστήριξε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, να καλύπτει στο σύνολό τους τις κόκκινες γραμμές που έθετε για λογαριασμό των Σκοπίων η άκρως εθνικιστική κυβέρνηση του Νίκολα Γκρούεφσκι;

Η απάντηση είναι σχετικά απλή: η ελληνική κυβέρνηση αντάλλαξε κάτι που οι συνομιλητές της ήσαν παλαιόθεν έτοιμοι να παραχωρήσουν (τον γεωγραφικό προσδιορισμό) με κάτι που δεν ήλπιζαν καν να αποσπάσουν: την ελληνική υπογραφή στην κατοχύρωση της “μακεδονικής” ταυτότητας και γλώσσας.

Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από αμερικανικό διπλωματικό έγγραφο χρονολογούμενο από το 2008 το οποίο διέρρευσε στο WikiLeaks και σημαδεύει από χθες την πολιτική αντιπαράθεση.

Πρόκειται για αναφορά στον τότε πρεσβευτή των ΗΠΑ στα Σκόπια, η οποία δίνει το περίγραμμα των υποχωρήσεων που φερόταν έτοιμη να κάνει η κυβέρνηση του Νίκολα Γκρούεφσκι στο φόντο της εντονότατης διπλωματικής κινητικότητας που είχε αναπτυχθεί, με ενθάρρυνση τόσο του ΟΗΕ όσο και της Ουάσιγκτον, την περίοδο πριν και μετά την Ατλαντική Σύνοδο στο Βουκουρέστι, όπου και προβλήθηκε το άτυπο βέτο Καραμανλή.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι η πλευρά της πΓΔΜ προέκρινε από τότε την υιοθέτηση της ονομασίας “Βόρεια Μακεδονία”, σε συνδυασμό με κινήσεις κατοχύρωσης της “μακεδονικής” εθνότητας και γλώσσας, μέσω μεθόδων (λ.χ. εσωτερικής αλληλογραφίας του ΟΗΕ) τις οποίες δεν θα μπορούσε να παρεμποδίσει η ελληνική πλευρά.

Από αυτή την άποψη τα ανταλλάγματα που απέσπασε η γειτονική χώρα με τη Συμφωνία των Πρεσπών κρίνονται ενισχυμένα, εφόσον οι αναφορές του τελικού κειμένου στα θέματα της εθνικότητας και της γλώσσας συνυπογράφονται και από την ελληνική πλευρά – επιτρέποντας ακριβώς στην κυβέρνηση Ζάεφ να εμφανίζει στο ακροατήριο της τα συμφωνηθέντα ως “εθνική νίκη”.

Από την άλλη πλευρά, βέβαια, οι προτάσεις στις οποίες φερόταν να συναινεί το 2008 ο κατά τα λοιπά αδιάλλακτος Νίκολα Γκρούεφσκι αδυνατούσαν να ικανοποιήσουν την πρωταρχική επιδίωξη της ελληνικής πλευράς, που ήταν η υιοθέτηση μιας ονομασίας erga omnes, με συνταγματική αναθεώρηση.

Αντιθέτως, σύμφωνα με το έγγραφο που διέρρευσε, γινόταν λόγος για σενάρια διπλής και τριπλής ονομασίας, εφόσον το συνταγματικό όνομα της γείτονος θα παρέμενε αμετάβλητο στο εσωτερικό, αλλά και στις διμερείς σχέσεις με όσες χώρες το επιθυμούσαν.

Η υποχώρηση των Σκοπίων στο σημείο αυτό κατέστη δυνατή στις μέρες μας ακριβώς διότι εξασφαλίστηκε το θέμα της εθνότητας και γλώσσας, που αποδεικνύεται ότι από το 2008 ήταν το όντως μείζον για την πλευρά της πΓΔ\Μ.

Τα υπόλοιπα αποτυπώνονται στους πληθωρικούς επαίνους του “διεθνούς παράγοντα” για το κλείσιμο, εις βάρος των ελληνικών θέσεων, ενός “ενοχλητικού” κεφαλαίου…

Οι πολιτικές αντιδράσεις

Υπενθυμίζεται ότι η δημοσιοποίηση του αμερικανικού εγγράφου προκάλεσε ήδη χθες την άμεση αντίδραση του προέδρου της ΝΔ Κυριάκου Μητσοτάκη με γραπτή ανακοίνωσή του.

“Η σημερινή αποκάλυψη από τα Wikileaks ότι τα Σκόπια ζητούσαν ήδη από το 2008 να ονομαστεί η χώρα τους “Βόρεια Μακεδονία” και οι κάτοικοί τους “Μακεδόνες” που μιλούν τη δήθεν “Μακεδονική” γλώσσα, επιβεβαιώνει με τον πιο τραγικό τρόπο αυτό που επισημαίνω όλους αυτούς τους μήνες: Ότι οι κ. Τσίπρας, Καμμένος και Κοτζιάς θέλησαν να εμφανίσουν ως τάχα επιτυχία τους μία άκρως επιζήμια συμφωνία για την Ελλάδα, καθώς ικανοποίησαν όσα διαχρονικά ζητούσαν τα Σκόπια και απέρριπταν όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις”, ανέφερε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και επανέλαβε τη δέσμευσή του ότι “η ΝΔ δεν πρόκειται να κυρώσει αυτή τη συμφωνία”.

Σε απάντησή του ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς ανέφερε μεταξύ άλλων: “Είναι γνωστό ότι ο κύριος Γκρούεφσκι δεν ήθελε οποιαδήποτε λύση του ονοματολογικού ζητήματος. Προκειμένου να κοροϊδεύει τον διεθνή παράγοντα παρίστανε ως να αποδεχόταν αναγκαστικά έναν συμβιβασμό. Ουδείς τον πίστευε. Εκτός, εκ των υστέρων, από τον κ. Μητσοτάκη”. Ο υπουργός Εξωτερικών κατηγορεί την ΝΔ ότι παραβλέπει πως σύμφωνα με το δημοσιευθέν αμερικανικό έγγραφο, η σκοπιανή πλευρά ήθελε να χρησιμοποιεί το συνταγματικό της όνομα νέτο-σκέτο “Μακεδονία” για εσωτερική χρήση, κάτι που, όπως λέει, η κυβέρνηση της ΝΔ είχε αποδεχτεί.

“Φαίνεται ότι ο κύριος Μητσοτάκης θέλει να ξεχάσει ότι αυτός ο τόπος κυβερνήθηκε και από τη ΝΔ. Του σημειώνω: η απόρριψη εκ μέρους του της πολιτικής του Κων. Μητσοτάκη και του Κ. Καραμανλή στο Μακεδονικό είναι πρόβλημα δικό του, ίσως της ΝΔ. Αλλά δεν θα γίνει πρόβλημα για τη χώρα”, κατέληξε ο κ. Κοτζιάς.

capital.gr