Πώς καταγράφονται οι συλλογικές στάσεις σε συνθήκες πολλαπλής αποσταθεροποίησης – Το τέλος με πάταγο της πολιτικής ηγεμονίας Μητσοτάκη!
Σε αυτήν επιχειρείται να ανιχνευθεί το ρευστό τοπίο που διαμορφώνεται σε παγκόσμιο επίπεδο και στο εσωτερικό της χώρας με ορόσημα δύο γεγονότα μεγάλης εμβέλειας που σημειώθηκαν στις 28 Φεβρουαρίου 2025: για την Ελλάδα οι συγκεντρώσεις για τα Τέμπη, για τον πλανήτη η σύγκρουση Trump – Zelensky στον Λευκό Οίκο – σε μια συγκυρία όπου συμπυκνώνονται (και συμβολικά) διαδικασίες πολλαπλής αποσταθεροποίησης.
Αν θέλαμε να συμπυκνώνουμε τα συμπεράσματα της έρευνας σε λέξεις – κλειδιά θα μπορούσαμε να βγάλουμε τα εξής συμπεράσματα:
(α) Τέλος της πολιτικής ηγεμονίας Μητσοτάκη καθώς μειώνεται δραματικά το κοινό της επιρροής του ενώ αναζητείται εναλλακτική κυβερνητική λύση ακόμη και με κυβερνήσεις συνεργασίας.
(β) Τα αρνητικά συναισθήματα όπως ο θυμός, η απαισιοδοξία και η οργή που κατακλύζουν το πολιτικό σώμα μετασχηματίζονται σε ένα αίτημα για πολιτική αλλαγή πέραν από το σημερινό πολιτικό σύστημα.
Δείτε ολόκληρη την έρευνα Erevna_Metron_Analysis_pdf.pdf
Κάτω από τη βάση
Με αφετηρία το ερώτημα εάν βρισκόμαστε σε σημείο καμπής, σε Ελλάδα, Ευρώπη και Δύση, για το εσωτερικό της χώρας αποτυπώνεται ένα συναισθηματικό υπόστρωμα που σημαδεύεται από την Απαισιοδοξία (49% στις συνολικές αναφορές) και τον Θυμό (43%).
Τα κύρια αντιλαμβανόμενα προβλήματα αφορούν την Οικονομία-Ακρίβεια (63% στις συνολικές αναφορές) και το Κράτος Δικαίου (46%), το οποίο συνδέεται σαφώς με τις μαζικές κινητοποιήσεις για τα Τέμπη που θεωρείται ότι έγιναν με κυρίαρχο αίτημα την απόδοση δικαιοσύνης.
Ταυτόχρονα, η ικανοποίηση από το πόσο δημοκρατικά κυβερνάται η χώρα κινείται «κάτω από τη βάση» (μέση τιμή 4,1 σε μια κλίμακα 1-10), και συνδέεται με μια οιονεί «αντισυστημική» προδιάθεση, η οποία περιορίζει το κοινό επιρροής των «συστημικών» πολιτικών δυνάμεων (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ).
Μεταξύ Δεκεμβρίου 2024 και Μαρτίου 2025 το κοινό επιρροής (potentiality) της ΝΔ έχει μειωθεί κατά 15 μονάδες (από 44 σε 29) και τώρα καταγράφεται στην τρίτη θέση, ενώ του ΠΑΣΟΚ που καταγράφεται στην πρώτη θέση έχει μειωθεί κατά 7 μονάδες (από 47 σε 44).
Επιπλέον, οι 2 στους 3 διαφωνούν με την άποψη ότι πέραν του σημερινού Πρωθυπουργού η χώρα δεν διαθέτει πολιτικό προσωπικό ικανό για αυτόν τον ρόλο ενώ κυριαρχούν οι αρνητικές αξιολογήσεις για το κράτος.
Καταγράφεται όμως και ένα αίτημα αλλαγών: Η πλειοψηφία προτιμά κυβερνήσεις συνεργασίας (57%) και θεωρεί αναγκαία την απλοποίηση διαδικασιών στη Δικαιοσύνη (83%) ή την ενίσχυση της βιομηχανίας αντί της «μονοκαλλιέργειας» μιας οικονομίας υπηρεσιών (71%).
Γεωπολιτικές ανακατατάξεις
Ως προς το διεθνές περιβάλλον, η πολιτική του Donald Trump επιδρά ήδη στις αντιλήψεις των πολιτών.
Θεωρείται απειλή για τη χώρα μας (με 31%), μετά την «παραδοσιακή» απειλή της Τουρκίας (52%) και αναμένεται να επηρεάσει αρνητικά ιδίως τις σχέσεις των ΗΠΑ με την Ευρώπη αλλά και της Δύσης με τον υπόλοιπο κόσμο.
Έτσι, αναδεικνύεται μια σαφής προτίμηση για μεγαλύτερη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ έναντι της συνεργασίας με τις ΗΠΑ (63% έναντι 34%).
Κρίση εμπιστοσύνης
Φαίνεται, λοιπόν, ότι η 28η Φεβρουαρίου δεν είναι μια τομή αλλά μια συμπύκνωση διεργασιών που επωάζονταν επί μακρόν και τώρα εισβάλλουν στην πολιτική σκηνή.
Στην Ελλάδα βαθαίνει η κρίση πολιτικής εμπιστοσύνης, ο ευρω-ατλαντικός δεσμός διαρρηγνύεται και αποσταθεροποιείται η Δύση, που θεωρείται ότι έχει μπει σε πορεία παρακμής (για το 59%).
Φαίνεται να διαμορφώνεται ένας κόσμος πιο αυταρχικός, πιο περίκλειστος, πιο κυνικός.
Ένας κόσμος που δεν «χωράει» στις προδιαγραφές της μεταπολεμικής κανονικότητας που επιβλήθηκαν πρωτίστως από τις ΗΠΑ.
Είναι όμως ο κόσμος με τον οποίο είμαστε αναγκασμένοι να αναμετρηθούμε.
