Οι συγγενείς των θυμάτων καλούν τον κόσμο σε δυναμική παρουσία.
Ανοιχτή πληγή παραμένει στην συλλογική μνήμη της χώρας η ανείπωτη τραγωδία στο Μάτι, που στοίχισε την ζωή σε 102 ανθρώπους. Επτά χρόνια μετά τη φονικότερη πυρκαγιά που συγκλόνισε την Ελλάδα, η δικαστική διαδικασία συνεχίζεται, αναζητώντας απαντήσεις και ευθύνες. Ήταν η καταστροφή αποτέλεσμα ακραίων συνθηκών ή εγκληματικών παραλείψεων; Η Εισαγγελέας του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου καλείται σήμερα να δώσει τη δική της εκτίμηση, η οποία δεν δεσμεύει το δικαστήριο, αλλά αναμένεται με τεράστιο ενδιαφέρον. Στο επίκεντρο της αγόρευσής της βρίσκονται οι ευθύνες των αρμοδίων, οι αθωώσεις της πρωτόδικης απόφασης και το ύψος των ποινών. Τόσο οι 21 κατηγορούμενοι όσο και οι συγγενείς των θυμάτων περιμένουν με αγωνία τη νομική ανάλυση που θα επιχειρηθεί.
Για τις οικογένειες των θυμάτων, αυτή η ημέρα δεν είναι απλώς μια ακόμα συνεδρίαση. Είναι η στιγμή που η κοινωνία καλείται να σταθεί στο πλευρό τους, να μη λησμονήσει την καταστροφή που άλλαξε τη ζωή τους για πάντα. Επτά χρόνια μετά, ο αγώνας τους για δικαίωση συνεχίζεται, και η σημερινή αγόρευση της Εισαγγελέως θεωρείται κρίσιμη για την έκβαση της υπόθεσης. Οκτώ μήνες μετά την έναρξη της δίκης σε δεύτερο βαθμό, η Εισαγγελέας του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων θα εκφράσει τη θέση της για τα αίτια της τραγωδίας. Θα εξετάσει τα ερωτήματα που θέτει η εισαγγελική έφεση σχετικά με τις δεκαπέντε αθωώσεις και το ύψος των ποινών που επιβλήθηκαν σε πέντε πρώην επιτελικούς της Πυροσβεστικής. Το δικαστήριο έχει προβλέψει δύο συνεδριάσεις, σήμερα και αύριο, για να δώσει στην Εισαγγελέα τον χρόνο να παρουσιάσει αναλυτικά το σκεπτικό της.
Οι τοποθετήσεις της θα επικεντρωθούν στις πράξεις και τις παραλείψεις που αποδίδονται στους κατηγορούμενους, καθώς και στον ρόλο που διαδραμάτισαν οι εμπλεκόμενοι φορείς την ημέρα της καταστροφής. Ιδιαίτερη βαρύτητα θα έχει η αξιολόγησή της ως προς τον ισχυρισμό των κατηγορουμένων ότι ενήργησαν με βάση τις δυνατότητες και τα μέσα που είχαν στη διάθεσή τους και ότι οι ενέργειές τους ήταν σύμφωνες με τον νόμο. Η τελική της κρίση θα καθορίσει αν η εισαγγελική πρόταση θα είναι υπέρ της ενοχής ή της αθώωσης των τότε στελεχών της Πυροσβεστικής, της Πολιτικής Προστασίας, των Δήμων και της Περιφέρειας.
Το δευτεροβάθμιο δικαστήριο καλείται να επανεξετάσει την υπόθεση από την αρχή, μετά την έφεση που άσκησε ο Εισαγγελέας κατά της πρωτόδικης απόφασης. Η έφεση αφορά τόσο στις αθωώσεις των δεκαπέντε κατηγορουμένων όσο και το ύψος των ποινών για τους πέντε που κρίθηκαν ένοχοι. Παράλληλα, ένας εκ των κατηγορουμένων, κάτοικος της περιοχής από την αυλή του οποίου ξεκίνησε η φωτιά, άσκησε δική του έφεση ζητώντας μείωση της ποινής του, αφού η πρωτόδικη απόφαση δεν είχε προσβληθεί στο συγκεκριμένο σκέλος από την Εισαγγελία.
Οι κατηγορίες που βαραίνουν τους είκοσι τότε αρμόδιους αξιωματούχους αφορούν 102 ανθρωποκτονίες από αμέλεια, μεταξύ αυτών και των εννέα ανθρώπων που πνίγηκαν στη θάλασσα, καθώς και 32 περιπτώσεις σωματικών βλαβών από αμέλεια. Οι επιζώντες της καταστροφής παραμένουν παρόντες στη δίκη, αναμένοντας την ετυμηγορία για τη μεγαλύτερη τραγωδία που έχει γνωρίσει η χώρα από φυσική καταστροφή.
Η πρωτόδικη απόφαση
Η απόφαση του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, καθώς έκρινε ενόχους μόλις έξι από τους 21 κατηγορούμενους, ενώ οι υπόλοιποι δεκαπέντε αθωώθηκαν ομόφωνα. Οι καταδικασθέντες ήταν οι τότε επικεφαλής της Πυροσβεστικής Σωτήρης Τερζούδης, Βασίλης Ματθαιόπουλος, Ιωάννης Φωστιέρης, Νίκος Παναγιωτόπουλος και Χαράλαμπος Χιόνης, οι οποίοι έλαβαν ποινές πέντε ετών, μετατρέψιμες σε χρηματικές ποινές των 10 ευρώ ημερησίως. Ένοχος κρίθηκε επίσης και ο κάτοικος του Νταού, από την ιδιοκτησία του οποίου ξεκίνησε η πυρκαγιά, και καταδικάστηκε σε τρία χρόνια φυλάκισης.
Αντίθετα, το πρωτοβάθμιο δικαστήριο αθώωσε τα στελέχη της Πυροσβεστικής Χρήστο Γκολφίνο, Φίλιππο Παντελεάκο, Δαμιανό Παπαδόπουλο, Χρήστο Λάμπρη, Χρήστο Δροσόπουλο, Γεώργιο Πορτοζούδη και Στέφανο Κολοκούρη. Επίσης, αθωώθηκαν ο πρώην αξιωματικός των Εναέριων Μέσων της ΕΛΑΣ Χαράλαμπος Συρογιάννης, ο τότε Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας Ιωάννης Καπάκης, η πρώην Περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου και οι τότε δήμαρχοι Μαραθώνα Ηλίας Ψινάκης, Πεντέλης Δημήτριος-Στέργιος Καψάλης και Ραφήνας-Πικερμίου Ευάγγελος Μπουρνούς, καθώς και οι αντιδήμαρχοι Βάιος Θανασιάς (Μαραθώνα) και Αντώνης Παλπατζής (Ραφήνας-Πικερμίου).
Με τη σημερινή αγόρευση, η Εισαγγελέας θα τοποθετηθεί επί των κρίσιμων ζητημάτων της υπόθεσης: Υπήρξαν σοβαρές παραλείψεις και ευθύνες από τους αρμόδιους φορείς ή λειτούργησαν στο πλαίσιο των δυνατοτήτων τους; Οι νομικές απαντήσεις της θα καθορίσουν αν η εισαγγελική πρόταση θα ζητήσει την ενοχή ή την αθώωση των κατηγορουμένων. Η απόφαση του δικαστηρίου, όταν αυτή εκδοθεί, θα έχει καθοριστική σημασία για το αίτημα των συγγενών των θυμάτων: δικαίωση και απόδοση ευθυνών για την τραγωδία στο Μάτι.
