«Πιστεύω ότι η σταδιακή παράδοση των F-35 στην Τουρκία θα πραγματοποιηθεί κατά τη διάρκεια της θητείας του Trump» δήλωσε ο Erdogan
Στην προμήθεια από την Τουρκία μαχητικών αεροσκαφών F-35 και τη στάση της Ελλάδας στο ζήτημα αυτό αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, ο Recep Tayyip Erdogan απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων που τον συνόδευαν στην πτήση της επιστροφής του από το Αζερμπαϊτζάν.
Ο Τούρκος πρόεδρος υποστήριξε πως «η ανησυχία της Ελλάδας για τα βήματα που έχουμε κάνει στον τομέα της άμυνας είναι άτοπη και δίχως νόημα», λέγοντας πως «η Τουρκία δεν αποτελεί απειλή για καμία χώρα που δεν απειλεί την ασφάλεια και τα συμφέροντά της και δεν της επιδεικνύει εχθρική στάση».
Ανέφερε ακόμη ότι συζήτησε το ζήτημα των F-35 με τον Donald Trump στη συνάντηση που είχαν στο περιθώριο της πρόσφατης Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη και εξέφρασε την ελπίδα ότι ο Αμερικανός πρόεδρος θα παραμείνει πιστός στη συμφωνία που έκαναν για το θέμα αυτό.
«Πιστεύω ότι η σταδιακή παράδοση των F-35 στην Τουρκία θα πραγματοποιηθεί κατά τη διάρκεια της θητείας του» δήλωσε ο Erdogan.
Αναλυτικά τι είπε ο Τούρκος πρόεδρος:
«Εμείς θέλουμε τα F-35 πρωτίστως για τη δική μας ασφάλεια.
Το ζήτημα των F-35 δεν είναι για εμάς απλώς ένα ζήτημα στρατιωτικής τεχνολογίας, αλλά και ένα ζήτημα ισχυρής συνεργασίας σε διεθνές επίπεδο, όπως το ΝΑΤΟ.
Φυσικά, αυτό το ζήτημα μας έδωσε την ευκαιρία να επιταχύνουμε τις προσπάθειές μας στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας.
Η ενίσχυση της αμυντικής μας υποδομής δεν αποτελεί απειλή για κανέναν.
Ιδιαίτερα για τους φίλους και τους συμμάχους μας.
Στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, ελήφθη απόφαση για την αύξηση των αμυντικών δαπανών των συμμάχων.
Δηλαδή, ελήφθη η απόφαση ότι οι χώρες του ΝΑΤΟ πρέπει να ενισχύσουν την αμυντική τους υποδομή, να καλύψουν τις ανάγκες τους, ώστε να ενισχυθεί και η άμυνα του ΝΑΤΟ.
Επομένως, η ανησυχία της Ελλάδας για τα βήματα που έχουμε κάνει στον τομέα της άμυνας είναι άτοπη και δίχως νόημα.
Η Τουρκία δεν αποτελεί απειλή για καμία χώρα που δεν απειλεί την ασφάλεια και τα συμφέροντά της και δεν της επιδεικνύει εχθρική στάση.
Αντίθετα, η Τουρκία είναι μια χώρα που καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να εξασφαλίσει την ειρήνη, την ηρεμία και την ασφάλεια στην περιοχή της και στον κόσμο και είναι εξαιρετικά αξιόπιστη έναντι των φίλων της.
Δεν υπάρχει καμία σύγκρουση στον περίγυρώ μας για την οποία η Τουρκία να μην προσπαθεί να την τερματίσει με ειρηνικό τρόπο.
Συζητήσαμε μεταξύ μας το θέμα των F-35 και το παρακολουθούμε.
Πιστεύω ότι ο Trump θα παραμείνει πιστός στη συμφωνία που κάναμε για το θέμα αυτό.
Πιστεύω ότι η σταδιακή παράδοση των F-35 στην Τουρκία θα πραγματοποιηθεί κατά τη διάρκεια της θητείας του», σημείωσε ο Τούρκος πρόεδρος.
Έντονος προβληματισμός στην Ελλάδα
Η προοπτική επανένταξης της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35 προκάλεσε έντονους προβληματισμούς στην Αθήνα, τόσο σε πολιτικό όσο και σε στρατιωτικό επίπεδο.
Η Ελλάδα, που τα τελευταία χρόνια έχει αναβαθμίσει σημαντικά τη στρατιωτική της ισχύ με την απόκτηση των γαλλικών Rafale και την επικείμενη παραλαβή δικών της F-35 από τις ΗΠΑ, θεωρεί την πιθανή παράδοση stealth μαχητικών στην Τουρκία ως εξέλιξη που αλλάζει τα δεδομένα της στρατιωτικής ισορροπίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Ήδη στο παρασκήνιο, η ελληνική διπλωματία φέρεται να έχει εκφράσει σε Ουάσινγκτον και Βρυξέλλες την ανησυχία της για την «επιβράβευση» μιας χώρας που εξακολουθεί να τηρεί διφορούμενη στάση έναντι του ΝΑΤΟ, διατηρεί S-400 ρωσικής προέλευσης, ενώ συχνά εργαλειοποιεί την ένταση στο Αιγαίο.
Η ελληνική πλευρά υπογραμμίζει ότι η τεχνολογία των F-35 δεν είναι μόνο επιχειρησιακή αναβάθμιση, αλλά συνιστά και κρίσιμο γεωστρατηγικό εργαλείο — γι’ αυτό και πρέπει να διασφαλιστεί ότι δεν θα «χαριστεί» σε χώρες που υπονομεύουν τη συνοχή της Συμμαχίας.
Στο εσωτερικό, η προοπτική αυτή έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις σε πολιτικά κόμματα της αντιπολίτευσης, που ζητούν από την κυβέρνηση να απαιτήσει ρητές εγγυήσεις από τις ΗΠΑ ότι η αμυντική υπεροχή της Ελλάδας θα διατηρηθεί.
Παράλληλα, υψηλόβαθμοι αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων εμφανίζονται επιφυλακτικοί, σημειώνοντας ότι μια Τουρκία με F-35 και S-400 ταυτόχρονα θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρή επιχειρησιακή πρόκληση, αλλά και ρήγμα στην αρχιτεκτονική ασφαλείας του ΝΑΤΟ.
Το περιπετειώδες ιστορικό
Το 2019, οι ΗΠΑ απομάκρυναν την Τουρκία από το πρόγραμμα ανάπτυξης και προμήθειας των F-35 εξαιτίας της αγοράς του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος S-400.
Η κίνηση αυτή θεωρήθηκε από την Ουάσινγκτον ασυμβίβαστη με τα πρότυπα ασφαλείας του ΝΑΤΟ και προκάλεσε αλυσιδωτές συνέπειες — με αποκορύφωμα τις κυρώσεις του 2020 βάσει του νόμου CAATSA.
Ωστόσο, η Τουρκία ουδέποτε παραιτήθηκε από τη φιλοδοξία της να επανενταχθεί στο πρόγραμμα των μαχητικών 5ης γενιάς.
Ο ίδιος ο Erdogan έχει δηλώσει σε αρκετές περιστάσεις ότι «η Τουρκία δεν έχει εγκαταλείψει τα F-35» και ότι «η επανένταξη αποτελεί στόχο στρατηγικής σημασίας».
Οι πρόσφατες δηλώσεις του από το Αζερμπαϊτζάν επιβεβαιώνουν ότι ήδη έχουν ξεκινήσει τεχνικές διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ, με άξονα τη σταδιακή παράδοση των αεροσκαφών.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται σε μια περίοδο όπου η Άγκυρα επιχειρεί επανεκκίνηση των σχέσεών της με τη Δύση, την ώρα που οι γεωπολιτικές ισορροπίες της Ανατολικής Μεσογείου μεταβάλλονται ραγδαία.
