στο τελευταίο αντίο του Ποντίφικα των Καθολικών, των ακραίων αντιφάσεων, της woke ατζέντας!
Η τελετή, συγκέντρωσε πενήντα αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, από όλο τον κόσμο, τουλάχιστον 170 ξένες αντιπροσωπείες, περισσότεροι από διακόσιες χιλιάδες πιστοί την παρακολουθούν στην πλατεία του Αγίου Πέτρου, και από τις οθόνες τους εκατομμύρια ακόμη Καθολικοί.
Κηδεία ενός μαθητή του Κυρίου, όχι ενός ηγέτη, αλλά με παρουσία ηγετών
Η κηδεία του αποθανόντα ποντίφικα, σύμφωνα με την δική του βούληση, είναι «η νεκρώσιμη ακολουθία ενός ποιμένα και ενός μαθητή του Κυρίου, όχι ενός εκ των ισχυρών της γης», όπως είχε γράψει ο ίδιος ο Φραγκίσκος.Μετά από αιώνες αμετάβλητης τελετουργίας, επίσης, άλλαξε ο κανόνας σύμφωνα με τον οποίο η σορός του εκλιπόντα πάπα έπρεπε να τοποθετείται μέσα σε τρία, διαφορετικά ξύλινα φέρετρα.
Εκείνο του Φραγκίσκου είναι φτιαγμένο από απλό ξύλο και, όπως είχε ζητήσει, για το τελευταίο αυτό ταξίδι, του έβαλαν τα παλιά, φθαρμένα παπούτσια του, που είχε χρησιμοποιήσει στα ποιμαντικά του ταξίδια.
.
Τα στάδια της τελετής μέχρι την ταφή Όπως προβλέπει το Ordo Exsequiarum Romani Pontificis, η νεκρώσιμη Θεία Λειτουργία είναι η πρώτη από τις εννέα που θα τελούνται καθημερινά στον Άγιο Πέτρο μέχρι την Κυριακή 4 Μαΐου.
Στη λειτουργία προεξάρχει ο Καρδινάλιος Giovanni Battista Re, Κοσμήτορας του Κολεγίου των Καρδιναλίων.
Η Θεία Λειτουργία περιλαμβάνει αναγνώσματα από τις Πράξεις των Αποστόλων, την Επιστολή του Αγίου Παύλου προς τους Φαρισαίους, και το Ευαγγέλιο του Ιωάννη.
Το κήρυγμα, που έχει προετοιμαστεί από τον Κοσμήτορα του Κολεγίου των Καρδιναλίων, θα ακολουθηθεί από δεήσεις των πιστών στα γαλλικά, αραβικά, πορτογαλικά, πολωνικά, γερμανικά και κινεζικά, πριν από τη Θεία Ευχαριστία, τη Θεία Κοινωνία και την Τελετή Τελευταίας Σύστασης.
Η τελετή συνοδεύεται από τη Χορωδία της Καπέλα Σιστίνα, που θα ψάλλει για τον Φραγκίσκο για μία τελευταία φορά πριν το φέρετρο μεταφερθεί στη Παπική Βασιλική της Σάντα Μαρία Ματζόρε, τελευταία κατοικία του πάπα Φραγκίσκου.
Νεκρική πομπή τεσσάρων χιλιομέτρων στους δρόμους της πρωτεύουσας
Τ
ο φέρετρο μεταφέρεται αυτή την ώρα με πομπή, στην βασιλική της Σάντα Μαρία Ματζιόρε, κοντά στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό της Αιώνιας Πόλης.Εκεί που ζήτησε να ταφεί «ο πάπας των φτωχών», σε λίγα μέτρα απόσταση από την βυζαντινή εικόνα της Παρθένου με τον Ιησού, μπροστά από την οποία συνήθιζε να γονατίζει και να προσεύχεται, κάθε φορά που επέστρεφε από το εξωτερικό.
Η πομπή θα καλύψει απόσταση έξι χιλιομέτρων, στο ιστορικό κέντρο της ιταλικής πρωτεύουσας, προκειμένου οι Ρωμαίοι να αποχαιρετήσουν τον Επίσκοπό τους κατά μήκος του μονοπατιού που ακολουθούσε συχνά για να προσευχηθεί μπροστά στην εικόνα της Παναγίας Salus Populi Romani, πριν και μετά από κάθε ένα από τα 47 αποστολικά του ταξίδια, και ακόμα και πρόσφατα μετά τις νοσηλείες του τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο.
Με την άφιξη στη Λιβεριανή Βασιλική, και πάλι με τη συνοδεία της Χορωδίας της Καπέλα Σιστίνα, το φέρετρο θα υποδεχθεί μια ομάδα φτωχών και περιθωριοποιημένων ανθρώπων που είχαν πάντα μια ιδιαίτερη θέση στην καρδιά του Πάπα Φραγκίσκου.
Αυτοί θα είναι που θα αποτίσουν τον τελευταίο φόρο τιμής πριν το φέρετρο μεταφερθεί στο ιερό της Σάντα Μαρία Ματζόρε.
Η ταφή θα γίνει ιδιωτικά
Ο Καρδινάλιος Καμελερίος, Kevin Farrell, σφράγισε το παπικό φέρετρο, μαζί με τις σφραγίδες της Παπικής Οικιακής Προεδρίας, του Γραφείου Λειτουργικών Τελετών του Υπέρτατου Ποντίφικα, και του Λιβεριανού Κεφαλαίου.
Τα λείψανα του Διαδόχου του Πέτρου θα τοποθετηθούν στον τάφο και θα ραντιστούν με αγιασμό.
Μετά την προσευχή Regina Cæli, ο συμβολαιογράφος του Λιβεριανού Κεφαλαίου θα συντάξει την επίσημη πράξη επιβεβαίωσης της ταφής και θα τη διαβάσει ενώπιον των παριστάμενων.
Η πράξη θα υπογραφεί από τον Καμελερίο Καρδινάλιο, τον Διευθυντή του Παπικού Οικιακού Γραφείου, τον Τελετάρχη Παπικών Λειτουργιών, και τέλος τον συμβολαιογράφο.
Στον ναό, περιμένουν το φέρετρο σαράντα «φίλοι του Φραγκίσκου»….
Πρόκειται για μετανάστες, φυλακισμένους, τρανσέξουαλ, άστεγους, τους οποίους ο πάπας είχε γνωρίσει προσωπικά και που είχε προσπαθήσει να κατανοήσει και να βοηθήσει με τον δικό του, άμεσο τρόπο.
Ο καθένας πρόκειται να αφήσει πάνω στον τάφο ένα άσπρο τριαντάφυλλο, το λουλούδι που αγαπούσε περισσότερο από κάθε άλλο ο εκλιπών πάπας.
Κάμερες δεν υπήρξαν εντός της εκκλησίας, για να καταγράψουν την τελετή της ταφής.
Η Σάντα Μαρία Ματζιόρε θα ξανανοίξει την Δευτέρα, όταν είναι βέβαιο ότι θα ξαναρχίσει ένα νέο λαϊκό προσκύνημα, στο λιτό, μαρμάρινο μνήμα του λατινοαμερικανού πάπα.
Παρόντες και απόντες ηγέτες
Την παρουσία τους στη Ρώμη για την κηδεία δίνουν 130 ξένες αντιπροσωπείες, 50 αρχηγοί κρατών και 10 βασιλείς.
Σύμφωνα με το ιταλικό υπουργείο δικαιοσύνης δόθηκε ειδική άδεια σε έξι φυλακισμένους, ώστε να μπορέσουν να μεταβούν στην βασιλική της Σάντα Μαρία Ματζιόρε, όπου θα ταφεί αύριο ο πάπα.
Μαζί με φτωχούς, αθίγγανους, πρώην εκδιδόμενες γυναίκες, θα αφήσουν ένα άσπρο τριαντάφυλλο πάνω στον τάφο του.
Πρόκειται, συνολικά, για 40 ανθρώπους που τα τελευταία χρόνια είχαν γνωρίσει τον Φραγκίσκο.
Εκπρόσωποι θρησκειών και οργανισμών δίνουν επίσης το “παρών”, μεταξύ αυτών και επικεφαλής κρατών από τον Παγκόσμιο Νότο, όπου και είχε επικεντρώσει μεγάλο μέρος της παγκόσμιας ποιμαντικής του δράσης.
Στη Ρώμη βρίσκονται και οικουμενικοί και ηγέτες όλων των θρησκειών, αντανακλώντας την προσήλωσή του στον μεταξύ τους διάλογο.
Μεταξύ των θρησκευτικών ταγών βρίσκεται ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο οποίος έφτασε το απόγευμα της Παρασκευής στην Ρώμη, αλλά και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, με τη σύζυγό του Μαρέβα Γκραμπόφσκι – Μητσοτάκη.
Επίσης, βρίσκεται ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, μαζί με την πρώτη κυρία των ΗΠΑ, Melania Trump.
Στην κηδείαδεν παρίσταται ο Ρώσος ηγέτης, Vladimir Putin, τον οποίο εκπροσωπεί η υπουργός Πολιτισμού.
Μεταξύ των αρχηγών κρατών που παρίστανται στην τελετή είναι ο Γάλλος πρόεδρος Emmanuel Macron, o Javier Milei, πρόεδρος της Αργεντινής, πατρίδας του εκλιπόντος ποντίφικα, ο πρόεδρος της Βραζιλίας Luis Ignasio Lula Da Silva, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula Von der Leyen, ο Γερμανός καγκελάριος Olaf Scholz, ο Πολωνός πρόεδρος Andreij Duda και ο Βρετανός πρωθυπουργός, Keir Starmer.
Από βασιλικούς οίκους της Ευρώπης παρίστανται ο βασιλιάς Felippe και η βασίλισσα Leticia, ο βασιλιάς Φίλιππος του Βελγίου και η βασίλισσα Ματθίλδη, ενώ ηχηρή είναι η απουσία του βασιλιά Καρόλου, ο τελευταίος αρχηγός κράτους που είχε ιδιωτική ακρόαση με τον Πάπα Φραγκίσκο, τον οποίο εκπροσωπεί ο γιος του, πρίγκιπας Ουίλιαμ.
Στην κηδεία παρίσταται και ο πρώην πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής Joe Biden με την σύζυγό του Jill Biden
Παρών και ο εγγονός του πάπα Φραγκίσκου
Στην πλατεία του Αγίου Πέτρου, πάντα από την Αργεντινή, δίπλα στους ισχυρούς του πλανήτη, βρίσκεται και ο εγγονός του πάπα Φραγκίσκου, Mauro Bergolio που εργάζεται ως νοσηλευτής και είχε δηλώσει ότι ήθελε να έρθει στην Ρώμη, αλλά δεν είχε τα αναγκαία χρήματα για το ταξίδι.
Παρίσταται τελικά, χάρη σε ιδιοκτήτρια πρακτορείου ταξιδίων της χώρας του, η οποία πρόσφερε το αεροπορικό εισιτήριο, στον ίδιο και στην σύζυγό του.
Μυστική συνάντηση Trump και Zelensky στη Ρώμη, πριν την κηδεία του πάπα Φραγκίσκου
O Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelensky “έφτασε” το πρωί του Σαββάτου στη Ρώμη μαζί με την σύζυγό του Olena Zelenska και μάλιστα είχε και ανεπίσημη συνάντηση, με τον Αμερικανό πρόεδρο Donald Trump λίγες μόλις στιγμές πριν από την τελετή αποχαιρετισμού του Πάπα Φραγκίσκου.
Η συνάντηση έγινε υπό πλήρη μυστικότητα, ενώ οι δύο ηγέτες εμφανίστηκαν λίγα λεπτά αργότερα στην τελετή, με τα βλέμματα στραμμένα σε κάθε τους κίνηση.
Η είδηση μεταδόθηκε μέσω Telegram από τον εκπρόσωπο του Ουκρανού προέδρου, Sergiy Nikovorov, και επιβεβαιώθηκε ότι η συνάντηση ολοκληρώθηκε στις 11:17 ώρα Μόσχας.
Μέχρι στιγμής δεν έχουν δοθεί στη δημοσιότητα λεπτομέρειες για το περιεχόμενο της συζήτησης.
Ωστόσο, το συγκυριακό timing — λίγες ώρες πριν από μια ιστορική τελετή και ενώ η Ουκρανία βρίσκεται στα πρόθυρα πολιτικο-οικονομικής κατάρρευσης — γεννά σοβαρά ερωτήματα:
– Επιχειρήθηκε άτυπη συμφωνία για εκεχειρία;
– Έθεσε ο Τραμπ τελεσίγραφο για το τέλος της αμερικανικής στήριξης;
– Συζητήθηκε η αποδοχή «οδυνηρών συμβιβασμών»;
Αναλυτές εκτιμούν ότι η συνάντηση ήταν είτε μια προσπάθεια του Ζelensky να ανακτήσει το έλεος του Trump είτε ένα μήνυμα προς τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ότι η Ουάσινγκτον επαναπροσδιορίζει τη στάση της.
Δρακόντεια μέτρα ασφαλείας
Τα μέτρα για την κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου είναι δρακόντεια, με κιγκλιδώματα εντός και εκτός της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου για την ομαλή ροή του πλήθους, υπερσύγχρονα συστήματα ασφαλείας στη Ρώμη και στον εναέριο χώρο της, όπως αντι-drone εξοπλισμός, ζώνη απαγόρευσης πτήσεων με μαχητικά αεροσκάφη και συστήματα παρεμβολών, ελεύθερους σκοπευτές ακροβολισμένους και μονάδες αντιτρομοκρατίας και αντιμετώπισης δολιοφθοράς να έχουν ήδη αναπτυχθεί.
Η περιοχή της Βασιλικής περιπολείται από περισσότερους από 2.000 αστυνομικούς μέχρι και την ολοκλήρωση του κονκλάβιου που αναμένεται στις αρχές του επόμενου μήνα για την εκλογή νέου Πάπα.
Τους συνδράμουν 400 τροχονόμοι που θα διαχειριστούν την κυκλοφορία των διπλωματικών αποστολών.
Η ολοκλήρωση του τελετουργικού
Tο απόγευμα της Παρασκευής ολοκληρώθηκε το λαϊκό προσκύνημα χιλιάδων πιστών στην Βασιλική του Αγίου Πέτρου, όπου βρισκόταν το φέρετρο του Πάπα Φραγκίσκου.
Περισσότεροι από 250.000 πιστοί κατέφθασαν από κάθε σημείο του πλανήτη για να αποχαιρετήσουν τον Ποντίφικα “των φτωχών”, περιμένοντας για ώρες ακόμα και κάτω από τον ήλιο ώστε να καταφέρουν να εισέλθουν στην Βασιλική του Αγίου Πέτρου.
Στις 20:00 (21:00 ώρα Ελλάδος) ξεκίνησε η διαδικασία του σφραγίσματος του φερέτρου, η οποία ολοκληρώθηκε μία ώρα αργότερα.
Η ιεροτελεστία του κλεισίματος του φέρετρου πραγματοποιήθηκε παρουσία λίγων μόνο ανώτατων ιερέων και συγγενών του εκλιπόντος.
Ένα λευκό μεταξωτό πέπλο τοποθετήθηκε για να καλύψει το πρόσωπο του Πάπα.
Μέσα στο φέρετρο είναι τοποθετημένος και ένας ασκός με νομίσματα που κόπηκαν κατά τη διάρκεια της θητείας του, αργυρά και χάλκινα μετάλλια για να συμβολίσουν τα χρόνια υπηρεσίας.
Επιπλέον, τοποθετήθηκε ένας μεταλλικός σωλήνας που περιέχει την Πράξη, που συνέταξε ο τελετάρχης, η οποία αφηγείται τη ζωή του Πάπα.
Τι σηματοδοτεί η κηδεία του 266ου ποντίφικα Φραγκίσκου
Η κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου ή Jorge Mario Bergolio όπως ήταν το κοσμικό του όνομα, σηματοδοτεί το τέλος μιας εποχής γεμάτης ελπίδα αλλά και αντιφάσεις για την Καθολική Εκκλησία.
Υπήρξε ο πρώτος Ποντίφικας από τη Λατινική Αμερική θα μείνει στην ιστορία ως ο «Πάπας των φτωχών», ένας ποιμένας που επιχείρησε να φέρει την Εκκλησία πιο κοντά στους… κατατρεγμένους και να αναδείξει τη φωνή των περιθωριοποιημένων.
Η έμφαση στη φτώχεια, στη μετανάστευση και στην οικολογική κρίση αποτέλεσαν πυλώνες της δημόσιας παρουσίας του.
Ωστόσο, παρά το ρηξικέλευθο προφίλ που παρουσίασε αρχικά και τις καίριες τοποθετήσεις του, ο Πάπας Φραγκίσκος δεν κατάφερε να ξεριζώσει πλήρως τα βαθιά ριζωμένα προβλήματα που ταλανίζουν την Καθολική Εκκλησία εδώ και δεκαετίες.
Τα σκάνδαλα οικονομικής κακοδιαχείρισης, οι αποκαλύψεις για σεξουαλικές κακοποιήσεις και η εσωτερική αντίσταση από συντηρητικά κέντρα εξουσίας υπήρξαν διαρκείς σκιές στη διάρκεια της θητείας του.
Ο Φραγκίσκος προσπάθησε να προωθήσει μεταρρυθμίσεις, να ενισχύσει τη διαφάνεια στα οικονομικά και να δώσει φωνή σε ζητήματα ταμπού, όμως σε πολλά μέτωπα βρέθηκε αντιμέτωπος με το ίδιο το σύστημα που επιδίωκε να αλλάξει.
Το «απόστημα» της διαφθοράς, αν και αναγνωρίστηκε, δεν έσπασε, αφήνοντας ανοικτή την αίσθηση μιας ημιτελούς αποστολής.
Σήμερα, καθώς ο κόσμος αποχαιρετά τον Πάπα Φραγκίσκο, αποχαιρετά ταυτόχρονα μια μορφή που ενσάρκωσε την ελπίδα για έναν πιο ανοιχτό και ανθρώπινο Καθολικισμό, αλλά και τα όρια που μπορεί να έχει ακόμη και η πιο έντονη θέληση για αλλαγή απέναντι σε θεσμούς αιώνων.
Η κληρονομιά του: Άφησε πίσω του χάος, σκάνδαλα και σύγχυση
Ο Φραγκίσκος, που πέθανε τη Δευτέρα του Πάσχα σε ηλικία 88 ετών, αφήνει πίσω του μια σύνθετη κληρονομιά.
Παρουσιάστηκε ως υπερασπιστής των αδυνάμων, αλλά η παποσύνη του στιγματίστηκε από συγκάλυψη σεξουαλικών σκανδάλων και θεσμική ανεπάρκεια.
Mιλούσε για κοινωνική δικαιοσύνη και «woke» ιδανικά, προστατεύοντας φίλους που είχαν κατηγορηθεί για σεξουαλικά εγκλήματα.
Εξελέγη το 2013 με εντολή να εξυγιάνει την Εκκλησία, μετά την αιφνιδιαστική παραίτηση του προκατόχου του Βενέδικτου ΙΣΤ’ εξαιτίας του σκανδάλου «Vatileaks».
Ήταν ο πρώτος Λατινοαμερικανός και Ιησουίτης Ποντίφικας, και ο πρώτος που πήρε το όνομα Φραγκίσκος – αναφορά στον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζης, υπερασπιστή των φτωχών τον 13ο αιώνα.
Ωστόσο, φεύγει από μια Εκκλησία που, ενώ εξωτερικά εμφανίζεται αφοσιωμένη στην υπεράσπιση των αποκλεισμένων, έχει καταβάλει ελλιπείς προσπάθειες να αντιμετωπίσει τα δικά της σφάλματα – από σεξουαλικές κακοποιήσεις μέχρι κακοδιαχείριση οικονομικών.
Ο Jorge Mario Bergoglio γεννήθηκε το 1936 στο Μπουένος Άιρες από Ιταλούς μετανάστες: τον Μάριο, εργαζόμενο στους σιδηρόδρομους, και τη Ρεγγίνα, νοικοκυρά.
Φέρεται να ήταν έξυπνος, σκανταλιάρης και λάτρης του ποδοσφαίρου.
Εργάστηκε ως πορτιέρης σε νυχτερινά μαγαζιά και καθαριστής, προτού σπουδάσει χημεία και δουλέψει ως τεχνικός σε εργαστήριο τροφίμων.
Μια σοβαρή πνευμονία το 1957 οδήγησε στην αφαίρεση μέρους του ενός του πνεύμονα.
Λίγο αργότερα μπήκε στο Τάγμα των Ιησουιτών, ύστερα από μια εμπνευσμένη – όπως λέγεται – επίσκεψη σε έναν τοπικό ιερέα.
Ο Bergoglio αρχικά πάλευε να συμφιλιώσει την ιερατική του κλίση με πιο «πολιτικές» ορμές, παραδεχόμενος αργότερα ότι είχε «μαγευτεί» από μια νεαρή γυναίκα που γνώρισε στο σεμινάριο.
Ωστόσο, ανέβηκε γρήγορα στην ιεραρχία της Εκκλησίας της Αργεντινής, χτίζοντας φήμη μεγαλόψυχου και αποκτώντας το προσωνύμιο «επίσκοπος των παραγκουπόλεων» επειδή διπλασίασε τον αριθμό ιερέων στις φτωχογειτονιές του Μπουένος Άιρες.
Σύμφωνα με το Politico στο τέλος αφήνει πίσω του μια Εκκλησία διχασμένη, θεολογικά μπερδεμένη και βυθισμένη στο χάος.
Ήδη από τότε στην Αργεντινή ήταν διχαστική φιγούρα: κατά τη διάρκεια του αιματηρού «βρώμικου πολέμου» της στρατιωτικής χούντας στη δεκαετία του ’70, κατηγορήθηκε για σιωπηρή συνενοχή όταν ο στρατός απήγαγε αντικαθεστωτικούς ιερείς υπό την ευθύνη του.
Άλλοι, όμως, υποστηρίζουν πως προσπάθησε να τους προστατεύσει.
Όπως αναφέρει το Politico, ο Φραγκίσκος ενσάρκωσε το γνώριμο ύφος ταπεινότητας και απλότητας όταν έγινε καρδινάλιος από τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β’ το 2001, αποκτώντας φήμη για την αποφυγή της πολυτέλειας, τη λιτή ζωή και τη χρήση δημόσιων μέσων μεταφοράς.
Μετά την παραίτηση του Βενέδικτου, ενσάρκωσε τις ελπίδες των μεταρρυθμιστών για μια Εκκλησία που διψούσε για αλλαγή, και έγινε ο πρώτος μη Ευρωπαίος Πάπας από τον 8ο αιώνα και τον Σύρο Πάπα Γρηγόριο Γ’.
Η παποσύνη του σηματοδότησε ρήξη με το απόμακρο, ακαδημαϊκό ύφος του Βενέδικτου.
Πρωτοστάτησε στη μετατροπή της Εκκλησίας σε «νοσοκομείο πεδίου μάχης», με προτεραιότητα στους αδύναμους και μειώνοντας τη σημασία θεμάτων σεξουαλικότητας.
Το 2013, είπε: «Ποιος είμαι εγώ για να κρίνω;», όταν ρωτήθηκε αν ένας ομοφυλόφιλος μπορεί να γίνει ιερέας.
Αυτό το μήνυμα σήμανε την έναρξη της πολυετούς προσπάθειας του Φραγκίσκου να υλοποιήσει τις προοδευτικές φιλοδοξίες της Δεύτερης Βατικανής Συνόδου – της παγκόσμιας συνόδου της δεκαετίας του ’60 που επιχείρησε να ευθυγραμμίσει την Εκκλησία με τις φιλελεύθερες επαναστάσεις της εποχής.
Από την αρχή πρόβαλε μηνύματα ανεκτικότητας, υπερασπίστηκε τους μετανάστες και καταδίκασε την υπερβολή του καπιταλισμού, ενώ προσπαθούσε να ισορροπήσει με τις συντηρητικές αξίες των ταχέως αναπτυσσόμενων καθολικών πληθυσμών σε Αφρική, Ασία και Λατινική Αμερική.
Σε κάποιο βαθμό κατάφερε να διαβρώσει τις χιλιετίες δομών της Εκκλησίας, ανοίγοντας υψηλόβαθμα αξιώματα σε γυναίκες και λαϊκούς.
Όμως, συνολικά, αυτές οι αποσπασματικές προσπάθειες ενόχλησαν τους συντηρητικούς και απογοήτευσαν τους φιλελεύθερους.
Για παράδειγμα, διατήρησε τα εμπόδια στη χειροτονία γυναικών και αναγκάστηκε να αποδυναμώσει μια ιστορική δήλωση υπέρ της ευλογίας ομόφυλων ζευγαριών λόγω αντίδρασης Αφρικανών επισκόπων.
Ο Φραγκίσκος ήταν επίσης διχαστικός στη διεθνή σκηνή.
Κέρδισε τον θαυμασμό πιστών στο Παγκόσμιο Νότο, αλλά δέχτηκε σκληρή κριτική από δυτικούς υποστηρικτές για τις εκκλήσεις ειρήνης στην Ουκρανία, τη σιωπή για την καταπίεση θρησκευτικών μειονοτήτων στην Κίνα και τις δριμείες καταγγελίες του για την ισραηλινή εισβολή στη Γάζα — στοιχεία ενός σύνθετου κοσμοειδώλου που διαμορφώθηκε στην αριστερή, περονιστική Αργεντινή.
Το ηγετικό του στυλ ήταν επίσης απρόβλεπτο: ακύρωνε σχέδια μετά από δημοσιογραφικές διαρροές ή υπαναχωρούσε από υποσχέσεις.
Όλα αυτά συνέβαλαν στην ενίσχυση μιας ριζοσπαστικοποιημένης συντηρητικής φράξιας — ιδίως στις ΗΠΑ.
Αντιπολίτευση
Σύμφωνα με τον Politico, αρχηγός της αντίστασης στον Φραγκίσκο ήταν ο υπερσυντηρητικός Καρδινάλιος Raymond Burke, γνωστός για τις υπερβολικά θεατρικές του αμφιέσεις και τις δηλώσεις ότι η Καθολική Εκκλησία είναι «υπερβολικά θηλυκοποιημένη», κατηγορώντας τα κορίτσια-παπαδάκια για την έλλειψη ιερέων.
Ο Burke συγκρούστηκε επανειλημμένα με τον Φραγκίσκο, μεταξύ άλλων για δήθεν διανομή προφυλακτικών στη Μιανμάρ από τους Ιππότες της Μάλτας.
Οι επιθέσεις του συνεχίστηκαν για χρόνια: αντιτάχθηκε στην κατάργηση του αποκλεισμού κοινωνίας σε διαζευγμένους, κατήγγειλε τη μεταρρύθμιση της παραδοσιακής Λατινικής λειτουργίας.
Ο Πάπας τον παραμέρισε σιωπηλά, αφαιρώντας του ακόμα και το δικαίωμα διαμονής σε επιδοτούμενο διαμέρισμα στο Βατικανό.
Ο Φραγκίσκος, πάντως, δεν ήταν κανένα «αρνάκι». Πίσω από την πατρική του εικόνα κρυβόταν η ικανότητα να παίζει αντιπάλους μεταξύ τους και να τους αιφνιδιάζει.
Επιπλέον, δεν δίσταζε να τους προσβάλλει, αποκαλώντας τους συντηρητικούς επικριτές του «ψυχικά ασταθείς».
Οι συντηρητικοί, από την πλευρά τους, είχαν αναγάγει τον Βενέδικτο σε τοτέμ αξιών όσο ζούσε.
Υποστήριζαν ότι ο θρόνος του Πέτρου ήταν κενός επί Φραγκίσκου – κάποιοι τον αποκαλούσαν ακόμα και «αντίχριστο».
Ενισχύθηκαν και από τα λάθη του Φραγκίσκου, όπως η αποτυχημένη διαχείριση των οικονομικών του Βατικανού.
Το 2017, ένας κορυφαίος ελεγκτής απομακρύνθηκε μυστηριωδώς, οδηγώντας σε αποτυχημένη επένδυση σε ακίνητα στο Λονδίνο και στην καταδίκη του πρώην καρδιναλίου Angelo Bekiou.
Ο Φραγκίσκος τον συνάντησε κατ’ ιδίαν ενόσω εκκρεμούσε η δίκη, δημιουργώντας αμφιβολίες για την κρίση του.
Η στάση του απέναντι σε κατηγορίες κακοποίησης επίσης προκάλεσε ανησυχία.
Προστάτεψε ή ακόμη και προήγαγε στενούς φίλους που κατηγορούνταν για σοβαρά σεξουαλικά εγκλήματα, όπως τον Ιησουίτη ιερέα και καλλιτέχνη ψηφιδωτών Marko Rupnik, τα έργα του οποίου επαναπαραγγέλθηκαν από το Βατικανό ακόμη και μετά από κατηγορίες για βιασμό.
Η ασυνέπεια ίσως ήταν το κύριο γνώρισμα της παποσύνης του.
Αντί να μεταρρυθμίσει την Εκκλησία, αφήνει πίσω του χάος — και ένα θεολογικό αδιέξοδο για τον επόμενο Ποντίφικα.
Καθώς οι συντηρητικοί ετοιμάζουν τα μαχαίρια τους, η επερχόμενη μάχη αναμένεται σφοδρή.
Από τη μία, ο Φραγκίσκος αναμόρφωσε γεωγραφικά την ηγεσία της Εκκλησίας, έχοντας διορίσει 110 από τους 138 καρδιναλίους που θα εκλέξουν τον διάδοχό του — πολλοί εκτός Ευρώπης.
Αλλά γνώστες του Βατικανού προειδοποιούν ότι αυτό δεν εγγυάται τη συνέχιση του οράματός του, καθώς οι συμμαχίες σπάνια επιβιώνουν μετά την αλλαγή Ποντίφικα.
Όπως και να ’χει, μεγάλο μέρος του δράματος της παποσύνης του ήταν ζήτημα ελίτ.
Στο θάνατό του, απολάμβανε ποσοστά αποδοχής ανάμεσα στο 1,4 δισ. καθολικών του κόσμου που θα ζήλευαν οι περισσότεροι πολιτικοί, καταλήγει το Politico.
Κατά μέρος οι ευγένειες
Ειδικότερα, όπως επισημαίνει το περιοδικό, μόλις λίγες εβδομάδες πριν από τον θάνατό του, ο Πάπας Φραγκίσκος έκανε αυτό που ήξερε καλύτερα: εξόργιζε τους συντηρητικούς.
Με μια εντυπωσιακή παρέμβαση στα μέσα Φεβρουαρίου, ο Πάπας προκάλεσε μετωπική σύγκρουση με τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ, καταδικάζοντας τα σχέδια του Προέδρου Donald Trump για απέλαση εκατομμυρίων μεταναστών χωρίς έγγραφα ως «παραβίαση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας» και κατηγορώντας τον Αντιπρόεδρο JD Vance για κατάχρηση ενός ασαφούς θεολογικού όρου.
Η Ουάσινγκτον αντέδρασε με την αναμενόμενη οργή, αλλά η Αγία Έδρα δεν πτοήθηκε.
Ήταν μια χαρακτηριστική κίνηση Φραγκίσκου: παρορμητική, ενστικτωδώς προστατευτική προς τους φτωχούς και αδύναμους, και – ευτυχώς – ελαφριά σε θεολογική ορολογία.
Ήταν όμως και ενδεικτική της προθυμίας του να εγκαταλείψει τις διπλωματικές ευγένειες και να ακολουθήσει έναν διχαστικό, ειλικρινή λόγο σε μια εποχή αυξανόμενου κατακερματισμού.
