Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου
Ίσως είναι η πρώτη φορά μετά το 1974 που η Τουρκική προκλητικότητα ξεδιπλώνει μία διαρκή ανησυχία για τις εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά.
Ίσως ακόμα και στις δύσκολες στιγμές του 1987 και την ιστορική τότε ομιλία του Ανδρέα Παπανδρέου που σε συνδυασμό με τις ακαριαίες αριστοτεχνικές διπλωματικές κινήσεις οδήγησε την Τουρκία σε άτακτη αναδίπλωση, αλλά ακόμα και στις πολύ δύσκολες ώρες της κρίσης των Ιμίων και του θερμού επεισοδίου που αποτελεί ένα στίγμα για την τότε πολιτική ηγεσία, να μην είχε βρεθεί η χώρα μπροστά σε μία κλιμακούμενη επιθετικότητα όπως αυτή που σχεδιάζει, οργανώνει και σταδιακά εκτελεί ο Ερντογάν, αξιοποιώντας τον ισχυρό γεωπολιτικό ρόλο της Τουρκίας ως σημαντικής περιφερειακής δύναμης.
Το αν θα οδηγηθούμε ακόμα και σε σύγκρουση ή σε θερμό επεισόδιο κάποια στιγμή, είναι κάτι που προφανώς όλοι απευχόμαστε. Όμως για να αποτραπεί αυτό το ενδεχόμενο απέναντι σε έναν Ερντογάν που δείχνει πλέον διατεθειμένος να αναλάβει μεγαλύτερα ρίσκα για να εκβιάσει καταστάσεις και να περάσει την στρατηγική του, χρειάζεται πολύ υψηλής ποιότητας διπλωματία. Και είναι σαφές, ότι η σωστή αποτίμηση καταστάσεων, προθέσεων και συμμαχιών, θα παίξει πολύ μεγάλο ρόλο στις εξελίξεις.
Γι αυτό και επικοινωνιακού τύπου κορώνες του τύπου “απομονωμένος Ερντογάν” δεν εξυπηρετούν κανέναν απολύτως σκοπό. Πολύ περισσότερο όταν διαψεύδονται από τα ίδια τα γεγονότα. Η υπόθεση της Λιβύης θα πρέπει να αποτελέσει ένα καλό παράδειγμα – αν όχι και μάθημα – του πώς λειτουργούν τα πράγματα, τα συστήματα και οι διεθνείς συσχετισμοί συμφερόντων. Και με αυτά τα δεδομένα θα πρέπει να χαραχθεί με πολύ προσεκτικά βήματα η στρατηγική το αμέσως επόμενο διάστημα.
Είναι αλήθεια ότι η Τουρκία το παίζει συχνά αυτό το παιχνίδι. Να δοκιμάζει τα αντανακλαστικά, την ετοιμότητα την εμπειρία ή απειρία, σχεδόν κάθε νέας κυβέρνησης. Όμως αυτή τη φορά οι ευρύτερες γεωπολιτικές εξελίξεις την έχουν καταστήσει πιο επικίνδυνη. Ο Ερντογάν είναι πιο επικίνδυνος. Παίρνει μεγαλύτερα ρίσκα και θεωρεί ότι μπορεί να τους “παίζει” όλους. Να τους “χορεύει”. Βαδίζει διαρκώς σε τεντωμένο σχοινί, εκτρέποντας δια του μεγαλοϊδεατισμού και τα σημαντικά εσωτερικά του προβλήματα.
Ακριβώς γι αυτό τον λόγο η Ελλάδα θα πρέπει να είναι δύο φορές πιο προσεκτική. Αλλά και έτοιμη. Και είναι επίσης σαφές ότι σε αυτή την εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρίας δεν περισσεύει κανείς. Είτε αυτό αφορά την εσωτερική κυβερνητική συναίνεση και γραμμή, είτε την αντιπολίτευση. Και ιδιαίτερα χρήσιμοι επιβαίνοντες είναι οι άνθρωποι που έχουν διαχειριστεί εθνικές κρίσεις από όποιον χώρο και αν προέρχονται. Εκείνοι που έχουν υποστηρίξει και υπερασπιστεί σε ανάλογες εποχές την εθνική γραμμή. Η κυβέρνηση έχει ασφαλώς τον πρώτο λόγο, όμως αυτός ο δύσβατος εθνικός δρόμος δεν μπορεί να είναι μοναχικός. Γιατί τα δύσκολα τώρα αρχίζουν και πρέπει να υπάρχει ξεκάθαρη και γενικά αποδεκτή εθνική στρατηγική.
capital.gr
