Προκλητική παραδοχή Bruegel που ταπεινώνει την Ελλάδα – Παρά τις υψηλές αμυντικές δαπάνες, οι στρατιωτικές ικανότητες της Ελλάδας παραμένουν χαμηλές
Παρά τις εξαιρετικά υψηλές αμυντικές δαπάνες της, η Ελλάδα εξακολουθεί να εμφανίζει σημαντικά κενά στην επιχειρησιακή της ετοιμότητα και την αποτρεπτική της ικανότητα.
Σύμφωνα με το think tank Bruegel, η Ελλάδα, αν και δαπανά το 3,1% του ΑΕΠ της για την άμυνα -ποσοστό που την τοποθετεί σταθερά μεταξύ των πρώτων στο ΝΑΤΟ- δεν διαθέτει επαρκή μέσα για να υπερασπιστεί αποτελεσματικά τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου σε περίπτωση στρατιωτικής απειλής από την Τουρκία.
Η ελληνοτουρκική διαμάχη
Η Ελλάδα και η Τουρκία έχουν «πολύ βαριά ιστορία», δήλωσε στο CNBC ο Jacob Kirkegaard, ανώτερος συνεργάτης του Bruegel. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι εντάσεις μεταξύ των δύο χωρών χρονολογούνται αρκετές εκατοντάδες χρόνια και περιλαμβάνουν πολέμους, εκτοπισμό ανθρώπων, συγκρούσεις για τον έλεγχο της Κύπρου και ένα ισχυρό γεωγραφικό στοιχείο λόγω των πολλών νησιών της Ελλάδας.
«Έχετε αυτόν τον πολύ μεγάλο αριθμό ελληνικών νησιών αρκετά κοντά στις τουρκικές ακτές, τα οποία, κατ’ αρχήν, οι Τούρκοι θα μπορούσαν να εισβάλουν σχετικά εύκολα», είπε ο Kirkegaard. «Η Ελλάδα έχει παραδοσιακά διατηρήσει μια… όχι ασήμαντη στρατιωτική παρουσία σε σχεδόν όλα αυτά τα νησιά, και αυτό είναι αρκετά ακριβό γιατί σημαίνει ότι πρέπει να έχετε… πολλές φρουρές».
Η «τουρκική απειλή» παραμένει επίκαιρη
Οι ανησυχίες για την «τουρκική απειλή» είναι ακόμα επίκαιρες σήμερα, δήλωσε στο CNBC ο Γιώργος Τζογόπουλος, ανώτερος συνεργάτης του ΕΛΙΑΜΕΠ. «Η Ελλάδα ξοδεύει πολλά για την άμυνα για να προστατεύσει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα», είπε ο ίδιος. Όπως εξηγεί ο κ. Τζογόπουλος, η αστάθεια σε κοντινές χώρες και περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Μέσης Ανατολής, και ιδίως η «μυώδης πολιτική» της Τουρκίας σε όλη τη Μεσόγειο, έχουν καταστήσει ζωτικής σημασίας για την Ελλάδα να συνεχίσει τις ισχυρές της αμυντικές δαπάνες. «Η Ελλάδα δεν έχει άλλη εναλλακτική από το να είναι προετοιμασμένη για όλα τα σενάρια», πρόσθεσε.
Μια στρατιωτική υπερδύναμη;
Ωστόσο, σύμφωνα με τους ειδικούς, παρά τις αρκετά υψηλές αμυντικές δαπάνες, η στρατιωτική ισχύς της Ελλάδας έχει ρωγμές.
Για παράδειγμα, η Ελλάδα έχει επικεντρωθεί όλο και περισσότερο στην επένδυση σε εξελιγμένα οπλικά συστήματα, ειδικά μετά τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας, δήλωσε στο CNBC ο Wolfango Piccoli, συν-πρόεδρος της εταιρείας πολιτικών κινδύνων Teneo.
Ωστόσο, σημείωσε, «πολύ από αυτές τις δαπάνες έχουν κατευθυνθεί στο εξωτερικό».
«Η χώρα εξακολουθεί να στερείται μιας ισχυρής εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας και μια βασική προτεραιότητα στο μέλλον είναι η οικοδόμηση και διατήρηση μιας αυτόχθονης βιομηχανικής βάσης που μπορεί να μειώσει την εξάρτηση από ξένους προμηθευτές όπλων», είπε ο Piccoli.
Οι στρατιωτικές ικανότητες της Ελλάδας μαστίζονται επίσης από πρακτικά προβλήματα, πρόσθεσε ο Kirkegaard. Πολλά από τα πολυάριθμα τανκς του ελληνικού στρατού είναι σχετικά παλιά και το προσωπικό δεν είναι εκπαιδευμένο να χρησιμοποιεί αυτά τα οχήματα σε μεγάλους σχηματισμούς. Ο εξοπλισμός είναι επίσης συχνά πολύ διασκορπισμένος στα νησιά της χώρας. «Θα ήταν λοιπόν λάθος, στην περίπτωση της Ελλάδας, να εξισώνουμε τις δαπάνες με τις καθαρές στρατιωτικές ικανότητες», είπε ο Kirkegaard.
Η θέση της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ
Καθώς οι αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ συγκεντρώνονται αυτή την εβδομάδα, τα επίπεδα των αμυντικών δαπανών της Ελλάδας θα πρέπει επίσης να ενισχύσουν τη φωνή της χώρας μεταξύ των 32 μελών της Συμμαχίας.
Οι δαπάνες έχουν ήδη ενισχύσει τη σχέση της Ελλάδας με μεγάλες δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ και η Γαλλία, είπε ο Piccoli, εν μέρει επειδή αυτές οι χώρες προμηθεύουν στρατιωτικό εξοπλισμό στην Αθήνα.
«Οι αμυντικές δαπάνες στην Ελλάδα λειτουργούν επίσης ως εργαλείο γεωπολιτικής μόχλευσης, ενισχύοντας τη θέση και τις εγγυήσεις ασφαλείας της σε ένα σύνθετο περιφερειακό περιβάλλον», πρόσθεσε ο Piccoli.
Στην κορυφή της ατζέντας της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ είναι οι αμυντικές δαπάνες, με το Reuters να αναφέρει ότι τα μέλη της Συμμαχίας έχουν συμφωνήσει κατ’ αρχήν να αυξήσουν τον στόχο τους για τέτοιες δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ τους. Αυτό περιλαμβάνει 3,5% σε παραδοσιακά αμυντικά ζητήματα και 1,5% σε συναφή στοιχεία όπως οι υποδομές και η κυβερνοασφάλεια.
Σύμφωνα με τον Jacob Kirkegaard από το Bruegel, το άλμα σε στόχο 5% θα είναι πολύ μικρότερο για την Ελλάδα σε σύγκριση με πολλά άλλα έθνη, αλλά ακόμη και η Αθήνα μπορεί να μην το καταφέρει. «Πιστεύω λοιπόν ότι η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες που θα ανταποκριθούν ιδιαίτερα σε αυτούς τους νέους στόχους του ΝΑΤΟ; Όχι, νομίζω ότι η απάντηση είναι όχι, γιατί η ευρύτερη αλλαγή στα επίπεδα δαπανών του ΝΑΤΟ οφείλεται στη ρωσική επιθετικότητα, η οποία δεν είναι, ξέρετε, η κύρια στρατιωτική πρόκληση της Ελλάδας», υποστήριξε ο ίδιος.
