Του Βασίλη Νέδου

Περισσότερες και μεγαλύτερες επισκέψεις στα λιμάνια της Ελλάδας θα πραγματοποιούνται στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα από πλοία του αμερικανικού ναυτικού, στο πλαίσιο της δέσμευσης της Ουάσιγκτον για στρατηγική ενίσχυση των στρατιωτικών δεσμών με την Αθήνα.

Χθες, το πλήρωμα του «USS Mitscher», ενός αντιτορπιλικού κλάσης «Arleigh Burke», άνοιξε το πολεμικό πλοίο για λίγη ώρα, προκειμένου ο κυβερνήτης Ιαν Σκάλιαταϊν να εξηγήσει τους λόγους επίσκεψης στον Πειραιά. Οπως είπε, θα ακολουθήσουν και άλλες επισκέψεις πλοίων του αμερικανικού ναυτικού, όχι μόνο στο τρίτο μεγαλύτερο λιμάνι της Μεσογείου, αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Τα αντιτορπιλικά κλάσης «Arleigh Burke», όπως αυτό που βρίσκεται δεμένο στο λιμάνι του Πειραιά, αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του αμερικανικού ναυτικού, και τις προηγούμενες εβδομάδες κατέπλευσαν σε λιμάνια όπως η Ρόδος και, βεβαίως, η ναυτική βάση της Σούδας.

Ενδειξη της πολύ οργανωμένης κινητικότητας που υπάρχει από την αμερικανική πλευρά είναι ότι οι δηλώσεις του κυβερνήτη Σκάλιαταϊν κινούνται στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης αντίληψης της Ουάσιγκτον για τη Μεσόγειο ως ένα σύνολο ενταγμένο στην ενεργειακή ασφάλεια και τη σταθερότητα. «Η παρουσία μας στη Μεσόγειο και η συνεργασία με τους Ελληνες είναι κρίσιμης σημασίας για την ασφάλεια σε αυτή τη ζωτικής σημασίας περιοχή», είπε μεταξύ άλλων ο κυβερνήτης Σκάλιαταϊν. Στον Πειραιά, πάντως, υπάρχει ευρύτατη συμμαχική παρουσία αυτές τις μέρες. Εχουν ελλιμενισθεί ένα βρετανικό πολεμικό, αλλά και η τύπου FREMM γαλλική φρεγάτα «Languedoc». Πρόκειται για το πολεμικό πλοίο που έχει επωμισθεί το μεγαλύτερο βάρος της παρουσίας στην Ανατολική Μεσόγειο με σκοπό τη διαφύλαξη των γαλλικών συμφερόντων στην κυπριακή ΑΟΖ, αλλά και ευρύτερα.

Πέρα από αυτή την, ορατή στο ευρύ κοινό, διάσταση της αμερικανικής παρουσίας στην Ελλάδα, υπάρχουν εντατικές συζητήσεις σε διμερές επίπεδο, προκειμένου η συνεργασία να διευρυνθεί όσο περισσότερο γίνεται. Ηδη η «Κ» της Κυριακής ανέδειξε τις υφιστάμενες διεργασίες για την παραμονή ή και τη μεταφορά άλλων συστημάτων (π.χ. ιπτάμενα τάνκερ) σε μονάδες όπως η αεροπορική βάση της Λάρισας. Παράλληλα, η Ελλάδα φαίνεται ότι συμμετέχει ολοένα και περισσότερο σε ασκήσεις οι οποίες γίνονται στην ευρύτερη περιοχή. Για 10 ημέρες η πυραυλάκατος «ΡΙΤΣΟΣ» συμμετείχε στην πολυεθνική άσκηση «Sea Shield ’19», που διοργανώθηκε από τη Ρουμανία, με πλοία από τη Βουλγαρία, την Πολωνία, την Τουρκία, αλλά και μονάδες από τη Συμμαχική Ναυτική Δύναμη SNMG-2 που περιπολεί στο Αιγαίο για το προσφυγικό.

Σε διπλωματικό επίπεδο, η Αθήνα διευρύνει τις τριμερείς συνεργασίες. Την Κυριακή πραγματοποιήθηκε η δεύτερη τριμερής σύνοδος κορυφής Ελλάδας, Κυπριακής Δημοκρατίας και Ιορδανίας, με τη συμμετοχή του Αλέξη Τσίπρα, του προέδρου Νίκου Αναστασιάδη και του βασιλιά Αμπντάλα Β΄. Οι τρεις ηγέτες αποφάσισαν στο Αμμάν τη δημιουργία μόνιμης γραμματείας με έδρα τη Λευκωσία, με σκοπό τη διευκόλυνση της τριμερούς. Στην κοινή διακήρυξη αναφέρεται η θεσμοθέτηση συνομιλιών υψηλού επιπέδου για εξωτερική πολιτική, άμυνα και ασφάλεια, ενώ γίνεται αναφορά και στον καταλυτικό τομέα που μπορεί να διαδραματίσει η ενέργεια στην περιφερειακή σταθερότητα και ευημερία.