Η πρώτη και πιο άμεση επίπτωση της ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή αντανακλάται στις διεθνείς αγορές ενέργειας. Μέσα σε λίγα 24ωρα από την επίθεση του Ισραήλ, η τιμή του πετρελαίου τύπου Brent κατέγραψε άνοδο 12%, φτάνοντας τα 93,80 δολάρια το βαρέλι, επίπεδο που είχε να σημειωθεί από το 2023. Παράλληλα, τα ευρωπαϊκά συμβόλαια του φυσικού αερίου αυξήθηκαν κατά 15%,με την τιμή αναφοράς στο ολλανδικό TTF να αγγίζει τα 41 ευρώ ανά MWh – από τα 35 ευρώ της προηγούμενης εβδομάδας.
«Φωτιά» στα πρατήρια: Πού έφτασε η αμόλυβδη και τι προβλέπεται για τις επόμενες μέρες
Η άνοδος αυτή μεταφέρεται ήδη στα πρατήρια καυσίμων. Η μέση τιμή της αμόλυβδης βενζίνης στην Ελλάδα διαμορφώθηκε την Κυριακή 15 Ιουνίου στα 2,07 ευρώ/λίτρο, από 1,98 ευρώ μόλις πέντε ημέρες πριν. Στην Αττική καταγράφεται μέση τιμή 2,01 ευρώ/λίτρο, ενώ σε νησιωτικές περιοχές όπως οι Κυκλάδες, η τιμή ξεπέρασε και τα 2,25 ευρώ/λίτρο. Αντίστοιχα, το πετρέλαιο κίνησης αυξήθηκε στα 1,74 ευρώ/λίτρο, έναντι 1,63 ευρώ στις αρχές Ιουνίου.
Η Ελλάδα, λόγω της σχεδόν απόλυτης εξάρτησής της από τις εισαγωγές για τα υγρά καύσιμα και το φυσικό αέριο, παραμένει ιδιαίτερα ευάλωτη στις διεθνείς αναταράξεις. Ενδεικτικό είναι ότι το κόστος ενέργειας (μεταφορά, παραγωγή, οικιακή κατανάλωση) επηρεάζει πλέον άμεσα το 8,2% του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ), ενώ κάθε αύξηση 10 δολαρίων στο Brent εκτιμάται ότι προσθέτει 0,4 ποσοστιαίες μονάδες στον πληθωρισμό.
Αυστηροί έλεγχοι στα καύσιμα – Πρόστιμα έως 5 εκατ. ευρώ για αισχροκέρδεια
Οι εξελίξεις αυτές ενεργοποίησαν άμεσα το οικονομικό επιτελείο. Ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος διεμήνυσε ότι θα υπάρξει μηδενική ανοχή σε φαινόμενα κερδοσκοπίας. Ήδη έχουν εντοπιστεί περιπτώσεις πρατηρίων που αύξησαν τις τιμές προτού παραλάβουν καύσιμα με τα νέα, αυξημένα τιμολόγια ,πρακτική που θεωρείται παραπλανητική και παράνομη. Η ΔΙΜΕΑ πραγματοποιεί σαρωτικούς ελέγχους, ενώ υπενθυμίζεται ότι έως 30 Ιουνίου παραμένει ενεργό το πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους, όπως αυτό ίσχυε τον Σεπτέμβριο του 2021. Οι παραβάτες αντιμετωπίζουν πρόστιμα που φτάνουν ακόμη και τα 5 εκατομμύρια ευρώ, σε περίπτωση υποτροπής.
Η πρόεδρος της Ένωσης Βενζινοπωλών Αττικής, Μαρία Ζάγκα, σημείωσε ότι μέσα στις επόμενες ημέρες οι τιμές πιθανόν να σταθεροποιηθούν, εφόσον δεν υπάρξει νέα κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή. Ωστόσο, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο η αμόλυβδη να ξεπεράσει ακόμη και τα 2,15 ευρώ/λίτρο σε τουριστικές περιοχές, εάν συνεχιστεί η ανοδική πίεση στις διεθνείς αγορές.
Ανησυχία και για το ρεύμα
Η εκτόξευση των τιμών του πετρελαίου πυροδοτεί άνοδο των τιμών τόσο στο φυσικό αέριο όσο και στο ρεύμα , ενώ το μέγεθος των πληθωριστικών πιέσεων που αναμένεται να ασκηθούν στις οικονομίες ειδικά της Ευρώπης είναι αδύνατον επί του παρόντος να προσδιοριστούν.
Είναι ενδεικτικό πως η τιμή ηλεκτρικής ενέργειας για σήμερα Δευτέρα διαμορφώθηκε στα 91,93 ευρώ/MWh καταγράφοντας αύξηση κατά 40% σε σχέση με χθες.
Στρατηγικά αποθέματα και εναλλακτικές εισαγωγές στο τραπέζι
Παράλληλα, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξετάζει προληπτικά σενάρια ενεργοποίησης στρατηγικών αποθεμάτων, ενίσχυσης εισαγωγών από Αλγερία και Αζερμπαϊτζάν, καθώς και επίσπευσης των έργων αποθήκευσης LNG. Η Ελλάδα διατηρεί σήμερα αποθέματα καυσίμων περίπου 90 ημερών, ενώ το Εθνικό Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης μπορεί να ενεργοποιηθεί σε διάστημα 48 ωρών, σε περίπτωση σοβαρής διαταραχής τροφοδοσίας.
Στο ΥΠΕΝ παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, ενώ σήμερα ο υπουργός Σταύρος Παπασταύρου, συνοδευόμενος από τον υφυπουργό, αρμόδιο για θέματα ενέργειας, Νίκο Τσάφο, μεταβαίνει στο Λουξεμβούργο στο συμβούλιο υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε. όπου και θα θέσει το θέμα των πρωτοβουλιών για την άρση των ανισοτήτων στη διαμόρφωση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας της Ε.Ε.
