ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΥΣ
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ 22.09.07
Ερ.: Κύριε Πρόεδρε, από τις σημαντικότερες επαφές που θα έχετε εδώ στη Νέα Υόρκη θα είναι η αυριανή με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών. Αναμένουμε ότι θα επαναλάβετε τις θέσεις και τις προτάσεις της Ελληνοκυπριακής πλευράς ώστε να υπάρξει άρση του αδιεξόδου για την υλοποίηση της Συμφωνίας της 8ης Ιουλίου, έτσι δεν είναι;
Απ: Είναι η πρώτη φορά που βλέπω τον Γενικό Γραμματέα από τη μέρα της εκλογής του. Όπως γίνεται κάθε χρόνο στη Γενική Συνέλευση, έχει συναντήσεις με Αρχηγούς Κρατών. Ασφαλώς θα πούμε τις απόψεις μας, θα τον ενημερώσουμε για τις τελευταίες εξελίξεις και θα τονίσω την ανάγκη για τη συνέχιση της διαδικασίας Γκαμπάρι. Μετά από τη συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα θα μπορώ να σας πω περισσότερα.
Ερ: Κάτι για τον κ. Μπερνς;
Απ: Ναι, έχει ζητήσει να με δει. Νομίζω έχει διευθετηθεί.
Ερ: Ποια μέρα, το γνωρίζετε ή δεν ξέρετε ακόμα;
Απ: Έχω μια σειρά συναντήσεις. Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος εδώ, ο κ. Μαυρογιάννης έχει κανονίσει για διάφορες συναντήσεις.
Ερ: Κ. Πρόεδρε υπάρχει μια πληροφορία ότι οι Σουηδοί αναλαμβάνουν μια πρωτοβουλία να συζητηθεί το Κυπριακό από διάφορες Ευρωπαϊκές χώρες και δεν συμμετέχουν σ' αυτή τη συζήτηση ούτε η Κύπρος, ούτε η Ελλάδα, ούτε η Τουρκία. Έχετε κάποια ενημέρωση; Και σε ποιο επίπεδο και τι προτίθεται να γίνει με αυτή την πρωτοβουλία;
Απ: Είναι εδώ και αρκετό καιρό που προσπαθεί ο Υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας να διευθετήσει μια συνάντηση, όπως ονομάζει, ενδιαφερομένων χωρών για το Κυπριακό, με σκοπό να διατηρηθεί ζωντανό το ενδιαφέρον για το Κυπριακό, όπως ο ίδιος λεει, και για να μελετήσουν τρόπους για να δοθεί συνέχεια στις προσπάθειες που γίνονται για την έναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων. Μας φαίνεται λίγο παράξενη αυτή η πρωτοβουλία. Έχουν κληθεί για παράδειγμα να μετάσχουν οι Η.Π.Α. ενώ άλλα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας δεν έχουν κληθεί. Εμείς δεν έχουμε ενημερωθεί επισήμως, εννοώ δεν έχουμε πρόσκληση. Ο πρέσβης της Σουηδίας στη Λευκωσία έχει αναφέρει για την πρόθεση του κ. Μπιλντ (Bildt). Ακόμα δεν ξέρουμε ούτε σε ποιο επίπεδο είναι, ούτε τι είναι το αντικείμενο των συζητήσεων. Νομίζω ότι τέτοιες συναντήσεις, ιδιαίτερα όταν επιχειρείται να γίνονται με ανεπίσημο τρόπο, δεν είναι η σωστή διαδικασία γιατί εκτρέπει από τη διαδικασία που διεξάγεται κάτω από την αιγίδα των Η.Ε. Δεν νομίζω ότι θα έχει συνέχεια.
Ερ: Θα θέλατε να κάνετε ένα σχόλιο γι' αυτή την είδηση σήμερα για την επανέναρξη της ιστιοπλοϊκής γραμμής μεταξύ Λατάκειας της Συρίας κι Αμμοχώστου;
Απ: Πρώτ' απ' όλα γιατί είναι «επανέναρξη»; Υπήρχε και διακόπηκε;
Εμείς αυτό που γνωρίζουμε είναι δήλωση ότι έχει πάει αυτό το πλοίο από την Αμμόχωστο στη Συρία. Εξετάζουμε το θέμα, να δούμε ποια είναι η πραγματικότητα. Δεν έχουμε περισσότερες πληροφορίες.
Ερ: Ο κ. Μπερνς έκανε κάποιες δηλώσεις στην Τουρκία, στο τουρκικό ΝTV. Μεταξύ αυτών που ανέφερε είναι ότι επιθυμούν να δουν να υπάρχει πρόοδος και να υπάρχει κάτι ουσιαστικό μέχρι το τέλος του 2008 προς την κατεύθυνση μόνιμης λύσης κι εξέφρασε την έντονη επιθυμία της χώρας του να έβλεπε σημαντική πρόοδο εντός του 2007. Από τα θέματα που χειρίζεστε και τις επαφές που είχατε μέχρι στιγμής και δεδομένου ότι είδαμε στις 5 του Σεπτέμβρη να μην υπάρχει ουσιαστική ανταπόκριση από τουρκικής πλευράς προς τη συμφωνία της 8ης Ιουλίου που, όλοι αναγνωρίζουν, ότι είναι η μόνη οδός που υπάρχει για να υπάρξει πρόοδος, υπάρχει κάτι άλλο που να δικαιολογεί τη θέση, την αισιοδοξία του κ. Μπερνς ότι μπορεί να υπάρξει κάτι ουσιαστικό μέχρι το τέλος του 2007;
Απ: Ο κ. Μπερνς είναι εδώ και αρκετό καιρό που έχει δηλώσει την επιθυμία του να επισκεφθεί την Κύπρο και έχουμε δηλώσει, όπως θυμάστε, ότι είναι ευπρόσδεκτος όποτε θέλει. Και δική μας επιθυμία είναι αυτή η περίοδος μέχρι τις εκλογές να μην μείνει νεκρός χρόνος αλλά, αν είναι δυνατό, να γίνουν οι προετοιμασίες που απαιτούνται (και υπενθυμίζω ότι το τελευταίο ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Η.Ε. μιλά για προετοιμασία των συνομιλιών) και νομίζω ότι προσφέρεται αυτή η περίοδος και κάθε βοήθεια προς αυτή την κατεύθυνση είναι καλοδεχούμενη. Τις ίδιες δηλώσεις ο κ. Μπερνς τις έχει κάνει δυο τρεις φορές τον τελευταίο καιρό. Όταν τον συναντήσω θα μπορώ να ξέρω περισσότερα.
Ερ: Κύριε Πρόεδρε, πόσο ανησυχητικές είναι οι εξελίξεις σ' αυτά που συμβαίνουν στο ΕΔΑΔ, τόσο με τους δυο δικαστές όσο και με το θέμα της ανταλλαγής περιουσιών; Απ' ότι καταλαβαίνω λόγω και του προεκλογικού αγώνα σήμερα είχαμε κάποιες δηλώσεις του κ. Κασουλίδη προς αυτή την κατεύθυνση κι ίσως υπάρξει και συνέχεια.
Απ: Βεβαίως είναι δυσμενής εξέλιξη αλλά ελπίζω να κατανοούν οι πάντες ότι δεν υπάρχει τρόπος να επηρεάσουμε το Δικαστήριο. Είναι δυνατόν να επηρεάσει μια κυβέρνηση το Δικαστήριο; Εν πάση περιπτώσει εμείς δεν νομίζουμε ότι μπορούμε να επηρεάσουμε το δικαστήριο, έχουμε προσπαθήσει με τους νομικούς τρόπους πάρα πολλές φορές, δεν παραλείψαμε τίποτε από όσα και όποια νομικά ήταν να γίνουν και περιμένουμε να δούμε ποια θα είναι η τελική κατάληξη. Ακόμα δεν έχει οριστικοποιηθεί ούτε η διατύπωση, ούτε ακόμα γνωρίζουμε αν το Δικαστήριο θα εκδώσει απόφαση ή απλώς θα επιτρέψει την απόσυρση της αγωγής, λόγω συμβιβασμού που επιτεύχθηκε μεταξύ των μερών. Άρα θεωρώ ότι από τη μια, είναι κάπως πρόωρα τα συμπεράσματα που όλοι, είτε ξέρουν για τη νομική διαδικασία είτε όχι, σπεύδουν να τα εκφράσουν μέσω του τύπου και από την άλλη πιστεύω είναι υπερβολική η ανησυχία ότι αυτό σημαίνει το τέλος του περιουσιακού θέματος στην Κύπρο. Καθόλου δεν σημαίνει αυτό. Πρόκειται για μια περίπτωση, δεν σημαίνει ότι αναγκαστικά η ίδια διαδικασία μπορεί να ακολουθηθεί σε άλλες τυχόν περιπτώσεις. Εγείρονται πάρα πολλά νομικά θέματα, τα εξετάζει η Νομική Υπηρεσία. Περιττό να σας πω ότι εδώ και αρκετό καιρό έχουμε και ξένους εμπειρογνώμονες που μας συμβουλεύουν και ο Γενικός Εισαγγελέας συντονίζει τις προσπάθειες. Επαναλαμβάνω πως σε κατάληξη είναι πρόωρο αλλά πιστεύω και σίγουρα είναι υπερβολικά αυτά τα οποία γράφονται.
Ερ: Κύριε Πρόεδρε, έχετε κάνει κάποια αξιολόγηση για τα αποτελέσματα και τα μηνύματα της επίσκεψης Γκιουλ στα κατεχόμενα;
Απ: Αξιολόγηση, όπως κάνει ο καθένας.
Ερ: Επειδή έκανε κάποιες δηλώσεις σε σχέση με δύο κράτη, μήπως βλέπετε μια αλλαγή τακτικής από μεριάς της Άγκυρας για το μέλλον;
Απ: Η θέση η δική μας ήταν ότι, η επιδίωξη της τουρκικής πλευράς λόγω Τουρκίας και τουρκοκυπρίων ήταν πάντα η αναβάθμιση του ψευδοκράτους, η δημιουργία χωριστής οντότητας. Όμως είναι η πρώτη φορά που από τόσο επίσημα χείλη δηλώνεται η σταθερή προσήλωση της Τουρκίας στη δημιουργία δύο κρατών, ανάμεσα σε δύο λαούς που έχουν δύο διαφορετικές θρησκείες. Από τη μια παρεισφρύει το στοιχείο της θρησκείας που μέχρι τώρα ποτέ προηγουμένως δεν αποτελούσε παράγοντα στα πλαίσια του Κυπριακού. Από την άλλη αυτή η δήλωση του κ. Γκιούλ διαψεύδει με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι η επιδίωξη των τουρκοκυπρίων είναι η επανένωση-μια απλή λέξη είναι «επιδιώκουμε την επανένωση» και «επιδιώκουμε λύση». Και βεβαίως ποτέ δεν πιστεύω κανένας Κύπριος πολιτικός και κανένας Κύπριος πολίτης δεν πρόκειται να αποδεχτεί λύση δύο κρατών, δύο λαών, δυο θρησκειών στην Κύπρο μας.
Ερ: Κύριε Πρόεδρε, μετά τη συνάντηση με τον κ. Ταλάτ διαπιστώθηκε ότι η τουρκική πλευρά επιδιώκει την εξουδετέρωση της συμφωνίας της 8ης Ιουλίου. Πιστεύετε ή διαφαίνεται ότι αυτή τη φορά ο διεθνής παράγοντας, στα Η.Ε. οι μεσολαβητές επιμένουν και θα παροτρύνουν την τουρκική πλευρά μέσα από διάφορους μηχανισμούς να προσέλθει στο διάλογο, ή αναζητούν κάποια μεσαία οδό, ένα συγκερασμό των προτάσεων για να προχωρήσει κάποια προσπάθεια;
Απ: Από την αρχή είχα πει την εκτίμηση ότι η τουρκική πλευρά δεν είναι ευχαριστημένη από τη Συμφωνία Γκαμπάρι, για τους πολλούς λόγους που έχω εξηγήσει. Και, ναι, αυτή η πρόθεση επιβεβαιώθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου. Απ' εκεί και πέρα γιατί θα πρέπει να κάνουμε εικασίες όταν έχουμε ρητή δήλωση του Συμβουλίου Ασφαλείας, των Πέντε Μονίμων Μελών, κάθε ενός ενδιαφερομένου ότι η μόνη διαδικασία η οποία προσφέρεται σήμερα είναι η διαδικασία Γκαμπάρι. Όταν υπάρχουν αυτές οι δηλώσεις πιστεύω είναι σφάλμα από τη δική μας πλευρά να ακούονται φωνές ότι μια και δεν δουλεύει η διαδικασία Γκαμπάρι ας την εγκαταλείψουμε για να βρούμε κάτι άλλο. Εμείς οι ίδιοι υποσκάπτουμε ένα ισχυρό όπλο που έχουμε στα χέρια μας, που είναι αυτή η διαδικασία; Ελπίζω ότι τελικά θα είναι αποτελεσματικές οι πιέσεις που ασκούνται ήδη στην Τουρκία για να συνεχιστεί η διαδικασία Γκαμπάρι.
