Τοῦ Εὐθ. Π. Πέτρου
ΜΕ ΜΕΓΑΛΟ σκεπτικισμό ἀντιμετωπίζουμε τίς ἐξαγγελίες καί τά προγράμματα φορέων τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως περί ἀμυντικῆς βιομηχανίας καί στρατηγικῆς αὐτονομίας.
Ἀργά ἐξύπνησαν οἱ ἑταῖροι τῆς ΕΕ. Ἔχουν μείνει τραγικά πίσω σέ τεχνολογίες ἐνῷ τά περισσότερα προγράμματα τῶν βιομηχανιῶν τούς ὁδήγησαν σέ ἀναξιόπιστα προϊόντα. Οἱ γνωρίζοντες τά ἀμυντικά δρώμενα ἔχουν σχολιάσει τήν προτίμηση τῶν σοβαρῶν χωρῶν (μιλῶντας πάντα γιά τήν Δύση) σέ ἀμερικανικά ὁπλικά συστήματα ἔναντι τῶν εὐρωπαϊκῶν, λέγοντας: Οἱ Ἀμερικανοί κατασκευάζουν ὅπλα γιά νά τά στείλουν στόν πόλεμο, ἐνῷ οἱ Εὐρωπαῖοι κατασκευάζουν ὅ,τι βολεύει γιά νά διατηρηθοῦν οἱ θέσεις ἐργασίας στίς βιομηχανίες τους.
Ὁ δεύτερος «ἀφορισμός» πού ἔρχεται νά ἀπεικονίσει ἀκριβῶς τήν εἰκόνα τῆς ἀμυντικῆς βιομηχανίας τῆς Εὐρώπης, ἔχει νά κάνει μέ τίς συμπαραγωγές. Γιά αὐτές ἔχει λεχθεῖ ὅτι «πηγαίνουν μέ τόν ρυθμό τοῦ βραδύτερου καί μέ τήν ποιότητα τοῦ χειρότερου» τῶν ἑταίρων. Θά προσθέταμε, «καί μέ τό κόστος τοῦ ἀκριβότερου»!
Ἔτσι λοιπόν οἱ μεγαλοστομίες τῆς τελευταίας περιόδου δέν μᾶς πείθουν ὅτι ἐπῆλθε σοβαρότης στήν Εὐρωπαϊκή Ἕνωση καί θά γίνουν τώρα σημαντικά βήματα γιά τήν διαμόρφωση μιᾶς ἀξιόπιστης εὐρωπαϊκῆς βιομηχανίας ἱκανῆς νά στηρίξει μιάν ἀποτελεσματική κοινή εὐρωπαϊκή ἄμυνα. Διαβάσαμε στήν εἰδησεογραφία ὅτι οἱ ἁρμόδιες ἐπιτροπές τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Κοινοβουλίου ἐνέκριναν τό νέο Εὐρωπαϊκό Πρόγραμμα Ἀμυντικῆς Βιομηχανίας (EDIP). Τό ὁποῖον ὅμως δέν εἶναι κάτι παραπάνω ἀπό εὐχολόγιο. Τό ὁποῖον μάλιστα στηρίζεται σέ πολύ σαθρά θεμέλια. Ἀπό τό 2018 ἔχει ἐγκριθεῖ ἀπό τήν ΕΕ τό πρόγραμμα ἀμυντικῆς βιομηχανικῆς συνεργασίας PESCO. Τί ἔχει ἐπιτευχθεῖ μέσῳ αὐτοῦ στά ὀκτώ χρόνια πού πέρασαν;
Ἀλλά ἐάν πᾶμε καί πιό πίσω, θά δοῦμε ὅτι τά περισσότερα κοινά προγράμματα κατέληξαν σέ «φιάσκο». Ἤ μήπως θά ἰσχυρισθεῖ κανείς ὅτι δέν ἦταν «φιάσκο» ἡ ἀγορά ἀπό τήν Ἑλλάδα τῶν ἑλικοπτέρων ΝΗ-90 τά ὁποῖα παρηγγέλθησαν τό ἔτος 2003 καί μόλις σήμερα ὁ Ἑλληνικός Στρατός παραλαμβάνει τό 20ό καί τελευταῖο τοῦ προγράμματος; Καί εὐτυχῶς πού τήν ἴδια περίοδο ἀπεφασίσθη ἡ ἀπόρριψις τοῦ ἀεροπλάνου Eurofighter καί δέν ἐνεπλάκη καί ἡ Ἀεροπορία μας σέ ἕνα ἀποτυχημένο πρόγραμμα. Θά ἀναφέρουμε δύο ἁπλά στοιχεῖα. Τό ἀεροπλάνο αὐτό ἀγοράσθηκε ἀπό τίς Ἀεροπορίες τῶν τεσσάρων χωρῶν πού συμμετεῖχαν στήν βιομηχανική παραγωγή του (Ἡνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Ἰταλία καί Ἱσπανία). Πέρα ἀπό τό γεγονός ὅτι προχώρησαν παραλλήλως καί στήν ἀπόκτηση ἀμερικανικῶν F-35, ὅσο καί νά προσεπάθησαν, ἀπέτυχαν παταγωδῶς σέ κάθε ἐξαγωγική προσπάθεια. Εἶναι δέ σημαντικό νά ἐπισημανθεῖ ὅτι ἡ μεγαλύτερη ἀποτυχία ἦταν ἡ ἀπόρριψις τοῦ Eurofighter ἀπό τήν Ἰνδία, ἡ ὁποία προτίμησε τό γαλλικό Rafale. Ἡ σημασία ἔγκειται στό γεγονός, ὅτι οἱ Γάλλοι ἐπέλεξαν νά μήν ἀνταποκριθοῦν στήν πρόσκληση συμμετοχῆς στό Eurofighter καί προτίμησαν νά προχωρήσουν μέ τό Rafale ἔχοντας διαπιστώσει ἐγκαίρως τίς παθογένειες τῶν εὐρωπαϊκῶν συμπαραγωγῶν. Ἐν τέλει, πέρα ἀπό τήν Ἰνδία, καί ἡ Ἑλλάς ἐπέλεξε τό Rafale, ἄν καί μέ καθυστέρηση 20 περίπου ἐτῶν.
Ἕνας ἄλλος τομεύς λιγώτερο γνωστός ἔχει νά κάνει μέ τά ἅρματα καί τεθωρακισμένα ὀχήματα, ὅπου μιά γερμανική καί μιά ἰταλική ἑταιρεία, κορυφαία ἡ κάθε μία στόν τομέα της (ἑρπυστριοφόρα καί τροχοφόρα), θέλησαν νά παρουσιάσουν κοινές προτάσεις γιά ὅλους τούς στρατούς τῆς Εὐρώπης. Τό πρόγραμμα προέβλεπε ἀξιοποίηση καί τῆς Ἑλληνικῆς Βιομηχανίας Ὀχημάτων, στήν Θεσσαλονίκη, γιά ἀπό κοινοῦ ὑποστήριξη ὅλων τῶν ἁρμάτων καί ὀχημάτων τῶν στρατῶν τῆς ἀνατολικῆς Εὐρώπης. Τό πρόγραμμα αὐτό εἶναι γενικῶς ἄγνωστο, διότι ἁπλῶς δέν εὐοδώθηκε.
Νοοτροπίες πού ἔχουν παγιωθεῖ ἐπί δεκαετίες δέν γίνεται νά ἀλλάξουν οὔτε μέ ἀποφάσεις τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἐπιτροπῆς οὔτε τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Κοινοβουλίου, πόσῳ μᾶλλον πού πρέπει νά συμφωνήσουν καί οἱ 27 χῶρες τῆς ΕΕ. Ἀκόμη χειρότερα, δέν ἀρκοῦν οἱ ἀποφάσεις καί τά ψηφίσματα γιά νά καλύψει ἡ εὐρωπαϊκή βιομηχανία τήν ἀπόσταση πού τήν χωρίζει τεχνολογικά ἀπό τίς ΗΠΑ. Τό γεγονός δέ ὅτι ἡ ἡγεσία τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως ἀδυνατεῖ νά κατανοήσει ὅτι κάθε μία ἀπό τίς 27 χῶρες μέλη της ἔχει τήν δική της ἰδιαίτερη πολιτική προσέγγιση καί ἐκδίδει «σουρρεαλιστικές» ἀποφάσεις τίς ὁποῖες στηρίζει μόνον ἕνας κορμός γραφειοκρατῶν πού ζοῦν στόν μικρόκοσμο τῶν Βρυξελλῶν, ἀποκομμένοι ἀπό τήν πραγματικότητα.
Θά ἐπανέλθουμε λοιπόν στά βασικά. Προκειμένου νά κινηθεῖ ἡ Εὐρώπη πρός μιά κατεύθυνση στρατηγικῆς αὐτονομίας, τό πρῶτο βῆμα εἶναι νά ἐπιδειχθεῖ ρεαλισμός καί νά γίνει κατανοητό πώς οἱ Βρυξέλλες δέν εἶναι τό κέντρο τοῦ κόσμου. Ταυτοχρόνως πρέπει νά κατανοήσουν ὅλοι ὅτι ἀφοῦ γιά δεκαετίες στηριζόμασταν στούς Ἀμερικανούς γιά τήν ἀσφάλειά μας, ἔχουμε δημιουργήσει σχέσεις ἐξαρτήσεως. Ὄχι ἁπλῶς δεσμεύσεις, σχέσεις ἐξαρτήσεως. Οἱ ὁποῖες, ἐπίσης, δέν ἀναιροῦνται μέ ἀποφάσεις τῆς Κομμισσιόν ἤ τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Κοινοβουλίου.
