Του Μανώλη Κοττάκη
Ο ΦΙΛΟΣ μου, ὁ Κώστας Γεωργίου, συνηθίζει νά λέει μέ τήν γνωστή δηκτικότητά του ὅτι κάποιος πρέπει νά μένει στήν ἄκρη καί νά σκέφτεται σ’ αὐτή τήν χώρα. Δέν μπορεῖ νά εἶναι ὅλοι στήν πρώτη γραμμή!
Ὑποτίθεται ὅτι στό παρελθόν κυβερνοῦσε ἡ Δεξιά καί σκεφτόταν ἡ Ἀριστερά, ἀλλά μετά τήν ὀδυνηρή ἐμπειρία τῆς διακυβερνήσεως τῆς δεύτερης, κάθε …σκέψη ἔχει ἀπομακρυνθεῖ ἀπό αὐτήν.
Διαβάζω αὐτές τίς μέρες τό νέο βιβλίο τοῦ ἀγαπημένου Μίμη Ἀνδρουλάκη, τό ὁποῖο φέρει τόν τίτλο «Ποιός τό ξέρει» (ἐκδόσεις «Πατάκη»). Θά γράψω σέ ἄλλο σημείωμα γιά τίς ἀποκαλύψεις πού κάνει γιά τό πόσο τραγικά λίγος καί ἀπαράσκευος ἦταν ὁ Παπανδρέου γιά τήν διαχείριση τῆς οἰκονομικῆς κρίσεως τοῦ 2009, ὅταν ἐξελέγη Πρωθυπουργός (ἐπιβεβαιώνει πλήρως τήν Μέρκελ), γιατί τό ἐνδιαφέρον τοῦ βιβλίου, ἐπί τῆς ἀρχῆς, εἶναι ἡ ἐπικέντρωσή του στίς …Κασσάνδρες.
Ὁ ἴδιος ὁ Ἀνδρουλάκης ἐπεφύλαξε αὐτόν τόν ρόλο στόν ἑαυτό του σέ μία πολύ κρίσιμη περίοδο γιά τήν χώρα καί τό ΠΑΣΟΚ, τοῦ ὁποίου ἦταν βουλευτής τήν ἐποχή ἐκείνη. Καί παρά τό γεγονός ὅτι προειδοποίησε μέ βιβλία ὅτι ἡ πατρίδα μας ἦταν ἀπό τό 2008 χαμένη στήν δίνη μιᾶς φοβερῆς ἐσωστρέφειας πού δέν παρακολουθοῦσε τί συνέβαινε στόν περίπλοκο κόσμο πού ζοῦμε μετά τήν πτώση τοῦ ὑπαρκτοῦ σοσιαλισμοῦ, στήν περίμετρό της, κανείς δέν τόν πίστεψε. Κανείς δέν τόν πῆρε στά σοβαρά. Κανείς δέν ἐπωφελήθηκε ἀπό τήν διορατικότητα τῆς Κασσάνδρας. Μᾶλλον ἐνόχλησε τό κόμμα του, πάρα εἰσακούστηκε.
Ζοῦμε αὐτήν τήν περίοδο, μετά ἀπό ἕνα μεγάλο διάλειμμα ἠρεμίας σέ ἀντίστοιχους καιρούς. Τό 2009 ὁ Μίμης μέ τό βιβλίο του «Ἔ, πρόεδρε» προειδοποιοῦσε τόν ἀρχηγό του, τήν ὥρα πού ἔκανε σέρφ στόν λαϊκισμό, πώς ἡ πατρίδα μας θά πληρώσει ἀκριβά ὅσα συνέβαιναν στόν ὑπόλοιπο κόσμο ἄν δέν ἐλάμβανε ἀμέσως τολμηρές ἀποφάσεις. Ὁ κατακλυσμός τοῦ 2008, ἀπό τήν πρώτη κρίση τοῦ ἀμερικανικοῦ καπιταλισμοῦ τοῦ 2008, προκάλεσε τεράστια προβλήματα στόν τραπεζικό τομέα στήν Εὐρώπη. Μεταδιδόμενα. Ἀλλά ἐμεῖς τότε ἀσχολούμασταν μέ τό Βατοπέδι, τόν Ζαχόπουλο, καί ἄλλες ἀσήμαντες παραπολιτικές, ὅπως ἀπεδείχθη, στό πέρας τοῦ χρόνου, ἱστορίες. Ποῦ καιρός γιά σκέψη!
Παρατηρῶ ὅλα ὅσα συμβαίνουν στόν κόσμο τήν τελευταία ἑβδομάδα μέ ἀποκορύφωμα αὐτό τό Σαββατοκύριακο καί διαπιστώνω ὅτι ζοῦμε μέσα στίς ἴδιες αὐταπάτες καί μέσα στίς ἴδιες ἐσωστρέφειες. Ὁ νέος κόσμος τό 2025 θά εἶναι πιό περίπλοκος παρά ποτέ, γιατί ἡ κρίση κτυπᾶ σέ πολλά μέτωπα. Κτυπᾶ τήν ἴδια τήν δημοκρατία στήν Δύση. Στήν καρδιά της (ΗΠΑ, Γαλλία, Γερμανία) ἀλλά καί στήν περιφέρειά της.
Ἡ κρίση ἀναβιώνει θρησκευτικούς φανατισμούς στήν Μέση Ἀνατολή, οἱ ὁποῖοι κινοῦνται γιά νά φτιάξουν κράτη. Ξεσκεπάζει καί ἀπογυμνώνει τίς χριστιανικές ἡγεσίες στήν Δύση, τήν ὥρα πού ἴδιος ὁ Χριστιανισμός, καί ἰδιαίτερα ἡ σφριγηλή Ὀρθοδοξία, εἶναι σέ ἀνοδική πορεία σέ ἀντίθεση μέ τόν καθολικισμό (στίς ΗΠΑ οἱ πιστοί ἀπογοητεύτηκαν ἀπό τήν ταύτιση τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας μέ τίς φαρμακευτικές στήν πανδημία καί κάνουν στροφή.) Καί βεβαίως ἡ κρίση αὐτή φέρνει στήν πρώτη γραμμή τῆς ἐπικαιρότητας τό ζήτημα τοῦ χρέους, παγκοσμίως.
Ἀναλυτικώτερα: ἡ δυτική δημοκρατία ἀπειλεῖται πολύ σοβαρά. Ὁ ἐν ἐνεργείᾳ Πρόεδρος τῶν ΗΠΑ ἔκανε χρήση τῆς ἐξαιρετικῆς προνομίας πού τοῦ δίνει τό Σύνταγμα καί ἀπένειμε χάρη στόν ὑπόδικο γυιό του. Ὁ ἀρχηγός τῆς ἐκτελεστικῆς ἐξουσίας κατήργησε μέ μία ὑπογραφή του τήν δικαστική ἐξουσία. Στήν ἀνήκουσα στήν Δύση καί τό ΝΑΤΟ Ρουμανία ἔγινε τό ἀκριβῶς ἀντίθετο. Ἡ δικαστική ἐξουσία μέ μία ἀπόφασή της κατήργησε τήν λαϊκή κυριαρχία, τήν δημοκρατία καί τήν ἐπερχόμενη ἐκτελεστική ἐξουσία. Ἀκύρωσε τόν πρῶτο γῦρο τῶν προεδρικῶν ἐκλογῶν. Στήν νότιο Κορέα ἡ δημοκρατία ἔφερε τόν στρατιωτικό νόμο, τό κοινοβούλιο τόν κατήργησε καί τό ἴδιο κοινοβούλιο κράτησε τόν …δικτάτορα στήν ἐξουσία. Εἶναι προφανές ὅτι ἡ δυτική δημοκρατία –ὑπό προϋποθέσεις– ἐπιδεικνύει ἰσχυρότατες τάσεις ὁλοκληρωτισμοῦ. Τό παμπάλαιο «ὁ σκοπός ἁγιάζει τά μέσα» βρίσκει ἐφαρμογή κάθε μέρα στήν Δύση τοῦ Διαφωτισμοῦ καί τοῦ Ὀρθολογισμοῦ. Ἡ δημοκρατία ἔχει ἀξία στήν Δύση μόνον ὅταν ἐξυπηρετεῖ καί στεφανώνει τήν σκοπιμότητα. Σέ διαφορετική περίπτωση, ἡ δημοκρατία ἀποτάσσεται στό ὄνομα τῶν ἐξωτερικῶν ἐχθρῶν.
Τήν ἴδια ὥρα, ὁ ριζοσπαστικός ἰσλαμισμός προελαύνει καί θέτει σέ κίνδυνο τόσο τήν περιφερειακή σταθερότητα ὅσο καί τίς χριστιανικές κοινότητες τῆς Μέσης Ἀνατολῆς. Στήν ὁποία εἶναι ἐγκατεστημένα αἰῶνες τώρα τά Ὀρθόδοξα Πατριαρχεῖα τῶν Ἱεροσολύμων καί τῆς Ἀντιόχειας. Εἶναι τέτοιος ὁ φανατισμός πού ἐπικρατεῖ, ὥστε σήμερα γίνεται ἀντιληπτό τί ἐνδεχομένως ὑποκρύπτεται μετά τήν μετατροπή τῆς Ἁγίας Σοφίας καί τῆς Μονῆς Χώρας σέ τέμενος. Ἡ Ἁγία Σοφία ἦταν ἡ ἀρχή.
Ἡ προοπτική νά ἀποκτήσει ἡ Κύπρος καί ἡ πατρίδα μας ἰσλαμικό χαλιφᾶτο μιά ἀνάσα ἀπό τά σύνορά τους εἶναι πλέον πάρα πολύ ἰσχυρή. Ἄλλο τόσο ἰσχυρή εἶναι ἡ πιθανότητα ὅπως κάποιοι σήμερα νοσταλγοῦν τούς… δικτάτορες στίς χῶρες πού ἔγινε ἡ ἀραβική ἄνοιξη καί ἀντικαταστάθηκαν ἀπό φανατικούς ἰσλαμιστές, νά τούς νοσταλγήσουν καί στό μέλλον. Ὁ κίνδυνος αὐτός ὅμως ἀντί νά κινητοποιεῖ τόν χριστιανισμό καί τήν ὀρθοδοξία, τούς κρατᾶ σέ ὕπνωση. Τά ἐγκαίνια τῆς Παναγίας τῶν Παρισίων ἀποκάλυψαν ἕνα καθολικό ἱερατικό προσωπικό, ἐνδεδυμένο μέ ἄμφια, πού δέν εἶχε τίποτε τό ἱερό, ἀλλά ἦταν κοσμικά δημιουργήματα μόδιστρων. Μετέτρεψαν τήν Παναγία σέ πασσαρέλλα.
Ὡστόσο, τήν ὥρα πού ὁ καθολικισμός χάνει ἐρείσματα σέ ὅλον τόν κόσμο καί οἱ ἐκκλησίες του ἄδειες ἀπό πιστούς πωλοῦνται στήν Γερμανία καί μετατρέπονται σέ μπάρ, ἡ Ὀρθοδοξία ἐπιλέγει μέ τήν παρότρυνση τῆς πολιτικῆς τόν δρόμο τῆς διασπάσεως καί τοῦ ὑλικοῦ συμφέροντος. Ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαῖος θεώρησε εὔλογη τήν συγκυρία νά στραφεῖ εὐθέως κατά τοῦ ἡγέτη μίας μεγάλης ὀρθόδοξης χώρας, ὅπως ἡ Ρωσσία τοῦ Προέδρου Πούτιν, καί νά διακηρύξει τόν πόθο του γιά τήν ἕνωση τῶν ἐκκλησιῶν μέσῳ τοῦ κοινοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα. Σέ κάποιους ἔδινε ἐξετάσεις!
Ἐνῷ στήν Ἑλλάδα ἡ ἡγεσία τῆς ἐκκλησίας ἔχει στόν νοῦ της πῶς νά πιέζει ἀνώτατους δικαστές τοῦ ΣτΕ, γιά νά βάλει χέρι στά ἀμόλυντα μοναστήρια ἡσυχαστήρια πού δημιούργησαν οἱ Ἅγιοι μέ τίς διαθῆκες τους, μακριά ἀπό τήν ἐπιρροή αὐτῆς τῆς πατροκτόνου ἐκκλησίας. Τό ἐνδιαφέρον της ἀντί νά δεῖ τί γίνεται πραγματικά στόν κόσμο μέ τίς διώξεις χριστιανῶν στήν Συρία, εἶναι τί θά ἀπογίνουν τά …13 ἑκατομμύρια εὐρώ τοῦ ταμείου τῆς ὀρφανῆς Κιβωτοῦ. Τό πλέον συγκλονιστικό εἶναι ὅτι τό πλήρωμα τῆς ὀρθοδοξίας, σέ καιρούς δύσκολους, ξεμακραίνει ἀπό τήν ἡγεσία ἐνῷ θά ἔπρεπε ἐκείνη νά κάνει τά πάντα γιά νά τό κρατήσει κοντά του.
Στήν Ρουμανία ὁ ἄσημος ἀκροδεξιός Πρόεδρος κέρδισε σχεδόν τό 25% τῶν ψήφων μιλῶντας γιά τήν ὀρθοδοξία. Στήν Ἑλλάδα ὑπάρχουν Ἱερές Μονές, οἱ ὁποῖες κατακλύζονται ὅλον τόν χρόνο ἀπό Βαλκάνιους ὀρθοδόξους, ὅπως Σέρβους, Μαυροβούνιους, Ρουμάνους, Σκοπιανούς, Βουλγάρους ἀλλά καί Ρώσσους, πού ἀφήνουν στήν ἄκρη τήν γεωπολιτική τῆς Δύσεως, κάνουν χιλιόμετρα καί προσεύχονται ὅλοι μαζί μέ τούς Ἕλληνες, στόν κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό. Μακριά ἀπό ἐθνικές διαφορές.
Ἀλλά ἡ θρησκευτική ἡγεσία μας, οἰκουμενική καί ἑλλαδική, ἀντί νά ἀξιοποιήσει αὐτήν τήν πρωτοφανῆ ἑνότητα πού συντελεῖται στήν βάση τῶν ὀρθοδόξων αὐτήν τήν περίοδο καί νά κηρύξει συναγερμό γιά τήν προστασία τῶν ὁμοδόξων τῆς Μέσης Ἀνατολῆς …τυρβάζει. Ἡ συσπείρωση, ὅμως, ἐπείγει μπροστά στόν ριζοσπαστικό θρησκευτικό ἰσλαμικό φονταμενταλισμό. Τί θά πρέπει νά συμβεῖ γιά νά καταλάβουμε ὅτι τρίτες δυνάμεις χρησιμοποιοῦν καιροσκοπικά τόν χριστιανισμό γιά νά πλήξουν τήν ἑνότητα τῆς Ὀρθοδοξίας στόν Βορρᾶ καί τό ἴδιο καιροσκοπικά τό ριζοσπαστικό Ἰσλάμ γιά νά ἐλέγξουν τίς ἐξελίξεις στήν Μέση Ἀνατολή; Αὐτή ἡ ἀμοραλιστική Δύση χρησιμοποιεῖ ταυτόχρονα τούς φανατικούς τζιχαντιστές καί γιά νά διώξει τόν δικτάτορα Ἄσσαντ καί τούς φιλειρηνικούς Ὀρθοδόξους γιά νά ἐλέγξει τίς ἐξελίξεις στόν Βορρᾶ καί τά Βαλκάνια! Χωρίς νά γνωρίζει καί ἡ ἴδια ὅτι σπέρνει μέ ἀνέμους θυελλώδεις.
Καί βεβαίως ἐκτός τήν δημοκρατία καί ἀπό τίς θρησκεῖες τῶν ὁποίων οἱ ἡγεσίες καθίστανται ἀθύρματα γεωπολιτικῶν παιγνίων, ὑπάρχει καί τό χρέος. Ἡ Οἰκονομία. Ἐμεῖς ἐδῶ καί καιρό ζοῦμε τόν μῦθο μας καί δέν καταλαβαίνουμε τόν συνδυασμό τῆς περιπλοκῆς τῶν κινδύνων πού φέρνουν ἡ ὑπονόμευση τῆς Δημοκρατίας, ὁ θρησκευτικός φανατισμός, ὁ κατ’ ἐπέκτασιν ἀναθεωρητισμός καί ἡ ἐπιδείνωση τοῦ οἰκονομικοῦ κλίματος στήν Εὐρώπη. Εἶναι τό τέλειο κοκταίηλ γιά μεγάλες ἱστορικές ἐξεγέρσεις. 15 χρόνια μετά τό 2008 ὅλα εἶναι ὥριμα γιά νά καταστεῖ ἡ Εὐρώπη παρανάλωμα τοῦ πυρός. Εἴτε μέ τήν κρίση χρέους πού πυροδοτεῖ τό γαλλικό πρόβλημα εἴτε μέ τήν παράταση τοῦ πολέμου πού ἐπιδιώκουν κάποιοι στήν Οὐκρανία, καί ἐκτοξεύει τό ἐνεργειακό κόστος εἴτε μέ νέο προσφυγικό κῦμα ἀπό τήν Μέση Ἀνατολή.
Οἱ Κασσάνδρες, πού τά λένε αὐτά, δέν ἀρέσουν. Διότι χαλοῦν τόν μῦθο. Διότι ἐδῶ ὅλα πᾶνε καλά. Ἔχουμε σταθερότητα. Ἔχουμε 95 δισ. γιά τό Ταμεῖο Ἀνακάμψεως, ἀσχέτως ἄν τό μετατρέπουμε σέ ἐπιδόματα, σέ παροχές καί σέ ἔργα γιά τήν οἰκονομική ὀλιγαρχία. Ἔχουμε 22 δισ. εὐρώ ἔσοδα ἀπό τόν ὑπερτουρισμό, ἔστω καί ἐάν ἡ συντριπτική πλειοψηφία ἀπό αὐτά πάει στίς τσέπες πολύ λίγων καί ὄχι στήν ἀνάπτυξη.
Καί βεβαίως στό μέλλον θά ἔχουν κι ἄφθονο φυσικό ἀέριο ἄν μᾶς ἀφήσουν οἱ γείτονες νά κάνουμε γεωτρήσεις νοτίως τῆς Κρήτης. Γενικῶς, ὅπως ἔλεγε παλαιά καί ἡ διαφήμιση, ζοῦμε στόν κόσμο τοῦ Μάλμπορο! Θέλουμε σταθερότητα καί δέν ξέρουμε πόσο ἐπισφαλής εἶναι λόγῳ τῆς διεθνοῦς ρευστότητας. Αἰσθάνομαι καμμιά φορά σάν τόν Μίμη. Βλέπω τά μερομήνια ὅπως καί κάθε σκεπτόμενος ἄνθρωπος, δέν πρωτοτυπῶ, ἀλλά αἰσθάνομαι καί πολύ μόνος. Ὅπως καί πολλοί ἄλλοι, πού τά βλέπουν. Διότι διαταράσσουμε τό πάρτυ. Οἱ Κασσάνδρες δέν ἀρέσουν. Διότι ἔχουν ἄδικο, ἐπειδή ἔχουν δίκιο πολύ νωρίς. Δικαιώνονται ὅμως. Πολύ ἀργά, καί συνήθως πάνω στά συντρίμμια. Εὐχόμαστε αὐτήν τήν φορά, ὄχι!
