Του Άλεξ Στεφανόπουλου, δημοσιογράφου – Διευθυντή του θρησκειολογικού περιοδικού https://godandreligions.gr/ 

 

Βλέποντας από μία ακτίνα φωτός και διαφάνειας τον σκοτεινό και  απύθμενα… αβυσσαλέο  κόσμο των αριθμών του πιο «μικρού» αλλά πιο ισχυρού κράτους στον κόσμο…

Στο παρακάτω ρεπορτάζ με την βοήθεια διασταυρωμένων στοιχείων που συλλέχθηκαν α) από ανοιχτές πηγές όπως το Al Jazeera , Royter , APN News κ.α. και β) από  κλειστές πηγές,  από μεγάλες επισκοπές (βλ. σχετ. links), της ανά τον κόσμο   Ρωμαϊκής Χριστιανικής Εκκλησίας  -αυτό είναι το επίσημο όνομα του Κράτους του Βατικανού– θα επιχειρήσουμε να μπούμε στα άδυτα των αδύτων …

Να δούμε έστω από μια ακτίνα φωτός και διαφάνειας τον σκοτεινό και  απύθμενα… αβυσσαλέο  κόσμο των αριθμών του πιο «μικρού» αλλά πιο ισχυρού κράτους στον κόσμο, τον αδυσώπητο κόσμο των αριθμών. Στον αθέατο κόσμο των   οικονομικών του Ιερού κράτους Βατικανού -σημειώστε ξανά του κράτους του Βατικανού και όχι συνολικά και αθροιστικά ολόκληρης της Παγκόσμιας  Θρησκευτικής Εκκλησιαστικής και Ιεραρχικής  Κοινότητας των Πιστών του 1.400.000.000

Παρατηρώντας του αριθμούς τα ποσά τα έξοδα αλλά και τα έσοδα (…) όπου και όπως αυτά καταγράφονται και πολύ περισσότερο δημοσιοποιούνται… ,   εύκολα, κάποιος ακόμα και άσχετος με οικονομικά μακροοικονομικά ποσά και αριθμούς ,  διαπιστώνει την  κατάσταση… σε ένα  ευαίσθητο και εύθραυστο τομέα όπως τα οικονομικά του κράτους του Βατικανού .

Τομέας  για τον οποίο δύσκολα δεν  συναντάμε εκτενή και μακροσκελή ρεπορτάζ  ή μακροοικονομικές αναλύσεις ή άρθρα γνώμης και αναλύσεις  όπως αυτά  τα διθυραμβικά άρθρα  και  κείμενα που είδαμε αυτές τις ημέρες αφενός  από την εκδημία του εκλιπόντος Πάπα Φραγκίσκου (21 Απριλίου τ.ε. ) μέχρι και την 8η Μαϊου ημέρα λαμπρής και δόξας  για την παγκόσμια θρησκευτική κοινότητα του ενός δισεκατομμυρίων τετρακοσίων εκατομμυρίων Πιστών της Ρ\Καθολικής Εκκλησίας που εν χορδές και οργάνοις  εξέλεξε με την καθιερωμένη  μεγαλοπρεπή τελετή τον 267ο  Αποστολικό διάδοχο της Εκκλησίας που ίδρυσε ο Απόστολος Πέτρος .

Τελετή που αν και δεν κράτησε πολλές ημέρες εν τούτοις   γεμάτη  μυστικισμό,  συμβολισμούς, μηχανορραφίες,  ίντριγκες μυστικές συναντήσεις μακριά από τα φωτα της δημοσιότητας …  12 μυστικές συνεδριάσεις προηγήθηκαν πριν βγει ο λευκός καπνός και μόλις τέσσερις ψηφοφορίες για την εκλογή του Πάπα Λεόντος του ΙΔ ((κατά κόσμον Ρόμπερτ Φράνσις Πρίβοστ, αγγλικά: Robert Francis Prevost‎‎, Σικάγο, 14 Σεπτεμβρίου 1955)

Όλα τα παρακάτω στοιχεία ανιχνεύουν απλώς την οικονομική επιφάνεια του ιερού κράτους και της Αγίας έδρας χωρίς να υπολογίζονται  άλλα έξοδα που έχουν ως γεννεσιουργό αιτία την σήψη την διαφθορά και τα απόρρητα μυστικά κονδύλια για την εξασφάλιση της σιωπής θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης τουλάχιστον των τελευταίων 70 ετών όπως θα δούμε σε άλλη μεγάλη έρευνα τις προσεχείς ημέρες μετά την ενθρόνιση του 267ου Ποντίφικα..

Πριν προχωρήσουμε αναλυτικά ας δούμε ορισμένα ευσύνοπτα, αλλά πολύ σαφή, ενδεικτικά, αλλά και συνάμα πολύ γλαφυρά ανάγλυφα  οικονομικά  στοιχεία που μαρτυρούν  την υφιστάμενη -σχεδόν χαώδη –  κατάσταση που αναλαμβάνει ο 267ος  Πάπας Λέων ΙΔ

Πάμε λοιπόν να σταχυολογήσουμε συμπεριληπτικά και ευσύνοπτα  ορισμένα στοιχεία αριθμούς και καταστάσεις, θερμή παρακαταθήκη των τελευταίων (από το 1979) προκατόχων του Λέοντος ΙΔ..  ώστε να μπούμε στο κλίμα και  την μαύρη σχεδόν απόκοσμη και ζοφερή οικονομική  κατάσταση για την οποία επικρατεί όχι απλώς σιγή αλλά σχεδόν απαγορευμένο θέμα .. συζήτησης  ειδικά μέσα στις πύλες του ιερού κράτους…

 

 ΆΡΑΤΕ ΠΥΛΑΣ ΆΡΑΤΕ ..

Οικονομική Κατάσταση του Βατικανού (2023–2025)

Έλλειμμα Προϋπολογισμού

Το 2023, το Βατικανό παρουσίασε λειτουργικό αρχικό  έλλειμμα λειτουργικών δαπανών  ύψους περίπου 83 εκατομμυρίων ευρώ, υπογραμμίζοντας τις συνεχιζόμενες οικονομικές προκλήσεις.

Έσοδα και Κύριες Πηγές Χρηματοδότησης

Το Βατικανό δεν εκδίδει κρατικά ομόλογα ούτε επιβάλλει φόρους. Οι κύριες πηγές εσόδων του περιλαμβάνουν:

  • Δωρεές μέσω του ταμείου του Πάπα, με μέσο όρο περίπου 45 εκατομμύρια ευρώ ετησίως την τελευταία δεκαετία.
  • Έσοδα από τα Μουσεία του Βατικανού, τα οποία επηρεάστηκαν σημαντικά κατά την πανδημία COVID-19 αλλά ανέκαμψαν από το 2023.
  • Επενδύσεις και ακίνητα, με το Βατικανό να διαχειρίζεται πάνω από 5.000 ακίνητα, κυρίως στην Ιταλία.

Κύριοι Οικονομικοί Φορείς

Ινστιτούτο για τα Έργα της Θρησκείας (IOR) – “Τράπεζα του Βατικανού”

Το IOR ανέφερε καθαρά κέρδη 30,6 εκατομμυρίων ευρώ για το 2023, με συνολικά διαχειριζόμενα περιουσιακά στοιχεία ύψους 5,4 δισεκατομμυρίων ευρώ. Σχεδόν το 60% αυτών των περιουσιακών στοιχείων ανήκει σε θρησκευτικά τάγματα και ιδρύματα.

Διοίκηση της Περιουσίας της Αποστολικής Έδρας (APSA)

Η APSA, υπεύθυνη για τη διαχείριση της ακίνητης περιουσίας και των επενδύσεων του Βατικανού, ανέφερε κέρδη 45,9 εκατομμυρίων ευρώ για το 2023. Από αυτά, 37,9 εκατομμύρια ευρώ διατέθηκαν για τη στήριξη των δραστηριοτήτων της Ρωμαϊκής Κουρίας.

Συντάξεις και Οικονομικές Υποχρεώσεις

Το συνταξιοδοτικό ταμείο του Βατικανού αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα βιωσιμότητας, με υποχρεώσεις που εκτιμώνται σε περίπου 2 δισεκατομμύρια ευρώ. Ο Πάπας Φραγκίσκος έχει επισημάνει την ανάγκη για άμεσες μεταρρυθμίσεις, αναθέτοντας στον Καρδινάλιο Κέβιν Φάρελ τη διαχείριση του ταμείου.

Νομικές Υποθέσεις και Αποζημιώσεις*

Το Βατικανό έχει αντιμετωπίσει οικονομικές απώλειες λόγω κακής διαχείρισης, όπως η αποτυχημένη επένδυση σε ακίνητο στο Λονδίνο ύψους 400 εκατομμυρίων δολαρίων, που οδήγησε στην καταδίκη του Καρδινάλιου Άντζελο Μπεκίου για υπεξαίρεση.

Μέτρα Λιτότητας και Διαρθρωτικές Μεταρρυθμίσεις

Ο Πάπας Φραγκίσκος είχε  εφαρμόσει σειρά μέτρων για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, όπως:

  • Μείωση μισθών των Καρδιναλίων και αξιωματούχων της Κουρίας κατά 10% από την 1η Νοεμβρίου 2024.
  • Δημιουργία ειδικής επιτροπής για την αναζήτηση νέων πηγών χρηματοδότησης και την εξυγίανση των οικονομικών του Βατικανού.
  • Αποδοχές Καρδιναλίων

Οι καρδινάλιοι που εργάζονται στο Βατικανό λαμβάνουν μηνιαίο μισθό που κυμαίνεται μεταξύ 4.000 και 5.500 ευρώ, ανάλογα με τη θέση και τις αρμοδιότητές τους. Αυτό το ποσό περιλαμβάνει επιπλέον επιδόματα, όπως το λεγόμενο “piatto cardinalizio” ύψους περίπου 1.500 ευρώ μηνιαίως .

 Μειώσεις Μισθών

Στο πλαίσιο των προσπαθειών για εξισορρόπηση του προϋπολογισμού, ο Πάπας Φραγκίσκος εφάρμοσε σειρά περικοπών στις αποδοχές των καρδιναλίων:

  • Μάρτιος 2021: Μείωση μισθών κατά 10% για τους καρδιναλίους και 3-8% για άλλους κληρικούς .
  • Οκτώβριος 2024: Επιπλέον περικοπή περίπου 500 ευρώ μηνιαίως, μέσω κατάργησης επιδομάτων για γραμματειακή υποστήριξη και άλλα έξοδα .

Αυτές οι περικοπές αποτελούν μέρος της πρωτοβουλίας “μηδενικού ελλείμματος” που προώθησε ο Πάπας Φραγκίσκος για τη βελτίωση των οικονομικών του Βατικανού.

 Αποδοχές του (εκάστοτε )  Πάπα από το 2002 και εντεύθεν

Ο Πάπας δεν λαμβάνει παραδοσιακό μισθό. Αντί αυτού, όλες οι ανάγκες του – όπως στέγαση, διατροφή, μετακινήσεις και προσωπικό – καλύπτονται από το Βατικανό. Ο Πάπας Φραγκίσκος, συγκεκριμένα, επέλεξε να διαμένει στο ταπεινότερο Domus Sanctae Marthae αντί του επίσημου Αποστολικού Ανακτόρου, υπογραμμίζοντας τη δέσμευσή του για απλότητα και ταπεινότητα .

Επιπλέον, έχει πρόσβαση σε φιλανθρωπικά ταμεία, όπως το “Peter’s Pence”, τα οποία χρησιμοποιεί για την υποστήριξη διαφόρων φιλανθρωπικών σκοπών παγκοσμίως. 

Οικονομικές Μεταρρυθμίσεις

Ο Πάπας Φραγκίσκος προώθησε σημαντικές μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση της οικονομικής διαφάνειας και τη μείωση των εξόδων του Βατικανού:

  • Μείωση μισθών για καρδιναλίους και άλλους κληρικούς.
  • Κατάργηση επιδομάτων για στέγαση σε προνομιακές κατοικίες.
  • Προώθηση διαφάνειας στις οικονομικές συναλλαγές και επενδύσεις του Βατικανού.

Παρά τις προσπάθειες αυτές, το Βατικανό συνεχίζει να αντιμετωπίζει οικονομικές προκλήσεις, όπως ελλείμματα στον προϋπολογισμό και υποχρεώσεις συνταξιοδότησης .

Ενδεικτικά, το κόστος μπορεί να κυμαίνεται από 1,5 εκατομμύριο ευρώ για σύντομες επισκέψεις, έως και 55 εκατομμύρια ευρώ για μεγαλύτερες και πιο σύνθετες αποστολές.

Οικονομική Κατάσταση και Χρέος

Έλλειμμα Προϋπολογισμού

Το Βατικανό αντιμετωπίζει σημαντικό έλλειμμα στον προϋπολογισμό του. Το 2023, το έλλειμμα ανήλθε σε 83 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το συνταξιοδοτικό ταμείο παρουσιάζει έλλειμμα ύψους 631 εκατομμυρίων ευρώ από το 2022 .

Πηγές  -επίσημες δηλωμένες – Εσόδων

Οι κύριες πηγές εσόδων του Βατικανού περιλαμβάνουν:

  • Δωρεές μέσω του ταμείου του Πάπα.
  • Έσοδα από τα Μουσεία του Βατικανού.
  • Επενδύσεις και ακίνητα, με το Βατικανό να διαχειρίζεται πάνω από 5.000 ακίνητα, κυρίως στην Ιταλία.

Οικονομικά Σκάνδαλα και Καταχρήσεις

Μέγα σκάνδαλο με την υπόθεση Ακινήτου στο Λονδίνο

Το Βατικανό υπέστη οικονομικές απώλειες λόγω κακής διαχείρισης, όπως η αποτυχημένη επένδυση σε ακίνητο στο Λονδίνο ύψους 400 εκατομμυρίων δολαρίων, που οδήγησε στην καταδίκη του Καρδινάλιου Άντζελο Μπεκίου για υπεξαίρεση .

Υπόθεση Καρδινάλιου Μπερτόνε

Ο Καρδινάλιος Ταρτσίζιο Μπερτόνε κατηγορήθηκε για χρήση κεφαλαίων του Παιδιατρικού Νοσοκομείου Bambino Gesù για την ανακαίνιση του διαμερίσματός του. Αν και ο ίδιος αρνήθηκε τις κατηγορίες, δωρίσε 150.000 ευρώ στο νοσοκομείο .

Μεταρρυθμίσεις του Πάπα Φραγκίσκου

Ο εκλιπών  Πάπας Φραγκίσκος εισήγαγε σειρά μεταρρυθμίσεων για την αντιμετώπιση της διαφθοράς και τη βελτίωση της διαφάνειας, αλλά χωρίς ορατό αποτέλεσμα μέχρι στιγμής:

  • Δημιουργία της Γραμματείας για την Οικονομία με επικεφαλής τον Καρδινάλιο Τζορτζ Πελ για την επίβλεψη των οικονομικών του Βατικανού .
  • Μεταφορά των οικονομικών πόρων όλων των θεσμών της Αγίας Έδρας στο Ινστιτούτο για τα Έργα της Θρησκείας (IOR) .
  • Θέσπιση νόμου για την καταπολέμηση της διαφθοράς και τον έλεγχο των δαπανών στις οικονομικές συναλλαγές του Βατικανού .

Αντιδράσεις και Προκλήσεις

Παρά τις μεταρρυθμίσεις, υπάρχουν αναφορές για συνεχιζόμενη αντίσταση από την “παλαιά φρουρά” του Βατικανού, με κάποιους να υποστηρίζουν ότι η διαφθορά συνεχίζεται, απλώς είναι καλύτερα κρυμμένη .

Ένα πρώτο Συμπέρασμα

Η οικονομική κατάσταση του Βατικανού παραμένει προκλητική, με συνεχιζόμενα ελλείμματα και σκάνδαλα. Οι μεταρρυθμίσεις που εισήγαγε ο Πάπας Φραγκίσκος αποτελούν σημαντικά βήματα προς τη διαφάνεια και την υπευθυνότητα, αλλά η πλήρης εφαρμογή τους αντιμετωπίζει εμπόδια. Ο νέος Πάπας Λέων ΙΔ΄ καλείται να συνεχίσει αυτές τις προσπάθειες και να αντιμετωπίσει τις οικονομικές προκλήσεις με αποφασιστικότητα και διαφάνεια.

Οικονομική Κατάσταση του Βατικανού (2023–2025)

Έλλειμμα Προϋπολογισμού

Το 2023, το Βατικανό παρουσίασε λειτουργικό έλλειμμα ύψους περίπου 83 εκατομμυρίων ευρώ, υπογραμμίζοντας τις συνεχιζόμενες οικονομικές προκλήσεις.

Έσοδα και Κύριες Πηγές Χρηματοδότησης

Το Βατικανό δεν εκδίδει κρατικά ομόλογα ούτε επιβάλλει φόρους. Οι κύριες πηγές εσόδων του περιλαμβάνουν:

  • Δωρεές μέσω του ταμείου του Πάπα, με μέσο όρο περίπου 45 εκατομμύρια ευρώ ετησίως την τελευταία δεκαετία.
  • Έσοδα από τα Μουσεία του Βατικανού, τα οποία επηρεάστηκαν σημαντικά κατά την πανδημία COVID-19 αλλά ανέκαμψαν από το 2023.
  • Επενδύσεις και ακίνητα, με το Βατικανό να διαχειρίζεται πάνω από 5.000 ακίνητα, κυρίως στην Ιταλία.

Κύριοι Οικονομικοί Φορείς εσόδων

Ινστιτούτο για τα Έργα της Θρησκείας (IOR) – “Τράπεζα του Βατικανού”

Το IOR ανέφερε καθαρά κέρδη 30,6 εκατομμυρίων ευρώ για το 2023, με συνολικά διαχειριζόμενα περιουσιακά στοιχεία ύψους 5,4 δισεκατομμυρίων ευρώ. Σχεδόν το 60% αυτών των περιουσιακών στοιχείων ανήκει σε θρησκευτικά τάγματα και ιδρύματα.

Διοίκηση της Περιουσίας της Αποστολικής Έδρας (APSA)

Η APSA, υπεύθυνη για τη διαχείριση της ακίνητης περιουσίας και των επενδύσεων του Βατικανού, ανέφερε κέρδη 45,9 εκατομμυρίων ευρώ για το 2023. Από αυτά, 37,9 εκατομμύρια ευρώ διατέθηκαν για τη στήριξη των δραστηριοτήτων της Ρωμαϊκής Κουρίας.

Συντάξεις και Οικονομικές Υποχρεώσεις

Το συνταξιοδοτικό ταμείο του Βατικανού αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα βιωσιμότητας, με υποχρεώσεις που εκτιμώνται σε περίπου 2 δισεκατομμύρια ευρώ. Ο Πάπας Φραγκίσκος έχει επισημάνει την ανάγκη για άμεσες μεταρρυθμίσεις, αναθέτοντας στον Καρδινάλιο Κέβιν Φάρελ τη διαχείριση του ταμείου.

*Νομικές Υποθέσεις και Αποζημιώσεις

Το Βατικανό έχει αντιμετωπίσει οικονομικές απώλειες λόγω κακής διαχείρισης, όπως η αποτυχημένη επένδυση σε ακίνητο στο Λονδίνο ύψους 400 εκατομμυρίων δολαρίων, που οδήγησε στην καταδίκη του Καρδινάλιου Άντζελο Μπεκίου για υπεξαίρεση.

Μέτρα Λιτότητας και Διαρθρωτικές Μεταρρυθμίσεις

Ο Πάπας Φραγκίσκος έχει εφαρμόσει σειρά μέτρων για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, όπως:

  • Μείωση μισθών των Καρδιναλίων και αξιωματούχων της Κουρίας κατά 10% από την 1η Νοεμβρίου 2024.
  • Δημιουργία ειδικής επιτροπής για την αναζήτηση νέων πηγών χρηματοδότησης και την εξυγίανση των οικονομικών του Βατικανού.

 Ταξίδια του Πάπα Φραγκίσκου εκτός Ρώμης

Ενδεικτικά ταξίδια από το πιο μικρό σε δαπάνες εως το πιο κοστοβόρο…

Κατά τη διάρκεια της παποσύνης του (2013–2025), ο Πάπας Φραγκίσκος πραγματοποίησε:

  • 47 διεθνή ταξίδια σε 66 χώρες, καλύπτοντας όλες τις ηπείρους.
  • 34 εσωτερικές επισκέψεις εντός Ιταλίας.

Κόστος Επιλεγμένων Ταξιδιών

Το κόστος των παπικών επισκέψεων ποικίλλει ανάλογα με τη χώρα, τη διάρκεια και τις δραστηριότητες. Παρακάτω παρουσιάζονται ενδεικτικά στοιχεία για ορισμένα μόνο  ταξίδια ώστε να αντιληφθεί ο αναγνώστης τα ποσά και τα οικονομικά  μεγέθη:

🇨🇦 Καναδάς (Ιούλιος 2022)

  • Διάρκεια: 6 ημέρες
  • Κόστος: Τουλάχιστον 55 εκατομμύρια καναδικά δολάρια (~38 εκατομμύρια ευρώ)
  • Κάλυψη εξόδων: Ομοσπονδιακή κυβέρνηση, Καθολική Εκκλησία του Καναδά, τοπικές αρχές
  • Σκοπός: Απολογία για τον ρόλο της Εκκλησίας στα οικοτροφεία των Ιθαγενών 

🇧🇪 Βέλγιο (Σεπτέμβριος 2024)

  • Διάρκεια: 4 ημέρες
  • Εκτιμώμενο κόστος: Περίπου 3 εκατομμύρια ευρώ
  • Κάλυψη εξόδων: Καθολικά πανεπιστήμια (UC Louvain, KU Leuven), Βελγική κυβέρνηση, Καθολική Εκκλησία του Βελγίου
  • Σκοπός: Εορτασμός 600 ετών των πανεπιστημίων, λειτουργία στο Στάδιο Βασιλιάς Μποντουέν

🇹🇱 Ανατολικό Τιμόρ (Σεπτέμβριος 2024)

  • Διάρκεια: 2 ημέρες
  • Κόστος: Περίπου 12 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ (~11 εκατομμύρια ευρώ)
  • Κάλυψη εξόδων: Κυβέρνηση Ανατολικού Τιμόρ
  • Σκοπός: Ποιμαντική επίσκεψη σε μία από τις φτωχότερες χώρες της Ασίας

🇮🇪 Ιρλανδία (Αύγουστος 2018)

  • Διάρκεια: 2 ημέρες
  • Εκτιμώμενο κόστος: Περίπου 32 εκατομμύρια ευρώ
  • Κάλυψη εξόδων: Καθολική Εκκλησία της Ιρλανδίας, Ιρλανδική κυβέρνηση
  • Σκοπός: Συμμετοχή στη Διεθνή Συνάντηση Οικογενειών

Το κόστος κάθε ταξιδιού του Πάπα Φραγκίσκου εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως:

*σε αυτά τα προαναφερόμενα επί μέρους  ποσά και την οικονομική ανάλυση δεν συμπεριλαμβάνονται ποσά και αποζημιώσεις σε θύματα σεξουαλικών σκανδάλων με θύματα ανήλικα αγόρια και κορίτσι ή θύμα άλλων <κλειστών υποθέσεων>  που παραμένουν επτασφράγιστα μυστικά

Τα ακατάστατα οικονομικά του Βατικανού: O Λέων ΙΔ’ θα μπορέσει να τα διορθώσει;

Οι ημέρες που προηγήθηκαν του παπικού κονκλαβίου, το οποίο ολοκληρώθηκε την Πέμπτη 8 Μαίου τ.ε. 2025) με την εκλογή του Robert Francis Prevost, ως Λέων ο  ΙΔ ή κατά το λατινικό (XIV ), ο συντάκτης του ειδικού ειδησεογραφικού πρακτορείου της Καθολικής Εκκλησίας Crux σημείωνε με νόημα και έμφαση στα εξής:

«Βασικά, υπάρχουν τρεις ιδιότητες που αναζητούν οι καρδινάλιοι κάθε φορά που πρέπει να εκλέξουν πάπα. Θέλουν έναν ιεραπόστολο, κάποιον που μπορεί να δώσει ένα θετικό πρόσημο άρα και  Πρόσωπο με έμφαση  στην πίστη- παράλληλα αναζητεί και  έναν πολιτικό άνδρα…  Κάποιον δηλαδή  που μπορεί να σταθεί στην παγκόσμια σκηνή με τους Ντόναλντ Τραμπ, Βλαντιμίρ Πούτιν και Σι Τζινπίνγκ. Να σταθεί όρθιος. Αναζητεί επίσης έναν κυβερνήτη, κάποιον που μπορεί να αναλάβει τον έλεγχο του Βατικανού και να είναι αποτελεσματικός, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης του».

Η κατάσταση στα οικονομικά του Βατικανού είναι πράγματι πολύ άσχημη! Και, ενώ ο εκλιπών  Πάπας Φραγκίσκος έκανε κάποια έστω μικρή  πρόοδο στο ακανθώδες ζήτημα της πάταξης της οικονομικής (και όχι μόνον..) διαφθοράς,  εν τούτοις δεν κατάφερε να εξαλείψει τα οικονομικά ελλείμματά

Η εκκαθάριση των ακατάστατων οικονομικών του Βατικανού, επομένως, είναι πιθανό να αποτελέσει μια σημαντική πρόκληση αφενός αφετέρου  ένα σημαντικό αποτελεσματικό  έργο για τον Πάπα Λέοντα, ο οποίος, -να σημειωθεί ότι ,  έχει πτυχίο στα μαθηματικά.

Σε ποια κατάσταση βρίσκονται τα οικονομικά του Βατικανού;

Το Βατικανό, το οποίο ελέγχει μόνο τον δικό του προϋπολογισμό και όχι αυτόν ολόκληρης  της Καθολικής Εκκλησίας σε άλλες χώρες, έχει περιορισμένες πηγές εσόδων.

Δεν εισπράττει φόρους ούτε εκδίδει χρέος από το οποίο θα μπορούσε να κερδίσει τόκους, όπως ομόλογα ή δάνεια.

Αντίθετα, τα περισσότερα έσοδα του προέρχονται από την πληθώρα ιταλικών ιδιοκτησιών ακινήτων και τα ποντιφικά σχολεία ή νοσοκομεία στη Ρώμη. Όλα μαζί δημιούργησαν το 65% των εσόδων της Αγίας Έδρας, ύψους 770 εκατομμυρίων ευρώ (875 εκατ. δολάρια) το 2022, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία.

Εκείνη τη χρονιά, περίπου το 30% των εσόδων προήλθε από δωρεές, οι οποίες παρέμειναν σχετικά σταθερές την τελευταία δεκαετία, με μέσο όρο περίπου 45 εκατομμύρια ευρώ (51 εκατ. δολάρια) ετησίως και εκτοξεύθηκαν στα 66 εκατομμύρια ευρώ (75 εκατ. δολάρια) το 2019.

Το υπόλοιπο 5% των εσόδων του Βατικανού το 2022 προήλθε από το Ινστιτούτο για τα Έργα της Θρησκείας ή την τράπεζα του Βατικανού, όπου οι καθολικές οργανώσεις και οι υπάλληλοι της εκκλησίας διατηρούν τους λογαριασμούς τους, και από τον τουρισμό, ο οποίος μειώθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.

Το Βατικανό έχει να δημοσιεύσει πλήρη οικονομική έκθεση από το 2022. Αλλά η τελευταία σειρά λογαριασμών – που εγκρίθηκε το 2024 για σκοπούς ελέγχου – έδειξε λειτουργικό έλλειμμα 83 εκατομμυρίων ευρώ (94 εκατ. δολάρια), ένα μεγάλο άλμα από το έλλειμμα 33 εκατομμυρίων ευρώ (38 εκατ. δολάρια) που αναφέρθηκε το 2022.

Τα αυξανόμενα οικονομικά προβλήματα του Βατικανού αποδίδονται στην αύξηση των λειτουργικών δαπανών, συμπεριλαμβανομένων των μισθών, της ασφάλειας και της συντήρησης των κτιρίων. Επιπλέον, υπάρχει επίσης σημαντικό έλλειμμα στο συνταξιοδοτικό ταμείο της Αγίας Έδρας.

Γιατί υπάρχει έλλειμμα στο συνταξιοδοτικό ταμείο του Βατικανού;

Το έλλειμμα του ταμείου εκτιμήθηκε σε 631 εκατομμύρια ευρώ (717 εκατ. δολάρια) από τη Γραμματεία Οικονομίας του Βατικανού το 2022. Δεν έχει υπάρξει επίσημη ενημέρωση για το ποσό αυτό. Και εκκρεμεί η ταμειακή και φορολογική ενημέρωση για τα έτη 2023 , 2024 και αισίως ήδη διανύουμε το πρώτο 6μηνο του 2025…

Χωρίς δε να υπολογίζονται τα τακτικά και έκτακτα έξοδα όπως π.χ. η τελετή της εξόδιου ακολουθίας, η  9ημερος επιμνημοόσυνη τελετή πένθους , η τελετή εκλογής τα έξοδα  μετακίνησης και διαμονής των καρδιναλίων στο  Βατικανό . διόλου ευκαταφρόνητο ποσό αν αθροισθεί μόλις εκκαθαρισθούν τα έξοδα…

ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΟ

Τις προηγούμενες δεκαετίες, πολλά συνταξιοδοτικά ταμεία στους χώρους εργασίας δεν εκτίμησαν επαρκώς το προσδόκιμο ζωής των συνταξιούχων υπαλλήλων. Το 1960, για παράδειγμα, το μέσο προσδόκιμο ζωής στην Ιταλία ήταν 69 έτη, σε σύγκριση με 83 έτη το 2022. Αυτό σημαίνει ότι πολλά συνταξιοδοτικά ταμεία δεν έχουν προετοιμαστεί επαρκώς για το πλήρες ποσό που μπορεί να χρειαστεί να καταβάλουν κατά τη διάρκεια της πραγματικής ζωής ενός πρώην εργαζομένου και, ως εκ τούτου, έχουν δημιουργήσει σημαντικά ελλείμματα.

Δεν είναι σαφές αν το συνταξιοδοτικό ταμείο των υπαλλήλων του Βατικανού – ένα σύστημα καθορισμένων παροχών, που σημαίνει ότι υπόσχεται να καταβάλει ένα καθορισμένο ποσό εισοδήματος στους συνταξιούχους ανεξάρτητα από τα κεφάλαια που διαθέτει – έχει προβεί σε προσαρμογές για να αντισταθμίσει το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής. Τον Νοέμβριο, ωστόσο, ο Πάπας Φραγκίσκος προειδοποίησε ότι δεν θα είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του μεσοπρόθεσμα.

«Τα δεδομένα … υποδεικνύουν μια σοβαρή προοπτική ανισορροπία στο ταμείο, το μέγεθος της οποίας τείνει να αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου ελλείψει παρεμβάσεων», ανέφερε ο Φραγκίσκος σε επιστολή του προς το Κολέγιο των Καρδιναλίων. «Αυτό σημαίνει ότι το σημερινό σύστημα δεν είναι σε θέση να εγγυηθεί μεσοπρόθεσμα την εκπλήρωση της συνταξιοδοτικής υποχρέωσης για τις μελλοντικές γενιές».

Πέρυσι, ο Πάπας διόρισε νέο διαχειριστή – τον καρδινάλιο Κέβιν Φάρελ, έναν Ιρλανδοαμερικανό κληρικό με έδρα το Βατικανό – και υπέδειξε ότι η δομή λειτουργίας του συνταξιοδοτικού ταμείου μπορεί να χρειαστεί να αλλάξει, αλλά δεν έδωσε λεπτομέρειες. Η χρηματοδότηση του ελλείμματος του συνταξιοδοτικού ταμείου θα είναι δύσκολη. Η εκκλησία είναι πιθανό να αντιμετωπίσει αντιδράσεις για τη χρήση δωρεών, για παράδειγμα, επειδή αυτές γίνονται γενικά με γνώμονα συγκεκριμένους φιλανθρωπικούς σκοπούς.

Γιατί τα οικονομικά του Βατικανού είναι χάλια (εκτός από τα παραπάνω);

Αγία Έδρα προκάλεσε σειρά αντιδράσεων,  αφού ξόδεψε σχεδόν 350 εκατομμύρια ευρώ (398 εκατ. δολάρια) μέσω μιας σειράς πολύπλοκων συναλλαγών για να αποκτήσει ένα πολυτελές ακίνητο στο Λονδίνο από το 2014 έως το 2018.

Σε μια προσπάθεια να ξεπεράσει τον σάλο που προκλήθηκε από αυτές τις δαπάνες, το Βατικανό πούλησε το κτίριο το 2022 με ζημία 140 εκατ. ευρώ (159 εκατ. δολάρια). Η συναλλαγή προκάλεσε ερωτήματα σχετικά με τα αδιαφανή οικονομικά του Βατικανού και τελικά οδήγησε στη δίκη για διαφθορά του καρδινάλιου Άντζελο Μπέτσιου, ο οποίος είχε επιβλέψει τη συμφωνία.

Το Βατικανό έχει εμπλακεί και σε άλλα οικονομικά σκάνδαλα. Το πιο γνωστό ήταν η κατάρρευση το 1982 της Banco Ambrosiano, της μεγαλύτερης ιδιωτικής τράπεζας της Ιταλίας εκείνη την εποχή, η οποία προκάλεσε στο Βατικανό ζημίες ύψους περίπου 250 εκατ. δολαρίων. Εκείνη την εποχή, το Βατικανό είχε στενές σχέσεις με τον Ρομπέρτο Κάλβι, τον ισχυρό επικεφαλής της τράπεζας.

Το πτώμα του Κάλβι ανακαλύφθηκε κρεμασμένο από τη γέφυρα Μπλάκφριαρς στο Λονδίνο με τα χέρια δεμένα πίσω από την πλάτη του, λίγο πριν αποκαλυφθεί ότι συμμετείχε σε ένα σύστημα ξεπλύματος χρήματος μέσω υπεράκτιων εταιρειών, μεταφοράς παράνομων πληρωμών σε ιταλικά πολιτικά κόμματα και χρηματοδότησης παράνομων συναλλαγών όπλων.

Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το Βατικανό κατηγορήθηκε για ξέπλυμα χρημάτων και χρυσού που λεηλατήθηκαν από Εβραίους και άλλα θύματα του ναζιστικού καθεστώτος του Χίτλερ.

Ποιες οικονομικές μεταρρυθμίσεις έφερε και  επέβλεψε ο Φραγκίσκος;

Το 2019, ο πάπας Φραγκίσκος πρωτοστάτησε σε μια εκστρατεία κατά της διαφθοράς, η οποία περιελάμβανε μια αστυνομική έφοδο στη γραφειοκρατία του ίδιου του Βατικανού και είχε ως αποτέλεσμα να αφαιρεθούν από την Κρατική Γραμματεία οι επενδυτικές της αρμοδιότητες.

Εκτός από τη διαθεσιμότητα πέντε μελών του προσωπικού του Βατικανού, η έρευνα οδήγησε στην καταδίκη του καρδινάλιου Τζιοβάνι Άντζελο Μπέτσιου, άλλοτε ισχυρού παράγοντα, για πολλαπλές κατηγορίες υπεξαίρεσης και απάτης.

Τους μήνες πριν από τον θάνατό του, ο Πάπας εξέφρασε ιδιαίτερη ανησυχία για τα οικονομικά του Βατικανού. Τον Σεπτέμβριο κάλεσε τους καρδιναλίους να ακολουθήσουν μια ατζέντα «μηδενικού ελλείμματος» και να βελτιώσουν τη χρήση των οικονομικών περιουσιακών στοιχείων του Βατικανού.

Στη συνέχεια, τον Οκτώβριο, διέταξε την τρίτη μείωση μέσα σε τρία χρόνια του μισθού των καρδιναλίων του Βατικανού. Αρκετοί επικεφαλής τμημάτων του Βατικανού διαφώνησαν με τις περικοπές και αντιτάχθηκαν στα σχέδια του Πάπα να αναζητήσει εξωτερική χρηματοδότηση για να διορθώσει τα ελλείμματα, σύμφωνα με τα όσα είχαν δηλώσει τότε δύο ανώτεροι αξιωματούχοι στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters.

Ο Φραγκίσκος κατάφερε να δημιουργήσει κάποια δυναμική για τη χρηματοπιστωτική μεταρρύθμιση. Το 2021, η τράπεζα του Βατικανού απέσπασε την υψηλότερη δυνατή βαθμολογία από τον ευρωπαϊκό παρατηρητή Moneyval για τα πρότυπα καταπολέμησης του ξεπλύματος χρήματος και της τρομοκρατίας. Τελικά, ωστόσο, ο Φραγκίσκος δεν μπόρεσε να εξαλείψει τα ελλείμματα της εκκλησίας και ο διάδοχός του θα αντιμετωπίσει μια τρομερή οικονομική πρόκληση.

(27/2/2025): Σύγκρουση του Πάπα Φραγκίσκου με καρδιναλίους για τα οικονομικά του Βατικανού πριν από τη νοσηλεία του

Πριν νοσηλευτεί με πνευμονία, ο Πάπας Φραγκίσκος αντιμετώπιζε σθεναρή αντίσταση από ορισμένους καρδιναλίους του σχετικά με το πώς να καλύψει το μεγάλο κενό στα οικονομικά του Βατικανού.

Τρεις ημέρες πριν από τη νοσηλεία του, ο Φραγκίσκος διέταξε τη δημιουργία μιας νέας επιτροπής υψηλού επιπέδου για την ενθάρρυνση των δωρεών προς την έδρα της Καθολικής Εκκλησίας, η οποία αριθμεί 1,4 δισεκατομμύρια μέλη.

Η νέα «Επιτροπή για τις δωρεές προς την Αγία Έδρα», η οποία ανακοινώθηκε από το Βατικανό την Τετάρτη, καθώς ο Φραγκίσκος περνούσε τη 13η ημέρα νοσηλείας του, δημιουργήθηκε αφού ο Πάπας αντιμετώπισε αντιδράσεις κατά των προτάσεών του για περικοπές στον προϋπολογισμό του Βατικανού από το εσωτερικό της Ρωμαϊκής Κουρίας.

Σε μια κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση στα τέλη του περασμένου έτους, οι επικεφαλής των υπηρεσιών του Βατικανού, συμπεριλαμβανομένων ανώτερων καρδιναλίων, τάχθηκαν κατά των περικοπών και κατά της επιθυμίας του Αργεντινού Πάπα να αναζητήσει εξωτερική χρηματοδότηση για να διορθώσει το έλλειμμα, δήλωσαν δύο αξιωματούχοι στο Reuters.

Οι αξιωματούχοι ζήτησαν να μην κατονομαστούν λόγω της ευαίσθητης φύσης των πληροφοριών.

Ο Φραγκίσκος, που είναι γνωστό ότι εργάζεται μέχρι εξαντλήσεως, συνεχίζει να ηγείται του Βατικανού από το νοσοκομείο, καθώς καθημερινά ανακοινώνονται διορισμοί προσωπικού που απαιτούν την έγκρισή του.

Επιδιώκει να διορθώσει τον προϋπολογισμό εδώ και αρκετά χρόνια. Έχει μειώσει τους μισθούς των καρδιναλίων τρεις φορές από το 2021 και απαίτησε τον Σεπτέμβριο μια ατζέντα «μηδενικού ελλείμματος». Αλλά οι προσπάθειές του φαίνεται ότι είχαν μικρό αντίκτυπο…

Αν και το Βατικανό δεν έχει δημοσιεύσει πλήρη έκθεση προϋπολογισμού από το 2022, η τελευταία σειρά λογαριασμών, που εγκρίθηκε στα μέσα του 2024, περιλάμβανε έλλειμμα 83 εκατομμυρίων ευρώ (87 εκατομμύρια δολάρια), είπαν οι δύο πηγές.

Το Reuters, με έμφαση επαναλαμβάνει ότι  δεν ήταν σε θέση να επαληθεύσει ανεξάρτητα το συνολικό τελικό  ποσό του ελλείμματος.

Ενώ το Βατικανό λειτουργούσε με έλλειμμα για χρόνια με την προσπάθεια  επανεξισορρόπησης των λογαριασμών και την άντληση μερισμάτων από τα έσοδα των επενδύσεών του, το κενό έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Το 2022, το κενό που ανέφερε το Βατικανό ήταν 33 εκατομμύρια ευρώ.

Δύο καρδινάλιοι που επιβλέπουν τον προϋπολογισμό του Βατικανού αρνήθηκαν σχετικά  αιτήματα (για ενημέρωση σε 10αδες ερωτήσεις που αφορούν τα οικονομικά του Βατικανού συμπεριλαμβανομένου και αυτών των ερωτήσεων ) του Reuters για συνεντεύξεις  για αυτό και ποτέ δεν παρείχαν τρέχουσες πληροφορίες για τον προϋπολογισμό. Το Βατικανό δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό.

αναφέρουν τους λόγους πίσω από το αυξανόμενο έλλειμμα του προϋπολογισμού του Βατικανού. Το Βατικανό υπέστη σημαντική απώλεια τουριστικών εσόδων κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Κόβιντ. Και τον Οκτώβριο, ο Πάπας είπε επίσης ότι <θα πρέπει να γίνουν περικοπές στον προϋπολογισμό των τουλάχιστον 40 εκατομμυρίων ευρώ για τις εκτεταμένες πολυγλωσσικές> δραστηριότητες των μέσων ενημέρωσης του Βατικανού.

Αλλά οι προσπάθειές του φαίνεται ότι είχαν μικρό αντίκτυπο…

Αν και το Βατικανό δεν έχει δημοσιεύσει πλήρη έκθεση προϋπολογισμού από το 2022, ο τελευταίος απολογισμός, που εγκρίθηκε στα μέσα του 2024, περιλάμβανε έλλειμμα 83 εκατομμυρίων ευρώ (87 εκατομμύρια δολάρια), είπαν οι δύο πηγές.

Το Reuters,  όσες προσπάθειες και αν κατέβαλε -όπως εξίσου και άλλοι έμπειροι οικονομικοί συντάκτες και οικονομικοί αναλυτές από όλο τον κόσμο,   δεν ήταν σε θέση να επαληθεύσει από ανεξάρτητες πηγές το ποσό του ελλείμματος.

Ενώ το Βατικανό λειτουργούσε με έλλειμμα για χρόνια με την επανεξισορρόπηση των λογαριασμών και την άντληση μερισμάτων από τα έσοδα των επενδύσεών του, το κενό έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Το 2022, το κενό που ανέφερε το Βατικανό ήταν 33 εκατομμύρια ευρώ.

Δύο καρδινάλιοι που επιβλέπουν τον προϋπολογισμό του Βατικανού αρνήθηκαν τα αιτήματα του Reuters για συνεντεύξεις και δεν παρείχαν πληροφορίες για τον προϋπολογισμό. Το Βατικανό δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό.

ΑΥΞΑΝΟΜΕΝΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΆ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Στις ανησυχίες για τον προϋπολογισμό έρχονται να προστεθούν οι αυξανόμενες υποχρεώσεις στο συνταξιοδοτικό ταμείο του Βατικανού, οι οποίες υπολογίστηκαν σε περίπου 631 εκατομμύρια ευρώ από τον οικονομικό τσάρο του Βατικανού σε συνέντευξη που έδωσε στα μέσα ενημέρωσης το 2022.

Δεν έχει υπάρξει επίσημη ενημέρωση για το ποσό αυτό, αλλά αρκετοί γνώστες δήλωσαν στο Reuters ότι πιστεύουν ότι έχει διογκωθεί.

«Τα προβλήματα του προϋπολογισμού θα αναγκάσουν το Βατικανό να κάνει πολλά πράγματα που δεν θέλει να κάνει», δήλωσε ο αιδεσιμότατος Τομ Ρις, ιησουίτης ιερέας και σχολιαστής που έχει γράψει για τα οικονομικά του Βατικανού.

Το Βατικανό ίσως χρειαστεί να περιορίσει το φιλανθρωπικό του έργο ή να μειώσει τη διπλωματική του παρουσία στις πρεσβείες σε όλο τον κόσμο, είπε.

«Το αποτύπωμα του Πάπα θα μπορούσε να μειωθεί σημαντικά», δήλωσε ο Reese. «Αν δεν μπορείς να πληρώσεις τους λογαριασμούς σου, δεν μπορείς να κάνεις και πολλά».

Το πρακτορείο  Reuters στην έρευνα του,  δεν μπόρεσε να προσδιορίσει τους ακριβείς λόγους πίσω από το αυξανόμενο έλλειμμα του προϋπολογισμού του Βατικανού. Το Βατικανό υπέστη σημαντική απώλεια τουριστικών εσόδων κατά τη διάρκεια της πανδημίας του COVIT 19.  Και τον Οκτώβριο, ο Πάπας είπε επίσης ότι θα πρέπει να γίνουν περικοπές στον προϋπολογισμό των τουλάχιστον 40 εκατομμυρίων ευρώ για τις εκτεταμένες πολύγλωσσες δραστηριότητες των μέσων ενημέρωσης του Βατικανού.

Αν και το Βατικανό είναι η έδρα της Καθολικής Εκκλησίας, γενικά ελέγχει μόνο τον προϋπολογισμό του. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι μεμονωμένες επισκοπές και τα θρησκευτικά τάγματα ελέγχουν τα δικά τους οικονομικά.

Αντιμετωπίζοντας τα προβλήματα του προϋπολογισμού στην πρόσφατη συνάντηση, ο Πάπας πρότεινε ότι τα γραφεία του Βατικανού θα μπορούσαν να αναζητήσουν εξωτερική χρηματοδότηση για να εξισορροπήσουν τα έξοδά τους ή να αποτρέψουν τις περικοπές προσωπικού, σύμφωνα με τους δύο αξιωματούχους που μίλησαν στο Reuters.

Αρκετοί καρδινάλιοι αμφισβήτησαν τη σοφία μιας τέτοιας κίνησης, υποστηρίζοντας ότι θα μπορούσε να προκαλέσει σύγκρουση συμφερόντων για την Εκκλησία, ανέφεραν οι πηγές.

Το Reuters δεν μπόρεσε να προσδιορίσει ποιες πηγές χρηματοδότησης θέλει ο Πάπας να αξιοποιήσουν τα γραφεία του Βατικανού. Αρκετοί γνώστες είπαν ότι τα πλούσια καθολικά ιδρύματα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, τα οποία συνήθως διοικούνται ανεξάρτητα και καθορίζουν τις δικές τους προτεραιότητες χρηματοδότησης, θα μπορούσαν να αποτελέσουν πολύτιμη πηγή εσόδων.

Η νέα επιτροπή υψηλού επιπέδου που ανακοινώθηκε την Τετάρτη ανέλαβε να ενθαρρύνει δωρεές από λαϊκούς καθολικούς, εθνικές επισκοπικές διασκέψεις «και άλλους δυνητικούς ευεργέτες».

ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΈΝΕΣ ΡΟΕΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ

Ο Πάπας διόρισε νέο διαχειριστή για το συνταξιοδοτικό ταμείο του Βατικανού τον Νοέμβριο και προειδοποίησε ότι η δομή λειτουργίας του μπορεί να χρειαστεί να αλλάξει, χωρίς να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες. Το ταμείο δεν έχει δημοσιοποιήσει τους λογαριασμούς του.

Πολλά δημόσια συνταξιοδοτικά ταμεία δεν έχουν εκτιμήσει σωστά πόσο θα ζήσουν οι συνταξιούχοι υπάλληλοι, ρίχνοντας τους υπολογισμούς του προϋπολογισμού τους. Το 1960, το μέσο προσδόκιμο ζωής στην Ιταλία ήταν 69 έτη έναντι των 83 ετών το 2022. Δεν είναι σαφές αν το Βατικανό έχει κάνει κάποια προσαρμογή για να το λάβει υπόψη του.

«Αν κάνετε λάθος στις παραδοχές για το προσδόκιμο ζωής, αυτό θα μπορούσε να είναι τεράστιο πρόβλημα», δήλωσε ο Gregory Kearney, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, ο οποίος έχει μελετήσει τα αποτυχημένα κρατικά συνταξιοδοτικά ταμεία στις ΗΠΑ.

Το Βατικανό, ένα μικρό κράτος εντός της Ρώμης, έχει περιορισμένες δημοσιονομικές επιλογές. Δεν εκδίδει χρέος, δεν πωλεί ομόλογα, ούτε επιβάλλει φόρους. Μια νομισματική συμφωνία του 2010 με την ΕΕ περιορίζει το Βατικανό στο να εκδίδει μόνο μια σταθερή ποσότητα κερμάτων ευρώ κάθε χρόνο, η οποία αρχικά ορίστηκε σε ένα ποσό 2,3 εκατομμυρίων ευρώ.

Η Αγία Έδρα έχει αντ’ αυτού τρεις κύριες πηγές εσόδων. Λαμβάνει δωρεές μέσω του επίσημου ταμείου του Πάπα. Διαθέτει ένα επενδυτικό χαρτοφυλάκιο, το οποίο περιλαμβάνει επενδύσεις σε μετοχές και περισσότερα από 5.000 ακίνητα, στη συντριπτική τους πλειονότητα στην Ιταλία. Και κερδίζει χρήματα από τις εισόδους στα Μουσεία του Βατικανού.

Τα μουσεία υπέστησαν σημαντική μείωση των εσόδων κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Κόβιντ από το 2020 έως το 2022, λόγω των παρατεταμένων αποκλεισμών στην Ιταλία, αλλά από το 2023 οι επισκέπτες επανήλθαν.

Το Βατικανό ανέφερε κέρδη 45,9 εκατομμυρίων ευρώ από τις επενδύσεις του το 2024. Δεν ανέφερε αν πουλάει περιουσιακά στοιχεία, αλλά δήλωσε ότι τα 35 εκατομμύρια ευρώ του κέρδους προήλθαν από την καλύτερη διαχείριση των ενοικιαζόμενων ακινήτων.

Οι δωρεές προς το Βατικανό ήταν σχετικά σταθερές, κατά μέσο όρο περίπου 45 εκατομμύρια ευρώ την τελευταία δεκαετία, με κορυφαίες 74 εκατομμυρίων ευρώ το 2018 και 66 εκατομμυρίων ευρώ το 2019.

Ωστόσο, ο Ed Soule, καθηγητής επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο Georgetown της Ουάσινγκτον που διοικείται από Ιησουίτες, ανησυχεί ότι οι πλούσιοι καθολικοί δωρητές θα μπορούσαν να αρχίσουν να παρακρατούν τις δωρεές, εάν αισθάνονταν ότι χρησιμοποιούνταν για συνταξιοδοτικές υποχρεώσεις αντί για φιλανθρωπικό έργο.

«Κάποιοι δωρητές θα το έβλεπαν αυτό και θα έλεγαν ότι δεν με ενδιαφέρει πραγματικά να χρησιμοποιήσω τα χρήματά μου για να χρηματοδοτήσω τη μη χρηματοδοτούμενη σύνταξή σας», είπε. «Δεν είναι ακριβώς το είδος του πράγματος που ενθουσιάζει τους ανθρώπους».

ΕΛΠΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΧΡΥΣΟ ΙΩΒΗΛΑΙΟ

Τα οικονομικά προβλήματα του Πάπα έρχονται την ώρα που το Βατικανό αναμένει ρεκόρ επισκέψεων τουριστών το 2025, στο πλαίσιο του συνεχιζόμενου Καθολικού Αγίου Έτους, γνωστού και ως Ιωβηλαίο. Περίπου 32 εκατομμύρια τουρίστες αναμένονται κατά τη διάρκεια του έτους.

Πολλοί από τους τουρίστες θα πληρώσουν για την είσοδο στα μουσεία, η οποία κοστίζει τουλάχιστον 20 ευρώ. «Αυτό αναμφίβολα θα φέρει πολλά χρήματα στα ταμεία του Βατικανού», δήλωσε ο J.F. Pollard, ένας Βρετανός ιστορικός που έχει γράψει για τα οικονομικά του Βατικανού.

Αλλά μόνο ένα μέρος αυτών των εσόδων θα βοηθήσει στην κάλυψη του ελλείμματος του προϋπολογισμού, καθώς τα μουσεία πρέπει επίσης να πληρώνουν το προσωπικό τους και να καλύπτουν τα έξοδα για τα εκθέματα και τα εκτεταμένα έργα συντήρησης και αποκατάστασης.

Ο Ρις δήλωσε ότι το Ιωβηλαίο δεν θα φέρει αρκετά χρήματα για να καλύψει το έλλειμμα. «Δεν είναι ότι ο Πάπας χρεώνει 1.000 δολάρια ανά προσκυνητή», είπε.

Ο Πάπας, ο οποίος είναι 88 ετών και έχει νοσηλευτεί αρκετές φορές τα τελευταία χρόνια, μπορεί να αποφασίσει να πουλήσει μέρος του επενδυτικού χαρτοφυλακίου του Βατικανού για να καλύψει το έλλειμμα, πρότεινε ο ιησουίτης ιερέας. Οποιαδήποτε πώληση θα παρείχε άμεσο εισόδημα, αλλά θα μείωνε τα μελλοντικά κέρδη των επενδύσεων.

«Αυτό αναβάλλει το πρόβλημα για κάποιον μελλοντικό πάπα», δήλωσε ο Ρις. «Είτε θα είναι ο επόμενος (πάπας δηλαδή τώρα ο Λέων ΙΔ) είτε ο μεθεπόμενος, γιατί  θα υπάρξει μια μέρα  λογοδοσίας».

πηγή

 

ΠΗΓΕΣ ΑΡΘΡΟΥ : Al Jazeera |  Reuters  |   APNews   |  Vatican NEWS |  catholicnewsagency.com |  

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ – ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ :

Economy of Vatican City

The Vatican’s messy finances: Will Pope Leo XIV be able to clean up?

The Finances Behind The Vatican

The Vatican Financial Empire- A Hidden History | 2025 …

The Vatican Financial Mess Pope Francis Couldn’t Fix

Vatican finances: The great failure of Francis

Vatican’s financial watchdog reports decrease in suspicious activities

Vatican reports progress in flagging suspicious financial activity

Inside the Vatican’s secretive economy:From funding missions to investments; How the world’s smallest country makes money?

The Secret Finances of the Vatican Economy