Ένας βαθύς αναστοχασμός με βαθιά φιλοσοφική και πνευματική αναζήτηση
Τι (στα αλήθεια μάς) είπε ο απερχόμενος Αμερικανός Πρόεδρος στην ομιλία του από τη χώρα που γέννησε τη Δημοκρατία;
Toυ Αλέξανδρου Στεφανόπουλου
Ό,τι και αν πούμε για την ομιλία του απερχόμενου Μπάρακ Ομπάμα, ίσως είναι λίγο. Ελάχιστο μπροστά στα μαθήματα που μας έδωσε! Μάθημα 1ο και βασικό! Αγαπάτε την πατρίδα σας! Μάθημα 2ο: μάθετε να υψώνετε το ηθικό των Ελλήνων αναφωνώντας Ζήτω η Ελλάδα! Είπε προς όψιμους δημοκρατικούς και άλλες προοδευτικές δυνάμεις του τόπου -συμπεριλαμβανομένου και του Πρωθυπουργού Αλ. Τσίπρα. Το κυριότερο όμως. Έκανε μια άνευ προηγουμένου διαφημιστική παγκόσμια καμπάνια για την Ελλάδα που όμοια της δεν έχουμε δει ποτέ! Περισσότερα από 80 τηλεοπτικά παγκόσμια δίκτυα μετέδιδαν live από την Αθήνα! Για να μην πω για τα εκατοντάδες βίντεο που έχουν αναρτηθεί στο διαδίκτυο.
Ίσως μόνο για αυτά η Προεδρία της Ελληνικής Δημοκρατίας θα έπρεπε να τον τιμήσει με την ανώτατη τιμητική διάκριση της χώρας κάνοντας τον πρεσβευτή της Ελλάδος ανά τον κόσμο. Τα πίστευε ή όχι όσα είπε αντικειμενικά έδωσε σε όλους τους Έλληνες κυβερνώντες και κυβερνώμενους ένα τεράστιας σημασία δώρο. Ένα πολύτιμο κεφάλαιο. Μια ανεκτίμητη «μετοχή». Ας την κεφαλαιοποιήσουν με κάθε τρόπο επενδύοντας σε αυτή. Ωστόσο ο λόγος του απερχόμενου Αμερικανού προέδρου από την Αθήνα του Περικλή και των άλλων Ελλήνων προγόνων μας και γεννητόρων της Δημοκρατίας δεν ήταν ένας πολιτικός, δικανικός ή πολύ περισσότερο διπλωματικός λόγος, όσο ένας βαθύς αναστοχασμός με βαθιά φιλοσοφική και πνευματική αναζήτηση (είμαστε όλοι «ίσοι ενώπιον του Θεού» είπε αόριστα… για την πορεία του Ανθρώπου).
Και αφού έπλεξε το εγκώμιο των Ελλήνων προχώρησε στο «εγκώμιο προς τον Άνθρωπο». Τον Άνθρωπο που έφτιαξε τόσα επιτεύγματα και προόδευσε χάρη στην παγκοσμιοποίηση… Με όποια ελαττώματα και αν φέρει μαζί της η παγκοσμιοποίηση. Ανέφερε επιγραμματικά κάποια, αλλά δεν στάθηκε σε κανένα από αυτά. Τα προσπέρασε. Την αποξένωση. Την ανεργία. Την εξατομίκευση. Τις αγορές. Τη μείωση των ελευθεριών. Την αδικία και τις ανισότητες. Όλους εκείνους που αποφασίζουν κρυφά και δεν πληρώνουν φόρους. Και κάποια άλλα τα υπαινίχθηκε… άλλα δεν τα ανέφερε καν. Αναφορά, λοιπόν, και ύμνος στην Άνθρωπο και στις κοινωνίες που προοδεύουν μέσα από την παγκοσμιοποίηση και την «ανοιχτή παγκόσμια διακυβέρνηση».
Του Ανθρώπου που προχωρά προς το μέλλον, κουβαλώντας το προσωπικό παρελθόν του, με ό,τι συνεπάγεται αυτό (ιστορία, βιώματα, εθνική, φυλετική, πολιτισμική και θρησκευτική ταυτότητα) με πορεία προς το «άγνωστο» μέλλον. Ποιο μέλλον; Το προσδιόρισε με μια αχνή και στιγμιαία αλλά δυσδιάκριτη γραμμή με τη φράση «πρέπει να προχωρήσουμε προς μια ανοιχτή παγκόσμια διακυβέρνηση των λαών».
Ο λόγος που εκφώνησε και το μήνυμα που εξέπεμψε, με πολλούς αποδέκτες εντός και εκτός ΗΠΑ, είχε εκείνα τα γνωστά μεσσιανικά χαρακτηριστικά (που εν τέλει τον έφεραν και στην εξουσία), εκείνα τα στοιχεία του Ρήτορα! Του Κήρυκα, και μάλιστα διαπρύσιου «ιεροκήρυκα» της ιδέας για το πολίτευμα (με ανοιχτή διακυβέρνηση) της Δημοκρατίας. Του «Απόστολου» μιας ιδέας (και εν προκειμένω της Δημοκρατίας) παρά του ξύλινου και στείρου, χωρίς συναίσθημα, πολιτικού λόγου. Άλλωστε πάντα, όταν απευθύνεται σε πλατύ κοινό και μάζες πάντα ο λόγος του εχει όλα αυτά τα στοιχεία και τα μεσσιανικά χαρακτηριστικά.
Δεύτερο βασικό συστατικό της πετυχημένης συνταγής. Γνώριζε πολύ καλά την ακτινογραφία και το -εδώ- ακροατήριο του. Το βασικό ακροατήριο του, όχι αυτό που τον έβλεπε μέσα από το σήμα της λήψης της κάμερας και έφτανε στα πέρατα της οικουμένης μέσω δορυφόρων, και στις ΗΠΑ, αλλά του κοινού που είχε ενώπιον του. Κοινό που ήταν κυρίως νέοι από αμερικανικά σχολεία, κολέγια και φοιτητές. Νεολαία. Το κυριότερο; Επίσης βασικό δεδομένο και ουσιαστικό συστατικό. Είχε μπροστά του Έλληνες! Έλληνες, καταπονημένους! Έλληνες που χρειάζονται ξανά ελπίδα και όραμα. Έλληνες που, το είπε και ευθέως κιόλας με έμμεσο αλλά σαφή και κατηγορηματικό λόγο («οι πολιτικοί αναγκαστικά είναι αντιδημοφιλείς») αλλά δεν είπε «εμείς οι πολιτικοί…». Έλληνες που έχασαν την πίστη και την εμπιστοσύνη τους στην πολιτική.
Έτσι λοιπόν ξεκινώντας με μια μεστή αλλά πολύ σαφή αναφορά στις ρίζες του Αρχαίου Έλληνα, επικαλούμενος συχνά -και σε άλλες ομιλίες του στην Αθήνα – τον Περικλή, τον Θουκυδίδη και άλλους κλασικούς Έλληνες, εκτός από το να «θεμελιώσει» το σκεπτικό του μηνύματος που κομίζει και «ευαγγελίζεται» (την ανοιχτή παγκόσμια διακυβέρνηση) το λέει άλλωστε πολύ συχνά στις ομιλίες τους ανεξαρτήτως κοινού, είχε δυο βασικούς στόχους. Ο ένας προφανής: Να θεμελιώσει σε νέες βάσεις -αυτές της ανοιχτής παγκόσμιας διακυβέρνησης- την ιδέα της Δημοκρατίας πάνω στους γεννήτορες και δημιουργούς της. Δε λέει συχνά το πώς θα επιτευχθεί αυτή η «ανοιχτή παγκόσμια διακυβέρνηση». Εκτός μόνο, όταν βρίσκεται μπροστά σε πολύ ειδικό «κλειστό» κοινό. G20 , G8. OHE, συμβούλιο εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, Γερουσία, Βουλή των αντιπροσώπων. Κάθε είδους μυστικές και φανερές λέσχες (βλ. Bilderberg) ή άλλα διεθνή και παγκόσμια οικονομικά φόρα.
Ο δεύτερος λόγος για αυτή την εκτενή και αληθινή πραγματιστική αναφορά στους αρχαίους κλασικούς πατέρες και προγόνους μας ήταν φυσικά να τονώσει το έτσι κι αλλιώς κουρελιασμένο ηθικό αυτού του λαού. Του κοινού που τον έβλεπε μέσω τηλεοράσεως. Εξ ου και οι αναφορές και τα αναγκαστικά συγχαρητήρια προς τον Έλληνα πρωθυπουργό, -οικοδεσπότης του γαρ, άρα γνωρίζοντας πολύ καλά τους κανόνες, όχι μόνον της ευγένειας αλλά και το ουσιαστικότερο νόημα της λέξης φιλότιμο και φιλοξενία- ήξερε πολύ καλά ότι οφείλει να «θωπεύσει» με μια φευγαλέα ρητορική αναφορά -χωρίς επιχειρήματα που να στηρίζουν αυτά τα συγχαρητήρια – για να πάει ένα βήμα πιο πέρα στο προσωπικό οικοδόμημα, που χτίζει και το διεθνές profile που καλλιεργεί, εν όψει διεκδίκησης του αξιώματος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών.
Το επόμενο βασικό στοιχείο που δεν πρέπει να διαλάθει της προσοχής μας, και είναι κατά την ταπεινή μου γνώμη, έχοντας βέβαια και μια μεγαλύτερη εμπειρία, καθώς τον παρακολουθώ και τον μελετώ από Γερουσιαστή, είναι τούτο: είπε με απλά λόγια σε μια άλλη βαθύτερη ανάγνωση ότι: «Οι πρόεδροι και οι πρωθυπουργοί έρχονται και παρέρχονται αλλά εσύ, Άνθρωπε κατέχεις το μεγαλύτερο ύψιστο ανώτερο αξίωμα. Αυτό που δε χάνεις ποτέ! Το δικαίωμα δηλαδή Εσύ να επιλέγεις όλους αυτούς τους προέδρους και τους πρωθυπουργούς. Το αξίωμα του Πολίτη. Του πολίτη που συναποφασίζει σε μια ανοιχτή παγκόσμια διακυβέρνηση. Ότι εσύ πολίτη είσαι ανώτερος από όλους τους πολιτικούς με μια διαφορά: «Είσαι “ανώτερος” υπό το καθεστώς μιας βασικής και παγκόσμιας Αρχής! Την Αρχή της παγκόσμιας ανοιχτής διακυβέρνησης… Πάντα βέβαια μια Αρχή που θα διέπεται από το πολίτευμα και τις αρχές της Δημοκρατίας. Με όποια ελαττώματα κι αν έχει, ελαττώματα που έρχεται η ώρα και η στιγμή, όπως συνέβη πολλές φορές στην ιστορία σου Άνθρωπε, που αυτά τα ελαττώματα, τα θεραπεύουν μόνον κάποιοι λίγοι, αλλά αναγκαίοι, όπως χρειάστηκε να συμβεί και στην Ελλάδα του Περικλή αλλά και σε άλλες χώρες. Σε άλλους λαούς και άλλα έθνη…».
Πηγή {Alexandros Stefanopoulos}
