Πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Πέμπτης (9 Μαρτίου) στην αίθουσα τελετών του Καθεδρικού της Αγίας Τριάδας Μανχάταν, η παρουσίαση του βιβλίου των δημοσιογράφων Κώστα Βενιζέλου, Μιχάλη Ιγνατίου και Νίκου Μελέτη, βιβλίου «Σχέδιο Ανάν: Το Μυστικό Παζάρι – Οι 129 ημέρες που συγκλόνισαν τον Ελληνισμό». Στην εκδήλω ση που διοργάνωσαν η Κυπριακή Ομοσπονδία Αμερικής, η ΠΣΕΚΑ και η Ιόνιος Πολιτιστική Ομοσπονδία, παρευρέθηκαν ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος, οι Μόνιμοι Αντιπρόσωποι της Ελλάδας και της Κύπρου στον ΟΗΕ Αδαμάντιος Βασιλάκης και Ανδρέας Μαυρογιάννης, οι Γενικοί Πρόξενοι της Ελλάδας και της Κύπρου Αικατερίνη Μπούρα και Μάρθα Μαυρομμάτη, ο Πρόξενος της Ελλάδας Γ. Αλεξόπουλος, οι διευθυντές του ελληνικού και κυπριακού Γραφείου Τύπου Θεοδόσης Δημητρακόπουλος και Μαρία Ζουπανιώτη και πολλοί παράγοντες της ελληνοαμερικανικής κοινότητας. Την παρουσίαση του βιβλίου έκαναν οι δημοσιογράφοι Πανίκος Παναγιώτου, Θανάσης Τσίτσας και Αποστόλης Ζουπανιώτης. Επίσης μίλησαν ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος, εκπρόσωποι των οργανωτών κι ο συγγραφέας Μιχάλης Ιγνατίου. Ο Πανίκος Παναγιώτου ανέφερε πως ”η προτεινόμενη λύση δεν εξυπηρετούσε τα συμφέροντα του κυπριακού λαού στο σύνολό του. Δεν εξασφάλιζε την ασφάλεια των πολιτών και τη μόνιμη σταθερότητα και ειρήνη στο νησί. Κύριο χαρακτηριστικό του σχεδίου Ανάν ήταν η εφαρμογή της φιλοσοφίας του ‘διαίρει και βασίλευε’ σε όλες τις δομές και υπηρεσίες του κοινού κράτους, το οποίο όχι μόνο δεν θα αποτελούσε συνεκτικό δεσμό συνύπαρξης των δυο κοινοτήτων, αλλά θα ήταν όπλο μαζικής καταστροφής στα χέρια των οιωνδήποτε εσωτερικών και εξωτερικών παραγόντων, που αργά ή γρήγορα, θα μπορούσαν να το χρησιμοποιήσουν, δημιουργώντας και πάλι συγκρουσιακές συνθήκες, με απρόβλεπτες συνέπειες». Αναφερόμενος στις σημερινές εξελίξεις, ο κ. Παναγιώτου είπε πως «κάθε φορά που ξεκινάει μια νέα προσπάθεια στο Κυπριακό, δημιουργούνται οι ίδιες προσδοκίες και οι ίδιες ψευδαισθήσεις. Για να μην τρέφουμε όμως αυταπάτες, όταν δρομολογείται κάτι το καινούριο θα πρέπει πρωτίστως να αναζητούμε τα αίτια και τα αιτιατά των προηγούμενων αποτυχιών, ώστε να συγκρίνουμε και να εξετάζουμε αν τα συμφέροντα, οι λόγοι και τα πρόσωπα των χθεσινών αδιεξόδων και ναυαγίων έπαψαν να υπάρχουν ή τουλάχιστον αν έχουν διαφοροποιηθεί δραστικά». Ο κ. Παναγιώτου επεσήμανε ότι δύο χρόνια μετά το δημοψήφισμα, οι πολιτικοί σε Λευκωσία και Αθήνα ”ακόμη αλληλοτρώγονται” για το ποια θα είναι η θέση του σχεδίου Ανάν μέσα σε μια καινούρια διαδικασία, ποιές αλλαγές πρέπει να γίνουν, αν θα πρέπει να ιεραρχηθούν ή όχι και αν θα πρέπει να είναι περιορισμένες, με αποτέλεσμα όχι μόνο να δίνεται η δυνατότητα στους μεσολαβητές, στους Τούρκους και στην τουρκοκυπριακή ηγεσία να κάνουν τα δικά τους, αλλά και να χάνεται πολύτιμος χρόνος σε βάρος της προοπτικής να αξιοποιηθεί σωστά και αποτελεσματικά κάθε ευκαιρία και μηχανισμός εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης και μέσα στα πλαίσια λειτουργίας διεθνών Οργανισμών, ώστε να αναγκαστεί η Τουρκία από τη μια να τηρήσει τις υποχρεώσεις της απέναντι στην ΕΕ, αλλά κυρίως να αναγκαστεί να προχωρήσει σ’ ένα δίκαιο συμβιβασμό στην Κύπρο, που δεν θα παίρνει μόνο, αλλά και θα δίνει. Ο Θανάσης Τσίτσας αναφέροντας επίσης ότι η όλη συζήτηση συνεχίζει να περιστρέφεται γύρω από το ρόλο του σχεδίου Ανάν, χαρακτήρισε αυτονόητο ότι εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να τεθεί ξανά σε δημοψήφισμα ως έχει. «Μια νέα διαπραγμάτευση πρέπει να λάβει υπόψη της, μεταξύ άλλων τα δεδομένα που δημιούργησε η ένταξη της Κυπρου στην ΕΕ. Από την άλλη είναι σαφές ότι οποιαδήποτε νέα πρωτοβουλία από τα ΗΕ και την ΕΕ δεν θα ξεκινήσει από μηδενική βάση. Επομένως η συζήτηση αν είναι ή όχι το Σχέδιο Αναν σημείο αναφοράς ή βάση διαπραγμάτευσης ή βάση λύσης είναι περιττή. Το σχέδιο Ανάν παραμένει στο τραπέζι. Η ιστορία των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό μετά το 1974 δείχνει ότι οι προτάσεις που κατά καιρούς έχουν κατατεθεί δεν εγκαταλείπονται από τη διεθνή κοινότητα”, είπε. ”Οι διεθνείς μεσολαβητές έχουν διαμηνύσει ότι δεν πρόκειται να εμπλακούν και πάλι σε μια ατέρμονη διαδικασία χωρίς προοπτική επιτυχίας και χωρίς καθαρό τελικό στόχο», ανέφερε και πρόσθεσε πως μια νέα προσπάθεια προϋποθέτει ότι πρώτον η θέση της ελληνοκυπριακής πλευράς παραμένει ότι η λύση που αναζητείται είναι η διζωνική –δικοινοτική ομοσπονδία, δηλαδή η ουσιαστική συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων στη δομή της εξουσίας και δεύτερον ότι η Λευκωσία είναι έτοιμη σε μια νέα διαπραγμάτευση να προσφέρει ανταλλάγματα στους Τουρκοκυπρίους έτσι ώστε να εξασφαλίσει τις τροποποιήσεις που επιδιώκει. Ο Αποστόλης Ζουπανιώτης, διηγούμενος δύο ανέκδοτα περιστατικά της περιόδου που καλύπτει το βιβλίο, είπε ότι δείχνουν την άμεση παρουσία στις εξελίξεις των συγγραφέων του βιβλίου, το πόσα ακόμη θα μπορούσε να περιλάμβανε και τέλος, ότι το βιβλίο σε μεγάλο βαθμό αποτελεί προσωπική μαρτυρία, καθώς πολλές από τις συνομιλίες με τους πρωταγωνιστές έγιναν ενόσω η όλη διαπραγματευτική προσπάθεια ήταν σε εξέλιξη. Ανέφερε ότι από την ανάγνωση του βιβλίου γίνονται αντιληπτοί οι λόγοι της αποτυχίας του σχεδίου, ότι δηλαδή 1. Εγινε αποδεκτό το 99% των τουρκικών θέσεων, όπως δόθηκαν από τον Τούρκο Υφυπουργό Ζιγιάλ και αγνοήθηκαν στην πλειοψηφία τους οι ελληνοκυπριακές ανησυχίες, 2.Οι διαμεσολαβητές έκαναν τερατώδη λάθη, έδειξαν σε πολλές περιπτώσεις απίστευτη υπεροψία και φάνηκαν στα μάτια των Ελληνοκυπρίων μεροληπτικοί και αναξιόπιστοι, όπως αποδεικνύουν: * Η κοροϊδία γύρω από το εδαφικό, με αιχμή την Καρπασία, όπως παίχτηκε στο Μπούργκενστοκ * Η άρνηση να ικανοποιηθούν οι ε/κ ανησυχίες για την ασφάλεια, όχι μόνο στο σχέδιο, αλλά ακόμη και στο περιβόητο ψήφισμα που προωθήθηκε στο ΣΑ και ”κόλλησε” στο ρωσικό βέτο * Η εμμονή να γίνουν τα δημοψηφίσματα, ακόμη κι όταν ήταν πασιφανές ότι θα αποτύγχαναν. «Προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι όντως η αλλαγή στάσης ΗΠΑ και Τουρκίας ήταν προϊόν συναλλαγής για το Ιράκ. Και θα συμφωνήσω μ’ όσα είχε δηλώσει στην παρουσίαση αυτού του βιβλίου στην Αθήνα ο κ. Πάγκαλος, ότι προωθήθηκε το σχέδιο Ανάν απλά για να αποτύχει και να δώσει συγχωροχάρτι στην Τουρκία. Τώρα, πώς ο κ. Πάγκαλος μιλώντας στο Κουίνς Κόλετζ της Νέας Υόρκης, τη Δευτέρα, χαρακτήρισε λάθος την απόρριψη από τους Ε/Κ, τους οποίους επέκρινε μάλλον άκομψα, μόνο αυτός το γνωρίζει», είπε. Ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος συγχαίροντας τους συγγραφείς και τους δημοσιογράφους που παρουσίασαν το βιβλίο είπε πως δεν θα μπορούσε να διανοηθεί ότι από τη δεκαετία του ’50, όταν μαζί με άλλους διαδήλωνε στους δρόμους της Αθήνας για την ελευθερία της Κύπρου, θα φτάναμε στο σημερινό σημείο. Για το βιβλίο είπε πως «δεν είναι μυθιστόρημα, ούτε παραμύθι, αλλά ντοκουμέντο και αξιόλογη δημοσιογραφική έρευνα που καταγράφει τα σημαντικά γεγονότα της περιόδου και ταυτόχρονα είναι μια συμβολή στον τομέα της ενημέρωσης, δίνοντας την ευκαιρία στον αναγνώστη να προβληματιστεί». Ο Αρχιεπίσκοπος αναφέρθηκε εκτενώς στην πρόσφατη επίσημη επίσκεψή του στην Κύπρο και τη συγκίνηση που ένιωσε στους τόπους που επισκέφθηκε και από τη φιλοξενία των Κυπρίων. «Ο λαός της Κύπρου ζει και δημιουργεί, γνωρίζει τι θέλει και είμαι σίγουρος ότι θα υπάρξει οπωσδήποτε λύση του προβλήματος», ανέφερε. Ο εκ των συγγραφέων του βιβλίου Μιχάλης Ιγνατίου ευχαριστώντας τους οργανωτές και τους ομιλητές επεσήμανε ότι «εάν ασκείτο σωστά και με ελάχιστη ευαισθησία ο διαιτητικός ρόλος των Ηνωμένων Εθνών, αυτή την στιγμή η Κύπρος θα ήταν η επανενωμένη πατρίδα των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων». Ο κ. Ιγνατίου επέρριψε ευθύνες στον Κόφι Ανάν γιατί την πιο κρίσιμη στιγμή, λίγο πριν από τα μεσάνυχτα της 31ης Μαρτίου 2004, στο Μπούργκενστοκ, δεν βρήκε το κουράγιο να αντισταθεί και να επιμείνει στο θέμα της ασφάλειας και της λειτουργικότητας του νέου κράτους. «Δεν είναι πρόθεσή μου να καθοδηγήσω τα συμπεράσματά σας. Ομως, δεν μπορώ να μην σας πω ότι χάθηκε μία πολύ μεγάλη ευκαιρία. Πιστεύω, λοιπόν, ότι εκείνη η πρωτοβουλία, λόγω των συγκυριών, ήταν η μεγαλύτερη ευκαιρία για να λυθεί το πρόβλημα της Κύπρου. Και η ευκαιρία αυτή χάθηκε επειδή στο τέλος έδωσαν στην Αγκυρα ότι ζητούσε. Την ίδια στιγμή, πιστεύω ότι ο διαιτητής, που είχε την υποστήριξη όλων, δεν ήταν δίκαιος, όπως δεν ήταν δίκαιο και το δημιούργημά του. Ηταν, με λίγα λόγια, ένα κακό σχέδιο», ανέφερε. Χαιρετισμούς απηύθυναν ο Πρόεδρος της ΠΣΕΚΑ Φίλιπ Κρίστοφερ, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Ομοσπονδίας Αμερικής Πανίκος Παπανικολάου και το στέλεχος της Ιονίου Πολιτιστικής Ομοσπονδίας Ηρακλής Κρεμμύδας, οι οποίοι αναφέρθηκαν στους συγγραφείς και στον αγώνα της ομογένειας για την Κύπρο. ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ – ΛΕΥΚΩΣΙΑ-ΚΥΠΡΟΣ 11/3/2006 7:53:54 πμ «Σχέδιο Ανάν:Το Μυστικό Παζάρι -Οι 129 ημέρες που συγκλόνισαν τον Ελληνισμό» Νέα Υόρκη, ΗΠΑ 10/03/2006 20:40
(ΑΠΕ-ΜΠΕ του ανταποκριτή μας Π. Παναγιώτου)
«Δεν θα μπορούσα να διανοηθώ ότι από τη δεκαετία του ’50, όταν διαδηλώναμε στους δρόμους της Αθήνας για την ελευθερία της Κύπρου, θα φτάναμε στο σημερινό σημείο», τόνισε ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος κατά τη διάρκεια της παρουσίασης στη Νέα Υόρκη του βιβλίου «Σχέδιο Ανάν: Το Μυστικό Παζάρι – Οι 129 ημέρες που συγκλόνισαν τον Ελληνισμό» των δημοσιογράφων Κώστα Βενιζέλου, Μιχάλη Ιγνατίου και Νίκου Μελέτη.
Ο προκαθήμενος της Ελληνορθόδοξης Εκκλησίας στην Αμερική ανέφερε ότι έμεινε εντυπωσιασμένος από το περιεχόμενο του βιβλίου, γιατί πρόκειται για «ιστορική κατάθεση» με την παρουσίαση «σημαντικών στοιχείων» για την πρόσφατη ιστορία της Κύπρου. Μεταξύ άλλων, επεσήμανε ότι «το βιβλίο δεν είναι μυθιστόρημα, ούτε παραμύθι, αλλά ντοκουμέντο», υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για μια «αξιόλογη δημοσιογραφική έρευνα που καταγράφει τα σημαντικά γεγονότα της περιόδου και ταυτόχρονα είναι μια συμβολή στον τομέα της ενημέρωσης, δίνοντας την ευκαιρία στον αναγνώστη να προβληματιστεί».
Ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος αναφέρθηκε στο πρόσφατο ταξίδι του στη Μεγαλόνησο, σημειώνοντας ότι «η Κύπρος θα έπρεπε να είναι ένας χώρος διεθνούς προστασίας, επειδή είναι αυτό που είναι, ιστορικά και γεωγραφικά», υπογραμμίζοντας ότι «ο λαός της Κύπρου ζει και δημιουργεί, γνωρίζει τι θέλει και είμαι σίγουρος ότι θα υπάρξει οπωσδήποτε λύση του προβλήματος». Εκτός από τον κ. Δημήτριο, μίλησαν ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Συντονιστικής Επιτροπής Κυπριακού Αγώνα Φ. Κρίστοφερ, ο πρόεδρος της Κυπριακής Ομοσπονδίας Αμερικής Π. Παπανικολάου και το στέλεχος της Ιονίου Πολιτιστικής Ομοσπονδίας Η. Κρεμμύδας. Παρών στην εκδήλωση ήταν ο δημοσιογράφος Μ. Ιγνατίου, ένας εκ των τριών συγγραφέων του βιβλίου, ο οποίος ανέφερε ότι βασική επιδίωξή τους ήταν να αφήσουν τον αναγνώστη να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα, «χωρίς να τον κατευθύνουμε», καταγράφοντας όλα τα γεγονότα της «πιο συντονισμένης και φιλόδοξης διπλωματικής προσπάθειας» των Ηνωμένων Εθνών και της διεθνούς κοινότητας με στόχο τη λύση του Κυπριακού και η οποία «κατέληξε άδοξα», με την απόρριψη του Σχεδίου Αναν από τους Ελληνοκυπρίους, στο δημοψήφισμα της 24ης Απριλίου 2004. Για το περιεχόμενο του βιβλίου, αλλά και για τις «νέες πραγματικότητες» στο Κυπριακό μίλησαν οι δημοσιογράφοι Α. Ζουπανιώτης, Θ. Τσίτσας και Π. Παναγιώτου, οι οποίοι αναφέρθηκαν σε «σημαντικά έγγραφα, συνεντεύξεις και συζητήσεις» που περιλαμβάνονται στο βιβλίο, δίνοντας τις δικές τους εκτιμήσεις για το ρόλο των μεσολαβητών, για το τι ακολούθησε από την επομένη του δημοψηφίσματος μέχρι σήμερα και για τις προοπτικές που διαγράφονται. Στην κατάμεστη αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου του Καθεδρικού Ναού της Αγίας Τριάδας στο Μανχάταν, όπου πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του βιβλίου, παρευρέθηκαν οι μόνιμοι αντιπρόσωποι της Ελλάδας και της Κύπρου στον ΟΗΕ, πρέσβεις Α. Βασιλάκης και Α. Μαυρογιάννης, οι γενικές πρόξενοι της Ελλάδας και της Κύπρου, Α. Μπούρα και Μ. Μαυρομμάτη, ο πρόξενος Γ. Αλεξόπουλος, οι διευθυντές του ελληνικού και κυπριακού Γραφείου Τύπου Θ. Δημητρακόπουλος και Μ. Ζουπανιώτη και αρκετά στελέχη της ελληνοαμερικανικής κοινότητας