από ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά – Οι «πράσινοι» υποστηρικτές επιμένουν ότι οι μειώσεις στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα αντισταθμίσουν πλήρως τα αυξημένα επίπεδα τοξικών απορριμμάτων
Οι τρέχουσες ποσότητες από υαλοβάμβακα, ρητίνες, αλουμίνιο και άλλες χημικές ουσίες – να μην αναφέρουμε τις λεπίδες των προπελών από τις γιγαντιαίες ανεμογεννήτριες – δεν απειλούν άμεσα τις τοπικές χωματερές, αλλά αυτό το πρόβλημα που έχει αφεθεί στην άκρη, θα γίνει μεγαλύτερη πρόκληση τα επόμενα χρόνια καθώς τα 500 εκατομμύρια ηλιακά πάνελ και οι 73.000 ανεμογεννήτριες που λειτουργούν στις ΗΠΑ θα αποσυρθούν και θα αντικατασταθούν.
Οι «πράσινοι» υποστηρικτές επιμένουν ότι οι μειώσεις στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα αντισταθμίσουν πλήρως τα αυξημένα επίπεδα τοξικών απορριμμάτων.
Άλλοι ανησυχούν ότι οι υποστηρικτές της ανανεώσιμης ενέργειας δεν έχουν αναφερθεί ανοικτά στην έλλειψη οικολογικών σχεδίων και τεχνολογίας για την αντιμετώπιση αυτών των αποβλήτων.
«Κανείς δεν το είχε σχεδιάσει, κανείς δεν είχε σχέδιο για το πώς θα τα ξεφορτωθούμε, κανείς δεν σκέφτηκε πώς θα γίνει η αποκατάσταση», δήλωσε ο Dwight Clark, της εταιρείας Solar E Waste Solutions, η οποία ανακυκλώνει ηλιακά πάνελ.
«Κανείς δεν το σκέφτηκε σωστά».
Ανακύκλωση;
Η συζήτηση για το τι να γίνει με τα φθαρμένα ηλιακά και αιολικά εξαρτήματα είναι ένα άλλο θέμα που συχνά παραλείπεται στα σχέδια για το «Net Zero», τα οποία συχνά επικεντρώνονται στα φερόμενα οφέλη των έργων, ενώ παραβλέπουν ή αγνοούν τα κόστη.
Όπως ανέφερε το RealClearInvestigations, σχετικά με την έλλειψη σχεδίων για την απόκτηση τεράστιων εκτάσεων γης για ηλιακούς και αιολικούς σταθμούς που απαιτούνται για το Net Zero, τα μαθηματικά μπορούν να γίνουν θολά και οι αριθμοί που αναφέρονται συχνότερα είναι εκείνοι που ευνοούν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
«Έχουν είτε σωπάσει, είτε είναι ασαφείς — ή απλώς απλώς λένε ότι πρέπει να ανακυκλώσουμε όλα αυτά τα πράγματα χωρίς να μας λένε πώς», δήλωσε ο Mark Mills, εκτελεστικός διευθυντής του National Center on Energy Analytics.
«Στην προσπάθεια να δείξουν ότι η ηλιακή και η αιολική ενέργεια είναι όσο το δυνατόν φθηνότερες, δεν έχουν περιλάβει τα τέλη που αφορούν το τελικό κόστος απόρριψης, το οποίο μπορεί να αφήσει τους φορολογούμενους να επωμιστούν το κόστος».
Ορισμένοι υποστηρικτές των ανανεώσιμων πηγών παραδέχονται το σημείο του Mills. Η Alliance for Affordable Energy, η οποία υποστηρίζει την κυβερνητική χρηματοδότηση της έρευνας για την ανακύκλωση πάνελ και ανεμογεννητριών, δήλωσε ότι η «κυκλική οικονομία» που ανέφερε ο Mills δεν έχει ακόμα υλοποιηθεί.
«Με την υπάρχουσα ενεργειακή υποδομή, πολλές ερωτήσεις σχετικά με το τέλος της ζωής των συσκευών δεν έχουν αντιμετωπιστεί ποτέ», δήλωσε ο εκτελεστικός διευθυντής της Alliance, Logan Burke, στο RCI.
«Ίσως αυτά τα κόστη πρέπει να ενσωματωθούν στο αρχικό κόστος, αλλά με κάποιο τρόπο πρέπει να κάνουμε την αγορά κυκλική. Πώς θα βρούμε αυτή την αγορά στο τέλος της χρήσιμης ζωής τους;»
Πόσα πάνελ θα αποσυρθούν ή θα απορριφθούν κάθε χρόνο στις ΗΠΑ είναι επίσης ασαφές.
Δεν υπάρχει κάποιο κεντρικό σημείο καταγραφής των εθνικών στοιχείων, σύμφωνα με τον Meng Tao, καθηγητή ενεργειακής μηχανικής στο Arizona State University και σύμβουλο σε θέματα ανακυκλωμένων αποβλήτων.
Ποικίλουν οι εκτιμήσεις
Οι εκτιμήσεις ποικίλλουν σημαντικά. Τα ηλιακά πάνελ έχουν γενικά διάρκεια ζωής 25 χρόνια, αλλά παράγοντες όπως οι ζημιές και οι αναβαθμίσεις των συστημάτων καθιστούν τον αριθμό των πάνελ που αποσύρονται κάθε χρόνο αδύνατο να προσδιοριστεί.
Το 2021, το Εθνικό Εργαστήριο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, το οποίο δεν ανταποκρίθηκε σε αίτημα για σχόλιο, εκτίμησε ότι περίπου 3.000 έως 6.000 πάνελ θα αποσυρθούν ετησίως μέχρι το 2026.
Οι επικριτές λένε ότι ακόμη και ο υψηλότερος αριθμός αυτών των εκτιμήσεων φαίνεται αναξιόπιστος, δεδομένων των εκατοντάδων εκατομμυρίων πάνελ που χρησιμοποιούνται αυτή τη στιγμή και των δεκάδων εκατομμυρίων που αναμένονται στο μέλλον.
Το πρόβλημα δεν περιορίζεται στις ΗΠΑ. Πολλές ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται πιο μπροστά στο δρόμο του NetZero από την Αμερική, και τον Μάρτιο, η Ευρωπαϊκή Ένωση εκτίμησε ότι «θα συγκεντρώσει συνολικά 6-13 και 21-35 εκατομμύρια τόνους απορριμμάτων (ηλιακής ενέργειας) μέχρι το 2040 και το 2050 αντίστοιχα».
Τα απορρίμματα που προέρχονται από τις ανεμογεννήτριες θα είναι ακόμα μεγαλύτερα, ανέφερε η ΕΕ, εκφράζοντας ελπίδα ότι η ανακύκλωση των ανανεώσιμων πηγών θα γίνει πιο διαδεδομένη.
«Τα απορρίμματα τόσο από τα φωτοβολταϊκά (PV) όσο και από τις υποδομές των ανεμογεννητριών απαιτούν ειδική διαχείριση και μεθόδους ανακύκλωσης που δεν είναι διαδεδομένες στην Ευρώπη σήμερα», ανέφερε η ΕΕ.
Η Αμερική αντιπροσωπεύει περίπου το 10% των απορριμμάτων, σύμφωνα με διάφορους ειδικούς, και ο Tao εκτίμησε ότι οι ΗΠΑ θα παράγουν περίπου 2 εκατομμύρια τόνους ηλιακών απορριμμάτων ετησίως μέχρι το 2043, αλλά άλλες μελέτες δείχνουν πολύ υψηλότερο αριθμό.
Μια μελέτη του 2019 στον τομέα της ανανεώσιμης ενέργειας προέβλεψε περίπου 10 εκατομμύρια τόνους ηλιακών απορριμμάτων μεταξύ 2030 και 2060.
«Τα ηλιακά απορρίμματα θα αυξάνονται εκθετικά τα επόμενα 20 χρόνια», δήλωσε ο Tao.
«Παγκοσμίως, παράγουμε 20-25 εκατομμύρια τόνους ηλιακών πάνελ το 2023.
Θα αποσυρθούν σε περίπου 20 χρόνια. Αυτό σημαίνει 20-25 εκατομμύρια τόνους ηλιακών απορριμμάτων το 2045».
Χωματερές… πράσινες
Το Ινστιτούτο Ενεργειακής Έρευνας τοποθετεί το δυνητικό βουνό ακόμη πιο ψηλά, υποδεικνύοντας μελέτες που προβλέπουν ότι ο αριθμός το 2050 θα φτάσει τους 78 εκατομμύρια τόνους.
Προς το παρόν, το 90% αυτού του απορρίμματος καταλήγει σε χωματερές. Και τα πεδία με πάνελ και οι επιβλητικοί ανεμογεννήτριες πρέπει να αποσυναρμολογηθούν, να μεταφερθούν συνήθως με οχήματα που λειτουργούν με ντίζελ, και στη συνέχεια να αποσταλούν σε χωματερές ή λιμάνια, από όπου αποστέλλονται σε φτωχές, αναπτυσσόμενες χώρες.
Οι ορυκτές καύσιμες ουσίες μπορεί να ρυπαίνουν τον αέρα, αλλά οι ανανεώσιμες μπορεί να ρυπαίνουν το έδαφος.
Υπάρχει υποσχόμενη έρευνα, στην πλειοψηφία της χρηματοδοτούμενη από την κυβέρνηση, για την ανακύκλωση εξαρτημάτων όπως οι λεπίδες των ανεμογεννητριών, αλλά η διοίκηση Trump φαίνεται απίθανο να συνεχίσει τέτοια χρηματοδότηση.
Αν αυτή η αλλαγή συμβεί υπό την ηγεσία του Trump, η ευθύνη για την ανάπτυξη πιο ανακυκλώσιμων ανανεώσιμων εξαρτημάτων θα περάσει στον ιδιωτικό τομέα.
Αλλά η βιομηχανία ανακύκλωσης ως σύνολο δεν έχει ποτέ αναπτυχθεί δυναμικά.
Στην πραγματικότητα, τα τελευταία χρόνια έχει παραδεχτεί ευρέως ότι η επανάσταση της ανακύκλωσης που οδήγησε τους Αμερικανούς να διαχωρίζουν τα σκουπίδια τους σε διάφορες κατηγορίες έχει αποτύχει.
Η προσπάθεια να γίνει η ανακύκλωση των ανανεώσιμων πηγών ανανεώσιμη έχει προσκρούσει σε βασικά ερωτήματα κερδοφορίας, σύμφωνα με τον Jesse Ausubel του Πανεπιστημίου Rockefeller.
«Η βιομηχανία ανακύκλωσης συνολικά δεν είναι μία που έχει ανθίσει τα τελευταία 50 χρόνια, δεν είναι ακριβώς μία ανθηρή βιομηχανία», δήλωσε.
«Θα χρειαστείτε τεράστιες ποσότητες εγκαταστάσεων και αυτό το πράγμα έχει φτιαχτεί για να διαρκεί, φτιαγμένο σκληρό, που είναι ο εχθρός της ανακύκλωσης.
Άρα είναι όλα ακόμα μια μεγάλη πρόκληση και νομίζω ότι υπάρχουν πολλές αναπάντητες ερωτήσεις ή θα μείνουμε με πολλά αχρησιμοποίητα περιουσιακά στοιχεία».
Ο Tao συμφώνησε ότι, χωρίς περισσότερα κέρδη, το μέλλον των ανακυκλώσιμων εξαρτημάτων είναι σκοτεινό.
«Δεν έχουμε ακόμη τελειοποιήσει την τεχνολογία για να τα ανακυκλώσουμε, δεν έχουμε φτάσει εκεί», δήλωσε.
«Προσπαθούμε να δούμε πώς η βιομηχανία θα προχωρήσει, αλλά υπάρχουν πολλοί περιορισμοί, συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος ότι δεν είναι κερδοφόρο».
