Του Νίκου Ιγγλέση
Στο νέο προϋπολογισμό που κατατέθηκε στη Βουλή, το έλλειμμα αυξάνεται από 5,7 δις το 2024 σε 5,9 δις το 2025. Αν συνυπολογιστούν όλοι οι φορείς του Δημοσίου, τα Νομικά Πρόσωπα, τα νοσοκομεία, τα Ασφαλιστικά Ταμεία (ΟΚΑ) και οι Δήμοι (ΟΤΑ), κάποιοι από τους οποίους έχουν προφανώς πλεόνασμα, τότε το έλλειμμα της λεγόμενης Γενικής Κυβέρνησης περιορίζεται σε 1,4 δις ευρώ.
Ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κ. Χατζηδάκης και τ’ άλλα στελέχη της Κυβέρνησης αρέσκονται να μιλούν για το ψευδώς αποκαλούμενο «πρωτογενές πλεόνασμα» του προϋπολογισμού που ανέρχεται σε 6 δις ή 2,4% του ΑΕΠ. Έτσι οι πολίτες νομίζουν ότι περισσεύουν χρήματα, η οικονομία πηγαίνει καλά και άρα μπορούν να ελπίζουν σε κάποια βελτίωση της ζωής τους.
Πρόκειται για στατιστικό τρικ, αφού στις δαπάνες του προϋπολογισμού δεν υπολογίζονται οι τόκοι του δημοσίου χρέους, ύψους 7,4 δις, ή 3% του ΑΕΠ που όμως θα πληρωθούν και μάλιστα κατά προτεραιότητα. Σ’ αυτό το πρωτογενές αποτέλεσμα, όπως πρέπει να λέγεται και όχι πλεόνασμα, μόλις προστεθούν οι τόκοι του χρέους τότε προκύπτει δημοσιονομικό έλλειμμα. Προς τι λοιπόν οι πανηγυρισμοί;
Το ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί το 2025 κατά 2,3%. Αυτή η αύξηση θα προέλθει από τις επενδύσεις, κυρίως σε ακίνητα, την ιδιωτική κατανάλωση και τις υπηρεσίες (τουρισμός). Η αποβιομηχάνιση της χώρας συνεχίζεται και ο πρωτογενής τομέας συρρικνώνεται με ταχύ ρυθμό. Μέσα σ’ ένα χρόνο (2ο εξάμηνο ‘23 -1ο εξάμηνο ‘24) η αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή μειώθηκε κατά 11%. Σε λίγο εκτός από τα βιομηχανικά προϊόντα θα εισάγουμε και τα περισσότερα τρόφιμα και θα τα πληρώνουμε με νέα δάνεια. Ήδη το εμπορικό έλλειμμα το πρώτο οκτάμηνο του 2024 ανέρχεται σε 22,8 δις. Με αυτό το παραγωγικό μοντέλο, που διαιωνίζει το παρόν πολιτικό σύστημα, δεν υπάρχει μέλλον γι’ αυτή τη χώρα και το λαό της.
Οι φόροι
Ο προϋπολογισμός προβλέπει πρόσθετους φόρους 2,5 δις, από 66,7 το 2024 σε 69,2 δις το 2025. Ειδικότερα οι εισπράξεις από το ΦΠΑ θα αυξηθούν κατά 1,6 δις ή 5,2%. Οι συντελεστές του παραμένουν ίδιοι, αλλά επιβάλλονται επί υψηλότερων, λόγω πληθωρισμού, τιμών. Επίσης ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων αυξάνεται κατά 1 δις ή 6%. Κατά τα άλλα η κυβέρνηση Μητσοτάκη υπερηφανεύεται ότι μειώνει τους φόρους, εισπράττοντας περισσότερους φόρους!
Το Δημόσιο Χρέος
Το χρέος της Κεντρικής Διοίκησης θα ανέλθει από 401,6 δις το 2024 σε 403 δις το 2025. Για όλο αυτό το ποσό καταβάλλονται τόκοι. Όπως γίνεται και με το έλλειμμα, από το συνολικό χρέος αφαιρείται το λεγόμενο ενδοκυβερνητικό (38 δις), δηλαδή, το χρέος που κατέχουν οι διάφοροι φορείς του Δημοσίου. Έτσι το χρέος της λεγόμενης Γενικής Κυβέρνησης περιορίζεται σε 365 δις. Στη συνέχεια αυτό συγκρίνεται με το ΑΕΠ που αυξάνεται κυρίως λόγω του πληθωρισμού (2,8% το 2024) και ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ μειώνεται από 169,5% το 2024 σε 162,8% το 2025. Με αυτόν τον τρόπο η Κυβέρνηση πανηγυρίζει ότι επιτυγχάνει τη μείωση του χρέους. Όποιος θέλει μπορεί την πιστεύει!
Σημειώνεται ότι το ονομαστικό ύψος του χρέος παραμένει σε δυσθεώρητα επίπεδα παρά τις ιδιωτικοποιήσεις της δημόσιας περιουσίας. Το 2024 η Κυβέρνηση εισέπραξε 3,3 δις από την εκχώρηση της Αττικής Οδού και 780 εκατ. από το Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών. Το 2025 θα εισπράξει 1,3 δις από την εκχώρηση της Εγνατίας Οδού καθώς και πολλά άλλα ποσά από μικρότερης αξίας εκχωρήσεις. Όλα αυτά τα χρήματα πηγαίνουν υποχρεωτικά για την αποπληρωμή του χρέους, το οποίο όμως στέκεται στο ύψος του. Είναι «βαρέλι χωρίς πάτο».
Ταμείο Ανάκαμψης
Από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) η Ελλάδα θα λάβει, μέχρι το 2026, συνολικά 36 δις σε δάνεια και επιχορηγήσεις. Μέχρι τώρα έχει λάβει 9,6 δις σε δάνεια που προστέθηκαν στο δημόσιο χρέος και 8,5 δις σε επιχορηγήσεις που θα αποπληρωθούν μέσω του προϋπολογισμού της ΕΕ στον οποίον συνεισφέρουν όλα τα κράτη – μέλη. Το ΤΑΑ όμως έχει περιορισμούς στο πού θα διατεθούν αυτά τα κεφάλαια. Έτσι για τη χώρα μας το 37% πρέπει να δοθεί για τη λεγόμενη «πράσινη μετάβαση» (ανεμογεννήτριες-φωτοβολταϊκά) και το 20% για τη ¨ψηφιακή μετάβαση. Συνολικά, δηλαδή, το 57% έχει δεσμευτεί προς συγκεκριμένη κατεύθυνση.
Χρηματοροές μεταξύ Ελλάδας – ΕΕ
Από την ένταξη της χώρας μας στην ΕΕ γίνεται πολύς λόγος για τα χρηματικά ωφέλει που αποκομίζει η Ελλάδα. Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό, το 2025 θα εισπράξουμε περίπου 6 δις από τα διάφορα Ταμεία της ΕΕ με το μεγαλύτερο ποσό 4,2 δις να πηγαίνει στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων και 1,8 δις στο Λογαριασμό Γεωργικών Εγγυήσεων (ΕΛΕΓΕΠ). Παράλληλα θα πληρώσουμε στην ΕΕ 2,7 δις με το μεγαλύτερο ποσό 1,4 δις να αφορά τη συνεισφορά της χώρας μας στον προϋπολογισμό της Ένωσης με βάση το ΑΕΠ. Το καθαρό όφελος είναι περίπου 3,7 δις. Έναντι αυτού του ετήσιου ποσού η Ελλάδα έχει εκχωρήσει στις Βρυξέλλες το μεγαλύτερο μέρος της εθνικής κυριαρχίας της, την ανεξάρτητη δημοσιονομική πολιτική της, τη νομισματική ανεξαρτησία της, τη δυνατότητα να προστατεύει δασμολογικά κρίσιμους τομείς της οικονομίας της και την υποχρέωσή της να συμμορφώνεται με όλες τις οικονομικές και πολιτικές επιλογές της Ένωσης. Απλά μας έχουν αγοράσει έναντι «πινακίου φακής».
Υ.Γ. Το ποσό των τόκων 7,4 δις που θα πληρωθούν το 2025 υπερβαίνει τον προϋπολογισμό του υπουργείου Εθνικής Άμυνας που είναι 6,1 δις (περιλαμβάνονται οι μισθοί των στρατιωτικών, τα ανταλλακτικά, τα καύσιμα και η αγορά των όποιων οπλικών συστημάτων. Αυτά βλέπουν οι Τούρκοι και αποθρασύνονται.
