Η νέα ψυχρή πραγματικότητα – Ενώ η Ουάσινγκτον καταλήγει σε συμφωνίες με φίλους και εχθρούς, οι εκκλήσεις των Βρυξελλών για άρση των δασμών παραμένουν αναπάντητες
Αντιμέτωπη με τη νέα ψυχρή πραγματικότητα έχει έρθει η Ευρωπαϊκή Ένωση, διαπιστώνοντας ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, έχει κλείσει εμπορικές συμφωνίες με όλους πέραν των Βρυξελλών. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Trump έκλεισε συμφωνία ακόμα και με την παραδοσιακή αντίπαλο Κίνα, αλλά και το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ η ΕΕ έχει μπει στον… πάγο, γεγονός που επιβεβαιώνει το βαθύ ρήγμα.
Σύμφωνα με το Politico, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες διαπραγμάτευσης με την Ουάσινγκτον για την άρση των δασμών του Trump στα ευρωπαϊκά προϊόντα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή -που είναι υπεύθυνη για την εμπορική πολιτική εκ μέρους των 27 κρατών-μελών της ΕΕ- δεν έχει καταφέρει να σημειώσει πρόοδο.
Ο Trump επέβαλε βασικό δασμό 10% στις αρχές Απριλίου, μαζί με επιπλέον επιβαρύνσεις 25% σε αυτοκίνητα και μέταλλα. Αν οι δύο πλευρές δεν καταλήξουν σε συμφωνία έως τις αρχές Ιουλίου, τότε αναμένεται αύξηση του δασμού στο 20%, καθώς ο Trump επιδιώκει να εξισορροπήσει το διατλαντικό εμπορικό έλλειμμα, για το οποίο κατηγορεί ευθέως την ΕΕ.
«Η Ευρώπη δεν αποτελεί προτεραιότητα για τις ΗΠΑ. Δεν νομίζω ότι σε κανένα τομέα -είτε πρόκειται για εμπόριο, είτε για άμυνα ή οτιδήποτε άλλο- η Ευρώπη έχει προτεραιότητα. Και φυσικά, αυτό αποτελεί έκπληξη για τους Ευρωπαίους στις συζητήσεις τους με Αμερικανούς αξιωματούχους», δήλωσε η Agathe Demarais από το European Council on Foreign Relations.
Οι συμφωνίες του Trump
Ο Trump κατέληξε σε συμφωνία με τον Βρετανό πρωθυπουργό Keir Starmer στα τέλη της περασμένης εβδομάδας για τη μείωση των δασμών των ΗΠΑ στις βρετανικές εξαγωγές αυτοκινήτων και χάλυβα — η πρώτη τέτοια κίνηση από τότε που ο πρόεδρος των ΗΠΑ επέβαλε μαζικούς δασμούς στις αρχές Απριλίου σε προϊόντα από όλο τον κόσμο.
Και τη Δευτέρα, η Κίνα πέτυχε τη δική της συμφωνία, με την Ουάσινγκτον και το Πεκίνο να μειώνουν τους δασμούς τους στο 30% και 10%, αντίστοιχα, σε αγαθά μεταξύ τους.
Λίγες ώρες αργότερα, ο Trump αποκάλεσε την ΕΕ «χειρότερη και από την Κίνα». Η εχθρότητά του είναι επίμονη: «Η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιουργήθηκε για να εκμεταλλευτεί τις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε τον Μάρτιο, πριν ξεκινήσει πλήρως τον εμπορικό του πόλεμο.
«Ενώ η Ουάσινγκτον καταλήγει σε συμφωνίες με φίλους και εχθρούς, οι εκκλήσεις των Βρυξελλών για άρση των δασμών παραμένουν αναπάντητες» επισημαίνει σε δημοσίευμα του Politico. Το μπλοκ -και η διατλαντική εμπορική σχέση των 1,6 τρισ. ευρώ- παραμένουν στο τέλος της λίστας προτεραιοτήτων.
«Χώρες όπως η Ινδία και η Ιαπωνία, ακόμη και το Βιετνάμ, έχουν υψηλότερη προτεραιότητα για τις ΗΠΑ αυτή τη στιγμή από ό,τι η ΕΕ, γιατί θέλουν γρήγορες νίκες και γνωρίζουν ότι η ΕΕ είναι δύσκολη περίπτωση», είπε ο Josh Lipsky από το Atlantic Council στην Ουάσινγκτον.
«Αυτό σημαίνει διαφορετικά πράγματα για διαφορετικές χώρες — και ιδιαίτερα για την ΕΕ. Είναι πολύ δύσκολο να προσδιορίσεις τι θα μπορούσε να θεωρηθεί “νίκη” σε αυτήν την περίπτωση».
Δύσκολο να προχωρήσει
Από την ανάληψη της προεδρίας από τον Trump τον Ιανουάριο, ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Επιτροπής, Maroš Šefčovič, έχει συναντηθεί τρεις φορές με Αμερικανούς ομολόγους του, Howard Lutnick, Jamieson Greer και Kevin Hassett. Παρά τις φωτογραφίες με χαμόγελα, οι συνομιλίες δεν έχουν αποφέρει κάτι περισσότερο από σύγχυση. Αυτό απογοητεύει τους Ευρωπαίους αξιωματούχους, οι οποίοι θεωρούν ότι οι Αμερικανοί συνομιλητές τους δεν έχουν σαφείς διαπραγματευτικούς στόχους και αυτοσχεδιάζουν.
«Είναι παράλογο», είπε αξιωματούχος της ΕΕ με άμεση γνώση των διαπραγματεύσεων. «Μάλλον θα χρειαστούν ακόμη κάποιες εβδομάδες για να καταστεί δυνατή μια συμφωνία, γιατί οι ΗΠΑ αλλάζουν διαρκώς εστίαση», πρόσθεσε ο ίδιος, υπό καθεστώς ανωνυμίας λόγω της εμπιστευτικότητας των συνομιλιών.
Καθώς οι σοβαρές διαπραγματεύσεις δεν έχουν καν ξεκινήσει, η ΕΕ προσπαθεί προσεκτικά να προσαρμοστεί στις μεταβαλλόμενες διαθέσεις του μεγαλύτερου εμπορικού της εταίρου. Με μικρή επιτυχία.
«Δεν με νοιάζει τι λένε ορισμένοι συνομιλητές ότι δεν ξέρουν τι θέλουμε», δήλωσε ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Bill Hagerty. Ο εκπρόσωπος Εμπορίου των ΗΠΑ, Greer, πρόσθεσε ότι ο Hagerty «είναι ξεκάθαρος σχετικά με τις απαιτήσεις μας».
Σε μια προσπάθεια να ξεμπλοκάρει τη διαδικασία, η Επιτροπή παρουσίασε την περασμένη εβδομάδα έναν κατάλογο πιθανών παραχωρήσεων — που περιλαμβάνει χαλάρωση ρυθμίσεων και κοινές προσπάθειες για τον περιορισμό της κινεζικής υπερπαραγωγής.
Επίσης έθεσε στο τραπέζι αντίποινα με δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 95 δισ. ευρώ, σε περίπτωση αποτυχίας των συνομιλιών — ποσό που είναι πολύ μικρότερο από την εκτίμηση της Επιτροπής για τους υφιστάμενους και απειλούμενους δασμούς του Trump, που φτάνουν τα 549 δισ. ευρώ.
Ο εμπορικός σύμβουλος του Trump, Peter Navarro, καταφέρθηκε εναντίον της κίνησης της ΕΕ, χαρακτηρίζοντάς την αντιπαραγωγική και προκλητική.
Παρ’ όλα αυτά, καθώς η κυβέρνηση Trump δέχεται εσωτερικές πιέσεις για να δείξει πρόοδο στις εμπορικές συμφωνίες, Αμερικανοί αξιωματούχοι εμφανίζονται αισιόδοξοι για το μέτωπο των σχέσεων με την Ευρώπη.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίζουν να σημειώνουν πρόοδο στις αμοιβαίες εμπορικές διαπραγματεύσεις με πολλούς πρόθυμους εταίρους. Έχουμε επίσης συχνές διαβουλεύσεις με την ΕΕ και κυβερνήσεις κρατών-μελών σχετικά με το πώς να προχωρήσουμε προς μια πιο δίκαιη και αμοιβαία εμπορική σχέση», δήλωσε εκπρόσωπος του USTR.
Αντίξοη μάχη
Καθώς η κυβέρνηση Trump πανηγύρισε την πρώτη της εμπορική «συμφωνία» την περασμένη εβδομάδα -μια συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο για την εισαγωγή δισεκατομμυρίων δολαρίων σε αμερικανικά προϊόντα με αντάλλαγμα χαμηλότερους δασμούς σε ορισμένα βρετανικά αγαθά- ένα πράγμα έγινε ξεκάθαρο: οι ΗΠΑ σκοπεύουν να διατηρήσουν έναν βασικό δασμό. Αυτό σημαίνει ότι κάθε χώρα θα πρέπει να διαπραγματευτεί χωριστά για τους υπόλοιπους κλαδικούς δασμούς που έχει επιβάλει ο Trump, συμπεριλαμβανομένων των επιβαρύνσεων 25% σε αυτοκίνητα, χάλυβα και αλουμίνιο — και με περισσότερους να αναμένονται σε προϊόντα όπως φαρμακευτικά, ημιαγωγούς, κρίσιμα ορυκτά και ξυλεία.
Αντίθετα, η Επιτροπή βλέπει μεγαλύτερη ευελιξία από τις ΗΠΑ στον βασικό δασμό του 10% παρά στους κλαδικούς δασμούς.
«Η αίσθησή μας είναι ότι οι ΗΠΑ έχουν ευελιξία στο 10%. Θα έλεγα ότι οι [δασμοί 25% σε αυτοκίνητα ή μέταλλα] φαίνεται να είναι περισσότερο καθοδηγούμενοι από την ανάγκη για επαναβιομηχάνιση και πολιτικές για την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της Επιτροπής την περασμένη εβδομάδα.
Η πρόεδρος της Επιτροπής, Ursula von der Leyen, δήλωσε ότι θα είναι διατεθειμένη να συναντηθεί με τον Trump μόνο εφόσον υπάρχει ένα «συγκεκριμένο» εμπορικό πακέτο για διαπραγμάτευση.
Αν και η διπλωματική στασιμότητα καταδεικνύει πόσο μικρή επιρροή έχει η ΕΕ στα μάτια του Trump, το μπλοκ προσπαθεί να το εκμεταλλευτεί υπέρ του — ακολουθώντας μια στρατηγική «στρατηγικής υπομονής».
«Κανένας εταίρος των Ηνωμένων Πολιτειών δεν έχει φτάσει τόσο μακριά στην παρουσίαση των θέσεών του όσο η ΕΕ», είπε άλλος αξιωματούχος της Επιτροπής. «Με αυτή τη βάση, δεν θα ξεκινήσουμε από το μηδέν όταν οι Αμερικανοί είναι έτοιμοι για σοβαρές συνομιλίες».
www.bankingnews.gr
