Σάλος, έχει προκληθεί σε ολόκληρη την Αμερική εδώ και λίγες ημέρες μετά την συνέντευξη που έδωσε στα αμερικανικά ΜΜΕ ο Ελληνικής καταγωγής (πρώην) πράκτορας και σύμβουλος της CIA  John Kiriakou. Ο Κυριακού  αποκάλυψε λεπτομέρειες για τις μεθόδους απόσπασης πληροφοριών που έχουν χρησιμοποιηθεί  συστηματικά από το 2001 από το στρατό και τις μυστικές υπηρεσίες. Μέθοδοι  που προκαλούν σοκ στη κοινή γνώμη  αλλά ανοίγουν για άλλη μια φορά το θέμα των βασανιστηρίων σε όλες του τις πτυχές προκαλώντας αντιδράσεις σε οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιώματων.    και στο GREECE-SALONIKA

  ΑΞΙΑ    ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ

Της Δέσποινας Συριοπούλου

Νέα Υόρκη

Για ακόμη μια φορά η CIA βρίσκεται στο στόχαστρο της επικαιρότητας, ύστερα από την αποκάλυψη ότι τον Νοέμβριο του 2005 καταστράφηκαν από τους επιτελείς της υπηρεσίας χωρίς την άδεια της αρμόδιας επιτροπής του κογκρέσου,  τουλάχιστον δυο βιντεοκασετών που παρουσίαζε υπόπτους για τρομοκρατία να υποβάλλονται το 2002 σε αυστηρές τεχνικές ανακρίσεων. Μεταξύ των υπόπτων, ο Αμπού Ζουμπάινταχ, ο πρώτος που κρατήθηκε από τη CIA και σήμερα βρίσκεται στις φυλακές του Γκουντάναμο στην Κούβα. Η όλη διαδικασία της ανάκρισης αποτυπώθηκε σε οπτικοακουστικό υλικό, το οποίο -όταν κρίθηκε ότι δεν είχε καμιά αξία- θεωρήθηκε σκόπιμο με εσωτερική απόφαση της CIA να καταστραφεί.  Έτσι τουλάχιστον ειπώθηκε από τον σημερινό επικεφαλής της υπηρεσίας, Μάικλ Χέυντεν.  Ειπώθηκε επίσης ότι η καταστροφή έγινε, προκειμένου να εμποδίσουν κάθε «διαρροή» που θα οδηγούσε στην αποκάλυψη της ταυτότητας πρακτόρων της CIA, οι οποίοι πιθανότατα εξαιτίας του σκληρού ανακριτικού προγράμματος που χρησιμοποίησαν να βρεθούν αντιμέτωποι με νομικές συνέπειες. Το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης ξεκίνησε ήδη προκαταρκτική έρευνα για τις κασέτες με τις ανακρίσεις συλληφθέντων μελών της Αλ Κάιντα. Και το Κογκρέσο ζήτησε να ενημερωθεί από το ίδιο τον διευθυντή της υπηρεσίας για όσα είδαν το φως της δημοσιότητας. Ο επικεφαλής της υπηρεσίας, μετά την κατάθεσή του στην επιτροπή πληροφοριών του Κογκρέσου υποστήριξε ότι αν και γνώριζε την ύπαρξη του οπτικοακουστικού υλικού από τις εν λόγω ανακρίσεις των υπόπτων, εντούτοις δεν ήξερε για την καταστροφή τους. Να σημειώσουμε ότι τότε ο Πήτερ Γρος βρισκόταν στην θέση του σημερινού επικεφαλής. Ο Μάικλ Χέυντεν στην τρίωρη -κεκλεισμένων των θυρών- κατάθεσή του παραδέχτηκε ότι έπρεπε η αρμόδια επιτροπή του κογκρέσου να είχε ενημερωθεί από την CIA για την πρόθεση καταστροφής των κασετών, υποσχέθηκε ωστόσο ότι θα υπάρξει «πλήρης διαφάνεια» για το επεισόδιο. Η καταστροφή ωστόσο του υλικού που αποδεικνύει την σκληρότητα της ανακριτικής διαδικασίας άνοιξε στις ΗΠΑ μια μεγάλη δημόσια  συζήτηση για το θέμα της χρήσης μεθόδων ανάκρισης. Εγείροντας πολλά ερωτηματικά για το αν αξιωματούχοι της υπηρεσίας απέκρυψαν πληροφορίες από το Κογκρέσο, τα δικαστήρια και την επιτροπή της 11ης Σεπτεμβρίου, σχετικά με την υφή του ανακριτικού προγράμματος, ενώ παράλληλα άνοιξε και μια μεγάλη συζήτηση για τους νόμους που επέτρεψαν στη CIA να κάνει χρήση αυστηρότερων μεθόδων ανάκρισης σε σύγκριση με άλλες υπηρεσίες. Άμεση αντίδραση της αρμόδιας Επιτροπής του Κογκρέσου αποτέλεσε το ψήφισμα υπέρ της απαγόρευσης των εν λόγω μεθόδων.  Μια απόφαση η οποία για να τεθεί σε ισχύ πρέπει να ψηφιστεί από την Βουλή των Αντιπροσώπων και την Γερουσία, αποφεύγοντας ταυτόχρονα την πιθανότητα της άσκησης βέτο από τον πρόεδρο Μπους.

Το γεγονός όμως που στάθηκε η αφορμή για να ανοίξει τους ασκούς του Αιόλου για το θέμα των ιδιαίτερα σκληρών τεχνικών ανάκρισης ήταν η αποκλειστική συνέντευξη που δόθηκε την περασμένη Τρίτη στο τηλεοπτικό δίκτυο ABC από τον πρώην πράκτορας της CIA, ελληνικής καταγωγής Τζον Κυριακού. Μέχρι τότε η περιγραφή της εικόνας της όλης υπόθεσης περιοριζόταν σε αδρές γραμμές. Η συνέντευξη του ανθρώπου που ενεπλάκη στην σύλληψη αλλά και σε μέρος της ανάκρισης του Αμπού Ζουμπάινταχ, ενός από τους υπόπτους ως μέλος της Αλ Κάιντα έδωσε νέα τροπή στο θέμα. Αν και είχε την έγκριση της CIA να εμφανιστεί στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ύστερα από τα όσα δημόσια είπε, αντιμετωπίζει τον πειθαρχικό έλεγχο και την κριτική της υπηρεσίας λόγω της αποκάλυψης απόρρητων στοιχείων που αφορούσαν την διαδικασία της ανάκρισης. Μετά από τα όσα είπε ο Κυριακού, ο επικεφαλής της CIA Μάικλ Χέυντεν προειδοποίησε με εσωτερικό αναβαθμισμένο σημείωμα τους εργαζομένους της υπηρεσίας για την σημασία της προστασίας των απόρρητων πληροφοριών.  Ο Τζον Κυριακού που για 14 χρόνια βρέθηκε στην υπηρεσία της CIA στο τμήμα ανάλυσης και επιχειρήσεων, έζησε από το 1998 έως το 2004 στο Πακιστάν και σήμερα δραστηριοποιείται στον ιδιωτικό τομέα, μίλησε για την χρήση σκληρότερων μέτρων για την ανάκριση του Αμπού Ζουμπάινταχ (καταιονισμός νερού στον ανακρινόμενο, γεγονός που δημιουργεί αίσθημα πνιγμού) ως μέτρο περαιτέρω πίεσης και μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας της διαδικασίας, πάντα με τις «ευλογίες των ανώτερων αξιωματούχων. Όπως ο ίδιος ανέφερε, η απόφαση να ανακριθούν ύποπτοι για τρομοκρατία με τη χρήση «τεχνικών μέσων» είχε ληφθεί στο Λευκό Οίκο με συμφωνία του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας και του υπουργείου Δικαιοσύνης. Ωστόσο δεν γνώριζε ούτε ότι οι ανακρίσεις μαγνητοσκοπούνταν, ούτε ότι οι κασέτες καταστράφηκαν το 2005.

Για τον πρώην πράκτορα της CIA, ο καταιονισμός νερού στο πρόσωπο του υπόπτου πιθανά να αποτελεί ένας είδος βασανιστηρίου, αλλά αναμφισβήτητα ήταν αυτό που «έσπασε» την σιωπή του κρατουμένου. Ωστόσο υπάρχει ένα ηθικό δίλημμα στην λογική του Κυριακού. Ίσως και μια διελκυστίνδα. Ο ένας πόλος έχει να κάνει με την ηθική διάσταση της λογικής για την χρήση ενός ιδιαιτέρα σκληρού μέτρου (ίσως και βασανιστηρίου), ενώ ο δεύτερος πόλος εστιάζει στην (υψηλή) ποιότητα των πληροφοριών που μπορούν να προκύψουν από την χρήση τέτοιων μεθόδων. Εκείνο όμως που κράτησε ο πρώην πράκτορας, το οποίο πιθανά φαίνεται να λειτουργεί εξισορροπητικά στα όποια ηθικά ή ηθικών αποχρώσεων ερωτήματα του, είναι ότι η χρήση του καταιονισμού στον Αμπού Ζουμπάινταχ και οι πληροφορίες που θα προέκυπταν  «πιθανά να έσωσε ζωές». Για τον Λευκό Οίκο δεν υπήρξε κατ' ελάχιστον ζήτημα ηθικής. Η απάντηση ήταν ξεκάθαρη. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα έσωσε ζωές, αφού στάθηκε η αιτία για να προληφθούν τρομοκρατικές επιθέσεις.

 Προφανώς η λογική που «ανταποκρίνεται» και στην πρόληψη, φαίνεται να έχει μεγαλύτερη ισχύ από την όποια διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των κρατουμένων. Ωστόσο εύκολα δεν μπορεί κάποιος να δώσει απάντηση στο ερώτημα που εγείρεται μεταξύ της ασφάλειας (στο πλαίσιο του ορισμού που θέτουν οι Ηνωμένες Πολιτείες) και της προάσπισης των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, έτσι όπως τα καταγράφει η χάρτα των Ηνωμένων Εθνών. Πολλοί όμως στις ΗΠΑ είναι εκείνοι που τώρα πια ύστερα από τον βομβαρδισμό «πληροφοριών» και των πιθανών νέων τρομοκρατικών ενεργειών βάζουν πάνω από όλα την ασφάλεια οπότε ο «σκοπός αγιάζει τα μέσα»…  Σύμφωνα με ένα Ελληνοαμερικανό βετεράνο του αμερικανικού στρατού, ο οποίος είχε συμμετάσχει και στον πόλεμο στο Βιετνάμ, έστω και με κάποιος ενδοιασμούς θεωρεί ότι «ακόμη και στην ύπαρξη μιας μικρής υπόνοιας που μπορεί να δράσει ενισχυτικά στο θέμα της πρόληψης και της  ασφάλειας με τη χρήση πληροφοριών που θα προέλθουν από τέτοιες «αμφιβόλου» αποτελεσματικότητας, κάθε μέσο που χρησιμοποιείται σε ανακρίσεις είναι ανεκτό». Και πιθανά δεν είναι ο μόνος που σκέπτεται έτσι. Το θέμα της ασφάλειας φαίνεται να έχει επιδράσει τόσο τη σκέψη των Αμερικανών ώστε δικαίως κάποιοι σήμερα να πιστεύουν ότι δεν αποκλείεται να έχει πλέον μπει στο DNA της αμερικανικής κοινωνίας, επιφέροντας και τα ανάλογα αποτελέσματα. Μπορεί οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι ενίοτε να επιδίδονται σε ένα συνεχές κυνήγι μαγισσών με αλλότριους στόχους, προκειμένου να εφαρμόσουν επί χάρτου το σχεδιασμό τους, το ίδιο όμως δεν συμβαίνει και με τους Αμερικανούς που αρκούνται στην εικόνα και σε όλα όσα διασφαλίζουν την μικρή ή μεγάλη πραγματικότητά τους. Για τους υψηλόβαθμους επιτελείς της κυβέρνησης και τους εγκεφάλους των μεγάλων αμερικανικών think tank που σχεδιάζουν για μας πριν από μας, οι μάγισσες πάντα έχουν έναν ρόλο στην πολιτική. Πάντα έχουν στόχο αλλά και προορισμό που πιθανά να χρειάζονται 10, 20 ή και 30 χρόνια για να ολοκληρωθεί στη νέα τάξη πραγμάτων που σταδιακά βαδίζει ο πλανήτης κάτω από την μεγάλη (έστω και προσωρινή) κυριαρχία των δυνάμεων της Pax Americana.    

kiriakou.jpgΟ Τζον Κυριακού σήμερα εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα. Συνεργάζεται ως «σύμβουλος ασφαλείας» στην παραγωγή της ταινίας "The Kite runner", από το ομώνυμο βιβλίο Khaled Hosseini. Μια ιστορία που εκτυλίσσεται στο Αφγανιστάν λίγο πριν και κατά τη διάρκεια της επέμβασης των Ρώσων στην περιοχή. Ο Τζον Κυριακού φαίνεται να γνωρίζει καλά την περιοχή. Και σε πολιτικό επίπεδο. Δυο πριν περίπου μήνες, στο Συμβούλιο των Εξωτερικών Υποθέσεων έδωσε συνέντευξη, επισημαίνοντας ότι η κατάσταση στην χώρα «είναι χάλια», όπως δεν την έχει δει ποτέ κανείς πριν. Λίγες εβδομάδες νωρίτερα σε άρθρο που συνυπέγραψε με τον Ρίτσαρντ Κλάιν στους Times του Λος Άντζελες, πάλι για το Αφγανιστάν αναφέρουν ότι η κατάσταση μοιάζει να είναι όπως στις 10 Σεπτεμβρίου του 2001.

washingtonpost   The Carpetbagger  nytimes  CNN