Του Χάρη Φλουδόπουλου
Το ισχυρό χαρτί του ενεργειακού αγωγού East Med που έχει ευρύτερη στρατηγική σημασία, όχι μόνο για τη χώρα μας, αλλά συνολικά για την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ανατολική Μεσόγειο, αποτελεί την ηχηρή απάντηση της Ελλάδας απέναντι στις κλιμακούμενες τουρκικές προκλήσεις και την επιθετική ρητορική της Άγκυρας.
Όπως έγινε γνωστό από δημοσιεύματα στην Κύπρο και επιβεβαιώνεται και από την ελληνική κυβέρνηση, επισπεύδεται πιθανότατα για τις 2 Ιανουαρίου η υπογραφή της τριμερούς συμφωνίας μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας, με ανοιχτό το παράθυρο να συμμετάσχει και η Ιταλία, για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου East Med.
Η υπογραφή της συμφωνίας αποτελεί ένα από τα πιο καθοριστικά βήματα για την υλοποίηση του έργου, η διαδρομή του οποίου έχει χαραχτεί να περνά μέσα από τα όρια της ΑΟΖ της Κύπρου και το σημείο που αυτή τέμνεται με την περιοχή της εν δυνάμει ελληνικής ΑΟΖ, υπό την επήρεια του Καστελόριζου.
Στον αγωγό East Med συμμετέχουν Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ και Ιταλία, ενώ πρόσφατα στη διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα στη Μαδρίτη, ο Έλληνας υπουργός Ενέργειας Κ. Χατζηδάκης είχε συναντηθεί με τον Ισραηλινό ομόλογό του Γ. Στάινιτζ επαναλαμβάνοντας τη δέσμευση των δύο χωρών για τη στήριξη του έργου του αγωγού φυσικού αερίου αλλά και του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ισραήλ, Κύπρου Ελλάδας.
Ο κ. Χατζηδάκης, τόνισε σε δηλώσεις του στο ραδιόφωνο του Σκάι ότι ο αγωγός East Med θα προχωρήσει ό,τι και εάν λέει ο Ερντογάν σημειώνοντας την αποφασιστικότητα της χώρα μας να προχωρήσει μπροστά με βάση το διεθνές δίκαιο.
Υπενθυμίζεται ότι και οι Ηνωμένες Πολιτείες με το περίφημο EastMed act που υπερψηφίστηκε την περασμένη εβδομάδα, υπογραμμίζουν την σημασία για την αμερικανική διπλωματία της τριμερούς συνεργασίας Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ,
70 εκατ. για μελέτες
Εξαιρετικής σημασίας εξάλλου, είναι η πρόσφατη απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της εταιρίας IGI Poseidon, δηλαδή της κοινοπραξίας της ΔΕΠΑ με την ιταλική εταιρεία Edison που προωθούν από κοινού τον αγωγό East Med. Το ΔΣ αποφάσισε ομόφωνα να επισπεύσει την ανάπτυξη του πρότζεκτ. Συγκεκριμένα, αποφασίστηκε να προχωρήσει η επένδυση ύψους 70 εκατ. ευρώ για την εκπόνηση των αναγκαίων μελετών που θα οδηγήσουν το έργο σε ωρίμανση ώστε να μπορεί να ληφθεί η τελική επενδυτική απόφαση σε διάστημα 2 ετών από σήμερα. Σημειώνεται ότι ο αγωγός East Med έχει ενταχθεί στη λίστα των έργων κοινού ενδιαφέροντος της ΕΕ (PCI) και στο πλαίσιο αυτό το 50% του κόστους των μελετών θα συγχρηματοδοτηθεί από την ΕΕ.
Η απόφαση αυτή αποτελεί ένα ακόμη συγκεκριμένο βήμα στην κατεύθυνση της δημιουργίας ενός ενεργειακού κόμβου στη Μεσόγειο, με στόχο. την προώθηση της ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ και την διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών αλλά και των οδεύσεων προμήθειας για την Ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου.
Ποιος είναι ο East Med
Ο East Med είναι ένα έργο που έχει εξασφαλίσει την ευρωπαϊκή πολιτική και οικονομική στήριξη και φιλοδοξεί να συνδέσει τα πλούσια κοιτάσματα φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου με τις μεγάλες αγορές της νοτιοανατολικής και κεντρικής Ευρώπης, προσφέροντας ακόμη μια νέα πηγή προμήθειας ενέργειας.
Ήδη σε διακυβερνητικό επίπεδο έχουν υπογραφεί μια σειρά από προσύμφωνα, διακηρύξεις και μνημόνια συνεργασίας, ενώ το αποφασιστικό βήμα για την επενδυτική ωρίμανση του έργου αναμένεται να προκύψει από την διακρατική συμφωνία που θα υπογραφεί τις επόμενες ημέρες.
Το έργο στην αρχική του μορφή έχει σχεδιαστεί να έχει μήκος 1900 χιλιόμετρα και θα ξεκινά από την Κύπρο και θα κατευθύνεται προς την Κρήτη και στη συνέχεια προς την ηπειρωτική Ελλάδα, διερχόμενο υποθαλάσσια σε βάθος έως και 3 χιλιομέτρων. Η χωρητικότητά του θα είναι περί τα 10 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου ετησίως, ενώ με την παράλληλη κατασκευή διασυνδετήριων αγωγών προς τη Βουλγαρία (IGB), την Αλβανία (IAP) και την Ιταλία (ITGI) θα είναι εφικτή η περαιτέρω διάχυση των ποσοτήτων αερίου της Μεσογείου στη βαλκανική ενδοχώρα και στην ιταλική αγορά.
Σύμφωνα με το σχεδιασμό ο East Med θα αποτελείται από τρία τμήματα :
( i ) ένα αγωγό από τα σημεία εξόρυξης Κύπρου-Ισραήλ,
( ii ) ένα υποθαλάσσιο αγωγό που θα συνδέει την Κύπρο με την Κρήτη , και
( iii ) ένα αγωγό από την Κρήτη προς την ηπειρωτική Ελλάδα.
Να σημειωθεί ότι η τεχνική και οικονομική βιωσιμότητα του έργου έχει τεκμηριωθεί από μια σειρά μελετών που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια ενώ ο αγωγός έχει ενταχθεί στη λίστα των επιλέξιμων για κοινοτική χρηματοδότηση έργων κοινού ενδιαφέροντος (PCI) της ΕΕ.