…που αδυνατεί να σταθεί στο ύψος της Τραγωδίας!
Της Έλενας Αρβανιτίδου – Μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του Νέου Εθνικά Ενιαίου Πολιτικού Σχηματισμού ”ΠΡΩΤΑ Η ΕΛΛΑΔΑ”
Όταν οι συγγενείς των νεκρών τιμούν τους ανθρώπους τους με αξιοπρέπεια — κι η Πολιτεία απουσιάζει ξανά
Στο Εφετείο της Αθήνας, δεν άκουσε κανείς τις σειρήνες της 23ης Ιουλίου 2018. Δεν μύρισε καμένο δέρμα. Δεν έτρεξε μέσα σε καπνούς και πύρινους κυκλώνες για να σώσει παιδιά, ηλικιωμένους και ανθρώπους με κινητικά προβλήματα. Αντί γι’ αυτό, είδαμε ένα ακόμη κεφάλαιο στο θλιβερό αφήγημα της κρατικής ανευθυνότητας και της νομικής απραξίας.
Η εικόνα ήταν σπαρακτική. 120 μαύρα μπαλόνια υψώθηκαν στον ουρανό έξω από το Εφετείο Πλημμελημάτων της Αθήνας. Ένα για κάθε άνθρωπο που κάηκε ζωντανός στο Μάτι τον Ιούλιο του 2018. Οι συγγενείς, με δάκρυα στα μάτια και φωνή που έσπαγε, φώναζαν: «Αθάνατοι!» και «Στην μνήμη των νεκρών μας, ταυτοποιημένων και αταυτοποίητων» Και μέσα στο δικαστήριο; Ψυχρές αποφάσεις, προσεκτικά ζυγισμένες, με νομική ισορροπία που φρόντισε να μη θίξει κανένα ισχυρό συμφέρον.
Αυτό που είδαμε δεν ήταν κάθαρση. Ήταν μια ακόμη διαχείριση κρίσης με τον κλασικό ελληνικό τρόπο: Μερικοί υπηρεσιακοί κρίνονται ένοχοι, οι πολιτικά υπεύθυνοι μένουν στο απυρόβλητο και η κοινωνία καλείται… να ξεχάσει.
Ποιοι πλήρωσαν; Οι συνήθεις ύποπτοι
Η απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων έκρινε αθώους τους 11 κατηγορούμενους και καταδίκασε 10 υπηρεσιακούς παράγοντες – πρώην στελέχη της Πυροσβεστικής και της Πολιτικής Προστασίας. Όχι γιατί ήταν οι μοναδικοί υπεύθυνοι, αλλά γιατί κάποιοι έπρεπε να «πληρώσουν». Ένοχοι για παραλείψεις, καθυστερήσεις και λάθη που κόστισαν δεκάδες ζωές. Και φυσικά, ο κάτοικος που προκάλεσε την πυρκαγιά με την αμέλειά του. Το πιο εύκολο πρόσωπο για να χτιστεί πάνω του μια «συλλογική εκτόνωση».
Όμως εκείνοι που είχαν την πολιτική εξουσία, τα κλειδιά του κρατικού μηχανισμού, την ευθύνη για την πρόληψη, την οργάνωση και τη διάσωση — όλοι τους πέρασαν απέναντι αθώοι. Ομόφωνα. «Δεν προέκυψε δόλος», είπε το δικαστήριο. Αλλά το πρόβλημα στο Μάτι δεν ήταν ποτέ θέμα δόλου. Ήταν θέμα ανικανότητας και εγκληματικής αδράνειας.
Μια Δικαιοσύνη με επιλεκτική όραση.
Το ελληνικό δικαστικό σύστημα έχει αποδείξει πολλές φορές ότι λειτουργεί με δύο ταχύτητες: μία για τους πολίτες και μία για τους κρατικούς αξιωματούχους. Όταν η Δικαιοσύνη δεν αγγίζει την πολιτική εξουσία, παύει να είναι Δικαιοσύνη και γίνεται συνδιαχειριστής της συγκάλυψης.
Αναρωτιέται κανείς: Αν δεν τιμωρείται κανένας πολιτικός για τους 178 νεκρούς και αγνοούμενους, – συνολικά με το έγκλημα των Τεμπών -, τότε τι είδους ευθύνη μπορεί να υπάρξει ποτέ στη χώρα αυτή; Τι άλλο πρέπει να συμβεί για να «φταίει» κάποιος που εκλέγεται, πληρώνεται και προστατεύεται για να διαχειρίζεται κρίσεις;
Η Κυβέρνηση, δεν έκανε το παραμικρό για να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στη Δικαιοσύνη και στους θεσμούς. Θα μπορούσε να επανεξετάσει το θεσμικό πλαίσιο πολιτικής προστασίας, να σπάσει το απόστημα της διοικητικής αυθαιρεσίας, να στηρίξει τις οικογένειες. Δεν το έκανε. Προτίμησε τη σιωπή και την αδράνεια. Όπως τότε. Όπως πάντα.
Οι συγγενείς φώναξαν «Αθάνατοι». Οι θεσμοί ψιθύρισαν «Αθώοι».
Η υπόθεση του Ματιού δεν είναι απλώς μια τραγωδία. Είναι το μνημείο της ελληνικής αποτυχίας σε όλα τα επίπεδα: πρόληψη, διαχείριση, ευθύνη, απονομή δικαίου. Είναι η κραυγή μιας κοινωνίας που κάθε φορά που καίγεται, ακούει υποσχέσεις και βλέπει ενοχικούς… να πολιτεύονται ή να προάγονται
Εμείς δεν θα ξεχάσουμε. Δεν θα σιωπήσουμε. Δεν θα αφήσουμε αυτή την τραγωδία να χαθεί στη λήθη.
Αυτό δεν είναι δικαιοσύνη. Είναι προσβολή. Είναι το τέλος της ελπίδας ότι το κράτος μπορεί να λειτουργήσει υπέρ του πολίτη. Και δυστυχώς, δεν κάηκαν μόνο οι άνθρωποι στο Μάτι. Κάηκε και η αξιοπρέπεια μας μαζί τους.
Γιατί στην Ελλάδα του 2025, η ατιμωρησία έχει γίνει κανονικότητα και η ευθύνη είναι λέξη χωρίς αντίκρισμα.
“Αθάνατοι” – οι νεκροί. “Ανεύθυνοι” – οι ζωντανοί.
Έλενα Αρβανιτίδου – Μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του Νέου Εθνικά Ενιαίου Πολιτικού Σχηματισμού ”ΠΡΩΤΑ Η ΕΛΛΑΔΑ”