Ο Γερμανός πρόεδρος ρίχνει ευθύνες και στην Ελλάδα για τις απώλειες του πολέμου.
Γράφει ο Βασίλης Γαλούπης
Tα μέτρα ασφαλείας, δρακόντεια. Κανείς δεν επιτρεπόταν να πλησιάσει στον χώρο της εκδήλωσης αν δεν είχε ειδική διαπίστευση από τη γερμανική πρεσβεία. Όμως στην πραγματικότητα κανείς από τους Κρητικούς δεν ήθελε να έρθει πολύ κοντά με τον πρόεδρο της Γερμανίας. Ούτε καν να κάνει μια χειραψία μαζί του. Αυτό που διαπίστωσε από πρώτο χέρι ο Σταϊνμάιερ χθες ήταν μια βαθιά αποστροφή προς ό,τι αντιπροσωπεύει.
Μπορεί η ελληνική πολιτική ηγεσία να «μιλάει» την ίδια… γλώσσα με το Βερολίνο και να υποσχόταν στον Φρανκ Σταϊνμάιερ ότι η επίσκεψή του στην μαρτυρική Κάντανο θα γινόταν αποκλεισμένη ζώνη, απόλυτα θωρακισμένη από ξαφνικές διαμαρτυρίες ντόπιων και απρόοπτα, όμως οι κάτοικοι της περιοχής βρήκαν τον τρόπο να δείξουν την περηφάνια τους. Και να δώσουν το πιο σκληρό μάθημα στον Γερμανό πρόεδρο.
Οι Κρητικοί κατάφεραν να δώσουν το «παρών» περνώντας στα κρυφά, κάτω από τη μύτη των Αρχών, το πανό για «Δικαιοσύνη – Αποζημίωση» γραμμένο και στα γερμανικά, με τον Σταϊνμάιερ να κοντοστέκεται αμήχανος.
Η 97χρονη επιζήσασα των γερμανικών θηριωδιών Δέσποινα Φωτάκη «έδωσε» στον Σταϊνμάιερ μια φράση που θα τη θυμάται σε όλη του τη ζωή. Μπορεί η γερόντισσα να καθόταν στην καρέκλα και το μπαστούνι της να έτρεμε, αλλά όταν βρέθηκε μπροστά της ο Γερμανός πρόεδρος, του έπιασε με όση δύναμη είχε το χέρι και, κρατώντας το όσο πιο σφιχτά μπορούσε, ζήτησε από τη μεταφράστρια να του μεταφέρει: «Το χέρι που μου δίνει είναι το χέρι του σφαγέα».
Ο ορισμός της δύναμης, της αξιοπρέπειας και της διαχρονικής περηφάνιας αυτού του τόπου κρύβεται στη γιγάντισσα Δέσποινα Φωτάκη, που είδε μπροστά της όχι τον καλλωπισμένο πρόεδρο της Γερμανίας, αλλά έναν απόγονο των σφαγέων της οικογένειάς της.
Όσο ο Γερμανός τα είχε σχεδόν χαμένα από τις αντιδράσεις, ένας απόγονος θύματος του έλεγε πως «πριν από 80 χρόνια εκτελέσατε τους γονείς μας, τώρα μας εκτελείτε δεύτερη φορά», θυμίζοντάς του όσα κάνει η Γερμανία και σήμερα σε βάρος της Ελλάδας με την οικονομική κρίση.
Οι κουστωδίες πολιτικών αβανταδόρων του Σταϊνμάιερ, της Μέρκελ, του Σόιμπλε και του Σολτς δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματική Ελλάδα των απλών ανθρώπων που δεν δέχονται να γίνονται τα ξεσκονόπανα κανενός και για κανέναν λόγο. Αρνούνται να ξεχάσουν όσους τους βλάπτουν – και τότε και τώρα. Ούτε αποδέχονται ψεύτικες συγνώμες, σαν αυτές του Σταϊνμάιερ. Όταν τους βλέπουν μπροστά τους, έχουν το ανάστημα να υψώνουν θαρραλέα τη φωνή, όχι να παθαίνουν αφωνία.
Ανεπιθύμητος!
Οι κάτοικοι της Καντάνου έδειξαν με κάθε τρόπο ότι οποιοσδήποτε ηγέτης της Γερμανίας είναι ανεπιθύμητος στον τόπο τους. Όσοι ζουν μέχρι σήμερα είδαν με τα μάτια τους τότε το μίσος του γερμανικού στρατού. Και οι νεότεροι βλέπουν τώρα τις ζωές του να καταστρέφονται λόγω του αδίστακτου πολιτικού – οικονομικού «στρατού» της Γερμανίας.
Ο Σταϊνμάιερ δεν βρήκε ούτε μια κουβέντα να αρθρώσει στον λόγο του μητροπολίτη Αμφιλόχιου. ∆εν μπόρεσε να κοιτάξει στα μάτια μια 97χρονη γυναίκα. Κατάφερε να ψελλίσει μόνο μια υποκριτική συγγνώμη, αρνούμενος προσβλητικά να συζητήσει οποιαδήποτε έμπρακτη επανόρθωση για τα γερμανικά εγκλήματα. Ήρθε στην Ελλάδα για προπαγανδιστικούς λόγους και μόνο προκειμένου να εμφανίσει μια -υποτίθεται- άλλη Γερμανία. ∆υστυχώς γι’ αυτόν, ξεμπροστιάστηκε. Μαζί του και όσοι κυβερνώντες τού εγγυήθηκαν ότι οι Κρητικοί θα παρακολουθούν απαθείς κι αποχαυνωμένοι το σόου απενοχοποίησης της γερμανικής πρεσβείας.
Για τον Γερμανό πρόεδρο είναι εύκολη η ευθύνη όταν πρόκειται για μια τζαμπατζίδικη συγγνώμη, αλλά δύσκολη αν η ευθύνη αφορά λεφτά. Στον λόγο του, μάλιστα, τόλμησε να κάνει αναφορά και σε «κοινή ευθύνη» Ελλάδας – Γερμανίας, σαν να έβλαψε ποτέ σε κάτι η χώρα μας τη δική του. Αμετανόητοι… Όπως η «Bild» κυκλοφορούσε το 2015 στα ελληνικά για να πείσει τους Έλληνες ψηφοφόρους να ρίξουν «Ναι» στο δημοψήφισμα, έτσι και ο Σταϊνμάιερ νόμιζε ότι θα εξιλεωθεί επειδή ο ίδιος θα ζητήσει συγγνώμη στα ελληνικά.
Ντροπή
«Θα ήθελα σήμερα να ζητήσω συγχώρεση στο όνομα της Γερμανίας για το γεγονός ότι καθυστέρησε για χρόνια να καταδικάσει τα εγκλήματα αυτά και μετά τον πόλεμο απέστρεψε το βλέμμα της, μένοντας σιωπηλή» είπε στον λόγο του:
«Αισθάνομαι φρίκη και με κυριεύει ντροπή γιατί οι επιγραφές της Καντάνου τεκμηριώνουν πόσο αδίστακτος υπήρξε ο κατακτητικός πόλεμος της Γερμανίας. Επισκέπτομαι σήμερα αυτό το μέρος της γερμανικής ντροπής. Η Κάντανος είναι από τα πρώτα χωριά που ισοπέδωσαν οι Γερμανοί στρατιώτες στον Β ́Παγκόσμιο Πόλεμο. Έκαψαν σπίτια, σκότωσαν κατοίκους». Για να φτάσει στο εξευτελιστικό παρασύνθημα: «Χωρίς μνήμη δεν υπάρχει μέλλον. Εύχομαι να βρούμε τη δύναμη να αναλάβουμε την ευθύνη από κοινού. Έχουμε διαφορετικές θέσεις για κάποια ζητήματα. Να κατασκευάσουμε με σοβαρότητα και εμπιστοσύνη γέφυρες. Το Ελληνογερμανικό Ταμείο εργάζεται πάνω στην κοινή ιστορική μνήμη. Πού αλλού, αν όχι στην Ελλάδα, είναι το κατάλληλο μέρος για να μνημονεύσουμε τις ευρωπαϊκές αξίες».
Αυτό το «να αναλάβουμε την ευθύνη από κοινού» ακούγεται ίσως ακόμα πιο αποκρουστικό από την κοφτή άρνησή του ενώπιον της Προέδρου της ∆ημοκρατίας όταν τέθηκε το ζήτημα των αποζημιώσεων. Όσο η Γερμανία ψάχνει για συνενόχους των εγκλημάτων της, παλαιότερων και τωρινών, μετρώντας τα κλεμμένα λεφτά και αρνούμενη να αποδοθεί δικαιοσύνη για τις τερατώδεις πράξεις της, θα αντιμετωπίζει την αποστροφή όλων των ∆έσποινων Φωτάκη αυτού του τόπου. Και είναι εκατομμύρια…
Ούτε ο Οτο μπόρεσε να τον… σώσει από τις σφοδρές αντιδράσεις
Επιζητώντας λίγη συμπάθεια, η γερμανική πρεσβεία «επιστράτευσε» και τον καθ’ όλα συμπαθή στην Ελλάδα για τον άθλο του 2004 Ότο Ρεχάγκελ, τοποθετώντας τον προπονητή στο πλευρό του Σταϊνμάιερ χθες στην Κρήτη. Όμως, τα πράγματα δεν πήγαν όπως σχεδιάστηκαν, αφού ο Γερμανός πρόεδρος συναντούσε σε όλη τη διάρκεια της παραμονής του στην Κρήτη αρνητικό κλίμα και αντιδράσεις.
Στην προσφώνησή του ο δήμαρχος Καντάνου-Σελίνου, Αντώνης Περράκης, δεν θα μπορούσε να μην αναφερθεί στις αποζημιώσεις, και αυτό έκανε: «Η πινακίδα που τοποθέτησαν οι Γερμανοί στην Κάντανο γράφει ότι καταστράφηκε για να μην ανοικοδομηθεί ποτέ. Αντίστοιχα μαρτυρικά χωριά είναι περίπου 120 σε όλη την Ελλάδα. Οι μαρτυρικοί τόποι της Κρήτης είναι η αντίσταση στον αναθεωρητισμό της Ιστορίας και το σημείο εκκίνησης για να μιλήσουμε ξανά για την ειρήνη. Εύχομαι και ελπίζω η κατάθεση του στεφάνου να αποτυπωθεί και εμπράκτως, ώστε να ξεκινήσει η συζήτηση για την απόδοση των γερμανικών αποζημιώσεων. Ένα θέμα διμερές δεν μπορεί να λήξει με μονομερή απόφαση της μίας πλευράς. Αν η Γερμανία αναγνωρίζει πλήρως τις ευθύνες της για το ναζιστικό παρελθόν της, πρέπει να πράξει ανάλογα».
Υποχρέωση
Αντιδράσεις υπήρξαν και εκτός Κρήτης. Ο δήμαρχος Καλαβρύτων και πρόεδρος του ∆ικτύου «Ελληνικά Ολοκαυτώματα 1940-45» Θανάσης Παπαδόπουλος εξαπέλυσε μύδρους κατά του προέδρου της Γερμανίας: «Το ∆ίκτυο Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών “Ελληνικά Ολοκαυτώματα 1940-45”, με αφορμή την αναφορά του προέδρου της Ομοσπονδιακής ∆ημοκρατίας της Γερμανίας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ για το ζήτημα των γερμανικών οφειλών, θεωρεί απαράδεκτη, μη σύννομη και μακριά από την ανάγκη και υποχρέωση της έμπρακτης ανάληψης της ιστορικής της ευθύνης τη θέση που υποστηρίζει η γερμανική πλευρά και η οποία συνοψίζεται στη φράση “νομικά, το θέμα θεωρείται λήξαν”.
Η στάση της γερμανικής πλευράς, όπως εκφράστηκε απ’ τον κ. Σταϊνμάιερ, παραμένει απαξιωτική, προσβλητική και προκλητική τόσο προς την Ιστορία όσο και προς τη δικαιοσύνη». Σε άλλο σημείο τονίζει: «Είναι απολύτως αναγκαίο η ελληνική κυβέρνηση να δρομολογήσει όλες τις ενέργειες που αναλυτικά περιγράφονται στο ψήφισμα της ελληνικής Βουλής του Απριλίου του 2019, με σκοπό -όπως ρητά αναφέρεται- “τη διεκδίκηση των οφειλών και την πλήρη ικανοποίηση όλων των αξιώσεων του ελληνικού κράτους από τον Α’ και Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο”».
Η επίσκεψη του Σταϊνμάιερ στην Κρήτη ξεκίνησε με την κατάθεση στεφάνου στο μνημείο πεσόντων της Καντάνου. Παρόντες στην εκδήλωση ήταν μέλη του Εθνικού Συμβουλίου ∆ιεκδίκησης Γερμανικών Αποζημιώσεων, ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, εκπρόσωποι των τοπικών και στρατιωτικών Αρχών και τοπικοί βουλευτές.
Η εφημερίδα «FAZ» προκαλεί και απειλεί
Στο ίδιο, αμετανόητο μήκος κύματος με το Βερολίνο βρέθηκε χθες και η κορυφαία γερμανική εφημερίδα «Frankfurter Allgemeine Zeitung», που έφτασε ακόμα και να απειλήσει την Ελλάδα, θυμίζοντας το ανθελληνικό κλίμα επί Μνημονίων. «Όποιος εξακολουθεί να σκέφτεται με όρους απαιτήσεων για πληρωμή της ιστορικής αδικίας θα έπρεπε να ζήσει και με ανταπαιτήσεις (σ.σ. από τη Γερμανία). Όχι, δεν πρέπει να γίνει συμψηφισμός. Αλλά και τα εγκλήματα κατά των Γερμανών παραμένουν εγκλήματα».
Σε ποια «εγκλήματα» αναφέρεται η «FAZ»; Στους θανάτους Γερμανών στον πόλεμο που προκάλεσε η ίδια η Γερμανία: «Η εκδίωξη και η δολοφονία εκατομμυρίων ανθρώπων (Γερμανών), οι βομβαρδισμοί κατά του άμαχου πληθυσμού (του γερμανικού), η κακομεταχείριση των αιχμαλώτων πολέμου (των Γερμανών) και η απώλεια του ¼ της επικράτειας της χώρας (της Γερμανίας), και αυτά δεν μπορούν να ποσοτικοποιηθούν. Η ευρωπαϊκή ενοποίηση δεν συμβολίζει ένα τέλος. Σηματοδοτεί όμως ένα κοινό νέο ξεκίνημα, που δεν συνίσταται στη συνεχή παράθεση ξεθωριασμένων λογαριασμών».
Σε ψυχρό κλίμα, αλλά πάντα σε γραμμή Βερολίνου, κινήθηκαν και τα άλλα γερμανικά ΜΜΕ. «Ο πρόεδρος Σταϊνμάιερ βρέθηκε απροσδόκητα αντιμέτωπος με τις ελληνικές απαιτήσεις για τις πολεμικές επανορθώσεις» γράφει γεμάτη… απορία η «Τagesschau». Κάνει, μάλιστα, αναφορά και στο ποσό που ζητά η Ελλάδα: «Κυμαίνεται -ανάλογα με τις εκτιμήσεις- από 278 έως 341 δισεκατομμύρια ευρώ».
