Έντονα πολωμένο το πολιτικό κλίμα
Οι Αμερικανοί ψηφοφόροι καλούνται να ανανεώσουν τις έδρες όλων των Βουλευτών (435), του ενός σώματος του Κογκρέσου και 35 από τις 100 έδρες της Γερουσίας (το έτερο σώμα του Κογκρέσου). Οι βουλευτές έχουν διετή θητεία, οι Γερουσιαστές εξαετή. Επίσης, από τις σημερινές εκλογές, θα αναδειχθούν οι 36 από τους 50 Κυβερνήτες.
Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έβαλε τον εαυτό του στο πρώτο πλάνο καθ’ όλη τη διάρκεια της εκστρατείας ενόψει των σημερινών ενδιάμεσων εκλογών, συνέχιζε ως αργά το βράδυ της Δευτέρας την προσπάθεια στην οποία αποδύθηκε για να κινητοποιήσει τους οπαδούς του, εμφανιζόμενος σε αλλεπάλληλες συγκεντρώσεις και συνεχίζοντας το σφυροκόπημα των Δημοκρατικών, αφού επέλεξε τους τελευταίους μήνες να μετατρέψει τη σημερινή αναμέτρηση σε άτυπο δημοψήφισμα για την προεδρία του.
«Αισθάνομαι σαν να είμαι εγώ στο ψηφοδέλτιο», τόνισε, απευθυνόμενος σε ενθουσιώδεις υποστηρικτές του στο Κλίβλαντ του Οχάιο. «Πρέπει να πάτε να ψηφίσετε», πρόσθεσε, επιμένοντας πως αυτό που διακυβεύεται είναι η προεδρία του και η πολιτική του. «Άμα θέλετε περισσότερα καραβάνια, περισσότερο έγκλημα, ψηφίστε Δημοκρατικούς. Αν θέλετε ασφαλείς κοινότητες, ψηφίστε Ρεπουμπλικανούς», πέταξε, επιμένοντας να βάζει το ζήτημα της μετανάστευσης και της εγκληματικότητας, που κατ’ αυτόν συνδέονται άρρηκτα, στο επίκεντρο.
Είναι πολύ δύσκολο να γίνουν ασφαλείς προβλέψεις για τα αποτελέσματα. Τα πρώτα εκλογικά τμήματα θα ανοίξουν στις 06:00 (13:00 ώρα Ελλάδας) στην ανατολική ακτή της χώρας.
«Αύριο διακυβεύονται όλα όσα οικοδομήσαμε», επέμεινε ο Τραμπ, μιλώντας σε υποστηρικτές του στην Ιντιάνα, Πολιτεία-κλειδί όπου οι Ρεπουμπλικάνοι χρειάζεται να κερδίσουν αν θέλουν να διατηρήσουν τον έλεγχο της Γερουσίας.
Μετά το σοκ του 2016, οι Δημοκρατικοί είναι φαβορί, κατά τις δημοσκοπήσεις, για την ανάκτηση του ελέγχου της Βουλής των Αντιπροσώπων (435 έδρες), ενώ οι Ρεπουμπλικάνοι φέρονται να οδεύουν να κρατήσουν τον έλεγχο της Γερουσίας (100 έδρες, κρίνονται οι 35).
Ανησυχώντας για το ενδεχόμενο μια νίκη των Δημοκρατικών να οδηγήσει σε παράλυση την προεδρία και την κυβέρνησή του, ο αμερικανός πρόεδρος ρίχτηκε με όλες του τις δυνάμεις στην εκστρατεία.
Εκτός από το Οχάιο και την Ιντιάνα, ο δισεκατομμυριούχος εμφανίστηκε επίσης στο Μιζούρι, όπου γινόταν άλλη μια συγκέντρωση με γενικό τίτλο «Make America Great Again» — το κεντρικό σύνθημα της δικής του, νικηφόρας, προεκλογικής εκστρατείας του 2016. Ο εβδομηντάρης πρόεδρος δεν αναμενόταν να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο παρά πολύ μετά τα μεσάνυχτα (τοπική ώρα).
Στον αντίποδα, οι υποψήφιοι των Δημοκρατικών, ελλείψει νέων προσωπικοτήτων που να έχουν απήχηση εθνικής εμβέλειας, βασίστηκαν στην υποστήριξη του πρώην προέδρου Μπαράκ Ομπάμα και του πρώην αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν.
Το αποτέλεσμα θα είναι «καλό για εμάς στη Γερουσία και πιστεύω ότι θα επιτύχουμε επίσης ένα πολύ καλό αποτέλεσμα στη Βουλή», είπε ο Τραμπ τη Δευτέρα, παρότι αναγνώρισε ότι η ιστορική τάση θέλει το κυβερνών κόμμα να ηττάται στις ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ.
Και στα δύο στρατόπεδα, η προσπάθεια συνεχιζόταν ως την ύστατη στιγμή για την κινητοποίηση των εκλογέων. Οι ψήφοι των νέων, των μελών των μειονοτήτων και των γυναικών ίσως αποδειχθούν καθοριστικές.
Ένδειξη του μεγάλου ενδιαφέροντος που προκαλεί η αναμέτρηση: ήδη, πάνω από 30 εκατομμύρια πολίτες έχουν ήδη ψηφίσει εκ των προτέρων ή επιστολικά, σύμφωνα με αμερικανικά ΜΜΕ, αριθμός πολύ υψηλότερος από τα 22 εκατομμύρια που είχαν κάνει το ίδιο στην προηγούμενη τέτοια διαδικασία, το 2014. Το ποσοστό της συμμετοχής, για τα αμερικανικά δεδομένα, αναγγέλλεται υψηλό.
Η απώλεια του ελέγχου της Βουλής των Αντιπροσώπων, παρά τα εξαίρετα στοιχεία για την πορεία των οικονομικών δεικτών, θα αποτελούσε βαρύ πλήγμα για τον Τραμπ, ο οποίος αυτοπροβάλλεται ως ο εγγυητής της καλής υγείας της αμερικανικής οικονομίας.
Ο μεγιστάνας των ακινήτων, ο οποίος είχε αρχίσει την προεκλογική του εκστρατεία για την προεδρία χαρακτηρίζοντας συλλήβδην τους μετανάστες από το Μεξικό «βιαστές», επέλεξε εκ νέου να θέσει το ζήτημα της παράτυπης μετανάστευσης στην καρδιά της εκστρατείας, μιλώντας περί επαπειλούμενης «εισβολής».
Από την πλευρά τους, οι Δημοκρατικοί επικέντρωσαν τη δική τους προεκλογική εκστρατεία στην υπεράσπιση του συστήματος υγείας όπως μεταρρυθμίστηκε επί των ημερών του Μπαράκ Ομπάμα, αλλά ακόμη περισσότερο στην απόρριψη του προέδρου Τραμπ, που πολλοί από τους υποψήφιούς τους δεν έπαψαν να χαρακτηρίζουν ψεύτη και καταλύτη των πρόσφατων βίαιων επεισοδίων ρατσιστικού και αντισημιτικού χαρακτήρα, που βύθισαν τη χώρα στο πένθος.
Η τελευταία δημοσκόπηση που διενεργήθηκε από το ινστιτούτο SSRS για λογαριασμό του τηλεοπτικού δικτύου CNN κατέδειξε πως ο Τραμπ έχει πολλούς λόγους να ανησυχεί για την ψήφο των γυναικών: το 62% εξ αυτών υποστηρίζει τους Δημοκρατικούς.
Οι δημοσκοπήσεις θέλουν την αντιπολίτευση να επικρατεί στη Βουλή των Αντιπροσώπων, όπου οι Δημοκρατικοί πρέπει να αποσπάσουν 23 έδρες από τους Ρεπουμπλικάνους για να εξασφαλίσουν την πλειοψηφία.
Όμως οι έρευνες υποδεικνύουν αμφίρροπες μάχες σε τουλάχιστον είκοσι εκλογικές περιφέρειες, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορεί να ειπωθεί με βεβαιότητα ποιο κόμμα θα νικήσει, προειδοποιούν αναλυτές των ινστιτούτων δημοσκοπήσεων, ακόμα ζεματισμένοι από την «έκπληξη» της επικράτησης του Τραμπ το 2016.
Στη Γερουσία, οι Ρεπουμπλικάνοι προβλέπουν, και το λένε μεγαλοφώνως, πως θα ενισχύσουν την πλειοψηφία τους, αφού έχουν στα χέρια τους γερά χαρτιά: αυτό το ένα τρίτο των εδρών του σώματος που θα ανανεωθεί φέτος κρίνεται κυρίως σε Πολιτείες όπου πλειοψηφεί το συντηρητικό στοιχείο. Μεταξύ των κατόχων των 35 εδρών που κρίνονται, στην πιο δύσκολη θέση βρίσκονται οι Δημοκρατικοί που έχουν εκλεγεί στη Βόρεια Ντακότα, στην Ιντιάνα, στη Μοντάνα και στο Μιζούρι.
Στην περίπτωση που το 116ο Κογκρέσο, που θα συγκροτηθεί σε σώμα την 3η Ιανουαρίου 2019, είναι διχασμένο, θα εγερθούν πολλά εμπόδια στον δρόμο του 45ου προέδρου των ΗΠΑ, το πρόγραμμα του οποίου θα είναι πρακτικά αδύνατο να μετουσιωθεί σε νόμους, τουλάχιστον τους 22 μήνες που θα απομένουν ως τον Νοέμβριο του 2020.
Όμως «αν οι Δημοκρατικοί χάσουν αυτές τις εκλογές, δεν θα απομένει πλέον κανένα μέσο ελέγχου» της εξουσίας του Τραμπ, έκρινε, εμφανώς θορυβημένος, ένας ψηφοφόρος που ζει στο Νιού Τζέρσεϊ, ο Τζόναθαν Φριτς.
Στην καρδιά μιας από τις μάχες που προσελκύουν το εντονότερο ενδιαφέρον, ο Μπέτο Ο’Ρουρκ, υποψήφιος των Δημοκρατικών για τη Γερουσία, εμφανίστηκε αισιόδοξος τη Δευτέρα, παρά τη διαφορά που τον χωρίζει από τον Ρεπουμπλικάνο αντίπαλό του, τον Τεντ Κρουζ, στις δημοσκοπήσεις (–6,5 μονάδες). «Από εμάς εξαρτάται αν θα νικήσουμε», είπε κατά τη διάρκεια συγκέντρωσης στο Χιούστον. Οι ψηφοφόροι καλούνται «να αποφασίσουν για το μέλλον όχι μόνο του Τέξας, αλλά της χώρας», πρόσθεσε ο σαραντάρης, που πολλοί διαβλέπουν ότι θα διεκδικήσει το χρίσμα των Δημοκρατικών ώστε να είναι ο υποψήφιος του κόμματος για την προεδρία το 2020.
Στο μεταξύ, λίγες ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες, ήδη 36 εκατομμύρια ψηφοφόρων έχουν ψηφίσει. Ο αριθμός αυτός της αυξημένης συμμετοχής στην πρώιμη ψηφοφορία, προδιαθέτει για έναν μεγάλο αριθμό συμμετοχής στην σημερινή εκλογική διαδικασία, αλλά και για μεγάλες εκπλήξεις στην διάρκεια της νύχτας, όταν θα ανακοινώνονται τα αποτελέσματα, σχολιάζει το “Politico.”
Ο ενθουσιασμός των Ρεπουμπλικάνων για τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, αλλά και η ορμή των Δημοκρατικών προκειμένου να τον αποκηρύξουν σήμερα, οδήγησε τους ψηφοφόρους νωρίς στις κάλπες, καθώς το 2014 είχαν επιλέξει να ψηφίσουν νωρίς 27,2 εκατομμύρια Αμερικανοί ψηφοφόροι, σύμφωνα με τον Μάικλ ΜακΝτόναλντ, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα που παρακολουθεί και καταγράφει την συμμετοχή στις αμερικανικές εκλογές.
Η τάση αυτή, της πρόωρης συμμετοχής στις εκλογές αναμένεται να διευρυνθεί, καθώς αυτοί που αποφάσισαν να ψηφίσουν νωρίτερα φέτος στο Τέξας, στη Νεβάδα και στην Αριζόνα, είναι ήδη περισσότεροι από την πρόωρη συμμετοχή στις κάλπες που έχει καταγραφεί στις τελευταίες ενδιάμεσες εκλογές, όπως δείχνουν τα στοιχεία του ΜακΝτόναλντ.
Επίσης, σε αρκετές πολιτείες αναμένεται να ξεπεράσουν τα συνήθη ποσοστά συμμετοχής σε μη-προεδρικές εκλογές, ακόμη και με ελάχιστη διαφοροποίηση.
Όπως διαφαίνεται το υψηλό ποσοστό συμμετοχής, μπορεί να εξελιχθεί στον αστάθμητο παράγοντα που θα κρίνει το τελικό εκλογικό αποτέλεσμα, πέρα από την εικόνα που έχουν δώσει μέχρι σήμερα οι δημοσκοπήσεις, για τις προτιμήσεις των ψηφοφόρων, αλλά και την πιθανή διαμόρφωση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, στα δύο νομοθετικά σώματα του Κογκρέσου.
“Δεν πρόκειται για μία συνηθισμένη εκλογή. Αυτό που μπορεί να υποθέσει κανείς με ασφάλεια, είναι ότι γινόμαστε μάρτυρες μιας υβριδικής ενδιάμεσης / προεδρικής εκλογής,” από την άποψη της συμμετοχής των ψηφοφόρων, δήλωσε ο ΜακΝτόναλντ στο “Politico.”
Ο ΜακΝτόναλντ προέβλεψε ότι από την στιγμή που θα έχει ολοκληρωθεί η πρώιμη ψηφοφορία, ο αριθμός συμμετοχής των ψηφοφόρων σε κάθε αμερικανική πολιτεία θα είναι μεγαλύτερος από τον αριθμό συμμετοχής που καταγράφηκε το 2014 και αυτό θα αλλάξει και το συνολικό ποσοστό συμμετοχής των ψηφοφόρων, στις σημερινές ενδιάμεσες εκλογές.
Ο Τομ Μπόνιερ, εκτελεστικός διευθυντής της εταιρίας Target Firm που επεξεργάζεται στοιχεία των Δημοκρατικών, πρόβλεψε ότι η πρόωρη συμμετοχή στις κάλπες μπορεί να ξεπεράσει και τα σαράντα εκατομμύρια των ψηφοφόρων, όταν η διαδικασία αυτή θα έχει ολοκληρωθεί.
Οι αναλυτές των εκλογικών αποτελεσμάτων στις ΗΠΑ, είναι προσεκτικοί σχετικά με το πιο κόμμα θα συγκεντρώσει ένα εκλογικό πλεονέκτημα, από την καταμέτρηση του συνόλου των ψήφων κατά την πρόωρη ψηφοφορία.
Παράλληλα, επισημαίνουν τον κίνδυνο της παραπλάνησης από τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων που ενδεχόμενα στηρίχτηκαν στα δεδομένα της συμμετοχής προηγούμενων ενδιάμεσων εκλογικών αναμετρήσεων, ώστε να διατυπώσουν μία τελική εκτίμηση αναφορικά με το ποιο μπορεί να είναι το τελικό αποτέλεσμα των εκλογών.
Ο ΜακΝτόναλντ και η ομάδα έρευνας της Edison Media Research που πραγματοποιούν μία αναθεωρημένη δημοσκόπηση μετά τα απογοητευτικά αποτελέσματα του 2016, προβλέπουν ότι ο συνολικός αριθμός των ψηφοφόρων που θα πάνε στις κάλπες θα φτάσει στα 105,5 εκατομμύρια πολίτες. Ο αριθμός αυτός, ανταποκρίνεται σε ποσοστό περίπου 45% του νόμιμου εκλογικού σώματος.
Μία τέτοια συμμετοχή, θα είναι σημαντικά αυξημένη σε σύγκριση με τις ενδιάμεσες εκλογές που πραγματοποιήθηκαν το 2014 και οι οποίες χαρακτηρίστηκαν από τον ασυνήθιστα χαμηλό αριθμό συμμετοχής των ψηφοφόρων.
Στις ενδιάμεσες εκλογές που πραγματοποιήθηκαν πριν από τέσσερα χρόνια ψήφισαν λιγότεροι από 82 εκατομμύρια ψηφοφόροι, έναντι των 137 εκατομμυρίων ψηφοφόρων που πήγαν στις κάλπες για τις προεδρικές εκλογές του 2016.
“Νομίζω ότι όλοι μας κάναμε μία ασφαλή πρόβλεψη ότι το 2018, δεν μοιάζει σε τίποτα με το 2014,” είπε χαρακτηριστικά ο Μπόνιερ.
Παράλληλα, επεσήμανε τον κίνδυνο που υπάρχει από την υποεκτίμηση της δημογραφικής σύνθεσης μιας εκλογικής περιφέρειας, ακόμη και για μερικές ποσοστιαίες μονάδες, ώστε τα αποτελέσματα μιας δημοσκόπησης να μην ανταποκρίνονται στα πραγματικά εκλογικά αποτελέσματα της σημερινής συμμετοχής στις κάλπες.
Μερικές δημοσκοπήσεις (Monmouth University, New York Times / Siena College) προχώρησαν σε προσαρμογές δημοσιοποιώντας πολλαπλά αποτελέσματα για κάθε δημοσκόπηση κι ανάλογα με τις αλλαγές που θα προκληθούν από τα διαφορετικά σενάρια της συμμετοχής των ψηφοφόρων. Το μέσο αποτέλεσμα των δημοσκοπήσεων που πραγματοποιήθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες, προβλέπει αύξηση του αριθμού της συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία.
Στην πρώτη δημοσκόπηση (Times/Siena) για την προεκλογική εκστρατεία επανεκλογής στην Βουλή των Αντιπροσώπων του Ρεπουμπλικάνου Πέτε Σέσιονς (Τέξας) υπήρχε η πρόβλεψη συμμετοχής 194.000 ψηφοφόρων, ενώ στην δεύτερη δημοσκόπηση η πρόβλεψη αυτή της συμμετοχής, αυξήθηκε στις 211.000 για τα προάστια του Ντάλας.
Ωστόσο, σύμφωνα με τα στοιχεία της τοπικής κομητείας περισσότεροι από 188.000 ψηφοφόροι έχουν ψηφίσει πρόωρα στην Κομητεία του Ντάλας (ποσοστό 7% του πληθυσμού της εκλογικής περιφέρειας του Σέσιονς ανήκει σε άλλη κομητεία, η οποία δεν έχει προχωρήσει σε δημοσιοποίηση του συνολικού αποτελέσματος της πρόωρης ψηφοφορίας).
Το υψηλό ποσοστό της συμμετοχής ήταν υπέρ των Δημοκρατικών σε μερικά από τα μοντέλα των δημοσκοπήσεων (Times/Siena).
Η Μάρα Σάτμαν, καθηγήτρια δημόσιας διοίκησης (Connecticut College) δήλωσε ότι είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς ποιος μπορεί να επωφεληθεί από το υψηλό ποσοστό συμμετοχής στην πρόωρη ψηφοφορία, καθώς αρκετοί ψηφοφόροι θα είχαν ψηφίσει έτσι κι αλλιώς, ανεξάρτητα από το αν υπάρχει η επιλογή να ψηφίσουν πιο νωρίς. Η ίδια τονίζει ότι το συνολικό ποσοστό συμμετοχής θα καθοριστεί μετά από την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Από την άλλη μεριά, ο Μπόνιερ δήλωσε ότι υπάρχει μία αύξηση του αριθμού των μη συνηθισμένων ψηφοφόρων. Μεταξύ αυτών, τα άτομα νεαρής ηλικίας, αλλά κι όσοι ψηφίζουν για πρώτη φορά, που ενδεχόμενα να ωφελήσει τους Δημοκρατικούς. Ωστόσο και μία τέτοια εξέλιξη δεν μπορεί να εγγυηθεί ένα επιτυχές αποτέλεσμα για το στρατόπεδο των Δημοκρατικών.
“Η αναπάντητη ερώτηση που δεν θα απαντηθεί μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας είναι: Οι τάσεις αύξησης της συμμετοχής που καταγράφηκαν στην πρόωρη ψηφοφορία θα συνεχιστούν την ημέρα των εκλογών;” Αναρωτήθηκε ο Μπόνιερ για να συνεχίσει τον προβληματισμό του: “ή θα αντιστραφεί; Το 2016 σε πολλές περιπτώσεις υπήρξε αντιστροφή. Δε νομίζω ότι κάποιος μπορεί να στοιχηματίσει για το πως θα εξελιχθεί η κατάσταση προς την μία ή την άλλη κατεύθυνση,” τόνισε ο ίδιος.
tovima.gr
