Τι αναφέρει η ανάλυση της Αμερικανικής Εταιρίας Γεωπολιτικών Αναλύσεων
Τι συνέβη
Στις 9 Οκτωβρίου, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) δημοσίευσε την τελευταία του έκθεση για την Παγκόσμια Οικονομική Προοπτική (World Economic Outlook). Η τελευταία έκθεση είχε κυκλοφορήσει τον Ιούλιο, προτού οι Ηνωμένες Πολιτείες ξεκινήσουν να εφαρμόζουν τους σημαντικούς δασμούς έναντι της Κίνας και συνεχίσουν επίσης τις απειλές τους για τη θέσπιση δασμών στον τομέα της παγκόσμιας αυτοβιομηχανίας.
Το ΔΝΤ επικαιροποίησε το μοντέλο των προσδοκιών για την οικονομική ανάπτυξη με βάση νέα δεδομένα, όπως η αύξηση των παγκόσμιων τιμών του πετρελαίου και όλων των δασμών που ισχύουν επί του παρόντος, συμπεριλαμβανομένων και των δασμών που καλύπτουν τα κινεζικά εμπορεύματα, ύψους 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων που έθεσαν σε εφαρμογή οι Ηνωμένες Πολιτείες τον περασμένο μήνα, καθώς και το αμερικανικό σχέδιο αύξησης των εν λόγω δασμών από 10 σε 25% από τις αρχές του 2019. Το μοντέλο αυτό δεν συνυπολογίζεται στο μέλλον της Συμφωνίας Ελεύθερων Συναλλαγών της Βόρειας Αμερικής, αν και δεν θα έχει σημαντικό αντίκτυπο τώρα που υπεγράφη η συμφωνία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών, Μεξικού και Καναδά (USMCA).
Το βασικό σενάριο του ΔΝΤ
Συνολικά, οι εκτιμήσεις του ΔΝΤ τον Οκτώβριο για την ανάπτυξη το 2018 και το 2019 σε σύγκριση με τις εκθέσεις του Ιουλίου και του Απριλίου μειώθηκαν κατά 0,2% σε 3,7% τόσο για το 2018 όσο και για το 2019. Οι αναθεωρήσεις (της έκθεσης) για το 2018 για τις Ηνωμένες Πολιτείες και την ευρωζώνη παραμένουν αμετάβλητες, αν και το ΝΔΤ αναμένει μείωση κατά 0,2% στην ανάπτυξη των Ηνωμένων Πολιτειών το 2019. Ο οργανισμός προβλέπει επίσης μια επίσης μείωση κατά 0,2% στην ανάπτυξη της Κίνας το 2019.
Ορισμένες από τις περιοχές που στην αναθεώρηση παρουσιάζουν πτωτικές τάσεις είναι η αναδυόμενη και αναπτυσσόμενη Ευρώπη (η οποία συμπεριλαμβάνει και την Τουρκία), -των οποίων ο γενικός ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ για το 2019 είναι κατά 1,6% χαμηλότερος από την έκθεση του Ιουλίου – τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, το Αφγανιστάν και το Πακιστάν. Η αναθεώρηση που έγινε προς τα κάτω κατά 1,2% για το 2019 για τις δύο τελευταίες αυτές περιοχές, είναι κυρίως λόγω των αμερικανικών κυρώσεων στο Ιράν.
Δημιουργία πρόσθετων σεναρίων
Το ΔΝΤ μοντελοποίησε επίσης τέσσερα σενάρια – κάθε ένα φτιαχνόταν πάνω στο προηγούμενο – για να απεικονίσει τη μελλοντική κατεύθυνση των παγκόσμιων εμπορικών σχέσεων. Ο οργανισμός αποκαλεί αυτά τα μοντέλα “επίπεδα δασμών”, προσθέτοντας πρόσθετες δυνητικές προβλέψεις στην βασική πρόβλεψη, η οποία διαμορφώνεται μόνο με τους σημερινούς δασμούς.
Σύμφωνα με το πρώτο σενάριο, αν οι Ηνωμένες Πολιτείες εφαρμόσουν δασμούς ύψους 267 δις δολαρίων στην Κίνα, ωθώντας το Πεκίνο να αντιδράσει με τον ίδιο τρόπο σε ισοδύναμο ποσό για τις αμερικανικές εξαγωγές το 2019, το ΑΕΠ της Κίνας το 2019 θα μειωθεί κατά περίπου 1% ως προς το βασικό σενάριο. Το αμερικανικό ΑΕΠ στο μεταξύ, θα μειωνόταν μόνο κατά 0,2% περίπου.
Το δεύτερο σενάριο εξετάζει τι θα μπορούσε να συμβεί εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες εφαρμόσουν επίσης το 2019 25% σε δασμούς για τα αυτοκίνητα και τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων και οι άλλες χώρες απαντήσουν με τον ίδιο τρόπο. Ένα τέτοιο γεγονός θα είχε τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στο Μεξικό και τον Καναδά, καθώς το ΑΕΠ τους θα υποχωρούσε κατά 1,2% έως το 2020 σε σύγκριση με το βασικό σενάριο. Σε αυτό το ίδιο σενάριο, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πληγούν επίσης πολύ, σημειώνοντας μείωση του ΑΕΠ κατά 0,6% έως το 2020. Οι δασμοί θα έχουν ελάχιστο αντίκτυπο σε Ευρώπη και Ασία. Ωστόσο, λόγω της συμφωνίας Ηνωμένων Πολιτειών, Μεξικού και Καναδά (USCMA), αυτό το σενάριο δεν είναι πιθανό.
Το τρίτο και το τέταρτο σενάριο προσθέτουν μείωση κατά 1% στις επενδύσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες και προσομοιώνουν πτώση στα εταιρικά κέρδη των Ηνωμένων Πολιτειών κατά 15%. Τα πιθανά γεγονότα θα επηρεάσουν τις αποκλίσεις στις τιμές των εταιρικών ομολόγων και θα αυξήσουν το κόστος δανεισμού, ενώ την ίδια στιγμή θα μπορούσαν να επιβραδύνουν την αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ από 0,6% έως 0,8%.
Γιατί έχει σημασία
Οι προσδοκίες του ΔΝΤ για την επιβραδυνόμενη οικονομική ανάπτυξη δεν είναι αποτέλεσμα μόνο της εμπορικής πολιτικής των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά οι κινήσεις της Ουάσιγκτον έχουν εξαιρετική επιρροή. Παρόλο που φαίνεται ότι υπάρχει εμπορική ένταση μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Κίνας για χρόνια και οι απειλές για δασμούς κλιμακώθηκαν σημαντικά από τον Ιούλιο, οι ισχύοντες δασμοί βρίσκονται εν ισχύ μόνο για τρεις μήνες.
Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου δεδομένα που να αντικατοπτρίζουν τον αντίκτυπό τους, αφήνοντας ανοικτά ερωτήματα σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο ο εμπορικός καυγάς Ηνωμένων Πολιτειών-Κίνας θα επηρεάσει τις πολιτικές των παγκόσμιων κεντρικών τραπεζών. Οι αγορές προβλέπουν με πιθανότητα κατά 80% ότι η ομοσπονδιακή τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών θα αυξήσει τα επιτόκια κατά την προσεχή συνεδρίαση της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Ανοικτής Αγοράς τον Δεκέμβριο.
