Όλη σχεδόν η Ιεραρχία είναι εναντίον της συμφωνίας Ιερωνύμου-Τσίπρα, με τα πυρά να συγκεντρώνονται εναντίον του Αρχιεισκόπου Αθηνών
Από τα πρώτα θέματα της σημερινής ειδησεογραφίας είναι τα τεκταινόμενα στην Εκκλησία μετά και την σύγκληση της Ιεραρχίας την προηγούμενη Παρασκευή, στη διάρκεια της οποίας η μεγάλη πλειοψηφία των Μητροπολιτών τάχθηκε εναντίον του Αρχιεπισκόπου Αθηνών κ. Ιερωνύμου. Έντυπα και ηλεκτρονικά Μέσα Ενημέρωσαν αφιερώνουν μεγάλο χώρο στα όσα συμβαίνουν στο χώρο της Εκκλησίας, στις αντιδράσεις που σημειώνονται εκ μέρους των Μητροπολιτών, καθώς και στα σενάρια για την επόμεν η μέρα.
Το protothema.gr με τίτλο στο ρεπορτάζ “Ιερός πόλεμος» χωρίς τέλος με 74 Ιεράρχες απέναντι από τη συμφωνία Τσίπρα-Ιερώνυμου” αναφέρει τα εξής:
Ενώ αναμένεται η «απάντηση» της Ιεραρχίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου – Κατά πληροφορίες το Φανάρι θα πει «όχι» σε όλα – Τι φοβούνται οι Ιεράρχες
Ιεράρχες εκφράζουν φόβο ότι το θέμα της εκκλησιαστικής περιουσίας έχει ως φόντο τη θρησκευτική ουδετερότητα, με την οποία διαφωνεί το σύνολο των Μητροπολιτών.
Μητροπολίτες δεν έκρυψαν, πάντως, την ανησυχία τους για κινήσεις εκφοβισμού ενώ διαβλέπουν ότι η κυβέρνηση είναι διατεθειμένη να ανεβάσει τους τόνους ακόμα και να «περάσει» το σχέδιο νόμου πριν από τα Χριστούγεννα. Αν αυτό συμβεί Μητροπολίτες λένε ότι θα γίνει νέα συνεδρίαση της Ιεραρχίας ενώ η προκαθορισμένη Διαρκής Ιερά Σύνοδος είναι για τις 11 Δεκεμβρίου. Οξεία πάντως αναμένεται να είναι η «απάντηση» της Ιεραρχίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου που συνεδριάζει στο Φανάρι στις 26 και 27 Νοεμβρίου. Σύμφωνα με πληροφορίες η απάντηση του Πατριαρχείου αναμένεται να είναι «όχι» σε όλα , καμία αλλαγή, ούτε στο άρθρο 3 του Συντάγματος για τις σχέσεις Εκκλησίας-Πολιτείας και η κατάσταση να μείνει ως έχει.
Το Γραφείο Τύπου της Αρχιεπισκοπής διέψευσε, εντωμεταξύ, κατηγορηματικά τις πληροφορίες και τους διαλόγους που δημοσιεύτηκαν στην «Αυγή», το «Documento» και την «Εφημερίδα των Συντακτών» σχετικά με συνάντηση του αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου με τον πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας. «Τέτοια συνάντηση με αυτό το περιεχόμενο δεν υπήρξε ποτέ», αναφέρει το Γραφείο Τύπου.
Σε παρόμοια διάψευση περί συζήτησής του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη προχώρησε και ο Μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ διαψεύδοντας το δημοσίευμα της “Εφημερίδας των Συντακτών”. Ο Μητροπολίτης Πειραιώς παραδέχτηκε ότι στις 24 Οκτωβρίου προσήλθε ο ίδιος στα γραφεία της ΝΔ, αλλά για να προσκαλέσει τον πρόεδρο του κόμματος στη γιορτή των Θεοφανείων. «Ὅταν δέν ἔχεις νομικά ἐπιχειρήματα καί ἔχεις συγκεκριμένη πολιτική στόχευση, εὐχερῶς καταφεύγεις σέ σενάρια συνωμοσιολογίας, γιά τά ὁποῖα ὡς νέμεσις ἐπέρχεται ὁ εὐτελισμός καί ἡ ἀπομείωσή σου» υπογραμμίζει ο Μητροπολίτης Σεραφείμ και μεταξύ άλλων υπογραμμίζει:
«Μοῦ ἀποδίδονται ἰδιότητες συγχρόνου «ἁγίου» καί προορατικό χάρισμα (!!!!!!!) διότι στίς 24 Ὀκτωβρίου 2018 πού ὄντως ἐπεσκέφθην τά γραφεῖα τῆς ΝΔ κατόπιν αἰτήσεώς μου, ἐγνώριζα, χωρίς νά μετέχω σέ οὐδεμία διαδικασία, τό «ἑπτασφράγιστο» μυστικό πού ἀπεκαλύφθη τό ἀπόγευμα τῆς 6 Νοεμβρίου 2018, δέκα τρεῖς μέρες μετά, στό pontium τοῦ Μεγάρου Μαξίμου ἀπό τόν Μακαριώτατο καί τόν Πρωθυπουργό».
Από την πλευρά της, η εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ Μαρία Σπυράκη σε δηλώσεις της στο Θέμα 104,6, τόνισε ότι «η ΝΔ και ο Πρόεδρός της προσωπικά δεν είχε καμία ενημέρωση για τη συμφωνία που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός με τον Αρχιεπίσκοπο. Και από θέση αρχής και χωρίς δεύτερη σκέψη η ΝΔ επισήμανε δύο πράγματα. Το πρώτο είναι ότι διαφωνεί απόλυτα με την αλλαγή του εργασιακού καθεστώτος των κληρικών. Το είπε ο κ. Μητσοτάκης στη συνάντηση μαζί τους. Είναι σαφές ότι δεν μπορούμε να οδηγήσουμε 10.000 κληρικούς σε καθεστώς ανασφάλειας μόνο και μόνο για να δημιουργηθεί χώρος ώστε η κυβέρνηση να κάνει προσλήψεις προεκλογικού χαρακτήρα. Και το δεύτερο βεβαίως είναι ότι δεν έχουμε καμία αντίρρηση για την αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας. Άλλωστε εμείς ξεκινήσαμε το 2013 την προσπάθεια αξιοποίησης των ακινήτων που ανήκουν στην Εκκλησία και έχουν καθαρούς τίτλους. Άρα αυτό είναι επί της αρχής μια πρωτοβουλία που είχαμε λάβει. Αυτά είναι τα δύο ζητήματα στα οποία έχουμε τοποθετηθεί».
Αντιδράσεις από τους Ιεράρχες
Για «θεαματική ανακοίνωση όπως εκινήθη από την πλευρά της πολιτείας» έκανε λόγο ο Μητροπολίτης Φθιώτιδας Νικόλαος στο ΘΕΜΑ 104,6 μιλώντας για τη συμφωνία Τσίπρα-Ιερώνυμου.
«Πρέπει να προσέχουμε αυτό που είπε ο Ιερώνυμος ότι πρέπει να υπάρχει έγκριση της Ιεραρχίας. Επρόκειτο για διαθέσεις των δύο ανδρών, ήταν θεαματική η εμφάνιση όπως εκινήθη από την πλευρά της πολιτείας» είπε ο κ. Νικόλαος.
«Οι ιερείς ήταν κατοχυρωμένοι, είναι κοινωνικοί εργάτες και φορείς της πολιτιστικής κληρονομίας. Αυτό που που ελύπησε τους περισσότερους ιεράρχες είναι ότι ενώ προτάθηκε για τους κληρικούς παραμένουν οι μουφτήδες και οι λειτουργοί των άλλων δογμάτων» είπε ο κ. Νικόλαος.Παρατήρησε, ακόμα, ότι «νομίζω ότι ήταν πολύ βιαστικό, οι πολιτικοί ίσως είχαν το σκοπό τους που ήθελαν να εμφανίσουν και τον Αρχιεπίσκοπο. Οι μέρες είναι δύσκολες, προεκλογική περίοδος, πολλά και διάφορα».
Σύμφωνα με τον κ. Νικόλαο «η συνεννόηση Τσίπρα-Ιερώνυμου είχε ξεκινήσει πριν από 3-4 χρόνια. Η αλήθεια είναι ότι ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος αναζητούσε τρόπο επικοινωνίας για να αξιοποιηθεί η εκκλησιαστική περιουσία».
Επανέλαβε, τέλος, ότι «η έκτακτη ιεραρχία ενέκρινε τα δύο από τα τρία σημεία (σ.σ. της συμφωνίας) στο τρίτο, για τη μισθοδοσία, είπε να μείνει ως έχει».
Ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Άνθιμος, μιλώντας στον ΑΝΤ1, χαρακτήρισε «αδικία να δίνει η Εκκλησία την περιουσία και να έρχονται να μας παίρνουν τα λίγα που έχουμε», όπως είπε χαρακτηρστικά. Προειδοποίηση προς την κυβέρνηση και τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο πως θα υπάρξουν «πολύ άσχημες εξελίξεις» στην Ιεραρχία εάν η Βουλή νομοθετήσει αλλαγές στην δημοσιοϋπαλληλική σχέση των κληρικών προτού ολοκληρωθεί ο διάλογος Κράτους – Εκκλησίας απηύθυνε από την πλευρά του ο μητροπολίτης Μεσσηνίας, Χρυσόστομος, τονίζοντας πως οι προτάσεις της κυβέρνησης για την μισθοδοσία του κλήρου έχουν προκαλέσει την ενόχληση 73 εκ των 82 μητροπολιτών, αριθμός που μπορεί να αυξηθεί εάν ο πρωθυπουργός επιμείνει στις θέσεις του.
Σε συνέντευξη του στην εφημερίδα «το Βήμα» ο πρώην υπουργός Παιδείας Νίκος Φίλης, ο οποίος θα μιλήσει για το θέμα την Πέμπτη στις 7 στον κινηματογράφο Αλκυονίδα τόνισε : «Το προβληματικό είναι ότι μιλάμε για την περιουσία της Εκκλησίας και για οφειλές της Πολιτείας χωρίς να υπάρχει κανένα νούμερο στο τραπέζι. Ρωτήστε τον Αρχιεπίσκοπο “Ποιο είναι, Μακαριότατε, το ακριβές ποσό που υποστηρίζετε ότι σας οφείλει το κράτος;”, να δούμε τι θα απαντήσει. Τίποτα, κανένα νούμερο δεν μπορεί να σας δώσει. Χωρίς έγκυρα στοιχεία, επικυρωμένα από τα αρμόδια κρατικά όργανα, δεν μπορούμε να πάρουμε καμία πολιτική απόφαση, ούτε βέβαια να αλλάξουμε αβασάνιστα την πάγια θέση της ελληνικής Πολιτείας ότι δεν οφείλει δεκάρα τσακιστή στην Εκκλησία. Γι’ αυτό έχω υποστηρίξει να περιμένουμε το Κτηματολόγιο, τα αποτελέσματα του σχετικού έργου του ΕΣΠΑ και άλλες μελέτες που πρέπει να υπάρξουν, ώστε να βαδίσουμε επί σταθερής βάσεως για την τελική συμφωνία και να κάνουμε τους σωστούς λογαριασμούς. Το “πίστευε και μη ερεύνα” και τα church statistics δεν μπορεί να είναι οι θεμέλιοι λίθοι επί των οποίων θα οικοδομήσουμε τις νέες σχέσεις Κράτους – Εκκλησίας».
Αιχμές κατά ορισμένων ιεραρχών-«επίδοξων διαδόχων» του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου στη Διαρκή Ιερά Σύνοδο άφησε μέσω του ΣΚΑΪ ο Μητροπολίτης Δωδώνης Χρυσόστομος, με αφορμή την αντιπαράθεση για τις αλλαγές στη σχέση Κράτους – Εκκλησίας στο Σύνταγμα.
Παράλληλα, ο κ. Χρυσόστομος εξαπέλυσε βολές και κατά της κυβέρνησης για τους χειρισμούς της στο θέμα, αναφέροντας χαρακτηριστικά τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Δημήτρη Τζανακόπουλο.
«Ο Αρχιεπίσκοπος έπραξε άριστα», δήλωσε για τους χειρισμούς του κ. Ιερώνυμου. «Κάποιοι είπαν ότι κουράστηκε, και έτσι βγήκαν την ευκαιρία να μπουν στη μάχη της διαδοχής… Τους εκτιμώ, η φιλοδοξία δεν είναι κακό πράγμα», τόνισε.
«Η Εκκλησία πορεύεται, δεν πολιτεύεται, δεν αντιπολιτεύεται», σχολίασε ακόμα με νόημα. «Άλλο τα λόγια, άλλο τα γραπτά» παρατήρησε για τις κοινές δηλώσεις του κ. Ιερώνυμου με τον πρωθυπουργό. «Ο Αρχιεπίσκοπος ακολούθησε μια διαδικασία, μαζί με άλλους έκαναν πλάνο», είπε για τη συμφωνία. «Και το πλάνο λέει ότι δεν ισχύει η συμφωνία αν δεν εφαρμοστούν όλα (τα προβλεπόμενα)», επεσήμανε ο Μητροπολίτης Δωδώνης.
Για τον κυβερνητικό εκπρόσωπο ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «κάηκε το θέμα όταν βγήκε ο κ. Τζανακόπουλος και είπε ότι απολύονται 10.000 κληρικοί… Έδωσε ελπίδα σε 10.000 ανθρώπους και “κρέμασε στα μανταλάκια” 10.000 κληρικούς».
Τέλος, ο κ. Χρυσόστομος επέμεινε ότι οι 10.000 κληρικοί θα πληρώνονται με επίδομα.
Οι απόψεις του Δωδώνης Χρυσοστόμου απηχούν εν πολλοίς την ενόχληση της Αρχιεπισκοπής, η οποία επισημαίνει, με τη σειρά της, ότι ζημίωσε τη συμφωνία Ιερωνύμου – Τσίπρα η βιαστική κίνηση της κυβέρνησης να ανακοινώσει 10.000 νέες προσλήψεις στο Δημόσιο. Κύκλοι της Εκκλησίας ανέφεραν ότι η βιαστική αυτή ανακοίνωση ώθησε στα άκρα τους κληρικούς, αλλά και την αντιπολίτευση, η οποία έσπευσε να καταγγείλει συναλλαγή.
Το ρεπορτάζ του Capital.gr επικεντρώνεται στην σύγκρουση κυβέρνησης-αξιωματικής αντιπολίτευσης με φόντο τα όσα γίνονται στην Εκκλησία. “Πολιτική σύγκρουση μέχρις εσχάτων, στον απόηχο της συμφωνίας Τσίπρα-Ιερώνυμου” τιτλοφορείται το ρεπορτάζ και αναφέρει τα εξής:
Σε βαθύ κόκκινο κινείται η πολιτική κόντρα ανάμεσα στον κυβερνητικό συνασπισμό των ΣΥΡΙΖΑ-Ανεξάρτητων Ελλήνων και τη Νέα Δημοκρατία, με αφορμή τις εξελίξεις στην Εκκλησία, όπως αυτές διαμορφώνονται μετά τη συμφωνία Τσίπρα-Ιερώνυμου και τις αποφάσεις της Ιεραρχίας. Δημοσιεύματα που υποστήριζαν ότι ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Κυριάκος Μητσοτάκης, είχε συναντηθεί με τον αρχιεπίσκοπο μία ημέρα πριν τις σχετικές ανακοινώσεις στο Μέγαρο Μαξίμου, ζητώντας σε αυτό το τετ α τετ να μην προχωρήσει στη συμφωνία, προκαλούν νέο κύκλο όξυνσης, με την οδό Πειραιώς, αλλά και την Αρχιεπισκοπή να διαψεύδουν κατηγορηματικά όσα φέρεται να ειπώθηκαν και τη “γαλάζια” παράταξη να ξεκαθαρίζει ότι δεν υπήρχε καμία απολύτως ενημέρωση σχετικά με τα μελλούμενα.
“Όσα ανεύθυνα και κατά φαντασία αποδίδονται στον κ. Μητσοτάκη είναι κατασκευάσματα νοσηρής φαντασίας εκτός πραγματικότητας. Από χθες, το γραφείο Τύπου της Αρχιεπισκοπής έχει διαψεύσει κατηγορηματικά τους δήθεν διαλόγους που δημοσιεύτηκαν στην “Αυγή”, το “Documento” και την “Εφημερίδα των Συντακτών” σχετικά με συνάντηση του αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου με τον πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας”, σχολιάζουν στελέχη του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. “Η Νέα Δημοκρατία και ο πρόεδρος της δεν είχαν καμία ενημέρωση για τη συμφωνία που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός με τον αρχιεπίσκοπο. Και από θέση αρχής και χωρίς δεύτερη σκέψη επισημάναμε δύο πράγματα. Το πρώτο είναι ότι διαφωνεί απόλυτα με την αλλαγή του εργασιακού καθεστώτος των κληρικών. Το είπε ο κ. Μητσοτάκης στη συνάντηση μαζί τους. Είναι σαφές ότι δεν μπορούμε να οδηγήσουμε 10.000 κληρικούς σε καθεστώς ανασφάλειας μόνο και μόνο για να δημιουργηθεί χώρος ώστε η κυβέρνηση να κάνει προσλήψεις προεκλογικού χαρακτήρα. Και το δεύτερο βεβαίως είναι ότι δεν έχουμε καμία αντίρρηση για την αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας. Άλλωστε εμείς ξεκινήσαμε το 2013 την προσπάθεια αξιοποίησης των ακινήτων που ανήκουν στην Εκκλησία και έχουν καθαρούς τίτλους. Άρα αυτό είναι επί της αρχής μία πρωτοβουλία που είχαμε λάβει”, επεσήμανε, από την πλευρά της, η εκπρόσωπος Τύπου του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Μαρία Σπυράκη.
Στην οδό Πειραιώς υπενθυμίζουν ότι, από την επομένη των ανακοινώσεων που έλαβαν χώρα στο Μέγαρο Μαξίμου, το “γαλάζιο” στρατόπεδο είχε αναδείξει τα προβλήματα που μπορούσε να προκαλέσει αυτή η συμφωνία, προσθέτοντας πως οι αποφάσεις της Ιεραρχίας δικαίωσαν πλήρως τις συγκεκριμένες θέσεις. “Όταν μία συμφωνία καταρρέει μέσα σε δέκα ημέρες τότε απλά αποδεικνύεται πρόχειρη και ανεφάρμοστη. H Νέα Δημοκρατία, αντιμετωπίζοντας με ρεαλισμό το ζήτημα, είχε αναδείξει τα προβληματικά της σημεία, εν αντιθέσει με τον κ. Τσίπρα που με την γνωστή του αλαζονεία και επιπολαιότητα τη χαρακτήρισε ιστορική. Το μόνο…θαύμα που έχει πετύχει ο πρωθυπουργός ήταν να προκαλέσει άνευ λόγου ένα πρόβλημα που δεν υπήρχε στις σχέσεις Πολιτείας και Εκκλησίας και κανείς πια δεν ξέρει πώς θα λυθεί. Πάντως, οι σοβαρές προκλήσεις αντιμετωπίζονται μόνο από σοβαρές κυβερνήσεις και δυστυχώς σήμερα η Ελλάδα κυβερνάται από μια ασόβαρη κυβέρνηση”, αναφέρουν πηγές της οδού Πειραιώς. Οι κινήσεις του κ. Τσίπρα βρίσκονται πάντα στο στόχαστρο. Για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Μέγαρο Μαξίμου και πρωθυπουργός έσπευσαν να κινήσουν όλη αυτήν την ιστορία, με στόχο να ισχυριστούν ότι προχωρούν στο δήθεν διαχωρισμό Κράτους-Εκκλησίας, εξαπατώντας, ταυτόχρονα, τους πολίτες πως τάχα βρέθηκε δημοσιονομικός χώρος για κύμα προσλήψεων στο Δημόσιο.
“Οι κληρικοί δεν επιθυμούν να αλλάξει το καθεστώς της μισθοδοσίας τους. Και αυτό τη στιγμή που η κυβέρνηση ισχυριζόταν μέχρι πρότινος ότι μία τέτοια εξέλιξη ήταν δικό τους αίτημα. Με απλά λόγια ας αντιληφθεί επιτέλους ο κ. Τσίπρας ότι θα πρέπει να πάψει να διαπραγματεύεται οτιδήποτε με οποιονδήποτε γιατί με ό,τι καταπιάνεται προκαλεί καταστροφή”, είναι το μήνυμα που εκπέμπει η οδός Πειραιώς.
Το ρεπορτάζ της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ επισημαίνει ότι “Συνεχίζονται οι κραδασμοί στην Ιεραρχία” καταγράφοντας τα εξής:
Συγκοινωνούντα δοχεία θεωρούν ιεράρχες τις εξελίξεις στο πολιτικό πεδίο για το θέμα της συμφωνίας Εκκλησίας – Πολιτείας με τις διεργασίες στο εσωτερικό της Ιεραρχίας. Μετά την απόρριψη της συμφωνίας στο πιο κρίσιμο σημείο της –αυτό της μισθοδοσίας του κλήρου–, οι δηλώσεις ιεραρχών συνεχίζονται, την ίδια στιγμή που τα βλέμματα είναι στραμμένα στις επιλογές της κυβέρνησης: εάν δηλαδή θα επιλέξει να προχωρήσει μονομερώς σε νόμο που θα αλλάζει το εργασιακό καθεστώς των κληρικών και τον τρόπο μισθοδοσίας τους. Σε μια τέτοια περίπτωση, η αντίδραση της Εκκλησίας θα είναι οξεία, δεδομένης μάλιστα της προεκλογικής περιόδου. Από την άλλη, αυτή η επιλογή του Μαξίμου θα δυσχεράνει πολιτικά τη θέση του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο μητροπολίτης Κερκύρας Νεκτάριος άσκησε εντονότατη κριτική στον Αρχιεπίσκοπο λέγοντας πως ο κόσμος στην Κέρκυρα τον σταματά και του λέει «βάλτε μυαλό στον Αρχιεπίσκοπο που πάει να στηρίξει μια πεσμένη κυβέρνηση». Το πλαίσιο αυτό, παράλληλα, επιτρέπει… αρχηγικές εμφανίσεις και δηλώσεις μητροπολιτών που φέρονται ως δελφίνοι του αρχιεπισκοπικού θρόνου.
Ειδικότερα, ο μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος χθες κάλεσε (τ/σ ΣΚΑΪ) τον Αρχιεπίσκοπο και τα μέλη της ΔΙΣ να σεβαστούν την απόφαση της Ιεραρχίας για συνέχιση των συζητήσεων με την κυβέρνηση στο θέμα της εκκλησιαστικής περιουσίας και της μισθοδοσίας του κλήρου. «Τον Αρχιεπίσκοπο τον γνωρίζω από το 1995. Πρώτη φορά τον βλέπω να συμπεριφέρεται έτσι στο σώμα της Ιεραρχίας. Δεν γνωρίζω γιατί δεν ενημέρωσε την Ιεραρχία», δήλωσε, ενώ συμπλήρωσε ότι «ο Αρχιεπίσκοπος είναι πολύ έξυπνος και πολύ συνοδικός. Δεν μπορώ να ερμηνεύσω τη στάση του αυτή. Μάλλον έδειξε περισσότερη εμπιστοσύνη στον πρωθυπουργό και παρασύρθηκε από πρόσωπα που βρίσκονται στο περιβάλλον του».
Ο μητροπολίτης Μεσσηνίας τόνισε ότι οι ιεράρχες που αντιδρούν στη συμφωνία είναι η συντριπτική πλειοψηφία μεταξύ των 82 μητροπολιτών της Ελλάδος –«δεν είμαστε 3 είμαστε 73», είπε– ενώ ξεκαθάρισε ότι δεν τίθεται θέμα πρότασης μομφής κατά του Αρχιεπισκόπου. «Δεν υπάρχει τέτοια σκέψη ακόμα. Σκοπός είναι η ΔΙΣ και ο Αρχιεπίσκοπος να σεβαστούν την απόφαση της Ιεραρχίας». Από την άλλη, ανέφερε ότι «η απαξιωτική συμπεριφορά της κυβέρνησης προς την απόφαση της Ιεραρχίας είναι απαράδεκτη. Αν η κυβέρνηση αποφασίσει να προχωρήσει μονομερώς, τότε δυστυχώς θα έχουμε πολύ άσχημες εξελίξεις, ακόμα και μέσα στην Ιεραρχία». Συμφώνησε, τέλος, με την άποψη του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Ανθίμου περί εθνικής αυτοκτονίας, λέγοντας ότι «όταν θέλουν την αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας, από κοινού με το κράτος, τι είναι αυτό;».
Ενας άλλος ισχυρός πόλος των ενδοεκκλησιαστικών εξελίξεων είναι ο μητροπολίτης Δημητριάδος Ιγνάτιος, που προέταξε και την ανάγκη ενότητας. Χαρακτηριστικά, ο κ. Ιγνάτιος δήλωσε: «Σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο για την πατρίδα μας πρέπει να σφυρηλατήσουμε πάση θυσία αυτήν την ενότητα, χωρίς, όμως, να διακυβεύσουμε τίποτα απ’ αυτά που παραλάβαμε και πρέπει να παραδώσουμε στους διαδόχους μας. Περνάμε σε περίοδο που η ενότητα θα μετρηθεί και να μην ξεχνάμε πως στον τόπο μας, όταν η διχόνοια εισχώρησε και μάλιστα πρώτα στον χώρο της Εκκλησίας, τότε προέκυψε εθνικός διχασμός».
Με τίτλο ” Το πολύ το Κύριε ελέησον…” η Εφημείδα των Συντακτών κάνει ένα μάζεμα των τελευταίων δηλώσεων ιεραρχών, κάνοντας λόγο για άγ(ρ)ιες κόντρες που συνεχίζονται:
Οι άγ(ρ)ιες κόντρες καλά κρατούν, αφού με το βλέμμα στην επόμενη ημέρα μοιάζουν να λειτουργούν τις τελευταίες ημέρες αρκετοί μητροπολίτες, παίζοντας βεβαίως το επικοινωνιακό παιχνίδι τής σήμερον. Τον εξάψαλμο ξεκίνησε χθες ένας από τους πρωταγωνιστές των ημερών στον ΣΚΑΪ. «Δεν είναι 3 αλλά 73 οι ιεράρχες που διαφωνούν και ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί», δήλωσε ο μητροπολίτης Μεσσηνίας που έκανε λόγο για «άσχημες εξελίξεις και μέσα στην Ιεραρχία» σε περίπτωση κατά την οποία η κυβέρνηση προχωρήσει στην υλοποίηση της συμφωνίας Τσίπρα-Ιερώνυμου χωρίς να προηγηθεί διάλογος.
Ο κ. Χρυσόστομος, ο ένας από τους δύο μητροπολίτες που αποχώρησαν από τη Σύνοδο της Ιεραρχίας την Παρασκευή, είπε ότι δεν του επετράπη να διαβάσει την τοποθέτησή του (η οποία διέρρευσε αμέσως μετά). Αλλά ίσως η πιο ενδιαφέρουσα από όλες τις λέξεις που χειμαρρωδώς εκστόμισε ήταν η μικρή λεξούλα «ακόμα»: «Δεν υπάρχει ακόμα θέμα πρότασης μομφής στον αρχιεπίσκοπο». «Ο αρχιεπίσκοπος ήρθε με μια πρόταση στα χέρια του να γίνει διάλογος με την Πολιτεία για το θέμα αυτό, αλλά η Ιεραρχία δεν μπορούσε να συμφωνήσει χωρίς να τοποθετηθεί επί του κειμένου αυτού. Ισως να ήταν λάθος συμβουλές από το περιβάλλον του ότι η συμφωνία μπορεί να πάει μέχρι τέλος χωρίς διαφωνίες από την Ιεραρχία» συνέχισε ο μητροπολίτης Μεσσηνίας.
Αν και, όπως είπε, δεν μπορεί να ερμηνεύσει τη διαχείριση του όλου ζητήματος από τον κ. Ιερώνυμο, παρατήρησε ότι «ίσως έδειξε περισσότερη εμπιστοσύνη απ’ ό,τι έπρεπε στον πρωθυπουργό». Κατά τον ίδιο, τέλος, «θα χρειαστεί πολύς χρόνος, δεν ξέρουμε πότε θα λήξει ο διάλογος για ένα θέμα που αφορά την επιβίωση της Εκκλησίας» ενώ επιβεβαίωσε ότι ακούστηκε η φράση «δεν θα μπορείς να κυκλοφορήσεις στον κόσμο», με την έννοια της αντίδρασης των κληρικών.
Η γνωμοδότηση
Στον δημόσιο διάλογο παρενέβη και ο μητροπολίτης Ναυπάκτου θέτοντας θέμα λειτουργίας της Ιεραρχίας και ανατροπής των συμπεφωνημένων. Κατά τον κ. Ιερόθεο, η Ιεραρχία το 2017 αποφάσισε τη συγκρότηση επιτροπής διαλόγου μεταξύ Εκκλησίας και Πολιτείας και πρόσφατα επανέλαβε την ίδια απόφαση. Η επιτροπή αυτή αποτελείται από τους μητροπολίτες Διδυμοτείχου, Ναυπάκτου, Πειραιώς και Κηφισίας, τον νομικό σύμβουλο της Ιεράς Συνόδου Θεόδωρο Παπαγεωργίου και τον καθηγητή του Εκκλησιαστικού Δικαίου κ. Μαγγιώρο.
Οπως ισχυρίζεται ο μητροπολίτης, η επιτροπή συνήλθε 3-4 φορές και έκανε κάποιες προτάσεις στη Διαρκή Ιερά Σύνοδο, οι οποίες δεν προχώρησαν. Το σημαντικό, κατά τον κ. Ιερόθεο, είναι ότι «η επιτροπή δεν ασχολήθηκε με τη γνωμοδότηση ή έκφραση γνώμης για τα δύο θέματα που ανέκυψαν, απλούστατα γιατί δεν της ετέθησαν υπ’ όψιν, απλώς ένας μέρος της επιτροπής ενημερώθηκε από τον μακαριότατο για τη συμφωνία λίγες ημέρες πριν ανακοινωθεί και, παρά ταύτα, εκφράστηκαν επιφυλάξεις στον λίγο χρόνο που είχαμε στη διάθεσή μας».
Ο μητροπολίτης Δημητριάδος πάλι επέλεξε να τοποθετηθεί σε ένα Φεστιβάλ Βυζαντινής Μουσικής, που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Ιεροψαλτών. Ο κ. Ιγνάτιος προέτρεψε… σε προσευχή, αφού «περνάμε σε περίοδο που η ενότητα θα μετρηθεί και να μην ξεχνάμε πως στον τόπο μας, όταν η διχόνοια εισχώρησε και μάλιστα πρώτα στον χώρο της Εκκλησίας, τότε προέκυψε εθνικός διχασμός. Θα είναι τεράστια η ευθύνη για όποιον πριμοδοτήσει έναν τέτοιο διχασμό, που δεν πρέπει να τον ζήσουμε σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο για την πατρίδα μας. Πρέπει να σφυρηλατήσουμε πάση θυσία αυτήν την ενότητα, χωρίς όμως να διακυβεύσουμε τίποτα απ’ αυτά που παραλάβαμε και πρέπει να παραδώσουμε στους διαδόχους μας».
Η συνεργασία
«Οι αποφάσεις ήταν ομόφωνες, αν ένας – δυο μητροπολίτες διαφώνησαν κάπως έντονα, είναι μέσα στη δημοκρατική διαδικασία της Εκκλησίας», δήλωσε ο μητροπολίτης Φθιώτιδος στον Real fm 97,8. «Η συνεργασία είναι το καλύτερο πράγμα και η Ιεραρχία αποφάσισε δύο πράγματα και απέρριψε το ένα. Δηλαδή, συνεχίζεται ο διάλογος Εκκλησίας και Πολιτείας με μία διευρυμένη επιτροπή και, δεύτερον, συμφωνούμε για την αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας, όση έχει απομείνει», είπε μεταξύ άλλων ο κ. Νικόλαος.
«Ο πρωθυπουργός είναι υπέρ της συνεργασίας και ευτυχώς που είναι σήμερα αρχιεπίσκοπος ο Ιερώνυμος, που είναι άνθρωπος μετριοπαθής, που μπορεί και κουβεντιάζει. Ο εκάστοτε αρχιεπίσκοπος πρέπει να κουβεντιάζει με την εξουσία, με την Πολιτεία, αλίμονο αν κόψουμε την επικοινωνία».
To in.gr με το”Ιερή μομφή για τη Συμφωνία – «Κάηκε» όταν ο Τζανακόπουλος μίλησε για 10.000 προσλήψεις” αναφέρεται στις δηλώσεις του Μητροπολίτη Δωδώνης, κ. Χρυσοστόμου και αναφέρει:
Την ώρα που η κυβέρνηση απειλεί ότι μπορεί να προχωρήσει ακόμη και μονομερώς στη σύνταξη νομοσχεδίου μετά τη Συμφωνία Τσίπρα – Ιερώνυμου, οι ιεράρχες συνεχίζουν και εξαπολύουν «βολές» κατά της κυβέρνησης, καθώς ολοένα και περισσότεροι αφήνουν να εννοηθεί ότι η κυβέρνηση χρησιμοποιεί την Εκκλησία προκειμένου να ανοίξει την «στρόφιγγα» για χιλιάδες νέες προσλήψεις στο Δημόσιο.
Ενδεικτική ήταν η σημερινή δήλωση του μητροπολίτη Δωδώνης Χρυσόστομου ο οποίος υποστήριξε ότι «κάηκε το θέμα όταν βγήκε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος και είπε ότι απολύονται 10.000 κληρικοί… Έδωσε ελπίδα σε 10.000 ανθρώπους και ‘’κρέμασε στα μανταλάκι’’ 10.000 κληρικούς».
Μιλώντας στον ΣΚΑΪ ανέφερε ακόμη για το θέμα που απασχολεί την Εκκλησία της Ελλάδας ότι «Η Εκκλησία πορεύεται, δεν πολιτεύεται, δεν αντιπολιτεύεται». Άλλο τα λόγια άλλο τα γραπτά, σημείωσε για τις κοινές δηλώσεις του κ. Ιερώνυμου με τον πρωθυπουργό.
«Ο αρχιεπίσκοπος ακολούθησε μια διαδικασία, μαζί με άλλους κάνανε πλάνο» είπε για τη συμφωνία. «Και το πλάνο λέει ότι δεν ισχύει η συμφωνία αν δεν εφαρμοστούν όλα (τα προβλεπόμενα)» επισήμανε ο Μητροπολίτης Δωδώνης.
Η σημερινή αναφορά του μητροπολίτη Δωδώνης φαίνεται πως απηχεί σε μεγάλο βαθμό τις θέσεις αρκετών ιεραρχών οι οποίοι είδαν την κυβέρνηση να σπεύδει να προαναγγέλλει χιλιάδες προσλήψεις πριν υπάρχει ουσιαστική συμφωνία μεταξύ Εκκλησίας – Κράτους για τον… εξοστρακισμό των κληρικών από το Δημόσιο .
Από την πλευρά του ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Παναγιώτης Κουρουμπλής αναφέρθηκε στην πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει με το νομοσχέδιο μετά τη συμφωνία Τσίπρα – Ιερώνυμου. «Η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει σε μια διαδικασία, το νομοσχέδιο θα ετοιμαστεί. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να ενημερωθούν τα κόμματα από τον υπουργό Παιδείας και από εκεί και πέρα ο καθένας να αναλάβει τις ευθύνες του» είπε χαρακτηριστικά δείχνοντας έτσι τη στάση που θα ακολουθήσει η κυβέρνηση στο ζήτημα.
Ο κ. Κουρουμπλής μιλώντας στο ραδιόφωνο «ΘΕΜΑ FM» «οι όροι πρέπει να είναι επεξεργασμένοί από νομικους. Από εκεί και πέρα αν υπάρξει η πλήρης διασφάλιση από κάθε άποψη των δικαιωμάτων των κληρικών που κάνουν ηρωική προσπάθεια στη συντριπτική τους πλειοψηφία, δεν θα υπάρξουν αντιδράσεις».
«Κόκκινη γραμμή» για τους ιεράρχες το καθεστώς μισθοδοσίας
Για τους ιεράρχες, όπως ανέφερε τη Δευτέρα ο μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος, το καθεστώς μισθοδοσίας αποτελεί «κόκκινη γραμμή». Άλλωστε ο Ιερός Σύνδεσμος Κληρικών Ελλάδος έχει τοποθετηθεί εγκαίρως για το θέμα, ξεκαθαρίζοντας προς πάσα κατεύθυνση ότι «θα πολεμήσουν να παραμείνει το σημερινό καθεστώς μισθοδοσίας».Ο κ. Χρυσόστομος κάλεσε μάλιστα όλους να σεβαστούν την απόφαση της ιεραρχίας η οποία αρνείται να αλλάξει το καθεστώς μισθοδοσίας ενώ επιτέθηκε στην κυβέρνηση υποστηρίζοντας ότι είναι απαξιωτικός ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει την κυβέρνηση. Αντίστοιχες απόψεις έχουν εκφράσει πολύ ιεράρχες ενώ αντίστοιχες τοποθετήσεις έγιναν και στην τελευταία συνεδρίαση της Ιεράς Συνόδου. Την ίδια στιγμή, από την πλευρά του απλού κλήρου, υπάρχει έντονη ανησυχία για το που θα οδηγηθεί η κατάσταση εάν εφαρμοστεί η πρόθεση της κυβέρνησης να… εξοστρακιστούν από το Δημόσιο 8.500 ιερείς.
Ενώ σε άλλο ρεπορτάζ επισημαίνεται “Σε θέση μάχης οι ιεράρχες – «Κόκκινη γραμμή» το καθεστώς μισθοδοσίας”.
Σε θέση μάχης βρίσκονται οι ιεράρχες για το θέμα που αφορά στο μισθολογικό των κληρικών αλλά και στη διαχείριση της εκκλησιαστικής περιουσίας καθώς μέρα με τη μέρα πληθαίνουν οι «ιερές» αντιδράσεις για το προσύμφωνο Τσίπρα – Ιερώνυμου.
Για τους ιεράρχες, όπως ανέφερε τη Δευτέρα ο μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος, το καθεστώς μισθοδοσίας αποτελεί «κόκκινη γραμμή». Άλλωστε ο Ιερός Σύνδεσμος Κληρικών Ελλάδος έχει τοποθετηθεί εγκαίρως για το θέμα, ξεκαθαρίζοντας προς πάσα κατεύθυνση ότι «θα πολεμήσουν να παραμείνει το σημερινό καθεστώς μισθοδοσίας».
Ο κ. Χρυσόστομος κάλεσε μάλιστα όλους να σεβαστούν την απόφαση της ιεραρχίας η οποία αρνείται να αλλάξει το καθεστώς μισθοδοσίας ενώ επιτέθηκε στην κυβέρνηση υποστηρίζοντας ότι είναι απαξιωτικός ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει την κυβέρνηση. Αντίστοιχες απόψεις έχουν εκφράσει πολύ ιεράρχες ενώ αντίστοιχες τοποθετήσεις έγιναν και στην τελευταία συνεδρίαση της Ιεράς Συνόδου. Την ίδια στιγμή, από την πλευρά του απλού κλήρου, υπάρχει έντονη ανησυχία για το που θα οδηγηθεί η κατάσταση εάν εφαρμοστεί η πρόθεση της κυβέρνησης να… εξοστρακιστούν από το Δημόσιο 8.500 ιερείς.
«Η συμφωνία δεν μπορεί να εφαρμοστεί διότι υπάρχουν νομικά κενά. Δεν ξεκαθαρίζεται τι νομική μορφή θα έχει το εκκλησιαστικό ταμείο που θα ασχολείται με τη μισθοδοσία των κληρικών» ανέφερε ο μητροπολίτης Μεσσηνίας τη Δευτέρα προαναγγέλλοντας μάλιστα ότι μπορεί να υπάρξουν άσχημες εξελίξεις ακόμη και μέσα στην ιεραρχία. «Να ξεκινήσει ο διάλογος και να ολοκληρωθεί πριν κάνει κάποια κίνηση η κυβέρνηση . Σε αντίθετη περίπτωση θα έχουμε άσχημες εξελίξεις και μέσα στην ιεραρχία…».
Η συντριπτική πλειοψηφία των ιεραρχών, φέρεται πως βρίσκεται «απέναντι» από όσους θέλουν να αλλάξει το καθεστώς μισθοδοσίας των κληρικών και να φύγουν από το Δημόσιο.
Διπλή διάψευση για τους υποτιθέμενους διαλόγους Μητσοτάκη – Ιερώνυμου
Εν τω μεταξύ, χθες, υπήρξε διπλή διάψευση από την Αρχιεπισκοπή και τη ΝΔ για το θέμα που ανέδειξαν φιλοκυβερνητικές εφημερίδες, για συνάντηση του προέδρου της ΝΔ με τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο για το θέμα των σχέσεων Εκκλησίας – Κράτους αλλά και τους υποτιθέμενους διαλόγους που δημοσιεύτηκαν σε φιλικά προσκείμενες στην κυβέρνηση εφημερίδες οι οποίοι δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.«Το Γραφείο Τύπου της Αρχιεπισκοπής διαψεύδει κατηγορηματικά πληροφορίες και διαλόγους που δημοσιεύτηκαν στην «Αυγή», το «Documento» και την «Εφημερίδα των Συντακτών» σχετικά με συνάντηση του αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου με τον πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκο Μητσοτάκη». Τέτοια συνάντηση, προσθέτει η Αρχιεπισκοπή, «με αυτό το περιεχόμενο δεν υπήρξε ποτέ», ανέφερε το Γραφείο Τύπου.
«Κύκλοι» της Πειραιώς ξεκαθάρισαν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει συναντηθεί στο παρελθόν με τον αρχιεπίσκοπο αλλά ποτέ το αντικείμενο της συνάντησης δεν ήταν οι σχέσεις Εκκλησίας – Κράτους.
Το Μαξίμου και ο ΣΥΡΙΖΑ αφού είχαν υιοθετήσει τα δημοσιεύματα, έσπευσαν να απαντήσουν δίνοντας συνέχεια στην κόντρα κυβέρνησης – αντιπολίτευσης: «Ο κ. Μητσοτάκης επιβεβαίωσε μέσω διαρροών και κατόπιν εορτής, τη μυστική συνάντησή του με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο. Την ίδια ώρα ο Μητροπολίτης Πειραιώς, Σεραφείμ, επιβεβαίωσε, επίσης κατόπιν εορτής, τη μυστική του συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.Τόσο ο αρχηγός της ΝΔ όσο και ο Μητροπολίτης Πειραιώς ισχυρίζονται πως παρά το γεγονός ότι οι συναντήσεις έγιναν λίγο πριν τις ανακοινώσεις για την πρόταση συμφωνίας Πολιτείας – Εκκλησίας, το θέμα δεν συζητήθηκε.
Θυμίζουμε την ένατη εντολή: Ου ψευδομαρτυρήσεις…».
