Τι επισημαίνει η αμερικανική εταιρεία γεωπολιτικών αναλύσεων για τις αμερικανικές κινήσεις
Τι συνέβη
Στις 11 Μαρτίου οι αξιωματούχοι του Πενταγώνου επιβεβαίωσαν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες σχεδιάζουν να αρχίσουν να κατασκευάζουν εξαρτήματα για συστήματα πυραύλων τύπου κρουζ, τα οποία απαγορεύονται βάσει της Συνθήκης για τις Πυρηνικές Δυνάμεις Μέσου Βεληνεκούς (Intermediate-Range Nuclear Forces, INF). Η έρευνα και η ανάπτυξη τέτοιων συστημάτων, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει ξεκινήσει από τα τέλη του 2017, το Πεντάγωνο, ωστόσο τώρα προχωράει στην παραγωγή μεμονωμένων εξαρτημάτων για περαιτέρω δοκιμές ως προς την ανάπτυξή τους.
Το Πεντάγωνο σημείωσε ότι θα προχωρούσε στη διακοπή της ανάπτυξης αυτού του είδους των όπλων, στην περίπτωση που η Ρωσία επέστρεφε στη συμμόρφωση με τη Συνθήκη για τις Πυρηνικές Δυνάμεις Μέσου Βεληνεκούς (INF), η οποία ανεστάλη από τον Φεβρουάριο – έξι μήνες πριν τη λήξη της. Οι αξιωματούχοι τόνισαν επίσης ότι το τρέχον πρόγραμμα πυραύλων τύπου κρουζ προορίζεται μόνο για να παρέχει συμβατικές δυνατότητες, παρά πυρηνικές.
Γιατί έχει σημασία
Η απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών να προχωρήσουν με στην κατασκευή χερσαίων πυραύλων δεν προκαλεί εντελώς έκπληξη, αφ΄ης στιγμής βρίσκονται σε εξέλιξη τα πρώτα στάδια της έρευνας και ανάπτυξης. Εντούτοις, γίνεται σε μια σημαντική χρονική στιγμή, την ώρα που η Συνθήκη για τις Πυρηνικές Δυνάμεις Μέσου Βεληνεκούς (INF) έχει επί του παρόντος μόνο ανασταλεί, και δεν πρόκειται να υπάρξει οριστική λήξη της μέχρι τον Αύγουστο του 2019. Με αυτό τον τρόπο, οι Ηνωμένες Πολιτείες ξεκάθαρα σηματοδοτούν ότι σοβαρολογούν για την απόκτηση δυνατότητας πυραύλων μεσαίας εμβέλειας, οι οποίοι είχαν απαγορευτεί από την υπογραφή της συνθήκης το 1987.
Η τρέχουσα ανάπτυξη θα μπορούσε να περιλαμβάνει την τροποποίηση των υφιστάμενων πυραύλων τύπου κρουζ ή την κατασκευή ενός εντελώς νέου συστήματος. Αλλά εκτός από το Πεντάγωνο που τονίζει ότι οι πυραύλους δεν θα έχουν πυρηνικό ρόλο και θα φέρουν μόνο συμβατικές κεφαλές, παραμένει αδιευκρίνιστο ποιο είναι ακριβώς το είδος του όπλου που κατασκευάζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Τούτου λεχθέντος, το τυπικό εύρος των πυραύλων τύπου κρουζ στο αμερικανικό οπλοστάσιο μεταξύ 350 και 2.500 χιλιομέτρων (περίπου 220 και 1.550 μίλια) – καθιστώντας το όπλο πραγματικά χρήσιμο μόνο όταν αναπτύσσεται έξω από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Έτσι, καθώς μπορεί να μην είναι πυρηνικά, ο πραγματικός αντίκτυπος ενός τέτοιου πυραύλου έγκειται στην ικανότητα (και την πρόθεση) της Ουάσινγκτον να το αναπτύξει στο εξωτερικό.
Τόσο η Ανατολική Ευρώπη (όπου οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούν ισοσκελισμένες δυνατότητες ως προς την ασφάλεια με τη Ρωσία) όσο και η Ανατολική Ασία (όπου οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζουν την Κίνα) αποτελούν τις πρώτες στη σειρά υποψήφιες περιοχές, όπου η Ουάσιγκτον θα ήθελε να δημιουργήσει μια τέτοια δυνατότητα. Αλλά δεν είναι όλες οι χώρες – δηλαδή οι χώρες της Δυτικής Ευρώπης – που θα ήθελαν διακαώς να φιλοξενήσουν αυτά τα συστήματα, φοβούμενοι ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να περιπλέξει τις σχέσεις τους με τους ισχυρούς γείτονες ή να τις καταστήσουν μεγαλύτερο στρατιωτικό στόχο.
Το Background
Την 1η Φεβρουαρίου, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανέστειλαν τη συμμόρφωσή τους με τη Συνθήκη για τις Πυρηνικές Δυνάμεις Μέσου Βεληνεκούς (INF), σύμφωνα με την οποία απαγορεύεται με τρόπο αποτελεσματικά η ανάπτυξη πυραύλων με απόσταση μεταξύ 500 και 5.500 χιλιομέτρων. Η Ουάσινγκτον απείλησε να επισημοποιήσει την απόσυρσή της επιτρέποντας τη λήξη της συνθήκης, στην περίπτωση που η Ρωσία, την οποία έχουν κατηγορήσει οι Ηνωμένες Πολιτείες για την ανάπτυξη όπλων που παραβιάζουν τη Συνθήκη, δεν επιστρέψει στο δρόμο της συμμόρφωσης πριν από τότε.
Τις εβδομάδες που ακολούθησαν, οι Ηνωμένες Πολιτείες δήλωσαν ότι θα αναπτύξουν τις δυνατότητες που περιλαμβάνονταν στη συνθήκη και τις οποίες απέτρεπε, στην περίπτωση κατά την οποία θα έπρεπε πράγματι να λήξει τον Αύγουστο. Ομοίως, η Ρωσία – παρά τους ισχυρισμούς ότι έχει ήδη παραβιάσει τη συνθήκη– δήλωσε επίσημα ότι είχε παραγγείλει την αμυντική της βιομηχανία να αναπτύξει μια χερσαία εκδοχή πυραύλου τύπου κρουζ Kalibr.
Η μεγάλη εικόνα
Η μετατόπιση των στρατιωτικών ισορροπιών στον πλανήτη – ιδιαίτερα η άνοδος της Κίνας ως στρατιωτικής δύναμης – οδήγησε, εν μέρει, στην πρόσφατη αναστολή της συνθήκης για τις τις Πυρηνικές Δυνάμεις Μέσου Βεληνεκούς (INF) μεταξύ Ρωσίας και Ηνωμένων Πολιτειών. Από τότε, η Ουάσιγκτον και η Μόσχα άρχισαν να κινούνται προς την κατεύθυνση της αποκατάστασης των πυραυλικών δυνατοτήτων μεσαίας εμβέλειας που είχαν αφεθεί κατά μέρος στο πλαίσιο της συνθήκης της εποχής του Ψυχρού Πολέμου, επιτρέποντάς τους να συμβαδίσουν με τη συνεχιζόμενη ανάπτυξη των όπλων αυτού του τύπου από το Πεκίνο.
Δημοσιεύθηκε στον Τύπο της Κυριακής 16/3/2019
