Του Ηρακλή Καλογεράκη
Για πρώτη φορά η χώρα μας αποκτά Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, όπου καθορίζει και αποτυπώνει σε χάρτες τις χρήσεις και τις δραστηριότητες που μπορούν να αναπτυχθούν σε όλο το εύρος των θαλάσσιων ζωνών, ασκώντας παράλληλα τα δικαιώματά της, όπως προβλέπονται από το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και την Οδηγία 2014/89/ΕΕ.
Η προαναφερόμενη ευρωπαϊκή οδηγία για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό επικεντρώνεται σε τέσσερις άξονες (περιβάλλον, αλιεία, θαλάσσιες μεταφορές και ενέργεια) και θέτει τα νομικά θεμέλια για την συνεργασία των κρατών µε τους παράκτιους γείτονές αυτών. Σύμφωνα με την οδηγία αυτή, τα κράτη-μέλη είχαν την υποχρέωση να εκπονήσουν ένα Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό (κάτι σαν το Κτηματολόγιο) και να ορίσουν τις αρμόδιες αρχές που θα υλοποιούσαν τους στόχους που θέτει έως το 2016. Επίσης τα κράτη είχαν την υποχρέωση να προσαρμόσουν ανάλογα την εθνική τους νομοθεσία και να θέσουν σε ισχύ τους νόμους αυτούς μέχρι την 31 Μαρτίου του 2021.
Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός αποσκοπεί στην οργάνωση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στις θαλάσσιες περιοχές-ζώνες, κατά τέτοιον τρόπο ώστε να επιτυγχάνονται διάφοροι οικολογικοί, οικονομικοί, επιστημονικοί και κοινωνικοί στόχοι, όπως π.χ. η ανάπτυξη βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας, η ορθολογική χρήση των θαλάσσιων πόρων, η προστασία και διατήρηση θαλάσσιων οικοσυστημάτων, η μείωση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Ό,τι, λοιπόν, έχει να κάνει με ανθρωπογενείς δραστηριότητες στη θάλασσα όπως π.χ. παραγωγή ενέργειας, θαλάσσιες μεταφορές, μεταφορές ενέργειας, αλιεία, υδατοκαλλιέργειες, τουρισμός, εξόρυξη πρώτων υλών κ.α. καταγράφεται και κατά κάποιο τρόπο διασφαλίζεται.
Η χώρα μας, παρά του ό,τι είχε λάβει και μια προειδοποιητική επιστολή τον Δεκέμβριο του 2021, παρά του ό,τι λόγω του κορονοϊού είχε λάβει και μια παράταση, παρά του ότι έχει το μεγαλύτερο συμφέρον από κάθε άλλη χώρα λόγω της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της τοποθέτησης υποβρύχιων καλωδίων και παρά του ότι με την οδηγία αυτή τίθενται σε εφαρμογή οι σχετικές διατάξεις της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας που σθεναρά υποστηρίζουμε, δεν είχε συμμορφωθεί και δεν είχε ολοκληρώσει τις απαιτούμενες ενέργειες. Έτσι, η επιτροπή της ΕΕ τον Απρίλιο του 2023 υπέβαλε μια αιτιολογημένη έκθεση που ζητούσε να παραπεμφτούν στο Δικαστήριο οι χώρες που δεν συμμορφώθηκαν. Με τις σημερινές εξελίξεις, παύει μία εκκρεμότητα ετών.
Η παραπομπή
Επειδή, λοιπόν, η χώρα μας δεν είχε εκπονήσει, ούτε κοινοποιήσει στην ΕΕ τα θαλάσσια χωροταξικά της σχέδια, η αρμόδια Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 21 Δεκεμβρίου 2023, μας είχε παραπέμψει στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Βουλγαρία ήταν και αυτή να παραπεμφτεί για το ίδιο θέμα, αλλά η υπόθεση της τέθηκε στο αρχείο γιατί κατάφερε να υποβάλει το θαλάσσιο χωροταξικό της σχέδιο στις 31 Αυγούστου 2023.
