Από τη «λατρεία» στο διαζύγιο.
Ο Μασκ ανακοίνωσε ότι αποχωρεί από την κυβέρνηση Τραμπ. Δεν είχε προηγηθεί όμως επίσημη συζήτηση με τον Αμερικανό πρόεδρο.
Ο Ίλον Μασκ το ξεκαθάρισε: είναι απογοητευμένος από τα εμπόδια που συναντά καθώς επιχειρεί να «βάλει τάξη» στην ομοσπονδιακή γραφειοκρατία. Η εποχή της διοίκησης του στην κυβέρνηση Τραμπ έλαβε τέλος με μία ανάρτησή του το βράδυ της Τετάρτης.
Ο δισεκατομμυριούχος της Tesla μετά από μια ταραχώδη εκστρατεία για την αύξηση της αποδοτικότητας, κατά την οποία ανέτρεψε αρκετές ομοσπονδιακές υπηρεσίες, αλλά τελικά απέτυχε απέναντι στις οικονομίες γενεών, ανακοίνωσε ότι ήρθε το τέλος. «Η αποχώρησή του θα ξεκινήσει απόψε», δήλωσε αξιωματούχος του Λευκού Οίκου στο Reuters αργά το βράδυ της Τετάρτης, επιβεβαιώνοντας την απόφαση Μασκ.
Η «γρήγορη και αυθόρμητη» αποχώρηση Μασκ
Η αποχώρησή του ήταν «γρήγορη και αυθόρμητη». Δεν είχε προηγηθεί κάποια επίσημη συνομιλία με τον Τραμπ, σύμφωνα με πηγή που γνωρίζει το θέμα, η οποία πρόσθεσε ότι η αποχώρησή του αποφασίστηκε «σε επίπεδο ανώτερου προσωπικού», αναφέρει το Reuters. Ενώ οι ακριβείς συνθήκες δεν ήταν άμεσα σαφείς, όλοι μιλούν για τις δηλώσεις Τραμπ για τη φορολογία, που απογοήτευσαν τον Μασκ. Η ανακοίνωση του CEO των Tesla και SpaceX εξάλλου έγινε μόλις μια μέρα αφότου επέκρινε το νομοσχέδιο του Τραμπ για τη φορολογία, χαρακτηρίζοντάς το πολύ ακριβό και ένα μέτρο που θα υπονόμευε το έργο του με την υπηρεσία DOGE των ΗΠΑ, της οποίας είχε αναλάβει τη διοίκηση.
Ορισμένοι ανώτεροι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου, συμπεριλαμβανομένου του Αναπληρωτή Αρχηγού του Επιτελείου Στίβεν Μίλερ, ενοχλήθηκαν ιδιαίτερα από αυτά τα σχόλια και ο Λευκός Οίκος αναγκάστηκε να καλέσει Ρεπουμπλικάνους γερουσιαστές για να επαναλάβει την υποστήριξη του Τραμπ στο πακέτο, ανέφερε πηγή που γνωρίζει το θέμα.
Ο Ίλον Μασκ επιτέθηκε στην απόφαση Τραμπ λέγοντας ότι θα αυξήσει το εθνικό έλλειμμα. Παραπονέθηκε σε αξιωματούχους της κυβέρνησης για μια επικερδή συμφωνία που κατέληξε σε μια αντίπαλη εταιρεία για την κατασκευή ενός κέντρου δεδομένων τεχνητής νοημοσύνης στη Μέση Ανατολή. Και δεν έχει ακόμη τηρήσει μια δέσμευση 100 εκατομμυρίων δολαρίων για την πολιτική επιχείρηση του Τραμπ.
«Ειλικρινά, απογοητεύτηκα που είδα το τεράστιο νομοσχέδιο για τις δαπάνες, το οποίο αυξάνει το έλλειμμα του προϋπολογισμού, όχι απλώς το μειώνει, και υπονομεύει το έργο που κάνει η ομάδα DOGE», είπε σε συνέντευξή του.
Όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους για τις επικρίσεις του Μασκ την Τετάρτη, ο Τραμπ αρνήθηκε να απαντήσει άμεσα. Υπερασπίστηκε το νομοσχέδιο, αναγνωρίζοντας παράλληλα ότι δεν αγαπούσε κάθε πτυχή του και επαίνεσε τις προσπάθειες των Ρεπουμπλικανών να το προχωρήσουν. Δεν ανέφερε όμως σε κανέναν σημείο το όνομα του Μασκ. Αλλά ο Μασκ πάνω από όλα είναι επιχειρηματίας. Όχι πολιτικός και πολλοί λένε ότι είχε έρθει η ώρα να αποχωρήσει από την πολιτική. Ειδικά τώρα, αφού οι αποφάσεις Τραμπ επηρεάζουν σημαντικά την τσέπη αλλά και το γόητρό του.
Ο Μασκ που κάποτε αποκαλούσε τον εαυτό του τον «πρώτο φιλαράκι« του Τραμπ τώρα κρατά αποστάσεις και επικαλείται τις επιχειρήσεις του για να φύγει από την κυβέρνηση Τραμπ. Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο οι σχέσεις των δύο ανδρών παραμένουν πολύ καλές. Αλλά τι άλλο θα μπορούσε να πει; Ωστόσο ο ίδιος ο Μασκ έχει εκφράσει ξεκάθαρα την απογοήτευσή του με την Ουάσινγκτον και είναι ιδιαίτερα ενοχλημένος με τα εμπόδια που αντιμετωπίζει στην ομοσπονδιακή γραφειοκρατία, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με τη δύναμη της συμμαχίας μεταξύ του προέδρου και του πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο.
Ο Ίλον Μάσκ ήταν ο μεγαλύτερος χορηγός της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ και φέτος είπε σε συμβούλους του Αμερικανού προέδου ότι θα δώσει 100 εκατ. δολάρια σε ομάδες που ελέγχονται από την πλευρά Τραμπ πριν τα μέσα του 2026. Μέχρι και σήμερα τα χρήματα αυτά δεν έχουν δοθεί, σύμφωα με πηγές που επικαλούνται οι NYT, περιγράφοντας τη δυναμική στη σχέση τους πίσω από τα φώτα της δημοσιότητας. Ο Μασκ δεν απάντησε όταν του ζήτησαν οι ΝΥΤ να σχολιάσουν σχετικά. Το αποτύπωμα του δισεκατομμυριούχου εξακολουθεί να είναι έντονα αισθητό στην Ουάσινγκτον μέσω της κυβερνητικής του δράσης στην DOGE, μιας πρωτοβουλίας για δραστική μείωση των δαπανών σε ομοσπονδιακό επίπεδο.
Ωστόσο, ο Μασκ προϊδέαζε για την αποχώρησή του ήδη από την ολοκλήρωση του ταξιδιού του στη Μέση Ανατολή μαζί με τον Τραμπ. Εκεί τα πράγματα δεν πήγαν όπως ήθελε. Τις τελευταίες μέρες ο Μασκ είχε δηλώσει πως αφιέρωσε πολύ χρόνο στην πολιτική και θρηνεί για τη ζημιά που υπέστη ο ίδιος και οι εταιρείες του λόγω της εργασίας του στην κυβέρνηση Τραμπ. «Νομίζω ότι ίσως αφιέρωσαν πολύ χρόνο στην πολιτική» είπε ο Μασκ σε συνέντευξή του στην Ars Technica.
«Ήταν απλώς σχετική η κατανομή χρόνου που πιθανώς ήταν λίγο υπερβολικά έντονη από την πλευρά της κυβέρνησης, και την έχω μειώσει σημαντικά τις τελευταίες εβδομάδες» πρόσθεσε.
Το ταξίδι – κλειδί στη Μέση Ανατολή
Ο Ίλον Μασκ συνόδευσε τον Τραμπ στο ταξίδι του στη Μέση Ανατολή, όπου ο Αμερικανός πρόεδρος προχώρησε σε συμφωνίες δισεκατομμυρίων με χώρες του Κόλπου. Ο Μασκ όμως δεν έμεινε ικανοποιημένος. Αντέδρασε σε μία συμφωνία που βρίσκεται σε εξέλιξη μεταξύ του «ορκισμένου εχθρού» του και πρώην συνεργάτη του Σαμ Άλτμαν, επικεφαλής και CEO της OpenAI, με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Η συμφωνία ορίζει ότι οι δύο πλευρές θα χτίσουν ένα τεράστιο κέντρο δεδομένων στο Αμπού Ντάμπι.
Ο Μασκ παραπονέθηκε στον επικεφαλής του προέδρου για το θέμα, τον Ντέιβιντ Σακς και άλλους αξιωματούχους του Λευκού Οίκου. Εξέφρασε επίσης τις ανησυχίες του σχετικά με τη δικαιοσύνη σε ευρύτερο επίπεδο για άλλες εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης και επεδίωξε να συμπεριληφθεί η δική του εταιρεία, η xAI, στη συμφωνία. Η εταιρεία του όμως έμεινε εκτός, σύμφωνα με την Wall Street Journal, που έκανε γνωστή την αντίδραση του Μασκ. Η συμφωνία με την OpenAI και τα Αραβικά Εμιράτα προβλέπει ένα σχέδιο, για το ποίο η κυβέρνηση Τραμπ διασφαλίζει τις εγγυήσεις.
Στο παρασκήνιο ο Μασκ
Ο Μασκ όμως έμεινε εκτός όχι μόνο σε επίπεδο συμφωνίας αλλά και παρουσίας στο ταξίδι. Ο Μασκ πήγε μαζί του αλλά ο Τραμπ δεν έκανε καμία αναφορά στο όνομά του δημόσια. Την ίδια ώρα, οι ξένοι αξιωματούχοι έψαχναν περισσότερο τον επικεφαλής της αμερικανικής αντιπροσωπείας, Στιβ Γουίτκοφ, παρά τον Μασκ.
Στις 14 Μαΐου, την ώρα που ένα πλήθος πλούσιων υποστηρικτών του Τραμπ ήταν συγκεντρωμένο στο Παλάτι Λουσάιλ του Κατάρ πριν από το δείπνο με τον εμίρη, ο Μασκ περίμενε μαζί με όλους τους άλλους στην ουρά υποδοχής για να σφίξουν το χέρι του Τραμπ. Δεν ήταν συνηθισμένος σε αυτό. Από την προεκλογική του εκστρατεία είχε συνηθίσει να τον ανεβάζει στη σκηνή. Να κλέβει τα βλέμματα. Ο «νέος» ρόλος του στο περιθώριο αποτελεί μια δραστική μετατόπιση από την κυριαρχία του στις αρχές της νέας κυβέρνησης.
Τον Φεβρουάριο, ο Μασκ ανέβηκε στη σκηνή στο Συνέδριο Πολιτικής Δράσης των Συντηρητικών με ένα αλυσοπρίονο – αλά Μιλέι – και σχολίασε «πόσο εύκολο» ήταν να «εξοικονομήσει κανείς δισεκατομμύρια δολάρια μέσα σε μια ώρα. Ναι, είναι απίστευτο», είχε πει. Η ομάδα DOGE του Μασκ έχει επανειλημμένα διογκώσει τις προσπάθειές της για εξοικονόμηση κόστους, δημοσιεύοντας κατά καιρούς εσφαλμένους ισχυρισμούς σχετικά με τον τερματισμό των ομοσπονδιακών συμβάσεων, τους οποίους αργότερα διέγραψε.
Αυτή την εβδομάδα, ο Μασκ δήλωσε στην Washington Post ότι ήταν μια «μάχη γεμάτη ανηφόρα για να βελτιωθούν τα πράγματα στην Ουάσινγκτον».
Οι περικοπές που ήθελε να θεσπίσει ήταν πολύ πιο δύσκολες από ό,τι περίμενε και η έλλειψη ενδιαφέροντος να μάθει περισσότερα για τη γραφειοκρατία που θεωρούσε τοξική εμπόδισε τις προσπάθειές του, ιδιαίτερα στο Καπιτώλιο, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν τις προσπάθειές του, τα οποία μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας στους ΝΥΤ.
Η πρώτη ρήξη Τραμπ- Μασκ
Κατά τις πρώτες 90 μέρες της διακυβέρνησης, ορισμένοι σύμβουλοι του Λευκου Οίκου ένιωθαν ότι η κυβέρνηση ήταν ουσιαστικά όμηρος του Μασκ και της προθυμίας του να χρησιμοποιήσει το Χ για να στοχοποιήσει άτομα που δεν του άρεσαν. Ο Μασκ είχε άμεση επικοινωνία με τον Τραμπ και ενθάρρυνε μέτρα στα οποία αντιτίθετο ορισμένοι αξιωματούχοι του υπουργικού συμβουλίου, όπως το να υποχρεώνονται οι ομοσπονδιακοί υπάλληλοι να στέλνουν εβδομαδιαίο email με τα πέντε κορυφαία επιτεύγματά τους ή να διατρέχουν τον κίνδυνο απόλυσης. Αυτή η απαίτηση άρθηκε για τους πολιτικούς υπαλλήλους στο Υπουργείο Άμυνας μόλις αυτή την εβδομάδα.
Ο Μασκ είχε γοητεύσει τον Τραμπ ώσπου ορισμένοι από τους τίτλους ειδήσεων σχετικά με το έργο του DOGE αλλά και ψίθυροι γύρω από την Ουάσινγκτον, συνέβαλαν σε ρήξη των σχέσεών τους. Η πρώτη ρωγμή για το Τραμπ, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν τον τρόπο σκέψης του, ήρθε όταν έμαθε από ένα δημοσίευμα των New York Times ότι ο Μασκ επρόκειτο να λάβει μια απόρρητη ενημέρωση για την Κίνα στο Πεντάγωνο. Ο Τραμπ, ο οποίος είχε επανειλημμένα αποφύγει ερωτήσεις σχετικά με τις πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων του Μασκ, δυσαρεστήθηκε.
Η απογοήτευση του Μασκ από την εθνική πολιτική μπορεί να εντοπιστεί σε δύο πρόσφατα γεγονότα, σύμφωνα με άτομα που βρίσκονται κοντά του: την απογοήτευσή του με το δασμολογικό καθεστώς του προέδρου και τα περίπου 25 εκατομμύρια δολάρια που ξόδεψε υποστηρίζοντας έναν υποψήφιο που κατέληξε να χάσει μια δικαστική υποψηφιότητα στο Ουισκόνσιν.
Η Τesla, οι επενδυτές και η αποχώρηση
Πριν από ένα μήνα, κατά τη διάρκεια μιας τηλεδιάσκεψης για τα κέρδη της Tesla, ο Μασκ δεσμεύτηκε ότι η εργασία του με το λεγόμενο Υπουργείο Αποδοτικότητας της Κυβέρνησης είχε σε μεγάλο βαθμό ολοκληρωθεί. Ωστόσο πρόσθεσε ότι σχεδίαζε να αφιερώνει έως και μία έως δύο ημέρες την εβδομάδα «σε κυβερνητικά θέματα για όσο διάστημα ο πρόεδρος με θέλει».
Η ανακοίνωση τότε ενθουσίασε τους επενδυτές και βοήθησε στην άνοδο της τιμής της μετοχής της Tesla, ακόμη και αν δεν έλεγε ακριβώς αυτό που πολλοί επενδυτές ήλπιζαν. Δύο μέρες είναι πολλές στην εργασιακή εβδομάδα και από τότε που έκανε τη δήλωση, ο Μασκ συνέχισε να διατηρεί μια έντονη παρουσία γύρω από τον Τραμπ. Πέταξε στην Ουάσινγκτον λίγες μέρες μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων για να παραστεί σε μια συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου και στη συνέχεια ακολούθησε το ταξίδι στη Σαουδική Αραβία.
Την περασμένη εβδομάδα, μιλώντας με τον Mishal Husain, ο Μασκ υπέδειξε ότι εκτός από τη μείωση του χρόνου που αφιερώνει στην πολιτική, μειώνει επίσης τη χρηματική του δέσμευση προς τους Ρεπουμπλικάνους. «Νομίζω ότι όσον αφορά τις πολιτικές δαπάνες θα κάνω πολύ λιγότερα στο μέλλον», είπε.
«Νομίζω ότι έχω κάνει αρκετά».
«Αφιερώνοντας ξανά 24/7 στη δουλεία» έγραψε ο Μασκ στο Χ. «Πρέπει να επικεντρωθώ απόλυτα στο X/xAI και την Tesla» έγραψε. Ωστόσο πρόσφατη δημοσκόπηση, σύμφωνα με το Bloomerg, κατέγραψε μία σημαντική απογοήτευση και πτώση – συνεπακόλουθα- στη φήμη των εταιρείών του Μασκ, SpaceX και η Tesla, ως απόρροια της ακροδεξιάς στροφής του.
Από το 2021 ως το 2025, οι εταιρείες του πέρασαν από την καλύτερη φήμη στη χειρότερη. Την ίδια ώρα οι οι πωλήσεις της Tesla συνεχίζουν να μειώνονται. Μόνο στην Ευρώπη οι πωλήσεις έπεσαν στο ήμισυ τον περασμένο μήνα, παρά την ταυτόχρονη σημαντική αύξηση των ηλεκτρικών οχημάτων.
Η αιτία εδώ είναι προφανής, σχολιάζει το Bloomberg. Όπως και η λύση: ο Μασκ πρέπει να αποχωρήσει από την πολιτική, αν και δεν είναι σαφές ότι είναι ειλικρινής στην επιθυμία του να επικεντρωθεί ξανά στις εταιρείες του ή αν είναι ικανός να το κάνει …αυτή τη φορά οριστικά.
