Στην πολιτική, όπως σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας, έχει πολύ μεγάλη σημασία η κριτική
Της Νικολέτας Σφακιανάκη
Ας ξεκινήσουμε με μία παραδοχή. Γενικά αποδεκτή και όχι υποκειμενική. Στην πολιτική, όπως σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας, έχει πολύ μεγάλη σημασία η κριτική. Όχι όμως από μόνη της. Όσο σπουδαία είναι η κριτική, άλλο τόσο και ακόμα πιο σπουδαία υπόθεση είναι η διατύπωση εναλλακτικών προτάσεων και ρεαλιστικών επιχειρημάτων.
Αν συμφωνούμε σε αυτό, πάμε παρακάτω. Αν όχι, τότε τα λεγόμενά μου θα σας βρουν παγερά αδιάφορους.
Το να θέτεις προτάσεις που και αυτές με τη σειρά τους θα πρέπει να δεχτούν κριτική είναι η απάντηση στην πολιτική κενότητα. Αλλιώς είσαι ένας φοβικός αρνητής, που θέλει να ασκεί αλλά να μη δέχεται κριτική. Και όλα αυτά οδηγούν την πολιτική πραγματικότητα σε ένα φαύλο κύκλο, που θα σου επιστρέψει αυτό που έδωσες. Τι είναι αυτό; Θα σας το πω συνεχίζοντας τον συλλογισμό μου.
Η δημοκρατία δε ζει μόνο από την πλειοψηφία. Ανασαίνει μέσα από τη γόνιμη αντιπαράθεση, την εναλλακτική πρόταση. Η αντιπολίτευση, σε ένα υγιές πολίτευμα, δεν είναι διακοσμητικό στοιχείο, είναι απαραίτητος συντελεστής της δημοκρατικής λειτουργίας. Κι όμως, στη σημερινή πολιτική πραγματικότητα, η αντιπολίτευση σε μεγάλο βαθμό μοιάζει να έχει ξεχάσει τον ρόλο της. Αντί για αντίλογο με περιεχόμενο, επιλέγει μια τακτική στείρας καταγγελίας.
Κι όμως, η κοινωνία περιμένει κάτι περισσότερο, που να αποδεικνύει ότι η αντιπολίτευση μπορεί (όπως οφείλει) να είναι εναλλακτική διακυβέρνηση εν αναμονή, όχι κριτής εξ επαγγέλματος. Και τελικά ναι, η ποιότητα μιας διακυβέρνησης εξαρτάται όχι μόνο από την ίδια, αλλά και από την ποιότητα της αντιπολίτευσης, η απουσία της οποίας αφήνει ένα κενό. Και το κενό αυτό το πληρώνει πάντα η κοινωνία, ενώ την ίδια ώρα προσπαθούν να το καπηλευτούν οι περισσότερο “πονηροί”. Και η κοινωνία, είτε αργά είτε γρήγορα, είτε σιωπηλά είτε με περισσότερο θόρυβο θα αντιδράσει.
Οι ψηφοφόροι δεν είναι αφελείς και αντιλαμβάνονται πότε ο λόγος που απευθύνεται σε αυτούς, είτε κυβερνητικός είτε αντιπολιτευτικός, είναι άδειος και προσπαθεί να εντυπωσιάσει με πυροτεχνήματα αντί να πείσει με ουσία. Παίρνει έτσι απόσταση και αποστρέφεται την πολιτική πραγματικότητα. Ο αποστασιοποιημένος και κυνικός ψηφοφόρος δεν είναι κάτι ξένο για την ευρωπαϊκή αλλά και για την ελληνική πραγματικότητα.
Η ιστορία, άλλωστε, έχει δείξει ότι, όταν σε μία κοινωνία οι πολίτες δεν πείθονται από το πολιτικό περιβάλλον, τι κάνουν;
Μετατρέπουν την ψήφο τους σε ψήφο αντίδρασης. Τιμωρούν το χειρότερο, αντί να επιλέξουν το καλύτερο και τελικά στην πολιτική επιστρέφει αυτό που η ίδια γέννησε και έθρεψε: η μόνιμη αποδοκιμασία.
