Του Δημήτρη Καπράνου
Διαβάζω συνεχῶς σχόλια ἐπικριτικά γιά τόν λογότυπο τοῦ «Μετρό» τῆς Θεσσαλονίκης.
Διαβάζω ἀκόμη ὅτι εἶναι ὑπερβολικό τό ποσόν τῶν 30.000 εὐρώ πού εἰσέπραξε ἡ διαφημιστική ἑταιρεία, ἡ ὁποία σχεδίασε τό συγκεκριμένο σῆμα. Κατ’ ἀρχάς, ἐμένα μοῦ ἄρεσε πολύ. Εἶναι ἕνα ἑλληνικό γράμμα, δέν εἶναι τό πολυφορεμένο παγκοσμίως κεφαλαῖο «Μ». Εἶναι ἕνα καλαίσθητο σῆμα, ἕνας ἀξιοπρεπέστατος, ἑλληνικότατος, λογότυπος, ὁ ὁποῖος παραπέμπει στό «Μετρό».
Θυμᾶμαι ὅταν ρώτησα τόν Ἀντώνη Χανδρῆ γιά τό «πῶς ἐπέλεξαν ἕνα τόσο ἁπλοϊκό σῆμα, ἕνα “Χ” γιά τίς τσιμινιέρες τῶν βαποριῶν τους.» Ἡ ἀπάντηση ἦταν ἁπλή, σαφής καί διδακτική. «Εἶναι τό ἀρχικό γράμμα τοῦ ὀνόματός μας, εἶναι ἕνα σῆμα εὐδιάκριτο καί, κυρίως, μᾶς ἀρέσει!»… Ἀλήθεια, ἔχετε δεῖ τά σήματα τῶν μεγάλων ἀθλητικῶν ἑταιρειῶν; Ἔχετε δεῖ πόσο ἁπλό εἶναι τό σῆμα τῆς Adidas ἤ τῆς Nike, ἑταιρειῶν πολυεθνικῶν οἱ ὁποῖες διαχειρίζονται τρισεκατομμύρια;
Μιά γραμμή τῆς Nike, τρεῖς γραμμές τῆς Adidas. Γνωρίζουν ἐκεῖνοι πού κάνουν πλάκα μέ τόν λογότυπο τοῦ «μ» πόσα σχέδια ἔστειλε ὁ δημιουργός στόν πελάτη πρίν καταλήξουν στό συγκεκριμένο σῆμα; Ἐπειδή ἔχουμε ἐργασθεῖ σέ «διαφημιστική» ὡς κειμενογράφοι, ἔχουμε ἄποψη. Γιά ἕνα κείμενο ἑκατό λέξεων, μπορεῖ νά δουλεύεις μερόνυχτα, μέχρι νά πεῖ τό ἐν τάξει ὁ πελάτης. Καί, φυσικά, θά πληρωθεῖς καλά, ὅταν ἀπό τό δικό σου «σῆμα», ἀπό τά χέρια σου, θά σηματοδοτηθεῖ ἕνα τόσο μεγάλο ἔργο!
Ὅποιος θεωρεῖ τίς τριάντα χιλιάδες εὐρώ «κολοσσιαῖο ποσό» γιά μία μεγάλη διαφημιστική καμπάνια, πρέπει πρῶτα νά ρωτήσει τόν δημιουργό καί ἔπειτα τήν «διαφημιστική». Ὅταν ἐπρόκειτο νά ἐκδώσουμε –μέ μιά καλή παρέα συναδέλφων– μιά ἐφημερίδα, μέχρι νά βροῦμε τόν λογότυπο, πληρώσαμε ἕνα σκασμό λεφτά.
Καί τελικά καταλήξαμε σέ …σχεδόν ἀντιγραφή τοῦ λογοτύπου μιᾶς ἰταλικῆς ἐφημερίδας. Γιατί; Μά, ἐπειδή ἐκεῖνος τελικά μᾶς ἄρεσε περισσότερο! Ἀλλά γιά νά βροῦμε ἐκεῖνο πού μᾶς ἄρεσε, πληρώσαμε ἀρκετούς λογότυπους, μέχρι νά καταλήξουμε. Ἔτσι γίνονται αὐτές οἱ δουλειές.
Θυμᾶμαι τόν ἀείμνηστο Γιάννη Κακκουλίδη, ἕναν ἀπό τούς «μάγους» τῆς ἑλληνικῆς διαφήμισης, πού μοῦ ἔλεγε: «Ἐσύ πρέπει νά ζητᾶς τόσα, ὅσα ἀξίζει, κατά τή γνώμη σου, ἡ δουλειά σου». Θυμᾶμαι ἀκόμη μιά ἐποχή, πού ὁ ΟΑΣ μοῦ ζήτησε νά φτιάξω ἕνα βίντεο διαφημιστικό γιά τά καινούργια λεωφορεῖα πού θά ἔμπαιναν στήν κυκλοφορία.
Ζήτησα ἕνα ἀρκετά καλό ποσό, ἀλλά ἐπέμεινα νά χρησιμοποιήσουμε στό κείμενο τίς λέξεις ταλαιπωρία καί ἐκνευρισμός. Κόντεψαν νά μέ φᾶνε οἱ ὑπεύθυνοι τοῦ Ὀργανισμοῦ. Ἐπέμεινα, ἔφτιαξα κείμενα ἐπί κειμένων, ἀλλά τελικά τούς ἔπεισα καί τό κείμενο ἄρχιζε ὡς ἀκολούθως: «Ταλαιπωρεῖστε καί ἐκνευρίζεστε. Τό ξέρουμε!». Καί στήν συνέχεια, μέ λίγα λόγια, ὁ Ὀργανισμός ἔλεγε ὅτι θά φροντίσει γιά «λιγώτερη ταλαιπωρία» καί «λιγώτερα νεῦρα». Ἦταν ἕνα κείμενο πού ἔλεγε τήν ἀλήθεια. Ἔβαλα καί μιά καλή μουσική, καί ὅλα μιά χαρά. Ἤμουν ἀπολύτως ἱκανοποιημένος διότι καί καλά εἶχα ἀμειφθεῖ (στό τέλος τῆς προσπάθειας) καί τήν ἄποψή μου εἶχα «περάσει». Ἀλλά μέχρι νά τελειώσει ἡ δουλειά ἐκείνη, μοῦ εἶχαν βγάλει τό λάδι.
Ἀλήθεια, ἔχετε σκεφθεῖ πόσα «σλόγκλαν», πόσα κείμενα εἶδαν οἱ ὑπεύθυνοι τῆς Babylino μέχρι νά φθάσουν τό μοναδικό «Πάνα εἶναι μόνο μία»;
