Το Πατριαρχείο και η Εκκλησία της Ρωσίας οφείλουν να λύσουν το ζήτημα με νηφαλιότητα και χριστιανική αγάπη
Από τον Αθανάσιο Ε. Καραθανάση *
Τη Δευτέρα 15 Οκτωβρίου η Εκκλησία της Ρωσίας διέκοψε την κοινωνία της με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, πρόκειται για τη γνωστή ακοινωνησία, ως κύρωση για τη χορήγηση αυτοκεφαλίας στην Εκκλησία της Ουκρανίας, αποσπώντας αυτήν από το Πατριαρχείο της Μόσχας. Επομένως, η Ορθοδοξία εισέρχεται σε κρίση, που υφίστατο άλλωστε από δεκαετιών, καθώς η Εκκλησία της Ρωσίας, συνεπικουρούμενη από το επίσημο ρωσικό κράτος, εξέπεμπε τη θεωρία της Γ΄ Ρώμης.
Τούτο σημαίνει ότι, εκμεταλλευόμενη το πολυπληθές ποίμνιό της, επιμένει να έχει τον πρώτο λόγο στην πρωτοκαθεδρία της Ορθοδοξίας, με τις όποιες προεκτάσεις στα γεωπολιτικά συμφέροντα της Ρωσίας στα Βαλκάνια. Η θέση αυτή της Ρωσίας έχει την αρχή της από την εποχή του Μεγάλου Πέτρου (1682 – 1725) και ύστερα της Μεγάλης Αικατερίνης (1729 – 1796).
Στην εποχή μας, ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος και ο συνεργάτης και υπεύθυνος Εξωτερικών Υποθέσεων μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίων είναι οι συνεχιστές αυτής της πολιτικής και οι κύριοι υπεύθυνοι του «σχίσματος» με το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Στους εκκλησιαστικούς κύκλους είναι γνωστή από πολύ καιρό, δηλαδή πριν εκλεγεί Πατριάρχης ο Κύριλλος, η πολεμική του κατά του Φαναρίου, εκφραζόμενη σε διεθνή συνέδρια και με επιθετικά κείμενά του.
Το Φανάρι χορήγησε αυτοκεφαλία στην ουκρανική Εκκλησία σύμφωνα με τους Ιερούς Κανόνες και την Ιερά Παράδοση, και με το αποκλειστικό δικαίωμα που του παρέχουν τα προνόμια των Οικουμενικών Συνόδων, μη ζητώντας, φυσικά, ανταλλάγματα από τις ΗΠΑ στον ανταγωνισμό τους με τη Ρωσία. Τούτο έπραξε το Οικουμενικό Πατριαρχείο χορηγώντας το αυτοκέφαλο και σε άλλες νεότερες εκκλησίες, αρχής γενομένης από αυτήν της Ρωσίας το 1590, όταν ο σοφός Πατριάρχης Ιερεμίας Β΄ ο Τρανός ταξίδεψε στη Μόσχα από την Κωνσταντινούπολη για τον σκοπό αυτό.
Ορισμένοι αναλυτές των τελευταίων γεγονότων φοβούνται για το μέλλον των ομογενών μας στη Ρωσία. Επιτέλους, δεν είμαστε ούτε στο 1917 ούτε στο 1919, που η Επανάσταση των Μπολσεβίκων και η Ουκρανική Εκστρατεία αντίστοιχα επηρέασαν ομολογουμένως δραματικά το μέλλον των ομογενών μας. Κατά ταύτα, ένα νομοκανονικό ζήτημα δεν πρέπει να διχάσει την Ορθοδοξία.
Το Φανάρι και η Εκκλησία της Ρωσίας οφείλουν να το λύσουν με νηφαλιότητα και χριστιανική αγάπη. Εννοείται ότι η επίσημη Ελλάδα δεν αναμειγνύεται σε αυτήν τη διαφορά, καθώς φροντίζει επί του παρόντος να αποκαταστήσει τις από μηνών -για τους γνωστούς λόγους- διαταραγμένες σχέσεις της με τη Ρωσία. Τούτο και θα επιδιώξει ο Ελληνας πρωθυπουργός στο επικείμενο ταξίδι του στη Μόσχα.
*Oμότ. καθηγητής του ΑΠΘ Καθηγητής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
