Η ελληνική συμμετοχή με την «Αστερομάτα» της Κλαυδίας ήταν πάνω από το επίπεδο της Eurovision, ένωσε το πανελλήνιο, γοητεύοντας το διεθνές κοινό
Έχουν περάσει δεκαετίες από τότε που μπορούσες να κερδίσεις τις εντυπώσεις στη Eurovision απλά με ένα τραγούδι. Η όλη διαδικασία σήμερα θυμίζει γραμμή φασόν παραγωγής εργοστασίου.
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Χρειάζεσαι αλγορίθμους για να βρεις ακριβώς το «πιασάρικο» ρεφρέν, τέμπο αρκετά συνηθισμένο για να αρέσει στο κοινό, αλλά όχι υπερβολικά βαρετό, βίντεο που θα μαζεύει likes στα social media επί μήνες για να τα προσμετρήσουν οι επιτροπές και μια ολόκληρη υπερπαραγωγή από χορευτές στη σκηνή που θα πλαισιώνουν τον καλλιτέχνη τη βραδιά της παρουσίασης.
Ο κόσμος έχει συνηθίσει σε τέτοιες μεγα-δόσεις υπερβολής, που το μάτι δύσκολα πια ικανοποιείται με κάτι λιγότερο. Τα τραγούδια μουσικά είναι συνήθως μια μετριότητα. Οπότε, ή παρουσιάζεις ό,τι πιο εκκεντρικό και περίεργο μπορείς να σκεφτείς, προκαλώντας εν τέλει σύγχυση όπως η περσινή… ζαριά της Σάττι, ή παίζεις εκ του ασφαλούς και στέλνεις μια γλυκερή μπαλάντα. Η συμμετοχή της Ελλάδας στον φετινό διαγωνισμό δεν ήταν, ευτυχώς, τίποτα απ’ τα δύο. Εστειλε ένα πανέμορφο ακουστικά τραγούδι, το οποίο ίσως για πρώτη φορά ένωσε τόσο το πανελλήνιο, δεν δίχασε. Ηταν μια σύνθεση που αντικειμενικά άξιζε, ακόμα και πέρα από το γνωστό πλαίσιο της Eurovision. Και, κυρίως, ήταν αυθεντική. Δωρική, αληθινή, ελληνική πέρα ως πέρα.
Η «Αστερομάτα» γράφτηκε χωρίς εύκολες φόρμουλες και δίχως φτηνούς εντυπωσιασμούς, αγγίζοντας εν τέλει και το ευρωπαϊκό κοινό. Η Κλαυδία, η νεαρή ερμηνεύτρια με τη χαρισματική φωνή, έδωσε μια πολύ προσωπική ερμηνεία με ένα τραγούδι που έρχεται από το βαθύ παρελθόν του Ελληνισμού. Δεν κρεμάστηκε από το ταβάνι, δεν χόρευε πάνω σε ιπτάμενους δίσκους, δεν κατάπινε σπαθιά, δεν ισορροπούσε σε μπαλόνια. Τραγούδησε στη γλώσσα της χώρας της την «Αστερομάτα», και το BBC τη χαρακτήρισε «απλά μαγευτική». Ο διαγωνισμός μπορεί να είναι απλά ένα happening για διαφημιστική προβολή καλλιτεχνών, αλλά το πώς επιλέγει μια χώρα να εκπροσωπηθεί δεν παύει να έχει τη σημασία του. Στον περσινό διαγωνισμό η ελληνική παρουσία ήταν απογοητευτική. Στάλθηκε ένα μουσικά κάτω του μετρίου «θολό» τραγούδι «λίγο απ’ όλα», που παρουσίαζε μια παρακμιακή χώρα σαν φτηνό αναλώσιμο προϊόν για τουρίστες. Ενας παραδομένος στη μοίρα του τόπος για να βγάζει κάθε πικραμένος επισκέπτης το άχτι του, ανάμεσα σε ιθαγενείς που η μεγαλύτερη φιλοδοξία τους στη ζωή είναι να σερβίρουν χωριάτικη και να χορεύουν συρτάκι κατά παραγγελία.
Αντίθετα, η φετινή συμμετοχή έβγαζε μια αξιοπρέπεια, μια περηφάνια. Το τραγούδι έδινε την εντύπωση ότι αδιαφορεί για το αν θα είναι συμβατό με τη «νοοτροπία Eurovision» κι αν οι φορτισμένοι στίχοι του, με τη βαριά κληρονομιά από τον Πόντο, ήταν αρκετά εύπεπτοι. «Η μουσική αυτή στοιχειώνει, μείναμε άναυδοι» έγραψαν μεγάλα ξένα ΜΜΕ. Και η «Αστερομάτα», εμπνευσμένη από την ιστορία του ποντιακού Ελληνισμού, αναδεικνύοντας τη γενοκτονία και τον ξεριζωμό των Ποντίων, συμμετοχή που προκάλεσε την αντίδραση της Τουρκίας, κατέκτησε την εξαιρετική 6η θέση, ξεπερνώντας τις προσδοκίες. Τα προγνωστικά το υπολόγιζαν για τη 15η, αλλά, όπως φάνηκε, ίσως άξιζε και μερικές θέσεις πιο ψηλά απ’ αυτήν που εν τέλει κατέλαβε. Η συμμετοχή μας ήταν πάνω από το επίπεδο της Eurovision, και τελικά αυτό ήταν που άρεσε. «Κέρδισε» εμάς, αλλά όχι μόνο. Κι αποδείχθηκε πως, ανάμεσα στη σάχλα και την αξιοπρέπεια, και το ευρωπαϊκό κοινό ταυτίζεται με την αξιοπρεπή παρουσίαση μιας χώρας. Προχθές καταρρίφθηκαν οι γνωστές συνταγές για τον δήθεν πιο «εμπορικό» αγγλικό στίχο, τα κλεμμένα beatάκια και τις εκκεντρικές παρουσίες με στόχο να σοκάρουν, ελλείψει έμπνευσης.
Πάντως, και το συνολικό θέαμα που είδαμε το Σάββατο έμοιαζε ξαφνικά να «κάνει κράτει» στις υπερβολές και τις ακρότητες. Ο διαγωνισμός, με αποκορύφωμα τον περσινό, είχε καταντήσει τόσο εμμονικός στην προώθηση μιας και μόνο συγκεκριμένης ατζέντας, που έγερνε πια προς το γραφικό. Μέχρι πέρυσι, όλο το «σύμπαν» της Eurovision «έπρεπε» να είναι μια τεράστια επικοινωνιακή ΛΟΑΤΚΙ φούσκα, με τέτοια υστερική προσήλωση που πρακτικά απέκλειε οποιονδήποτε άλλον. ΛΟΑΤΚΙ σημαίες, ΛΟΑΤΚΙ σκηνικά, ΛΟΑΤΚΙ νικητές, όπως… το Νέμο, συγκεκριμένα πάντα σεξουαλικά υπονοούμενα μεταμφιεσμένα σε τραγούδια, σκηνικά και χορευτικά επικεντρωμένα στο ύψος του καβάλου, σε περίπτωση που κάποιος δεν έπιανε το νόημα. Η όλη υπερβολή κατέληξε να αποκλείει κόσμο και να απωθεί το κοινό, συρρικνώνοντας τα έσοδα χορηγών και διαφημιστών. Προφανώς δεν είναι όλα τα εκατομμύρια των τηλεθεατών φανατικοί μιας συγκεκριμένης ατζέντας, ούτε όλοι οι ΛΟΑΤΚΙ τηλεθεατές «πεινασμένοι». Οι περισσότεροι θέλουν απλώς να περάσουν ένα σαββατόβραδο παρακολουθώντας τον μεγάλο ζωντανό μουσικό διαγωνισμό μεταξύ των χωρών.
Οι διοργανωτές φέτος προσμέτρησαν το γεγονός ότι η τόση εμμονή ξένιζε πια τους τηλεθεατές, κι ένα show, όταν απευθύνεται σε πολύ συγκεκριμένο κοινό, περιθωριοποιείται εμπορικά. Κι επειδή ο πολιτικός αέρας άλλαξε, αποφάσισαν να συμβαδίσουν, θέλοντας και μη, με την προεδρία Τραμπ στην Αμερική, που έστριψε το τιμόνι και στην επικοινωνιακή πολιτική των μεγάλων εταιριών social media ή των χορηγών. Οπως και να έχει, οι διοργανωτές της EBU φρόντισαν, αθόρυβα, να μετριάσουν τη μονομανία με την προβολή μιας συγκεκριμένης ιδεολογίας, επιτρέποντας στη φετινή Eurovision να είναι περισσότερο ένας μουσικός διαγωνισμός παρά ένα υστερικό κήρυγμα προπαγάνδας.
ΚΛΑΥΔΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
Ελληνίδα τραγουδίστρια
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Γεννήθηκε το 2002 στον Ασπρόπυργο και είναι ποντιακής καταγωγής. Ξεκίνησε τη σταδιοδρομία της το 2017, στα 15 της, με τη συμμετοχή της στον ελληνικό διαγωνισμό ταλέντων «Ελλάδα, έχεις ταλέντο». Το 2018 συμμετείχε στο «The Voice of Greece», όπου έφτασε μέχρι τον τελικό. Στη συνέχεια υπέγραψε συμβόλαιο με τη δισκογραφική εταιρία Panik Records, με την οποία κυκλοφόρησε τα πρώτα της singles, μεταξύ των οποίων το τραγούδι «Χαράματα», που έγινε διπλά πλατινένιο. Το 2024 κυκλοφόρησε τον πρώτο δίσκο της. Στις 10 Ιανουαρίου 2025 η ΕΡΤ ανακοίνωσε τη συμμετοχή της στον εθνικό τελικό για τη Eurovision με το τραγούδι «Αστερομάτα». Στις 30 Ιανουαρίου κατέλαβε την 1η θέση στην ψηφοφορία των επιτροπών και του κοινού, κερδίζοντας το δικαίωμα εκπροσώπησης της Ελλάδας στη σκηνή της Eurovision στη Βασιλεία της Ελβετίας. Στον τελικό του Σαββάτου κατέλαβε την 6η θέση.
Η μεγάλη νικήτρια στις καρδιές μας!
Klavdia, η τραγουδίστρια με την ποντιακή ψυχή, τραγουδώντας την «Αστερομάτα» καθήλωσε τους θεατές, τερματίζοντας έκτη στον 69ο διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision
Ηταν δίκαιο (να κατακτήσει την πρώτη θέση), αλλά δεν έγινε πράξη. H Klavdia με την «Αστερομάτα» τερμάτισε τελικά έκτη στον τελικό του 69ου διαγωνισμού τραγουδιού της Eurovision, που πραγματοποιήθηκε το βράδυ του Σαββάτου στο γήπεδο του St. Jakobshalle, στη Βασιλεία της Ελβετίας. Το νικητήριο τρόπαιο δεν ξέφυγε ούτε και φέτος από τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, μια και μετά τον περσινό νικητή, που ήταν το non binary άτομο Nemo, ήρθε φέτος η σειρά του Αυστριακοφιλιππινέζου JJ -ο οποίος αυτοπροσδιορίζεται ως queer και εκπροσώπησε την Αυστρία με το τραγούδι «Wasted love»- να ανέβει θριαμβευτής στη σκηνή του μεγάλου τελικού της διοργάνωσης.
Yπερθέαμα
Ο κόντρα τενόρος και αναμφισβήτητα ταλαντούχος JJ, που παρουσίασε επί σκηνής ένα υπερθέαμα, έχει δηλώσει δημόσια πως είναι περήφανος που εκπροσωπεί τους ΛΟΑΤΚΙ. Μάλιστα, η νίκη του έρχεται να προστεθεί στη λίστα των πολλών «διαφορετικών» (σε ό,τι αφορά τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό) ανθρώπων που πήραν την πρωτιά στον συγκεκριμένο διαγωνισμό – πρωτιές που συνοδεύτηκαν από ομιλίες οι οποίες θεωρήθηκαν προωθητικές ως προς τη συγκεκριμένη κοινότητα και χαρακτηρίστηκαν από πολλούς… μανιφέστα! Τούτη τη φορά ο νικητής JJ ήταν πολύ πιο low profile σε σχέση με τους ΛΟΑΤΚΙ+ προκατόχους του στη νίκη της Eurovision. Και πάλι όμως το γεγονός ότι δηλώνει «περήφανος queer» έκανε ορισμένους στα social media να αναρωτηθούν για το αν έχει τελικά κάποιος που δεν ανήκει στους ΛΟΑΤΚΙ+ σοβαρές πιθανότητες να κατακτήσει την πρώτη θέση στον διαγωνισμό.
Τούτο αναρωτήθηκαν ανοιχτά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και αρκετοί Ελληνες χρήστες, εκφράζοντας, κυρίως μέσω της πλατφόρμας X, την απορία τους για το τι παραπάνω είχε το «Wasted love» του JJ από την ελληνική εκπροσώπηση της Klavdia με την «Αστερομάτα»! Και η αλήθεια είναι ότι η εμφάνιση της εκπροσώπου μας επί σκηνής ήταν κάτι παραπάνω από καθηλωτική, με την τραγουδίστρια με την ποντιακή ψυχή να είναι το δίχως άλλο η μεγάλη νικήτρια στις καρδιές μας. Σαν ένα αερικό, ντυμένη στα μαύρα, με μια δημιουργία των Deux Hommes (μίνιμαλ, βαθιά ελληνική, σχεδόν τελετουργική), σε ένα σκηνικό που άλλαζε, με το δέντρο στο backround να καίγεται και το φόρεμα από μαύρο να γίνεται λευκό, σηματοδοτώντας έτσι μετά το ταξίδι του ξεριζωμού και του αποχωρισμού τη νέα αρχή, η «Αστερομάτα» συγκέντρωσε συνολικά 231 βαθμούς, που αντιστοιχούν σε 105 βαθμούς από τις επιτροπές και 126 από την ψηφοφορία του κοινού!
Τηλεθέαση
Δεν είναι εύκολο για έναν τόσο νέο άνθρωπο να σταθεί μπροστά σε εκατομμύρια τηλεθεατές (σ.σ.: τον διαγωνισμό παρακολούθησαν φέτος -τουλάχιστον για ένα λεπτό- 4.798.000 άνθρωποι, καταγράφοντας ρεκόρ 15ετίας), όμως η 22χρονη Klavdia όχι μόνο τα κατάφερε, αλλά έδειξε και τι θα πει ερμηνεία, αξιοπρέπεια και ποντιακή ψυχή! Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων η τραγουδίστρια, εμφανώς συγκινημένη, μίλησε στα τηλεοπτικά συνεργεία, απευθύνοντας ένα θερμό «ευχαριστώ» σε όσους τη στήριξαν, τονίζοντας πως το «ταξίδι» και η σχέση με τον κόσμο είχαν μεγαλύτερη σημασία από τη βαθμολογία. «Σας αγαπώ, το κάναμε μαζί όλο αυτό. Ονειρευόμουν την πέμπτη θέση, έλεγα ότι αυτή η θέση θα είναι νίκη. Το ίδιο είναι και η έκτη. Νιώθω η πιο τυχερή, η πιο ευλογημένη, ευτυχισμένη και προστατευμένη αυτή τη στιγμή του πλανήτη. Είναι απίστευτο, νιώθω νικήτρια. Η βαθμολογία του κόσμου ήταν το κερασάκι. Κάτι μου έλεγε μέσα μου ότι “θα το κάνουμε”.
Αν το πιάσουμε από την αρχή, το αμιγώς ελληνικό τραγούδι, πώς θα το καταλάβουν γιατί είναι διαφορετικό από όσα έχουμε στείλει, είναι νίκη η έκτη θέση. Η “Αστερομάτα” το έκανε. Είναι απίστευτο. Είμαι αιώνια ευγνώμων και είναι μια στιγμή που δεν θα ξεχάσω ποτέ και αυτό οφείλεται σε όλους εσάς που με στηρίξατε» ανέφερε χαρακτηριστικά. Ενώ, μιλώντας για τις έντονες στιγμές που έζησε στη σκηνή και στα παρασκήνια, συμπλήρωσε: «Αύριο εγώ θα θυμάμαι αυτή τη στιγμή που βγήκαμε έκτοι και που στον ημιτελικό μάς ανακοίνωσαν τελευταίους. Το πρώτο πράγμα που θα κάνω όταν επιστρέψω στο ξενοδοχείο είναι να χοροπηδάω πάνω στο κρεβάτι. Θα τα γιορτάσουμε».
Οι τελικές βαθμολογίες και ελληνική ψήφος
Μετά τον JJ και το «Wasted love» (436 βαθμοί), ήρθε το Ισραήλ με το κομμάτι «New day will rise» (357 βαθμοί), ενώ ακολούθησε τρίτη η Εσθονία με το «Espresso macchiato» (356 βαθμοί). Τέταρτη ήρθε η Σουηδία με το περιβόητο «Bara Bada Bastu» (321 βαθμοί), γνωστό και ως «το τραγούδι της σάουνας», πέμπτη η Ιταλία (256 βαθμοί) και κάτω από την Ελλάδα μάς ακολούθησαν στη δεκάδα η Γαλλία στην έβδομη θέση (230 βαθμοί), μετά η Αλβανία (218 βαθμοί), η Ουκρανία (218 βαθμοί) και, τέλος, η διοργανώτρια Ελβετία, η οποία έλαβε και τους 214 βαθμούς της από τις επιτροπές, παίρνοντας από το τηλεοπτικό κοινό ένα ολοστρόγγυλο μηδενικό.
Η κριτική επιτροπή της Ελλάδας έδωσε το 12άρι της στη Γαλλία, ενώ από το ελληνικό televoting οι 12 βαθμοί πήγαν στη γειτονική Αλβανία. Αξίζει να σημειωθεί πως η έκτη θέση που κατέκτησε η Klavdia είναι η καλύτερη που έχει πετύχει καλλιτέχνης για τη χώρα μας από το 2013 με τους Koza Mostra και τον αξέχαστο Αγάθωνα.
