Τι επισημαίνει η αμερικανική εταιρία αναλύσεων για τα όσα είπε ο πρόεδρος της Κομισιόν στην ετήσια ομιλία του στο ΕΚ
Στις 12 Σεπτεμβρίου, ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Jean-Claude Juncker στην ετήσια ομιλία του για την «κατάσταση της Ένωσης» έδωσε το περίγραμμα για τους κύριους πολιτικούς στόχους του εκτελεστικού βραχίονα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους επόμενους μήνες. Ο κ. Juncker έκανε προτάσεις με σχέδια, στα οποία θα συμφωνήσουν τα περισσότερα κράτη μέλη, όπως η ενίσχυση της προστασίας των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης, αλλά έκανε αναφορά επίσης σε προτάσεις, όπως ο τερματισμός της λήψης αποφάσεων µε ομοφωνία για την εξωτερική πολιτική και τη φορολογία, γεγονός που θα αποτελέσει αιτία αντιπαράθεσης στην Ευρώπη.
Μεταξύ των πολλών θεμάτων που έθιξε στην ομιλία του, ο Juncker ζήτησε μια ενωμένη και πιο αυτόνομη Ευρωπαϊκή Ένωση που θα διαδραματίσει μεγαλύτερο ρόλο στις παγκόσμιες υποθέσεις. Κάλεσε τα κράτη μέλη να αυξήσουν τη συνεργασία τους στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας, αναφέροντας επίσης ότι το ευρώ θα πρέπει να έχει μεγαλύτερο ρόλο στη διεθνή σκηνή. (Ο Juncker χαρακτήρισε «παράλογο» το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πληρώνει σε αμερικανικά δολάρια για τις περισσότερες εισαγωγές στην ενέργεια, ενώ υποσχέθηκε μέχρι το τέλος του έτους πρωτοβουλίες για την ενίσχυση του διεθνούς ρόλου του ευρώ). Οι δηλώσεις αυτές ευθυγραμμίζονται με την συνεχιζόμενη ώθηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αύξηση της στρατηγικής της αυτονομίας σε μια περίοδο αυξανόμενης αβεβαιότητας σχετικά με την παγκόσμια τάξη και το μέλλον της σχέσης Ευρωπαϊκής Ένωσης-Ηνωμένων Πολιτειών.
Η μετανάστευση ήταν επίσης ψηλά στα θέματα της ομιλίας του Juncker, καθώς υποσχέθηκε να ενισχύσει την ευρωπαϊκή συνοριοφυλακή και ακτοφυλακή, να επιταχύνει την επιστροφή των παράνομων μεταναστών στις χώρες καταγωγής τους και να αυξήσει την πολιτική και οικονομική συνεργασία με τις αφρικανικές χώρες. Με αυτές τις ανακοινώσεις, εμμέσως αναγνώρισε τα εθνικιστικά και ευρωσκεπτικιστικά πολιτικά κόμματα σε ολόκληρη την Ένωση, τα οποία χρησιμοποιούν τη μετανάστευση ως κεντρικό θέμα στις προεκλογικές εκστρατείες. Με τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που διεξάγονται τον Μάιο σε ολόκληρη την Ευρώπη, ο Juncker στέλνει το μήνυμα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση κάνει περισσότερα για το συγκεκριμένο θέμα.
Τέλος, ο κ. Juncker ζήτησε αναφορικά με ζητήματα εξωτερικής πολιτικής να αντικατασταθεί η λήψη αποφάσεων µε οµοφωνία από την λήψη αποφάσεων µε ειδική πλειοψηφία. Κράτη- μέλη, όπως η Γαλλία και η Γερμανία εδώ και πολύ καιρό ασκούν κριτική στην πολιτική που απαιτεί ομόφωνες αποφάσεις σχετικά με ζητήματα, όπως η επιβολή κυρώσεων σε τρίτες χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, γεγονός που δίνει σε κάθε κράτος μέλος το δικαίωμα του βέτο (αρνησικυρίας). (Για παράδειγμα, νωρίτερα φέτος, η Ιταλία απειλούσε να ασκήσει βέτο στις κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης εναντίον της Ρωσίας). Ειδικότερα, ο κ. Juncker πρότεινε την επέκταση του συστήματος ψηφοφορίας για την λήψη αποφάσεων με ειδική πλειοψηφία, να εφαρμοστεί επίσης και σε θέματα που άπτονται με την φορολογία. Κάτι τέτοιο θα είναι αμφιλεγόμενο. Χώρες με χαμηλή φορολογία, όπως η Ιρλανδία και η Ουγγαρία έχουν ήδη εκφράσει την εναντίωσή τους στις πρόσφατες φορολογικές προτάσεις, όπως η ομογενοποίηση των εταιρικών φόρων της Ένωσης ή η καθιέρωση φόρου σε ολόκληρη την Ένωση για τις εταιρείες ψηφιακής τεχνολογίας.
Ο στόχος της αντικατάστασης της λήψης αποφάσεων με ομοφωνία από την ειδική πλειοψηφία είναι να καταστεί πιο αποτελεσματική (διαδικασία της λήψης αποφάσεων). Αλλά το πρόβλημα είναι ότι ακόμη και αν γίνει αυτή η αλλαγή στους μηχανισμούς ψηφοφορίας απαιτείται να υπάρχει πρώτα ομοφωνία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα προσπαθήσει σκληρά να κερδίσει την ομόφωνη αυτή στήριξη, δεδομένου ότι πολλές χώρες βλέπουν την ομοφωνία, και τη δύναμη της αρνησικυρίας (βέτο) που τη συνοδεύει, ως έναν τρόπο με τον οποίο προστατεύονται τα εθνικά τους συμφέροντα.
Κατά τους επόμενους μήνες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποβάλει επίσημες προτάσεις πολιτικής σχετικά με τα θέματα στα οποία αναφέρθηκε ο κ. Juncker, αλλά η τελική απόφαση βρίσκεται στα χέρια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το οποίο εκπροσωπεί όλα τα κράτη μέλη, και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Και οι εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ο διορισμός της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής τον επόμενο χρόνο θα μπορούσαν να καταλήξουν να αλλάξουν τις πολιτικές προτεραιότητες της Ένωσης. Επιπλέον, ακόμα κι αν δεν μπορεί να είναι σίγουρος ότι θα εφαρμοστούν όλες οι ιδέες του, ο κύριος στόχος του Juncker με αυτήν την τελευταία ομιλία του ήταν να δώσει νέα πνοή στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε μια εποχή που τα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν την παγκόσμια αβεβαιότητα καθώς και εσωτερικές τριβές.
Δημοσιεύθηκε στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής
