Συνέντευξη στην ιστορική εφημερίδα της Λάρισας ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ παραχώρησε ο Ευάγγελος Κατσαμάκας καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Fordham. Η παρουσίαση του  κ. Κασταμάκα στην μεγάλη εφημερίδα της Λάρισας αποτελεί και μια έμπρακτη αναγνώριση της τοπικής κοινωνίας στα παιδιά της  αφού ο εν λόγω καθηγητής έλκει την καταγωγή του από την περιοχή.  Συνέντευξη του κ. Κατσαμάκα φιλοξενεί όμως και η εφημερίδα ΕΡΕΥΝΑ που εκδίδεται  και κυκλοφορεί επίσης στην ευρύτερη περιοχή της Β. Ελλάδας. Και στις δυο συνεντεύξεις του ο κ. Κατσαμάκας θίγει μια σειρά από ζητήματα που αφορούν την Ελλάδα και τον Ελληνισμό της Αμερικής.   Στις πολύ ενδιαφέρουσες συνέντευξεις του ο κ. Κατσαμάκας αναφέρεται στην παράδοση του Εληνισμού στη Φιλοσοφία της σκέψης ενώ κάνει ειδική αναφορά στον Ελληνισμό της Αμερικής  με σαφείς αιχμές για  την αποτελεσματικότητα του Ελληνικού  Lobby τονίζοντας εμέσως πλην σαφώς πως  αν υπήρχε σχεδιασμός, πρόγραμμα και στρατηγική θα υπήρχαν και τα αντίστοιχα αποτελέσματα. Μια ιδιότητα του επίσης είναι αυτή του αντιπροέδρου της Επιτροπής Παιδείας της Ομοσπονδίας Ελληνικών Σωματείων Μείζονος Ν.Υ.  Όμως, μετά απ΄οσα διαβάσαμε στην όντως πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη του,  τίθεται  ένα ουσιώδες ερώτημα προς τους "ταγούς" και "ηγέτες"  και ιδίως προς όλους εκείνους που διοικούν την Ομοσπονδία Ελληνικών Σωματείων Μείζονος ΝΥ πότε τον κάλεσαν να ζητήσουν τη γνώμη του για οποιοδήποτε θέμα; Πότε;

Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

στον Αποστόλη Ζώη 

 Πώς κρίνετε την παρουσία του Ελληνισμού σε μια μεγάλη χώρα όπως είναι οι Η.Π.Α.στις αρχές του 21ου αιώνα στους τομείς της επιστήμης και της τεχνολογίας; Μπορείτε να δώσετε μια εικόνα του επιπέδου σπουδών Ελλάδας, υπόλοιπης προηγμένης Ευρώπης και Η.Π.Α.; Υπάρχουν πετυχημένοι νέοι Έλληνες στις Η.Π.Α.και σε ποιους τομείς;

Η Ελληνική επιστημονική κοινότητα στις ΗΠΑ δραστηριοποιείται και προσφέρει σημαντικά σε όλους τους τομεις της επιστήμης και τεχνολογίας. Αναλογικά με τον πληθυσμό θα έλεγα ότι τα πάμε πολύ καλά. Στα επιστημονικά συνέδρια που συμμετέχω συναντώ συνεχώς νέους Έλληνες συναδέλφους με μεγάλες δυνατότητες.

Τα πανεπιστήμια των ΗΠΑ ειναι πρωτοπόρα στον τομέα μεταπτυχιακών σπουδών και έρευνας. Μεταπολεμικά τα αμερικανικά πανεπιστήμια εγιναν πόλος έλξης ικανών επιστημόνων, φαινόμενο που ονομάστηκε «διαρροή εκγεφάλων» από την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κοσμο. Αυτο το φαινόμενο αποδυναμώνεται με το χρόνο, ως ενα φυσικό φαινόμενο συγλισης γνωσης. Υπάρχουν πολλά αριστα ερευνητικα ιδρύματα στην Ευρωπη και την Ασία, τα οποία γινονται συνεχώς πιο ανταγωνιστικα. Και στα ελληνικά πανεπιστήμια υπάρχουν πολλοί αξιόλογοι επιστήμονες.

Η αριστία των πανεπιστημίων των ΗΠΑ βασίζεται στην ανεξαρτησία και ευελιξια των ιδρυματων, την αριστη οργάνωση, την αξιοκρατική αμοιβή των επιστημόνων, και το διαφανή ανταγωνισμό. Επίσης ειναι σημαντικη μια υγειής συνεργασια πανεπιστημιών και επιχειρήσεων. Αυτή ειναι προφανής ανάγκη μιας και τα πανεπιστήμια είναι οι παραγωγοι νέας γνώσης, και εν-δυνάμει θερμοκοιτίδες νέων επιχειρήσεων, ενώ οι επιχειρήσεις θετουν τη νεα γνωση σε εφαρμογη για να παραγουν οικονομικη πρόοδο.

Τα παραπάνω είναι τομείς στους οποίους μπορουν να κάνουν μεγαλυτερη πρόοδο και τα Ελληνικά πανεπιστήμια για τη βελτίωση της ερευνητικής ανταγωνιστικότητας και των προσφερόμενων σπουδών. Μακροπρόθεσμα, πιστεύω ότι τα Ελληνικα πανεπιστήμια πρεπει να γίνουν ανοιχτοι πόλοι ελξης επιστημονων και μαθητων από ολο τον κοσμο, εκμεταλλευόμενοι τη διανοητική παράδοση της αρχαίας Ελλάδας. Μπορουν να συνεργαστουν καλυτερα με ελληνες επιστημονες στο εξωτερικο. Ως παραδειγμα στην πληροφορικη, ινδοι επιστημονες των ΗΠΑ δημιούργησαν μεσα σε μερικα χρονια ενα αξιόλογο, ιδιωτικο μη-κερδοσκοπικο, πανεπιστημιο διεθνους φημης στο Χιντεραμπαντ της Ινδιας. Αυτό στην Ελλαδα φαινεται ονειρο θερινής νυκτός.

Επισης στις ΗΠΑ οι πλουσιοι επιχειρηματιες, αλλα και ο μεσος επιτυχημενος αποφοιτος πανεπιστημίου, δίνουν σημαντικά ποσα στα πανεπιστημια καθε χρόνο. Πρόκειται για ενδειξη σεβασμου και αναγνωρισης του πανεπιστημιακου εργου, μιας και η γνώση ειναι σημερα ο κυριος μοχλός προόδου και ανταγωνιστικότητας. Αυτό δεν το εχω δει στην Ελλάδα.

Τι σας λείπει από την Ελλάδα και την περιοχή σας; Πώς βλέπετε το ακαδημαϊκό σας μέλλον στις Η.Π.Α.; Πώς κρίνετε τον τομέα στον οποίο έχετε ειδικευθεί και διδάσκετε στο πανεπιστήμιο;

Οταν ζεις στο εξωτερικό εχεις παντα στο μυαλό σου τον τόπο σου και τους δικούς σου. Ωστόσο στη Νεα Υόρκη υπάρχει μια ισχυρή Ελληνική κοινότητα και δε λείπει η επαφή με το ελληνικό στοιχείο. Η Νεα Υόρκη εχει ενα ιδιαιτερο διεθνικο χαρακτηρα η πόλη είναι η δευτερη πατριδα όλων των κατοίκων ανεξαρτητα απο τον τόπο καταγωγης.

Αυτός ειναι ο τεταρτος χρονος που είμαι Καθηγητής Πληροφοριακών Συστημάτων  στο Πανεπιστήμιο Φορνταμ της Νεας Υόρκης. Η έρευνα μου μελετά την επιδραση των νέων τεχνολογιών στην οικονομία και τις επιχειρήσεις. Ζώντας στην «εποχή της πληροφορίας», ο τομέας μου μελετά μερικές από τις σημαντικότερες αλλαγές που γίνονται αυτη τη στιγμή στον κόσμο, και αυτό είναι ό,τι καλύτερο για έναν ερευνητή. Διδάσκώ μεταπτυχιακους φοιτητές, οι περισσοτεροι απο τους οποίους δουλέυουν στις μεγαλύτερες εταιρείες της περιοχής.

Το Διαδίκτυο και η πληροφορική γενικότερα έχουν δημιουργήσει για πρώτη φορά στον πλανήτη μια παγκόσμια υποδομή «συλλογικής ευφυίας» η οποία επιτρέπει τη γρηγορότερη ανάπτυξη παγκοσμίως. Για παράδειγμα πάνω από 300 εκατομμυρια άνθρωποι βγήκαν από τα όρια φτώχειας στην Ασία τα τελευταία χρόνια. Η πληροφορική έχει αλλάζει τον τρόπο λειτουργείας και τους κανόνες επιτυχίας όλων των επιχειρήσεων. Για να κατανοηθεί αυτό το αντικείμενο απαιτείται σε βάθος γνώση τεχνολογίας, οικονομικών και στρατηγικής. Αυτό είναι που μελετάμε στον τομέα μου. Για παράδειγμα στο χρηματιστηριακό κλάδο της Νέας Υόρκης (Wall Street), όπου δουλέυουν πολλοί μαθητές μου, ένας τεράστιος αριθμός επενδυτικών αποφασεων πέρνονται κάθε στιγμή από συστήματα πληροφορικής, χωρίς ανθρώπινη παρεμβολη. Οι πρωτοπόροι αυτών των μεθόδων αναδόμησαν τον τρόπο λειτουργίας των αγορών. Παρόμοια παραδέιγματα είναι άλλες εταιρείες γίγαντες της εποχής μας όπως η Microsoft, και η Google, οι οποίες άλλαξαν ριζικά τις οικονομικές εξισώσεις στον τομέα τους. Εταιρείες πληροφοριακών αγαθων, όπως οι εφημερίδες, εχουν βρεθεί αντιμέτωπες με την προκλητική δύναμη του Διαδικτύου και δεν εχουν καταφέρει ακόμη να κατανοήσουν ολες τις παραμέτρους του προβλήματος για να σχεδιάσουν νεα μοντέλα ανάπτυξης.

Αλλο παράδειγμα στο οποίο η επιστήμη μου συμβάλλει είναι η ανάπτυξη φτωχών περιοχών, όπως χώρες της Αφρικής, με τη βοήθεια της τεχνολογίας. Ημουνα πρόσφατα καλεσμένος ως εμπειρογνώμων σε ένα συνέδριο στην έδρα των Ηνωμένων Εθνων στη ΝΥ γι' αυτό το θέμα. Πιστεύουμε ότι υπάρχει μια μοναδική ευκαιρεία προς αυτή την κατέυθυνση χρησιμοποιώντας νέες τεχνολογίες ανοιχτού λογισμικού.

Για την ανάλυση αυτών των θεμάτων η επιστήμη μου χρησιμοποιεί τεχνολογικές γνώσεις, οικονομικά, στρατηγική, και μεθόδους ανάλυσης πολύπλοκων δυναμικών συστημάτων. Πρόκειται για σύνθεση διαφορετικών γνωστικών περιοχών. Είναι λάθος να λέμε στα νέα παιδιά ότι για να πετύχουν χρειάζονται εξειδίκευση. Η ειδικέυση σε καποιο αντικείμενο ειναι σημαντική ως αρχικό βήμα, αλλά ευρεία γνώση και διανοητική καλιέργεια είναι περισσότερο σημαντικά για παραπέρα πρόοδο. Αυτό το βλέπω κάθε μέρα στη Νέα Υόρκη. Ο κόσμος σήμερα είναι πολύ πολύπλοκος και μια απλή ειδίκευση δεν είναι αρκετή. Οπως είναι γνωστό άλλωστε από την πρόσφατη ανάπτυξη της δια-επιστημονικής έρευνας πολύπλοκων συστημάτων, παρόμοιοι νόμοι διακατέχουν φαινομενικά διαφορετικούς τομείς γνώσης όπως πληροφορική, οικονομικά, φυσική, βιολογία, επιστήμες μηχανικών κ.α.

Σε ποιους τομείς, εκτιμάτε θα πρέπει να βελτιωθεί η χώρα μας προκειμένου να πορευθεί το δρόμο της προόδου και της ανάπτυξης νέων τεχνολογιών;

Ζούμε σε μια επόχη επιταχυνόμενης αλλαγής με κινητήριες δυνάμεις την τεχνολογική εξέλιξη, και την παγκόσμια οικονομική ενοποίηση. Αυτό πρέπει να μεταφραστεί από την Ελλάδα όχι ως απειλή, αλλά ως ευκαιρεία ανάπτυξης εκμεταλλευόμενη τα αποθεματα ανθρωπινου δυναμικου της χώρας.

Η Ελλάδα προοδεύει. Πολλές Ελληνικές επιχειρήσεις έκαναν σημαντικα βήματα στην ευρύτερη περιοχή, και η Ελληνική οικονομία αναπτύσσεται. Ωστόσο η χώρα υστερεί στον τομέα διεθνώς-ανταγωνιστικής τεχνολογικης καινοτομίας. Η καινοτομία αναπτύσεται μέσα στο κατάλληλο περιβάλλον, το οποίο διαμορφώνεται από το κράτος, τα πανεπιστημια, τις επιχειρήσεις και το γενικότερο τρόπο σκέψης ενός λαού. Το κράτος δημιουργεί πλαίσιο κινήτρων χωρίς γραφειοκρατεία. Η επιχειρηματικότητα σε συνδυασμό με την έρευνα χτίζουν πάνω σε αυτή τη βάση με μακροχρόνια προοπτική, δίχως καιροσκοπισμό.

Ενα νέο περιβάλλον επιχειρηματικότητας μπορεί να αναβαθμίσει την αξιοποίηση του ταλέντου των νέων. Αυτό δε γίνεται στη σημερινή Ελλάδα, και είναι το πιο λυπηρό. Ιδιαίτερη ευθύνη έχουν και τα ΜΜΕ, ως σημαντικοί μεσάζοντες πληροφορίας. Η τηλεόραση για παράδειγμα αναπαράγει συχνά στρεβλά και παράφωνα ή απαρχαιομένα κύμβαλα, αντί για πρότυπα προόδου.

Είναι επιπλέον σημαντική μια κουλτούρα μελετημένου ρίσκου, στην οποία η αποτυχία συχνά είναι σημαντική εμπειρία μάθησης, αρα βαση μεγαλύτερων επιτυχιών στο μέλλον. Αυτό είναι το χαρακτηριστικό της αμερικάνικης Σιλικον Βαλευ, όπου εδρεύουν μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες τεχνολογίας του κόσμου, και όπου χιλιάδες πρωτοποριακές επιχειρήσεις νέων τεχνολογιών δημιουργούνται κάθε χρόνο. Απο αυτές οι περισσότερες θα αποτύχουν, αλλά αυτές που πετυχαίνουν δημιουργούν το μέλλον. Το αντίθετο της επιτυχίας δεν είναι η αποτυχία, είναι η μετριότητα.

Η παγκόσμια επιταχυνόμενη αλλαγή, σημαίνει ότι οι αλλαγές στα επόμενα δεκα χρόνια ισως είναι ισοδύναμες με τις αλλαγές όλου του προηγούμενου αιώνα. Παρόλα αυτά στην Ελλάδα υπάρχει συστημική αδράνεια. Οι ρυθμοί παραγωγής έργου και καινοτομίας χρειάζεται να συγχρονιστουν με το ρυθμό της εποχής. Διαφορετικά η φαινομενική πρόοδος μπορεί να είναι ουσιαστική οπισθοδρομηση, αν ο υπόλοιπος κόσμος εξελίσεται γρηγορότερα. Το παρελθόν δεν μπορεί να ειναι σύμβουλος για το μέλλον, γιατί το μέλλον θα είναι εντελώς διαφορετικό.

Οταν ζεις σε μια εποχή που η πληροφορία είναι προσπελάσιμη στιγμιαία, η ικανότητα του ανθρώπου να σκεφτεται κριτικά ανάγεται σε πρωταρχικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Η εκπαιδευση μπορεί να κάνει καλύτερη δουλεία στην ανάπτυξη της ανεξάρτητης σκέψης της νεολαίας. Ο διαφορετικός τρόπος σκέψης είναι η βάση της καινοτομίας, η οποία με τη σειρά της καθορίζει τη μελλοντική ανταγωνιστηκότητα ενός λαού.

Μπορείτε να κάνετε μια αναφορά στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο Ελληνισμός στις Η.Π.Α.; Πώς χαρακτηρίζετε τον Έλληνα σήμερα στις Η.Π.Α.;

Η Ελληνική κοινότητα στις ΗΠΑ εχει κανει αξιολογη πρόοδο και ειναι σεβαστή. Κάθε νέα γεννιά Ελλήνων είναι περισσότερο μορφωμένη από την προηγούμενη και παίζει σημαντικότερο ρόλο στα πανεπιστήμια, τις επιχειρήσεις και την πολιτική. Ας μην ξεχνάμε τον ελληνικης καταγωγης υφυπουργό εξωτερικών Τζον Νεγροπόντε, τον πρώην αρχηγο της CIA Τζωρτζ Τένετ, γερουσιαστές, δημοσιογράφους κ.α. Η κοινότητα κάνει επίσης καλή δουλειά στον τομέα της διατήρησης της γλώσσας και των παραδόσεων.

Πολλοί αξιόλογοι ανθρωποι εργάζονται με αίσθημα χρέους για την κοινότητα. Η μεγάλη πρόκληση ειναι η καλύτερη συνεργασία μέσα στην κοινότητα. Μερικές φορές λείπει ο συντονισμός, και για διάφορους μικρολόγους ξεχνίεται ο στρατηγικός σκοπός της προώθησης του όφελους της κοινότητας και του ευρύτερου Ελληνισμού. Είναι κοινή διαπίστωση οτι το Ελληνικό Lobby θα μπορούσε να ειναι πιο δυνατό.  Σ΄ αυτό μπορεί να βοηθησει ο καλυτερος συντονισμος με τη μητερα Ελλάδα, αλλα και η ενδυναμωση των θεσμών της κοινοτητας.

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΚΑΤΣΑΜΑΚΑΣ

Ο Εύαγγελος Κατσαμάκας είναι επίκουρος Καθηγητής Πληροφοριακών Συστημάτων στην Επιχειρησιακή Σχολή του Πανεπιστημίου Φόρνταμ της Νέας Υόρκης και Διδάκτορ του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης. Γεννήθηκε στη Λάρισα το 1975 και μεγάλωσε στο Μελισσοχώρι Λάρισας. Φοίτησε στο γυμνασιο και λύκειο Πλατυκάμπου, στη Σχολή Μηνανικών Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Πατρών και εκανε μεταπτυχιακές σπουδες στη Σχολή Οικονομικών του Λονδίνου (London School of Economics). Ο Δρ. Κατσαμάκας εχει δημοσιεύσει πάνω από δεκα επιστημονικές εργασίες σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά και συνέδρια. Εχει οργανώσει το επιστημονικό συνέδριο «Δυναμικη Πολυπλοκότητα Πληροφοριακων Συστημάτων και Στρατηγικη» το 2007 στη Νέα Υορκη και είναι επιμελητής έκδοσης του ομόνυμου τέυχους στο επιστημονικό περιοδικό «Επισκόπηση Δυναμικών Συστημάτων». Η έρευνα του Δρ. Κατσαμάκα αφορά την επίδραση των νέων τεχνολογιών και του Διαδικτύου στις επιχειρήσεις και την οικονομία, την τεχνολογική στρατηγική, την οργάνωση καινοτομίας και την ανάλυση πολύπλοκων δυναμικών συστημάτων βασισμένα στην τεχνολογία. Ο Δρ. Κατσαμάκας είναι αντιπρόεδρος της επιτροπής παιδείας του Συλλόγου Ελληνικών Σωματείων της Νεας Υόρκης, και υπήρξε υπότροφος του Ιδρύματος Μποδοσάκη, και του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης.

 

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΛΑΡΙΣΑΣ