Χάλασε κι έμεινε σε τούνελ, βγήκαν, μέσω σήραγγας, οι επιβάτες της διαδρομής «Φλέμινγκ» – «Ευκλείδης». Οι υπεύθυνοι δεν ήξεραν πώς ανοίγει η πόρτα – Υποκρισία της κυβέρνησης.
Tου Βασίλη Γαλούπη
Οτιδήποτε κινείται πάνω σε ράγες στην Ελλάδα δεν μπορεί να θεωρείται «σίγουρο» κι «ασφαλές» μέσο μεταφοράς. Είναι κάτι που εμπεδώνει καθημερινά πια εδώ και τουλάχιστον δύο χρόνια ο πολίτης αυτής της χώρας. Από το «μαύρο» τρένο της 28ης Φεβρουαρίου 2023 και μετά η ειδησεογραφία περιλαμβάνει σε σχεδόν καθημερινή βάση σοβαρά προβλήματα λειτουργικότητας και συχνά ασφάλειας.
Οχι μόνο στο «κανονικό» μέσο των σιδηροδρομικών γραμμών του ΟΣΕ, αλλά και στον προαστιακό, στο μετρό, στο τραμ, ακόμα και στο τρενάκι του Πηλίου… Με την κυβέρνηση, τις εταιρίες και τους φορείς να κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να τσαλακώνουν διαρκώς την ήδη ραγισμένη εμπιστοσύνη του επιβατικού κοινού. Προχθές, Σάββατο, το απόγευμα, μόλις λίγες ημέρες μετά τα πομπώδη εγκαίνια για το μετρό Θεσσαλονίκης, οι επιβάτες της διαδρομής «Φλέμινγκ» – «Ευκλείδης» τρόμαξαν από το απότομο φρενάρισμα του συρμού μέσα στη σήραγγα. Ο συρμός ακινητοποιήθηκε. Από τα βίντεο που ακολούθησαν είδαμε τον κόσμο να κατεβαίνει και να περπατάει στριμωγμένος μέσα στη σήραγγα για περίπου 100 μέτρα μήπως και φτάσει στον επόμενο σταθμό.
Αν και η κυβέρνηση είχε προειδοποιηθεί σχετικά -και μέσω «δ», όπως θα δούμε στη συνέχεια-, έσπευσε αμέσως να υποβαθμίσει το ζήτημα, όπως κάνει πάντα σε ό,τι δεν μπορεί να δικαιολογηθεί. Ο υφυπουργός Μεταφορών Νίκος Ταχιάος ανέφερε ότι η βλάβη οφείλεται σε τεχνικούς λόγους, συγκεκριμένα σε διακοπή ηλεκτροδότησης σε τμήμα του συρμού. «Εχουν ήδη διανυθεί 150 χιλιόμετρα και είναι το πρώτο τέτοιο περιστατικό» δήλωσε, επιχειρώντας με μία εκτός τόπου και χρόνου λογική να πείσει τον κόσμο ότι πρόκειται για κάτι αναμενόμενο: «Τέτοιες βλάβες είναι σύνηθες να εμφανίζονται στην αρχή λειτουργίας αντίστοιχων έργων». Κι ας έγιναν τα έργα με παγκόσμιο ρεκόρ κόστους, έπειτα από 35 χρόνια «προπόνησης»…
Ο Ταχιάος σημείωσε ότι το συμβάν δεν έθεσε σε κίνδυνο την ασφάλεια των επιβατών και πως «η αποβίβαση έγινε με απόλυτα ασφαλή τρόπο». Τι πρόβλεψη, όμως, υπάρχει για την περίπτωση που κάποιοι επιβάτες είναι άτομα με ειδικές ανάγκες, υπέργηροι, με άλλα κινητικά προβλήματα κ.λπ.; Θα μπορούσαν να κινηθούν με τα πόδια υπό τέτοιες συνθήκες ανάγκης σε τόσο περιορισμένο χώρο; Επιβάτης επιβεβαιώνει το αλαλούμ που κυριάρχησε, σε αντίθεση με το κυβερνητικό αφήγημα. «Ακούστηκε ένας θόρυβος. Αυτοί που ήταν όρθιοι δεν ξέρω αν έπεσαν, πάντως ταρακουνήθηκαν πολύ» δήλωσε χθες σε τηλεοπτική εκπομπή για όσα έγιναν το Σάββατο στο μετρό Θεσσαλονίκης:
«Επειτα από 10 λεπτά ήταν μια υπάλληλος μέσα, την οποία την ενημέρωσαν πώς να ανοίξει μια πόρτα. Από μια πόρτα βγήκαμε όλοι. Την ώρα που ήμασταν μέσα προσπαθήσαμε να ανοίξουμε κάποιο παράθυρο από το χερούλι, γιατί υπήρχε δυσφορία. Οταν βγήκαμε έξω, το μονοπάτι που πηγαίναμε ήταν ασταθές. Αν υπήρχε άτομο με κινητικά προβλήματα ήταν πολύ δύσκολο έως αδύνατο να μετακινηθεί. Οι πλάκες που πατούσαμε κουνιούνταν. Στο τέλος της διαδρομής είχε πεσμένο ένα εργαλείο που έπρεπε να το περάσεις από πάνω. Οταν φτάσαμε στην έξοδο κινδύνου αναγκαστήκαμε να περιμένουμε και εκεί μέχρι να την ανοίξουν».
Οι προειδοποιήσεις
Στις 26 Οκτωβρίου η «δ» φιλοξένησε δηλώσεις του καθηγητή Γιάννη Α. Μυλόπουλου, πρώην πρύτανη του ΑΠΘ και πρώην προέδρου της Αττικό Μετρό Α.Ε. Ο Μυλόπουλος τόνισε πως υπάρχουν πολύ συγκεκριμένες ευθύνες για την αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην ανάθεση της λειτουργίας του μετρό στην ιταλογαλλική εταιρία THEMA, η σύμβαση της οποίας υπογράφτηκε μόλις τον Οκτώβριο του 2023. Και αναρωτήθηκε: «Αυτονόητα προκύπτει το ερώτημα: πώς είναι δυνατόν, όταν αναθέτεις τη λειτουργία του μετρό 13 μήνες πριν από την παράδοσή του, να περιμένεις να παραδώσεις ασφαλές έργο, τη στιγμή που η ολοκλήρωση των δοκιμαστικών δρομολογίων, σύμφωνα με τους διεθνείς κανονισμούς ασφαλείας, χρειάζεται 18 μήνες επίπονων δοκιμών;»
Αυτός είναι ο λόγος -συμπέραιναν από τότε οι γνωρίζοντες- που το αυτόματο, χωρίς μηχανοδηγό, μετρό της Θεσσαλονίκης παραδίδεται στις 30 Νοεμβρίου ημιτελές. Χωρίς να έχουν ολοκληρωθεί, δηλαδή, τα δοκιμαστικά δρομολόγια και, συνεπώς, χωρίς να πληρούνται οι προδιαγραφές ασφαλείας που επιβάλλουν οι διεθνείς κανονισμοί. Πέραν της «δ», υπήρξαν κι άλλες προειδοποιήσεις πριν τεθεί σε λειτουργία το μετρό Θεσσαλονίκης:
1 Στις 5 Οκτωβρίου άλλη εφημερίδα (η «Εφ.Συν.») ρωτούσε: «Αληθεύει ότι προ δεκαπενθημέρου, περίπου, υπήρξε εκτροχιασμός βαγονιού κατά τα δοκιμαστικά δρομολόγια, με τη ζημιά να ανέρχεται σε 600.000 ευρώ περίπου; Αληθεύει ότι καταγράφηκε και μετωπική σύγκρουση συρμών στο αμαξοστάσιο της Πυλαίας και ευτυχώς είχαν την ελάχιστη ταχύτητα, οπότε δεν υπήρξαν ζημιές και βαρύτερες συνέπειες;»
2 Επίσης τον Οκτώβριο, σε ερώτηση βουλευτών του ΚΚΕ στη Βουλή προς τον Χρήστο Σταϊκούρα, υπουργό Μεταφορών και Υποδομών, ζητήθηκαν απαντήσεις από την κυβέρνηση για την επιτυχή ολοκλήρωση των δοκιμών ασφάλειας και λειτουργικότητας στο μετρό Θεσσαλονίκης. «Καθόσον είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, ουσιαστικές δοκιμές του στόλου δεν έχουν γίνει όλα αυτά τα χρόνια, παρά μόνο δοκιμές μεμονωμένων συρμών, που σε καμία των περιπτώσεων δεν συνιστούν δοκιμαστικά δρομολόγια. Με αποτέλεσμα να εγείρονται ερωτήματα για το εάν η διαδικασία που ακολουθείται είναι εναρμονισμένη με τα διεθνή πρότυπα ασφάλειας».
Συστήματα
Επεσήμαιναν και ότι τα «πολυδιαφημισμένα συστήματα αυτόματου χειρισμού όπως κι άλλα κρίσιμα συστήματα ασφαλείας και λειτουργίας έχουν αρκετά προβλήματα, που είναι αδύνατον να επιλυθούν από την κοινοπραξία κατασκευής μέχρι τα εγκαίνια».
3 Ο τηλεοπτικός Σκάι σε ρεπορτάζ του για το μετρό Θεσσαλονίκης ανέφερε δύο μήνες πριν από τα εγκαίνια ότι εμφανίζονταν στο κέντρο ελέγχου όλοι οι συρμοί με κόκκινη σήμανση πάνω στο αναγνωριστικό τους, γεγονός που υποδηλώνει μεγάλο σφάλμα (major fault).
4 Η ερευνητική δημοσιογραφική ομάδα αποκάλυψε στις 28 Νοεμβρίου ότι «το μετρό Θεσσαλονίκης δεν είχε λάβει έως τώρα άδεια λειτουργίας (όπως δεν είχε λάβει ούτε το μετρό της Αθήνας) και θα τη λάβει τώρα, με το νέο καθεστώς αδειοδότησης». Το ερώτημα είναι αν αυτές οι τριτοκοσμικές επικοινωνιακές τακτικές της κυβέρνησης πιάνουν εν έτει 2024 σε ευρωπαϊκές χώρες, ειδικά έπειτα απ’ όσα έχουν προηγηθεί. Η έννοια της ασφάλειας έγκειται μόνο στο να μην τραυματίζεται ή πεθαίνει κόσμος μέσα σε συρμούς; Ή και να μην τρέμει από τον φόβο του ο επιβάτης με απότομες ακινητοποιήσεις και διαφυγή μέσω σηράγγων λες και βρίσκεται σε πυρηνικό καταφύγιο εν ώρα βομβαρδισμών; Αν τελικά αυτό είναι το… πολυθρύλητο μετρό Θεσσαλονίκης των… 9 χλμ. που πλήρωσε πιο ακριβά από κάθε άλλον στον πλανήτη ο Ελληνας φορολογούμενος με 3 δισ. ευρώ, τότε είναι πολλά που δεν πάνε καλά…
Ενοχη σιωπή: Δεν αποκαλύπτουν την αιτία της βλάβης
Κατά τον Ν. Ταχιάο, η βλάβη προκλήθηκε αορίστως, από ένα ζεύγος διακοπτών που διέκοψαν την ηλεκτροδότηση, δίχως να εξηγήσει κάτι παραπάνω. Είπε ακόμα πως «δεν μπορεί να υπάρχει επιπλέον γραμμή ηλεκτροδότησης πέραν των τριών που λειτουργούν». Οσο για τα συστήματα UPS είναι πρακτικά άχρηστα, αφού «δεν διαθέτουν την απαιτούμενη ενέργεια για να κινήσουν τους συρμούς σε τέτοιες περιπτώσεις». Κανείς δεν ένιωσε πιο ασφαλής μετά τις δηλώσεις Ταχιάου. Είναι ανησυχητικό όταν χαλάνε δύο διακόπτες, όπως είπε τουλάχιστον, να ακινητοποιούνται οι συρμοί. Ή τα υποβοηθητικά UPS να μη διαθέτουν την απαιτούμενη ενέργεια.
Και «πέραν των τριών γραμμών που λειτουργούν» να «μην υπάρχει επιπλέον γραμμή ηλεκτροδότησης». Εν ολίγοις, τίποτα δεν διασφαλίζει πως θα ξανασυμβούν τέτοια περιστατικά. Οι επιβάτες μπορούν ακόμα μία φορά να ποντάρουν μόνο στην τύχη ή την ατυχία τους. Και ο Θεός βοηθός! Η εταιρία ΤΗΕΜΑ ανακοίνωσε πως «δεν κατέστη εφικτή η επαναφορά της ηλεκτροδότησης από το Κέντρο Ελέγχου Λειτουργίας, και σε εφαρμογή του σχετικού για την περίπτωση πρωτοκόλλου, ο συρμός εκκενώθηκε και οι επιβάτες μετέβησαν μέσω του υφιστάμενου πεζοδιαδρόμου της σήραγγας, συνοδεία του προσωπικού, με απόλυτη ασφάλεια στον πλησιέστερο σταθμό».
Tι έφταιξε
Μας ενημερώνει πως «στο σημείο μετέβησαν τεχνικοί της ΤΗΕΜΑ (σ.σ.: η κοινοπραξία που έχει αναλάβει τη λειτουργία) και του κατασκευαστή (σ.σ.: Ελληνικό Μετρό), προκειμένου να διαπιστώσουν τα αίτια του συμβάντος και να προβούν στις απαιτούμενες ενέργειες για την επίλυσή του» και πως η ηλεκτροδότηση επανήλθε 1,5 ώρα αργότερα! Ωστόσο, το πρόβλημα που εντόπισε, αν το εντόπισε… δεν το δημοσιοποίησε ώστε να ξέρουν και οι επιβάτες, που πληρώνουν το εισιτήριό τους, τι έφταιξε. Το ζήτημα έφτασε μέχρι και τη Βουλή, στη συζήτηση για τον Προϋπολογισμό, με τον υπουργό Επικρατείας Μάκη Βορίδη να υποστηρίζει κι εκείνος πως ακολουθήθηκαν πλήρως τα πρωτόκολλα ασφαλείας και ότι δεν υπάρχει οποιοσδήποτε κίνδυνος ή ζήτημα ασφαλείας. ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ χρησιμοποίησαν σκληρή γλώσσα και ζήτησαν τις παραιτήσεις των υπευθύνων. Η κυβέρνηση και η εταιρία, αντί να απολογηθούν, προσπαθούν με όλα αυτά τα φουτουριστικά επιχειρήματα να παρουσιάσουν ότι είναι φυσιολογικά όσα συμβαίνουν και πως, από τη στιγμή που δεν είχαμε θύματα ή τραυματισμούς, δεν υπάρχει κανένας λόγος να «σηκώνεται» ψηλά το θέμα.
Τα «καμπανάκια» με τα τεχνικά προβλήματα μετά τα εγκαίνια
Οσο κι αν παριστάνουν τους αιφνιδιασμένους η κυβέρνηση και η αρμόδια εταιρία, έχουν ήδη υπάρξει για το μετρό Θεσσαλονίκης κι άλλα περιστατικά -σε λιγότερο από έναν μήνα-, που θα έπρεπε να υποχρεώσουν σε μεγαλύτερη σοβαρότητα τους… υπευθύνους.
1 Πριν από λίγες ημέρες, στις 11 Δεκεμβρίου, συρμός ακινητοποιήθηκε στον σταθμό της «25ης Μαρτίου», με τα μεγάφωνα να καλούν τους επιβάτες να περάσουν… στην απέναντι πλευρά του σταθμού για να πάρουν τον συρμό που θα γυρνούσε προς την… αφετηρία της διαδρομής. Η ακινητοποίηση του συρμού προκάλεσε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 40 λεπτών.
2 Το πρώτο τεχνικό πρόβλημα στη λειτουργία του μετρό Θεσσαλονίκης με ακινητοποιημένο συρμό για 15’ συνέβη στις αρχές Δεκεμβρίου, όταν επιβάτες ανέφεραν πως συρμοί σταμάτησαν με ανοιχτές πόρτες (!) στον σταθμό «Ευκλείδης». Κάτι ανάλογο συνέβη σε συρμό που ακινητοποιήθηκε στον σταθμό «Σιντριβάνι». Υπάρχουν διαμαρτυρίες και για αδικαιολόγητες καθυστερήσεις στα δρομολόγια.
3 Το διήμερο των εγκαινίων από τον Κυριάκο Μητσοτάκη στις 29-30 Νοεμβρίου επιστρατεύτηκαν κουβάδες για να μαζευτούν τα νερά από την κακοκαιρία, επειδή έσταζαν οι οροφές σε τρεις σταθμούς. Επίσης, τα μισά ασανσέρ για τα ΑμΕΑ βγήκαν εκτός λειτουργίας.
4 Ενδειξη της συνολικής προχειρότητας και τσαπατσουλιάς είναι και το χάος που δημιουργήθηκε με τα εκδοτήρια εισιτηρίων, με τους επιβάτες να ταλαιπωρούνται και τα βίντεο να γίνονται viral στα social media.
Εκτροχιάστηκε και ο «Μουτζούρης», αλλά η εταιρία πέρα βρέχει!
Το γεγονός ότι μετά τα Τέμπη η Hellenic Train εξακολουθεί να κάνει δρομολόγια στην Ελλάδα συνιστά από μόνο του ένα κυβερνητικό σκάνδαλο. Διότι είναι η ίδια συνένοχη κυβέρνηση που τόσα χρόνια ευνοούσε τη συγκεκριμένη εταιρία. Κι ακόμα το πράττει, όπως αποδεικνύουν και οι επιδοτήσεις που της δίνει για το 2025. Προχθές έπαιξαν με την τύχη τους κι όσοι είχαν τη φαεινή ιδέα να επιβιβαστούν στο τρενάκι του Πηλίου, τον γνωστό «Μουτζούρη», στην πρώτη του πολυδιαφημισμένη διαδρομή έπειτα από καιρό διακοπής, λόγω «Ντάνιελ» κυρίως. Δεν αποτελεί έκπληξη ότι χρειάστηκε ένα δρομολόγιο και μόνο για να εκτροχιαστεί το τρένο.
Προβλέψεις
Το ατύχημα συνέβη μετά τη γέφυρα Ντε Κίρικο, κοντά στον σταθμό των Μηλεών, όπου ένας βράχος έπεσε στη σιδηροδρομική γραμμή, με αποτέλεσμα το τελευταίο βαγόνι να εκτροχιαστεί, αφού έφυγε εντός γραμμής ο ένας άξονας. Το τρένο είχε 37 επιβάτες – ευτυχώς είναι όλοι τους σώοι. Αν και υποτίθεται είχαν ληφθεί όλα τα μέτρα ασφαλείας και οι προβλέψεις για μια διαδρομή δίχως προβλήματα, μάλλον στα λόγια ως είθισται, το τρένο εκτροχιάστηκε. Ετσι, η Hellenic Train αποφάσισε να αναστείλει τα δρομολόγια μέχρι… νεωτέρας. Μας διαβεβαιώνει, μάλιστα, ότι «το προσωπικό της εταιρίας αντέδρασε άμεσα» και ουσιαστικά… απειλεί τους πολίτες πως «θα ενημερώσει σχετικά για την επανέναρξη των δρομολογίων».
