Η αντιπολίτευση επιμένει ότι υπάρχει συμφωνία να ψηφιστεί πρώτα η Συμφωνία των Πρεσπών και το Πρωτόκολλο ένταξης στο ΝΑΤΟ της “Βόρειας Μακεδονίας” και μετά να γίνουν οι συνταγματικές τροποποιήσεις- Σε κλίμα έντασης η συζήτηση
Με την επισήμανση πως επανακαταθέτει το κείμενο Συντάγματος της ΠΓΔΜ μετά τον σάλο που ξέσπασε από τις διαμαρτυρίες ΝΔ και ΔΗΣΥ ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γ. Κατρούγκαλος κατέθεσε… ξανά το ίδιο κείμενο που είχε καταθέσει και στην Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής.
Μάλιστα ο κ. Κατρούγκαλος επισήμανε πως προχωρά στην επανακατάθεση του Συντάγματος, το οποίο παρελήφθη με ρηματική διακοίνωση από τις υπηρεσίες του υπουργείου, μετά τη σφοδρή κριτική που δέχτηκε επειδή την πρώτη εκδοχή την είχε κατεβάσει από το ίντερνετ, και τον ιστότοπο της Βουλής της πΓΔΜ.
Παρά τον τρόπο που έφτασε στα χέρια του κ. Κατρούγκαλου το Σύνταγμα της γείτονος όμως, όταν ο Ανδρέας Λοβέρδος τον ρώτησε ευθέως εάν σε αυτή την εκδοχή, την επίσημη, υπάρχουν οι πρόσφατες τροπολογίες που το τροποποιούν, η απάντηση του υπουργού ήταν και πάλι αρνητική.
Υπενθυμίζεται πως η σημερινή συνεδρίαση στην Ολομέλεια ξεκίνησε με σφυροκόπημα της αντιπολίτευσης στην κυβέρνηση ότι αποκρύπτει το Σύνταγμα της γείτονος σκόπιμα, γιατί υπάρχει συμφωνία να ψηφιστεί πρώτα η Συμφωνία των Πρεσπών και το Πρωτόκολλο ένταξης στο ΝΑΤΟ της “Βόρειας Μακεδονίας” και μετά να γίνουν οι συνταγματικές τροποποιήσεις.
Το γεγονός κατήγγειλε σε υψηλούς τόνους η ΝΔ λέγοντας διά του Γ. Γεραπετρίτη, συμβούλου του Κυριάκου Μητσοτάκη πως οι βουλευτές αφ’ ενός δεν ξέρουν τι ψηφίζουν και αφ’ ετέρου δίνουν λευκή επιταγή.
Ποιες είναι αλλαγές που πρέπει να γίνουν
Το skai.gr εξέτασε το Σύνταγμα της ΠΓΔΜ και τις τέσσερις τροποποιήσεις που έχουν υπερψηφιστεί, στο πλαίσιο της αναθεώρησης που απαιτεί η συμφωνία των Πρεσπών. Η σύγκριση έγινε με βάση τα αγγλικά κείμενα του Συντάγματος του 1991 και της ρηματικής διακοίνωσης που έστειλαν τα Σκόπια στην Αθήνα πριν λίγες ημέρες κι όχι του ενιαίου κειμένου, που δεν έχει δημοσιευτεί ακόμα στα ελληνικά από την κυβέρνηση.
Η πρώτη τροπολογία προβλέπει την μετονομασία της γειτονικής χώρας σε «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας», ενώ ο όρος «Μακεδονία» αντικαθίσταται από το «Βόρεια Μακεδονία».
Μοναδική εξαίρεση, όπως ήταν γνωστό από τα τέλη του περασμένου έτους, αποτελεί το Άρθρο 36, όπου το σκοπιανό Σύνταγμα εγγυάται τα ασφαλιστικά δικαιώματα των αντιστασιακών που έλαβαν μέρος «στον αντιφασιστικό πόλεμο» αλλά και «σε όλους τους πολέμους εθνικής απελευθέρωσης της Μακεδονίας».
Το ίδιο Άρθρο, που δεν τροποποιείται, καλύπτει επίσης όσους «εκδιώχθηκαν και φυλακίστηκαν για υποστήριξη ιδεών περί ξεχωριστής ταυτότητας του μακεδονικού λαού και περί μακεδονικού κράτους».
Η δεύτερη τροποποίηση επιφέρει αλλαγές στις διατυπώσεις τους προοιμίου του Συντάγματος, όμως διατηρεί την αναφορά σε «μακεδονικό λαό».
Τα δύο κρίσιμα Άρθρα
Η αναθεώρηση φέρνει επίσης αλλαγές στα Άρθρα 3 και του 49 του σκοπιανού Συντάγματος, που στο παρελθόν είχαν προβληματίσει έντονα την Αθήνα διότι υπέθαλπαν αντίστοιχα πιθανές εδαφικές διεκδικήσεις και δικαίωμα παρέμβασης της ΠΓΔΜ υπέρ της διασποράς της σε ελληνικό έδαφος.
Στο Άρθρο 49, που αφορά την διασπορά, η αναθεώρηση φέρνει ριζική ανασύνταξη, όμως και σε αυτή την περίπτωση διατηρεί μία αναφορά που υπήρχε σε «μακεδονικό λαό» και προσθέτει ακόμα μία.
Η καινούργια έκδοση, σύμφωνα με την ρηματική διακοίνωση, προβλέπει πως η ΠΓΔΜ «θα προστατεύει, θα εγγυάται και θα καλλιεργεί τα χαρακτηριστικά και την ιστορική και πολιτισμική κληρονομία του μακεδονικού λαού».
Αναφέρει ακόμα πως «η Δημοκρατία θα προστατεύει τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των υπηκόων της που διαβιούν ή κατοικούν στο εξωτερικό» και θα «παράσχει» για την διασπορά του «μακεδονικού λαού» και θα ενισχύει τους «δεσμούς τους με την πατρίδα». Οι ίδιες παροχές θα δίνονται σε μέλη του «αλβανικού λαού, τουρκικού λαού, του βλάχικου λαού…» και άλλων μειονοτήτων.
Η αναθεώρηση διευκρινίζει ότι η ΠΓΔΜ «δεν θα επεμβαίνει στα κυριαρχικά δικαιώματα των άλλων κρατών και στις εσωτερικές υποθέσεις τους», παράγραφος που λειτουργεί ως δικλίδα ασφαλείας για σενάρια παρέμβασης στο έδαφος της Ελλάδας ή άλλων γειτόνων με εργαλείο τα δικαιώματα της διασποράς.
Πρόκειται για σχεδόν αυτολεξεί επανάληψη της παραγράφου που υπήρχε στην προηγούμενη έκδοση του Συντάγματος και είχε προστεθεί μέσω τροπολογίας το 1992.
Όσον αφορά το Άρθρο 3 η αναθεώρηση προσθέτει μία ακόμα παράγραφο για το απαράβατο των συνόρων, που αναφέρει: «Η Δημοκρατία θα σέβεται την κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και την πολιτική ανεξαρτησία των γειτονικών κρατών».
Η προηγούμενη έκδοση του Συντάγματος ανέφερε πως η επικράτεια της ΠΓΔΜ είναι «αδιαίρετη και αναφαίρετη», τα υφιστάμενα σύνορά της είναι «απαραβίαστα» και μπορούν να τροποποιηθούν μόνον με βάση το Σύνταγμα. Στον αρχικό κορμό είχε προστεθεί τροπολογία του 1992 που διευκρίνιζε ότι «η Δημοκρατία της Μακεδονίας δεν έχει εδαφικές αξιώσεις προς γειτονικά κράτη».
Η ρηματική διακοίνωση
Η ρηματική διακοίνωση περιέχει επιπλέον δύο διευκρινίσεις για την συμφωνία των Πρεσπών.
Η πρώτη είναι πως ο όρος ιθαγένεια, που θα χρησιμοποιείται στα διαβατήρια με το σχήμα «Μακεδονική / πολίτης της Βόρειας Μακεδονίας», δεν προσδιορίζει ούτε προκαθορίζει την εθνότητα ή την εθνοτική ένταξη των πολιτών της ΠΓΔΜ.
Στην δεύτερη τα Σκόπια επαναβεβαιώνουν ότι η μακεδονική γλώσσα ανήκει στην ομάδα των νότιων σλαβικών και αναγνωρίστηκε ως «μακεδονική» στην Τρίτη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Τυποποίηση των Γεωγραφικών Ονομάτων, που έλαβε χώρα στην Αθήνα το 1977.
Σημειώνεται πως οι Πρέσπες και η συνταγματική αναθεώρηση δεν θα ενεργοποιηθούν εάν η Ελλάδα δεν κυρώσει την συμφωνία αλλά και το πρωτόκολλο εισδοχής της γειτονικής χώρας στο NATO.
