Για το πρώτο η προθεσμία λήγει στις 20 Μαρτίου 2025 και για το δεύτερο στις 31 Μαρτίου 2025.
Πρεμιέρα σήμερα για την υποβολή αιτήσεων για δύο νέα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών, το «Εξοικονομώ 2025» και το «Αλλάζω Σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα», προϋπολογισμού 434 εκατ. ευρώ και 223,2 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα. Για το πρώτο η σχετική προθεσμία λήγει στις 20 Μαρτίου 2025 και για το δεύτερο στις 31 Μαρτίου 2025. Το πρόγραμμα καλύπτει την αντικατάσταση κουφωμάτων, την τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης, την αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης, το σύστημα ζεστού νερού χρήσης με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας, όπως είναι η εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης (smart home), το οποίο συμβάλλει στην εξοικονόμηση ενέργειας.
Οπως στους προηγούμενους κύκλους του προγράμματος, έτσι και στον νέο είναι υποχρεωτική για κάθε επιλέξιμη κατοικία η αναβάθμιση κατά τουλάχιστον τρεις ενεργειακές κατηγορίες σε σχέση με την κατάταξη στο Α’ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης, ώστε να εξασφαλίζεται εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας σε ποσοστό άνω του 30%. Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει, επίσης, να γνωρίζουν ότι προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη μια κατοικία, είναι απαραίτητο να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις: Να υφίσταται νόμιμα, να μην έχει κριθεί κατεδαφιστέα, να χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία και να έχει καταταγεί βάσει του Α’ ΠΕΑ σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.
Κριτήρια
Το «Εξοικονομώ 2025» περιλαμβάνει μόλις δύο κατηγορίες σε αντίθεση με τις πέντε των προηγούμενων προγραμμάτων. Συγκεκριμένα:
■ Πρώτη κατηγορία: Ατομικό εισόδημα κάτω των 5.000 ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα κάτω των 10.000 ευρώ.
■ Δεύτερη κατηγορία: Ατομικό εισόδημα άνω των 5.000 ευρώ και οικογενειακό άνω των 10.000 ευρώ.
Στην πρώτη κατηγορία το ποσοστό επιδότησης ορίζεται στο 95%, ποσοστό που ανεβαίνει στο 100% για τους πληγέντες της Θεσσαλίας και τους σεισμοπλήκτους του Αρκαλοχωρίου και της Σάμου. Για τους δικαιούχους που κατατάσσονται στη δεύτερη εισοδηματική κατηγορία η επιδότηση αρχίζει από 50%, ποσοστό που αυξάνεται στο 65% για οικογένειες με τρία ή περισσότερα παιδιά και στο 80% για οικογένειες με μέλος ΑμεΑ και για τους πληγέντες της Θεσσαλίας, τους σεισμοπλήκτους του Αρκαλοχωρίου και της Σάμου.
Οι αιτήσεις χρηματοδότησης θα υποβάλλονται έως και τις 20 Μαρτίου 2025 αποκλειστικά ηλεκτρονικά και υποχρεωτικά μέσω του πληροφοριακού συστήματος του επίσημου δικτυακού τόπου του προγράμματος (https://exoikonomo2025.gov.gr»). Κατά το στάδιο υποβολής της αίτησης δεν απαιτείται προσκόμιση φυσικού φακέλου με δικαιολογητικά, ενώ σε όσους προχωρήσουν σε υπαγωγή στο «Εξοικονομώ 2025», καλύπτοντας την ιδία συμμετοχή με δάνειο, το επιτόκιο της δανειακής σύμβασης για τις ανάγκες του προγράμματος είναι σταθερό και επιδοτούμενο σε ποσοστό 100%.
Η αξιολόγηση
Η διαδικασία αξιολόγησης των υποβληθεισών αιτήσεων στο πρόγραμμα θα γίνεται στη βάση συγκριτικής αξιολόγησης ανά κατηγορία ωφελουμένων. Δηλαδή, η κάθε αίτηση θα αξιολογείται στη βάση του κριτηρίου βαθμοημερών θέρμανσης. Οι τιμές του κριτηρίου βαθμοημερών λαμβάνονται από τα δεδομένα των οικισμών της ελληνικής επικράτειας. Τα δεδομένα αυτά προκύπτουν βάσει του υπολογισμού των βαθμοημερών, οι οποίες αποτελούν δείκτη για τη δριμύτητα κλίματος μιας περιοχής και χρησιμοποιούνται στον υπολογισμό των φορτίων θέρμανσης ενός κτιρίου και της απαιτούμενης κατανάλωσης ενέργειας για τη θέρμανσή του (ουσιαστικά υιοθετείται το μοντέλο που χρησιμοποιεί το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τη χορήγηση του επιδόματος θέρμανσης).
Μετά την ολοκλήρωση της υποβολής αιτήσεων, με βάση τη βαθμολογία του κριτηρίου βαθμοημερών, η οποία καθορίζει τη συνολική βαθμολογία της αίτησης, όπως αυτή προκύπτει βάσει των στοιχείων που υποβλήθηκαν στο πληροφοριακό σύστημα, θα συντάσσονται: α) πίνακες κατάταξης υποβληθεισών προτάσεων με φθίνουσα σειρά βαθμολόγησης, που η επιχορήγησή τους εντάσσεται στον διαθέσιμο προϋπολογισμό του προγράμματος («καταρχήν επιλέξιμες» αιτήσεις) και β) πίνακες κατάταξης προτάσεων με φθίνουσα σειρά βαθμολόγησης των υπόλοιπων υποβληθεισών αιτήσεων, που η επιχορήγησή τους δεν εντάσσεται στον διαθέσιμο προϋπολογισμό του προγράμματος («επιλαχούσες» αιτήσεις).
Προϋπολογισμός και δαπάνες για την ενεργειακή αναβάθμιση
Οπως επισημαίνεται στον οδηγό του προγράμματος «Εξοικονομώ 2025», ο επιλέξιμος προϋπολογισμός παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης (καθαρή αξία και ΦΠΑ ανά αίτηση ωφελουμένου) θα προκύπτει με σύγκριση του προτεινόμενου προϋπολογισμού με τα κατωτέρω και δεν μπορεί να υπερβαίνει: α) το γινόμενο του 1,20 ευρώ επί το σύνολο της εκτιμώμενης ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας (kWh), όπως προκύπτει από το Α’ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης, β) τα 35.000 ευρώ. Επιπρόσθετα, επιχορηγούνται σε ποσοστό 100% της δαπάνης, υπό την προϋπόθεση υπαγωγής της αίτησης και επίτευξης του ελάχιστου ενεργειακού στόχου, οι ακόλουθες λοιπές δαπάνες:
1 Το κόστος που απαιτείται για τη διενέργεια των δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων και την καταχώριση της πρότασης παρεμβάσεων και της καταγραφής παρεμβάσεων. H επιλέξιμη αμοιβή ενεργειακών επιθεωρήσεων (για τα Α’ και Β’ ΠΕΑ) για μονοκατοικία ή διαμέρισμα καθορίζεται σε 82 ευρώ, επαυξημένη κατά 2,75 ευρώ/τ.μ. ωφέλιμης επιφανείας της ιδιοκτησίας, με μέγιστο επιλέξιμο ποσό ανεξαρτήτως επιφάνειας τα 440 ευρώ.
2 H επιλέξιμη αμοιβή για την κατάρτιση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου/Διηρημένης Ιδιοκτησίας καθορίζεται σε 165 ευρώ για μονοκατοικία ή διαμέρισμα, επαυξημένη κατά 3,30 ευρώ/τ.μ. ωφέλιμης επιφανείας της ιδιοκτησίας, με μέγιστο επιλέξιμο ποσό ανεξαρτήτως επιφάνειας τα 605 ευρώ.
3 H επιλέξιμη αμοιβή του τεχνικού συμβούλου σχετικά με την υποβολή και διαχείριση της αίτησης καθορίζεται σε 275 ευρώ για μονοκατοικία ή διαμέρισμα, επαυξημένη κατά 1,65 ευρώ/τ.μ. ωφέλιμης επιφανείας της ιδιοκτησίας, με μέγιστο επιλέξιμο ποσό ανεξαρτήτως επιφάνειας τα 495 ευρώ.
4 H επιλέξιμη αμοιβή για τυχόν εκδόσεις αδειών/βεβαιώσεων/εγκρίσεων ή εκπόνησης μελετών (στο πλαίσιο έκδοσης αδειών/εγκρίσεων) που απαιτούνται από την κείμενη νομοθεσία για την υλοποίηση παρεμβάσεων (όπως, για παράδειγμα, αμοιβή για την έκδοση έγκρισης εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, αμοιβή για την εκπόνηση μελέτης εσωτερικής εγκατάστασης φυσικού αερίου, έκδοση βεβαίωσης άρθρου 30 του Ν.4495/17) ορίζεται ως εξής: α) Για μονοκατοικία ή διαμέρισμα μέχρι 330 ευρώ αμοιβή, με δυνατότητα πολλαπλών αδειών/μελετών και έως του συνολικού ποσού των 770 ευρώ, β) για μονοκατοικία ή διαμέρισμα αμοιβή έως 50 ευρώ για την έκδοση βεβαίωσης άρθρου 30 του Ν.4495/17 στις περιπτώσεις που δεν απαιτείται η έκδοση έγκρισης εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας.
Επιδοτήσεις από 50% έως 60% για αλλαγή ηλιακού και αγορά νέου συστήματος αντλίας θερμότητας
Επιδοτήσεις από 50% έως 60% για την αγορά νέου ηλιακού θερμοσίφωνα και νέου συστήματος αντλίας θερμότητας μπορούν να διεκδικήσουν από σήμερα οι ενδιαφερόμενοι μέσα από το «Αλλάζω Σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα». Στους ηλιακούς θερμοσίφωνες δίνεται η δυνατότητα επιχορήγησης συστημάτων με χωρητικότητα άνω των 110 λίτρων. Αντίστοιχα στις αντλίες θερμότητας επιδοτούνται μοντέλα αέρα – νερού, γεωθερμικά, καθώς και πολυδιαιρούμενα συστήματα. Με προϋπολογισμό 223.200.000 ευρώ, εκ των οποίων τα 44.600.000 ευρώ για τα ενεργειακά ευάλωτα νοικοκυριά, το πρόγραμμα περιλαμβάνει:
■ Την επιδότηση αγοράς νέου ηλιακού θερμοσίφωνα, σύγχρονης τεχνολογίας με εισοδηματικά κριτήρια. Για δικαιούχους με ετήσιο ατομικό κάτω από 5.000 ευρώ και ετήσιο οικογενειακό εισόδημα κάτω από 10.000 το ποσοστό είναι 60%, με το πλαφόν ενίσχυσης να διαμορφώνεται στα 840 ευρώ (προ ΦΠΑ). Για οικιακούς καταναλωτές με μεγαλύτερο ετήσιο εισόδημα, το ποσοστό επιδότησης είναι 50%, με το πλαφόν για αγορά εξοπλισμού να είναι 600 ευρώ.
■ Την επιδότηση της δαπάνης για την εκτέλεση αναγκαίων συμπληρωματικών εργασιών τοποθέτησης επιλέξιμου εξοπλισμού (π.χ. κόστος μεταφοράς, αναλώσιμα και εξαρτήματα κ.λπ.), σε ποσοστά 60% και 50%, αντίστοιχα (πρώτη και δεύτερη εισοδηματική κατηγορία). Στην πρώτη το πλαφόν ορίζεται στα 180 ευρώ και στη δεύτερη στα 100 ευρώ.
■ Την επιδότηση αγοράς νέου συστήματος αντλίας θερμότητας θέρμανσης (συμπεριλαμβάνονται η εξωτερική μονάδα, fan coil, σωληνώσεις, δοχείο αποθήκευσης ζεστού νερού χρήσης), σε ποσοστό επιδότησης 50%, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια.
Οι αιτήσεις χρηματοδότησης θα υποβάλλονται μόνο ηλεκτρονικά έως τις 31/3/2025, μέσω του επίσημου δικτυακού τόπου του προγράμματος (https://allazothermansi-thermosifona.gov.gr).
Ωφελούμενοι είναι οικιακοί καταναλωτές που επιθυμούν να τοποθετήσουν στην οικία τους (περιλαμβανομένης οικίας ενοικιαζόμενης/δωρεάν παραχωρούμενης) ηλιακό θερμοσίφωνα νέας τεχνολογίας ή/και νέο σύστημα αντλίας θερμότητας. Προτεραιοποίηση δίνεται στις Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας και Ηπείρου, όπου, με βάση στοιχεία μετρήσεων ατμοσφαιρικής ρύπανσης των τελευταίων πέντε χρόνων, καταγράφεται συχνή υπέρβαση των μέγιστων επιτρεπτών ορίων σωματιδιακής ρύπανσης αρκετές φορές ετησίως σε σχέση με τις υπόλοιπες Περιφέρειες της Ελλάδας, καθώς και σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Για τον υπολογισμό των κριτηρίων κατάταξης λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα δεδομένα:
α) Δυνητικά ωφελούμενοι του αρχικού προγράμματος «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Θερμοσίφωνα», οι οποίοι δεν πραγματοποίησαν εξαργύρωση των επιταγών. Θα πρέπει να υποβάλουν εκ νέου αίτηση, χρησιμοποιώντας τον ίδιο ΑΦΜ.
β) Στοιχεία για τον αριθμό των εξαρτώμενων μελών της οικογένειας φυσικού προσώπου που υποβάλλει αίτηση χρηματοδότησης στο πρόγραμμα όπως αυτά προκύπτουν από δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους «αναφοράς» (φορολογικό έτος 2023) και το πιστοποιητικό της οικογενειακής κατάστασης.
γ) Στοιχεία πιστοποιητικών αναπηρίας που παρέχονται μέσω προσκόμισης αντίστοιχης γνωμάτευσης ή πιστοποιητικού από υγειονομική επιτροπή πιστοποίησης αναπηρίας ή άλλη αρμόδια Αρχή, η οποία κατά τον νόμο εξακολουθεί να ασκεί τις αρμοδιότητές της.
δ) Στοιχεία συντελεστών βαθμοημερών ανά οικισμό, όπως έχουν υπολογιστεί και κοινοποιηθεί στο τεύχος B’ 7253/21.12.2023 της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως.
ε) Στοιχεία ταχυδρομικής διεύθυνσης του ακινήτου, το οποίο θα εντάσσεται σε ατμοσφαιρικά επιβαρυμένες περιφέρειες (Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας και Ηπείρου).
Η συνολική σταθμισμένη βαθμολογία κάθε αίτησης υπολογίζεται σε επίπεδο τρίτου δεκαδικού ψηφίου, σύμφωνα με συγκεκριμένο μαθηματικό τύπο. Για την κατάταξη των αιτήσεων χρηματοδότησης λαμβάνεται υπόψη η συνολική σταθμισμένη βαθμολογία, ενώ στην περίπτωση που οι αιτήσεις ισοβαθμούν ως προς τη συνολική σταθμισμένη βαθμολογία, η αίτηση που κατατέθηκε πρώτη βάσει της χρονοσήμανσης που λαμβάνει κάθε αίτηση, κατά την υποβολή της, αποκτά προτεραιότητα.
Κάθε φυσικό πρόσωπο δύναται να αιτηθεί την αγορά νέου ηλιακού θερμοσίφωνα ή/και συστήματος αντλίας θερμότητας για την κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία, για την οποία συντρέχουν αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
1 Αποτελεί την κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία του ωφελουμένου (ιδιόκτητη, ενοικιαζόμενη ή δωρεάν παραχωρούμενη).
2 Διαθέτει ενεργή, οικιακή (και μη κοινόχρηστη) παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, μέσω της οποίας πραγματοποιείται η ταυτοποίηση της κατοικίας του ωφελουμένου. Δεν είναι δυνατή η υποβολή άνω της μίας αίτησης για την ίδια κατοικία από διαφορετικά φυσικά πρόσωπα. Προκειμένου να υποβάλει κάποιος αίτηση θα πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά οι κάτωθι προϋποθέσεις:
α) Να διαθέτει υποχρεωτικά Αριθμό Φορολογικού Μητρώου, καθώς και έγκυρους κωδικούς πρόσβασης στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ.
β) Να έχει υποβάλει κατά το έτος αναφοράς (φορολογικό έτος 2023) δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1), είτε ως «υπόχρεος» ατομικής είτε κοινής δήλωσης ή εμμέσως ως «σύζυγος/ΜΣΣ1», σε περίπτωση κοινής δήλωσης. Η σχετική δήλωση θα πρέπει να έχει εκκαθαριστεί.
Δεν είναι επιλέξιμοι ωφελούμενοι οι οποίοι είχαν υποβάλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος κατά το έτος αναφοράς (2023) ως κάτοικοι εξωτερικού. Επίσης δεν μπορούν να υποβάλουν αίτηση εξαρτώμενα μέλη που δεν υποβάλλουν αυτόνομα δήλωση (δηλαδή δεν είναι υπόχρεοι σε δική τους ατομική δήλωση). Πέρα απ’ αυτό ο ωφελούμενος δεν δύναται να χρηματοδοτηθεί για αγορά του ίδιου επιλέξιμου εξοπλισμού (ηλιακού θερμοσίφωνα ή/και συστήματος αντλίας θερμότητας) από άλλο χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα εθνικών ή κοινοτικών πόρων.