(Telegraph) – Οι ειδικοί λένε ότι η εξάρτηση από την ηλιακή και την αιολική ενέργεια άφησε την Ισπανία και την Πορτογαλία ευάλωτες

Η εξάρτηση από την πράσινη ενέργεια άφησε την Ισπανία και την Πορτογαλία ευάλωτες στις μαζικές διακοπές ρεύματος που κατακλύζουν την περιοχή, δήλωσαν αρκετοί εμπειρογνώμονες το βράδυ της Δευτέρας (28/4).

Σύμφωνα με την Telegraph, σε αυτή που πιστεύεται ότι ήταν η μεγαλύτερη διακοπή ρεύματος που είδε ποτέ η Ευρώπη, δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι έμειναν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, ενώ πτήσεις καθηλώθηκαν, τρένα σταμάτησαν και ολόκληρες πόλεις έμειναν χωρίς πρόσβαση στο διαδίκτυο και άλλες ζωτικές υπηρεσίες.

Η αιτία της αρχικής βλάβης στο ηλεκτρικό δίκτυο της περιοχής εξακολουθεί να διερευνάται, ενώ η ΕΕ επέμεινε ότι δεν υπήρχαν ενδείξεις ότι επρόκειτο για επίθεση στον κυβερνοχώρο.

Ωστόσο, οι ειδικοί σε θέματα ενέργειας έβαλαν στο κάδρο τη μεγάλη εξάρτηση της Ισπανίας από τα ηλιακά και αιολικά πάρκα, λέγοντας ότι το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας και ευρύτερα της περιοχής είναι ευάλωτο σε μια τέτοια κρίση.

Σε συνέντευξη Τύπου, σύμφωνα με τον δημοσιογράφο Javier Blas, ο πρωθυπουργός της Ισπανίας λέει ότι η χώρα έχασε περίπου 15 GW παροχής ενέργειας σε πέντε δευτερόλεπτα στις 12.33 μμ ώρα Μαδρίτης.

Λέει ότι η κυβέρνηση δεν γνωρίζει γιατί χάθηκε τόσο ξαφνικά τόσο μεγάλη παροχή ηλεκτρικού ρεύματος (περίπου 60% του συνόλου εκείνη τη στιγμή).
Στιγμιότυπο_οθόνης_2025-04-29_144701.png

Στην Ισπανία κηρύχθηκε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ενώ στην Πορτογαλία, η εταιρεία ύδρευσης EPAL δήλωσε ότι η παροχή νερού μπορεί επίσης να διακοπεί.

Ουρές σχηματίστηκαν σε καταστήματα από ανθρώπους που προσπαθούσαν να αγοράσουν προμήθειες έκτακτης ανάγκης, όπως γκαζάκια, γεννήτριες και μπαταρίες.

Οι φορείς εκμετάλλευσης ενέργειας δίνουν μάχη για την αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης στην Ισπανία, την Πορτογαλία και σε τμήματα της Γαλλίας, ενώ οι κάτοικοι καλούνται να αποφεύγουν τα ταξίδια και να χρησιμοποιούν με φειδώ τα κινητά τηλέφωνα.

Ταυτόχρονα, δεκάδες χιλιάδες Βρετανοί ταξιδιώτες θα μπορούσαν ενδεχομένως να επηρεαστούν από τη διακοπή λειτουργίας των αεροδρομίων στην περιοχή.

Η Ισπανία έχει σημειώσει τεράστια αύξηση στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και χαμηλών εκπομπών άνθρακα τα τελευταία χρόνια.

Ενδεικτικά, πριν από δύο δεκαετίες, περισσότερο από το 80% της ενέργειάς της προερχόταν από την καύση ορυκτών καυσίμων, όπως ο άνθρακας και το φυσικό αέριο, καθώς και από την πυρηνική ενέργεια.

Η ηλιακή και η αιολική ενέργεια παρείχαν λιγότερο από το 5%.

Ανεβασμένο το μερίδιο των ΑΠΕ στο μείγμα

Μέχρι το 2023 οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας παρείχαν το 50,3% της ηλεκτρικής ενέργειας.

Τι συνέβη εχθές

Εχθές (28/4), το ποσοστό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ήταν πολύ υψηλότερο. Γύρω στο μεσημέρι, λίγο πριν από τη συντριβή, η ηλιακή ενέργεια παρείχε περίπου το 53% της ηλεκτρικής ενέργειας της Ισπανίας, ενώ άλλα 11% προέρχονταν από αιολική ενέργεια, σύμφωνα με τα στοιχεία της Red Eléctrica.

Το φυσικό αέριο παρείχε μόνο περίπου 6%.

Τη Δευτέρα, η Ισπανία αναγκάστηκε να ενεργοποιήσει έκτακτα μέτρα για την αποκατάσταση της ηλεκτρικής ενέργειας σε τμήματα της βόρειας και νότιας επικράτειας, συμπεριλαμβανομένης της επαναφοράς των υδροηλεκτρικών εργοστασίων σε όλη τη χώρα και της εισαγωγής ενέργειας μέσω γιγαντιαίων καλωδίων με τη Γαλλία και το Μαρόκο.

Τα παραδοσιακά ενεργειακά συστήματα διαθέτουν μηχανισμούς που τους επιτρέπουν να συνεχίσουν να λειτουργούν ακόμη και αν υπάρξει κάποιο σοκ, όπως ένα κύμα ή απώλεια ισχύος.

Ωστόσο, η ηλιακή και η αιολική ενέργεια δεν έχουν την ίδια ικανότητα.

Τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας χρειάζονται τη λεγόμενη αδράνεια για να βοηθήσουν στην εξισορρόπηση του δικτύου και να διατηρήσουν την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας σε σταθερή συχνότητα.

Η αδράνεια δημιουργείται από γεννήτριες με περιστρεφόμενα μέρη – όπως οι τουρμπίνες που λειτουργούν με φυσικό αέριο, άνθρακα ή υδροηλεκτρική ενέργεια – τις οποίες ο άνεμος και η ηλιακή ενέργεια δεν διαθέτουν.

Ο Εθνικός Διαχειριστής Ενεργειακών Συστημάτων της Βρετανίας (Neso) το παρομοιάζει με «τα αμορτισέρ στην ανάρτηση του αυτοκινήτου».

Η Kathryn Porter, ανεξάρτητη ενεργειακή αναλύτρια, δήλωσε: «Σε ένα περιβάλλον χαμηλής αδράνειας η συχνότητα μπορεί να αλλάξει πολύ πιο γρήγορα. Εάν είχατε μια σημαντική βλάβη στο δίκτυο σε μια περιοχή, ή μια επίθεση στον κυβερνοχώρο, ή ό,τι άλλο μπορεί να είναι, οι διαχειριστές του δικτύου έχουν λιγότερο χρόνο να αντιδράσουν. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αλυσιδωτές αποτυχίες, αν δεν μπορείτε να το θέσετε γρήγορα υπό έλεγχο».

Ο Duncan Burt, επικεφαλής στρατηγικής της Reactive Technologies, δήλωσε: «Εάν έχετε μια ηλιόλουστη ημέρα, τότε το δίκτυό σας είναι λιγότερο σταθερό, εκτός εάν έχετε λάβει μέτρα για να το μετριάσετε. Έτσι, θα περιμένατε ότι τα πράγματα θα ήταν λιγότερο σταθερά από το κανονικό».

Ο Richard Tice, εκπρόσωπος για θέματα ενέργειας του κόμματος Μεταρρύθμισης, δήλωσε ότι τα γεγονότα στην Ισπανία θα πρέπει να αποτελέσουν προειδοποίηση για τη Βρετανία και έδειξαν τους κινδύνους του net zero συστήματος.

Στιγμιότυπο_οθόνης_2025-04-29_144843.png

Εδώ και καιρό υπάρχουν προειδοποιήσεις για αυτού του είδους την ευπάθεια στα συστήματα net zero

Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, ο ανεξάρτητος φορέας που επιβλέπει τις δαπάνες της ΕΕ, προειδοποίησε νωρίτερα αυτό το μήνα ότι η αύξηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας δυσχεραίνει την εξισορρόπηση των δικτύων των διαφόρων χωρών.

Σε μια έκθεση είχε γράψει: «Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας παρουσιάζουν μεγαλύτερη διαλείπουσα και μεταβλητότητα, επειδή η παραγωγή τους εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες, σε αντίθεση με τους παραδοσιακούς σταθμούς παραγωγής ενέργειας που μπορούν να προσαρμόσουν την παραγωγή τους για να καλύψουν τη ζήτηση.

Αυτό, με τη σειρά του, καθιστά την εξισορρόπηση του συστήματος πιο δύσκολη.

«Κατά συνέπεια, μπορεί να απαιτηθεί ενίσχυση του δικτύουεγκατάσταση ειδικού εξοπλισμού και πιο σύγχρονες, έξυπνες και καινοτόμες τεχνολογίες για την προσαρμογή αυτών των πηγών ενέργειας».

Σύμφωνα με τα σχέδια που έχει εκπονήσει ο υπουργός Ενέργειας Εντ Μίλιμπαντ, η Βρετανία ελπίζει να απαλλαγεί από τις ανθρακούχες εκπομπές έως το 2030.

Το σχέδιο απαιτεί μια τεράστια στροφή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και θα καταστήσει το Ηνωμένο Βασίλειο έναν από τους μεγαλύτερους οπαδούς του net zero στον κόσμο.

Το βράδυ της Δευτέρας, ο ισπανικός φορέας ενέργειας Red Eléctrica εκτίμησε ότι μπορεί να χρειαστούν έξι έως 10 ώρες για να αποκατασταθεί η ηλεκτροδότηση, ενώ η REN στην Πορτογαλία δήλωσε ότι μπορεί να χρειαστεί έως και μία εβδομάδα για να επανέλθει η κανονική λειτουργία.