Η Τουρκία απλώνει τόξο αμυντικής συνεργασίας στα Βαλκάνια, επιχειρώντας να διεισδύσει στον γεωγραφικό προθάλαμο της Ευρώπης ενώ παράλληλα δημιουργεί επιπλέον πίεση προς την Ελλάδα, στα βόρεια σύνορά της.
Του Χρήστου Μαζανίτη
Πριν από μερικές ημέρες, το τουρκικό κοινοβούλιο επικύρωσε τις αμυντικές συμφωνίες που σύνηψε τους τελευταίους μήνες με 4 χώρες των Βαλκανίων. Πρόκειται για την Αλβανία, το Κόσοβο, την Ρουμανία και την Βόρεια Μακεδονία.
Από τις τέσσερις χώρες ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η Αλβανία, στην οποία εκτός από πώληση οπλικών συστημάτων και εκπαίδευση, η Τουρκία επιδιώκει να φτιάξει και ναυτική βάση, χρησιμοποιώντας ως πρόσχημα τον ΝΑΤΟϊκό μανδύα.
Το enikos.gr δημοσιεύει και τις τέσσερις επίσημες συμφωνίες, που πρώτη αποκάλυψε η Realnews της Κυριακής, τις οποίες έχει υπογράψει η Τουρκία με τις βαλκανικές χώρες, η ισχύς των οποίων είναι πενταετής.
- Δείτε ΕΔΩ την συμφωνία της Τουρκίας με την Αλβανία
- Δείτε ΕΔΩ την συμφωνία της Τουρκίας με το Κόσοβο
- Δείτε ΕΔΩ την συμφωνία της Τουρκίας με την Ρουμανία
- Δείτε ΕΔΩ την συμφωνία της Τουρκίας με την Βόρεια Μακεδονία
Σε αυτές υπάρχουν κάποια κοινά και κάποια επιπλέον επιμέρους στοιχεία, που δείχνουν και τις προθέσεις της Άγκυρας στα Βαλκάνια.
Ειδικότερα, υπάρχουν 10 όροι που είναι κοινοί, περιλαμβάνοντας μεταξύ άλλων την ανταλλαγή στρατιωτικής εμπειρίας μέσω κοινών ασκήσεων αλλά – και κυρίως – μέσω της εκπαίδευσης σε τουρκικές στρατιωτικές σχολές και στρατόπεδα, καθώς και την υποστήριξη σε μεταφορά τεχνολογίας και υπηρεσιών αλλά και την ανταλλαγή πληροφοριών σε διαβαθμισμένο επίπεδο.
Επιπρόσθετα, οι συμφωνίες αυτές διευκολύνουν υλικοτεχνική υποστήριξη και πόρων, είτε ως επιχορηγήσεις είτε «μέσω δομημένων πληρωμών», με την τουρκική βιομηχανία να βγαίνει ο μεγάλος κερδισμένος.
Ξεχωριστή μνεία υπάρχει για τη συνεργασία σε επίπεδο αμυντικής βιομηχανίας, όπου αν εξαιρέσουμε τη Ρουμανία, οι υπόλοιπες τρεις χώρες δεν διαθέτουν υποδομές. Η Τουρκία εμφανίζεται ως πρόθυμη να χτίσει μικρές μονάδες υποστήριξης των οπλικών συστημάτων που είναι διατεθειμένη να τους πουλήσει, με αιχμή τα drones που κατασκευάζει η Baykar, η εταιρεία του γαμπρού του Ερντογάν, που έχει γίνει και ο εκπρόσωπος της αμυντικής βιομηχανίας της χώρας.
Η Άγκυρα φέρεται να δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην εκπαίδευση των στρατιωτικών των τεσσάρων χωρών, βάζοντας τα θεμέλια τουρκοποίησης των στελεχών των ενόπλων δυνάμεων τους, εμφυσώντας τους τα ιδεώδη, την κουλτούρα και τα ιδανικά της. Το σχέδιο της Άγκυρας είναι μακρόπνοο, εξ ου και η αρχικά πενταετής διάρκειά του με τον όρο της ανανέωσης, ποντάροντας στην εκπαίδευση των νέων στρατιωτικών του σήμερα, που θα κληθούν να αναλάβουν τα ηνία των ενόπλων δυνάμεών τους, αύριο.
Όπως σχολίαζαν στρατιωτικοί κύκλοι στην “R” «με αυτόν τον τρόπο η Άγκυρα δημιουργεί δεσμούς στρατιωτικής εξάρτησης των τεσσάρων χωρών.
Το σχέδιο της Τουρκίας για τα Βαλκάνια δεν είναι νέο. Ωστόσο για πρώτη φορά αυτό καταρτίζεται με τόσο συγκροτημένο και μεθοδευμένο τρόπο, με έμφαση στην Αλβανία. Οι σχέσεις Ερντογάν – Ράμα έχουν βαθιά προϊστορία, όπως και το ενδιαφέρον της Τουρκίας για την δημιουργία ναυστάθμου στην περιοχή του Αυλώνα.
Οι δεσμοί της Τουρκίας με την Αλβανία γίνονται όλο και πιο στενοί. Σύμφωνα με τα στοιχεία από τουρκικές πηγές ενημέρωσης, η Τουρκία είναι ένας από τους μεγαλύτερους επενδυτές της χώρας με 3,5 δισ. δολάρια, ενώ 600 τουρκικές εταιρείες απασχολούν πάνω από 15.000 άτομα στην Αλβανία. Παράλληλα, ο Ερντογάν χάρισε στην χώρα έναν μη προσδιορισμένο αριθμό των drones Bayraktar TB2, τον περασμένο Δεκέμβριο, οπότε και υπεγράφη η αμυντική συμφωνία με την Αλβανία, επιπρόσθετα της παραγγελίας του 2022.
Σε ότι αφορά το Κοσσυφοπέδιο, ο ίδιος ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου με την Κοσοβάρα ομόλογό του, Donika Gervalla-Schwarz τον Σεπτέμβριο του 2024 χαρακτήρισε την χώρα «στρατηγικό εταίρο», κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στην εκπαίδευση μελών της Δύναμης Ασφαλείας του Κοσσυφοπεδίου (KSF).
Η Τουρκία έχει μεγάλη στρατιωτική παρουσία στο Κόσοβο, με 780 στρατιώτες, στο πλαίσιο της ειρηνευτικής δύναμης KFOR του ΝΑΤΟ. Και το Κόσοβο έχει μπει στη λίστα των χωρών που έχουν προμηθευτεί τουρκικά drones Bayraktar, με την προσθήκη αυτή να γίνεται το 2023.
Στην Βόρεια Μακεδονία, η Τουρκία έχει ήδη παραχωρήσει θωρακισμένα οχήματα εγχώριας κατασκευής ενώ με την Ρουμανία η συνεργασία επικεντρώνεται κυρίως στο πολεμικό ναυτικό, για λογαριασμό του οποίου φέρεται να είναι κοντά στη συμφωνία ναυπήγησης 2+2 κορβετών Hisar, που αποτελούν μια εξέλιξη της προηγούμενης κλάσης Ada με περισσότερο οπλισμό.
Ο λόγος για τον οποίο η επικύρωση των συμφωνιών αυτών από την τουρκική εθνοσυνέλευση αποκτά βαρύνουσα σημασία είναι γιατί από τη στιγμή που δημοσιεύθηκαν στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, αυτές οι συμφωνίες θα επιτρέψουν στον τουρκικό στρατό να συνάψει δευτερεύουσες συμφωνίες με ξένους εταίρους χωρίς να απαιτείται περαιτέρω κοινοβουλευτική έγκριση. Αυτή η μέθοδος περιορίζει τη δημόσια συζήτηση σχετικά με το εύρος και την έκταση των υπερπόντιων στρατιωτικών δραστηριοτήτων της Τουρκίας.
Στρατιωτικοί κύκλοι σχολίαζαν τις κινήσεις αυτές της Τουρκίας ως εξόχως ανησυχητικές, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά ότι «επιχειρεί την στρατιωτική περικύκλωση της Ελλάδας, που μπορεί να επιφέρει ακόμη και αναθεώρηση του στρατιωτικού σχεδιασμού». Όπως μας εξηγούν, η ύπαρξη πολεμικών πλοίων στον Αυλώνα ουσιαστικά δημιουργεί έναν πρόσθετο θαλάσσιο χώρο επιτήρησης για το Πολεμικό Ναυτικό με περισσότερα μέσα, στο Ιόνιο. Το ίδιο ισχύει και με την ύπαρξη Τούρκων στρατιωτών – ακόμη και με τον μανδύα του ΝΑΤΟϊκού συμμάχου σε Αλβανία και Σκόπια. Η διάσπαση των ελληνικών δυνάμεων φέρνει πρόσθετους πονοκέφαλους και ταυτόχρονα είναι άκρως επικίνδυνη για την αμυντική διάταξη και ασφάλεια.
