Εφιάλτης το κόστος ζωής για τη μέση ελληνική οικογένεια! Έχουν εκτροχιαστεί οι προϋπολογισμοί των νοικοκυριών λόγω της ακρίβειας.
Σε αδιανόητο εφιάλτη έχει μετατραπεί το κόστος ζωής για τη μέση ελληνική οικογένεια, καθώς μετά τα φαινόμενα αισχροκέρδειας στα τρόφιμα, που έχουν εκτροχιάσει τον προϋπολογισμό των πολιτών, έρχεται να προστεθεί και η ακρίβεια στις υπηρεσίες και κυρίως στα ενοίκια και στους λογαριασμούς.
Πρόκειται για μια δεύτερη «πληγή» στις τσέπες των Ελλήνων, που εξανεμίζουν τους μισθούς πριν καν φτάσουν στα μέσα του μήνα και με την κυβέρνηση να παραμένει θεατής στα όσα βιώνουν οι φορολογούμενοι.
Είναι χαρακτηριστικό πως τον Ιανουάριο η ετήσια αύξηση στα ενοίκια ήταν σχεδόν τριπλάσια του πληθωρισμού, με τα μισθώματα να εκτινάσσονται κατά 9,2%. Την ίδια ώρα οι λογαριασμοί σε ηλεκτρικό, φυσικό αέριο και άλλα καύσιμα ανέβηκαν κατά 4,3% μέσα σε έναν μήνα, ξεπερνώντας κατά πολύ τον γενικό δείκτη τιμών καταναλωτή.
Μετά τα τρόφιμα που αυξάνονται συνεχώς εδώ και σχεδόν 30 μήνες, μεγάλος πονοκέφαλος για τους πολίτες αποτελούν οι τιμές των ενοικίων. Παρά το μεγάλο ποσοστό ιδιοκατοίκησης στη χώρα μας, η ζήτηση για μίσθωση ακινήτων κινείται με ραγδαίους ρυθμούς τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα οι τιμές να έχουν εκτοξευθεί.
Είναι χαρακτηριστικό πως το 2019 η μέση ζητούμενη τιμή για ενοικίαση ήταν 7 ευρώ/τ.μ. και το 2024 άγγιξε τα 9,2 ευρώ/τ.μ.. Πρόκειται για μια αύξηση της τάξης του 32%, που είναι πολλαπλάσια του πληθωρισμού. Αν συνυπολογιστεί το γεγονός πως οι μισθοί έχουν παραμείνει καθηλωμένοι εδώ και χρόνια, αυτή η εκτόξευση των τιμών εξανεμίζει το διαθέσιμο εισόδημα.
Οικονομικές αντοχές
Το 2008 το κατά κεφαλήν εισόδημα στην Ελλάδα ήταν 22.300 ευρώ, ενώ το 2023 εξακολουθούσε να είναι αρκετά χαμηλότερο, στα 19.500 ευρώ. Με δεδομένο πως οι τιμές στα ακίνητα πλησιάζουν τα προ μνημονίου επίπεδα, θα αντιληφθεί κανείς πως οι πολίτες έχουν ξεπεράσει το όριο των οικονομικών τους αντοχών, όταν πρόκειται να δίνουν κάθε μήνα το ποσό των 700 ή 900 ευρώ για ένα διαμέρισμα σε πολυκατοικία πολλών δεκαετιών, που οριακά μπορεί να στεγάσει αξιοπρεπώς μια οικογένεια.
Αυτό το τεράστιο «ψαλίδι» στο διαθέσιμο εισόδημα οδηγεί με τη σειρά του σε «ασφυξία» την υπόλοιπη αγορά, αφού δεν μένει ούτε… ευρώ για να κινηθεί η πραγματική οικονομία. Είναι χαρακτηριστικό πως κατά τις φετινές χειμερινές εκπτώσεις, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της ΙΝΕΜΥ ΕΣΕΕ, περισσότερες από τις μισές επιχειρήσεις (55%) στο λιανικό εμπόριο κατέγραψαν για πρώτη φορά χειρότερες πωλήσεις συγκριτικά με πέρυσι.
Όπως αναφέρει και η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), η όξυνση του προβλήματος του κόστους στέγασης είναι απόρροια της εκτεταμένης επενδυτικής εκμετάλλευσης της κατοικίας, της απόσυρσης από την αγορά ακινήτων που εξασφαλίζουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια και προορίζονται για πλειστηριασμό, καθώς και της υποτονικής δραστηριότητας στον κατασκευαστικό κλάδο για μακρά χρονική περίοδο, η οποία δεν έχει επιτρέψει την ομαλή αναπλήρωση του αποθέματος ακινήτων.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της εταιρίας spitogatos, πιο προσιτή συνοικία της Αττικής για να νοικιάσει κανείς σπίτι είναι το Πέραμα. Η μέση ζητούμενη τιμή φτάνει τα 6,7 ευρώ ανά τ.μ., κάτι που σημαίνει ότι για ένα σπίτι 80 τ.μ. το κόστος μίσθωσης φτάνει τα 536 ευρώ τον μήνα. Μετά το Πέραμα ακολουθούν οι Αχαρνές με 7,1 ευρώ/τ.μ., το Καματερό και οι Άγιοι Ανάργυροι με 7,1 ευρώ/τ.μ. και το Κρυονέρι με 7,3 ευρώ/τ.μ.
Αυξήσεις
Μεγάλες αυξήσεις παρατηρούνται, όμως, και στους λογαριασμούς. Είναι χαρακτηριστικό πως μέσα σε έναν μήνα το κόστος για ηλεκτρικό, φυσικό αέριο και άλλα καύσιμα εκτοξεύθηκε κατά 4,3%, όταν ο πληθωρισμός στη χώρα μας είναι «κολλημένος» κοντά στην περιοχή του 3%.
Οι επιδοτήσεις που ανακοινώνει το κράτος κάθε φορά που οι διεθνείς τιμές εκτοξεύονται αποτελούν μάλλον σταγόνα στον ωκεανό. Τον Φεβρουάριο του 2024 οι τιμές π.χ. στο πράσινο τιμολόγιο του βασικού παρόχου είχε διαμορφωθεί στα 9,2 λεπτά, ενώ σήμερα κινείται στην περιοχή των 15,5 έως 16 λεπτά την κιλοβατώρα! Με την επιδότηση του κράτους να κινείται στο 1,5 λεπτό την κιλοβατώρα η τελική τιμή για τους καταναλωτές θα κινηθεί τον Μάρτιο μεταξύ 14 και 14,5 λεπτών η κιλοβατώρα. Πρόκειται, δηλαδή, για μια αύξηση που αγγίζει το 55%.
Παρά το κυβερνητικό αφήγημα πως ο πληθωρισμός κινείται στα ίδια επίπεδα τα τελευταία χρόνια με τις αυξήσεις στον βασικό μισθό, η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική στην καθημερινότητα των πολιτών. Άλλωστε, η όποια ενίσχυση των κατώτερων αποδοχών δεν επηρεάζουν τα ελαφρώς υψηλότερα κλιμάκια των μισθών, με αποτέλεσμα αυτοί οι εργαζόμενοι να δουλεύουν για χρόνια με τον ίδιο καθηλωμένο μισθό και με υποχρεώσεις που ξεπερνούν το μηνιαίο εισόδημά τους.
Ένας μισθός δεν είναι αρκετός
Στην πράξη μια οικογένεια με ενοίκιο 800 ευρώ τον μήνα, θα πρέπει να προσθέσει επιπλέον 80 ευρώ για τον λογαριασμό ρεύματος, χωρίς να υπολογίζεται η θέρμανσή του τους χειμερινούς μήνες.
Αν προστεθούν και οι λογαριασμοί για κινητά τηλέφωνα μια τετραμελούς οικογένειας (έστω 10 ευρώ τον μήνα ο καθένας), τότε το συνολικό κόστος μόνο για τα άμεσα πάγια έξοδα εκτοξεύονται στα 920 ευρώ, δηλαδή αγγίζουν τον μέσο καθαρό μισθό στη χώρα μας.