Είναι ξεκάθαρο ότι οι Ευρωεκλογές του Μαΐου είναι ίσως οι κρισιμότερες των τελευταίων δεκαετιών. Αυτή τη φορά προτεραιότητα δεν είναι η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης, αλλά η διασφάλιση της μη συρρίκνωσής τους.
Ή μάλλον της μη περαιτέρω συρρίκνωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης μια και το Brexit που τη συγκλονίζει συθέμελα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Και ασφαλώς τα θεμέλια της Ε.Ε. δεν τα κλονίζουν μόνο οι Βρετανοί.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση απειλείται όσο ποτέ άλλοτε από την ραγδαία ενίσχυση του ευρωσκεπτικισμού, η οποία αυτή τη φορά βρίσκει πρόσφορο έδαφος μέσα από την άνοδο ακραίων (κυρίως ακροδεξιών) και εθνικιστικών ρευμάτων. Η οικονομική δυσχέρεια των κοινωνιών, η ασφυκτική περιοριστική πολιτική με δυσβάσταχτη φορολογική πολιτική και εκφυλισμό του κοινωνικού κράτους, η καλπάζουσα ανεργία, η επιβράδυνση της ανάπτυξης, η απειλή της ύφεσης που γίνεται ακόμα ισχυρότερη λόγω της απειλής του εμπορικού πολέμου με τις ΗΠΑ, η τραπεζική αδυναμία και το μεταναστευτικό πρόβλημα ιδιαίτερα σε αυτές τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες αποτελούν μείζονος επικινδυνότητας ωρολογιακές βόμβες.
Με τις θεσμικές αρχές, όπως η έχουσα την ευθύνη της νομισματικής πολιτικής Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, να μην μπορούν να αντιμετωπίσουν δραστικά το πρόβλημα της ευρωπαϊκής οικονομίας, είτε επειδή έχουν… δεμένα χέρια και περιορισμένα “όπλα”, είτε γιατί οι συνταγές (π.χ. ποσοτική χαλάρωση) που ακολουθήθηκαν καθυστερημένα αποδείχθηκαν λανθασμένες ή ανεπαρκείς, το ευρωπαϊκό οικοδόμημα χρειάζεται επειγόντως ένα… New Deal. Στην αρχιτεκτονική του.
Στην κρίσιμη για την Ευρώπη ώρα, είναι απαραίτητο να βγουν μπροστά οι ηγετικές της φυσιογνωμίες. Στην δεδομένη συγκυρία αυτό τον ρόλο μπορούν να αναλάβουν μόνο η Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ και ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν. Μπορεί η πρώτη να έχει φθαρεί και ο δεύτερος να έχει διαψεύσει κάποιες προσδοκίες, όμως δεν υπάρχει εναλλακτική, ούτε κάποιες άλλες πιο εμβληματικές προσωπικότητες. Αυτοί πρέπει να αναλάβουν έγκαιρα, όσο ακόμη υπάρχει χρόνος, τις πρωτοβουλίες για την αναδόμηση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Όχι μόνο με… αναπαλαίωση και εξωραϊσμό, αλλά με εκ θεμελίων εκσυγχρονισμό και με οραματική δημιουργία.
Σώζεται όμως η Ευρωπαϊκή Ένωση; Άγνωστο. Όμως πρέπει να αντέξει έστω και λαβωμένη. Μπορεί να έχει τα μύρια όσα κακά, μπορεί να έχουν λησμονηθεί πολλές από τις αρχές της, μπορεί να υπήρξε εκμετάλλευση κοινωνιών και ξέσκισμα της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, μπορεί ο ισχυρός βορράς να εκμεταλλεύτηκε τον ελαφρόμυαλο νότο, μπορεί οι Βρυξέλλες και οι γραφειοκράτες της να εξελίχθηκαν σε μία νέα Ρώμη, μπορεί να ζήσουμε συνθήκες δύο ζωνών ευρώ ή και δύο ζωνών Σένγκεν, μπορεί οι εξελίξεις να μην είναι ιδιαίτερα ευνοϊκές για τη χώρα μας, αλλά υπάρχει ένα… όμως. Και αυτό το “όμως” είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση διασφαλίζει τη μεγαλύτερη περίοδο ειρήνης που έχει ζήσει ποτέ αυτή η Ήπειρος. Και αυτή είναι μία τεράστια κατάκτηση που δεν πρέπει να χαθεί…
