Με ένα ΚΛΙΚ αλλάζεις όλο τον κόσμο (σου)

Μετά από αρκετό καιρό απουσίας, δια"φυγής" αναχώρησης, αποχώρησης,  και προσωπικής περισυλλογής από τα δημόσια εκδοτικά πράγματα της Ελλάδας ο Άρης Τερζόπουλος επιστρέφει πίσω εκεί που ανήκει. Εκεί που ήταν πάντα η θέση του. Σεμνά. Λιτά. Χωρίς τυμπανοκρουσίες και αλαλλάζουσες φωνές, κραυγές και ιαχές. Επιστρέφει ήρεμα, όπως ήρεμα απείχε συνειδητά όλο αυτό το διάστημα.   Ο άνθρωπος που έφερε τις μεγάλες ανατροπές τη δεκαετία του 1980 με την έκδοση του ΚΛΙΚ και λίγα χρόνια αργότερα με την έκδοση του ΘΕΟΣ & ΘΡΗΣΚΕΙΑ {το 1998}  έρχεται πίσω στον κόσμο που  γεννήθηκε, μεγάλωσε, ανατράφηκε και ανδρώθηκε. Στον κόσμο των Media. Ανανεωμένος. Δυνατότερος. Δυναμικός. Σοφότερος. Με φρέσκιες ιδέες και πολλή όρεξη για δημιουργία. Είχε την τύχη και τη ξεχωριστή ευλογία να μαθητεύσει δίπλα στον πρωτοπόρο στον κόσμο των περιοδικών, βαθύ γνώστη του αντικειμένου, μεγάλο αναμορφωτή και στοχαστή  της εποχής του αείμνηστο  Ευάγγελο Τερζόπουλο. Ο Ευάγγελος Τερζόπουλος την δεκαετία του ΄50  επίσης προηγήθηκε της εποχής του. Μεγαλούργησε φτιάχνοντας πρώτα το ΦΑΝΤΑΖΙΟ και μετά το περιοδικό ΓΥΝΑΙΚΑ. Ένα περιοδικό που άντεξε στο χώρο και το χρόνο για πολλές δεκαετίες μέχρι που ήρθε το πλήρωμα του χρόνου και έκλεισε σεμνά ένα μεγάλο ιστορικό κύκλο ύστερα από πολλές δεκαετίες. Σήμερα όσοι έχουν τα τεύχη της ΓΥΝΑΙΚΑΣ ξέρουν ότι έχουν μια μεγάλη συλλογή ιδιαίτερης αξίας. Ένα περιοδικό που άντεξε στο χρόνο ακόμα και όταν η αγορά είχε κατακλυστεί από δεκάδες τίτλους γυναικείων περιοδικών και μάλιστα διεθνούς φήμης και κύρους. Ακόμα και όταν η φυσιολογική φθορά του χρόνου αναγκάσε τους Άρη και Χρήστο Τερζόπουλο να το κλείσουν ακόμα και τότε υπάρξαν άνθρωποι που θέλησαν να το κρατήσουν στη ζωή. Σε λίγες ημέρες έρχεται το ηλεκτρονικό ΚΛΙΚ.  Είναι πια γεγονός.  Σε λιγότερο από ένα μήνα έρχεται δυναμικότερο ανανεωμένο και στην πλέον σύγχρονη μορφή του το ΚΛΙΚ! Αυτή το φορά  υπακούοντας στα κελεύσματα των καιρών, το ΚΛΙΚ έρχεται  μέσω διαδικτύου μέσα από την ηλεκτρονική του έκδοση στην διεύθυνση http://www.klik.gr/. Με νέους συνεργάτες. Νέα παιδιά. Όπως πάντα δίνει την ευκαιρία σε νέα παιδιά. Όπως έκανε πάντα. Νέα ονόματα που κάνουν το δικό τους άνοιγμα στην μεγάλη αγορά.   Είναι αυτός που ανέδειξε πολλούς από αυτούς που σήμερα είναι κυρίαρχοι στον χώρο των περιοδικών και των media. 

Για τον Α.Τερζόπουλο, όλοι αναγνωρίζουν πως ότι και αν έκανε το έκανε πάντα με γνώμονα την ποιότητα για αυτό και ποτέ δεν φείδονταν κόπου, χρόνου και χρήματος. Νοοτροπία που αν και για άλλους είχε ευεργετική επίδραση και τους ανέδειξε για εκείνον υπήρξε καταστροφική! Πάντα έδινε από το περισσεύμα της ψυχής και της καρδιάς. Ποτέ του δεν υπολογίζε το κόστος. Ηθελε το καλύτερο! Την ποιότητα. Έτσι ανέβαινε ο ανταγωνισμός. Ο Άρης Τερζόπουλος έδωσε την ευκαιρία σε πολλούς από εμάς να δημιουργήσουμε. Να κάνουμε θετικά πράγματα. Άλλα πέτυχαν και έμειναν στην ιστορία. Άλλα απλά έγιναν. Θυμάμαι ότι σε μια συνέντευξη του το 1999 είχε πει ότι "μετά την επιτυχία του ΚΛΙΚ ένα περιοδικό που άλλαξε το τρόπο σκέψης και προηγήθηκε της εποχής δημιουργώντας στην Ελλάδα του '80 αυτό που αργότερα ονομάστηκε Life Style, το μεγάλο γεγονός για μένα είναι η δημιουργία του περιοδικού "ΘΕΟΣ & ΘΡΗΣΚΕΙΑ- GOD & RELIGION". Και λίγους μήνες αργότερα τον Ιανουάριο του 2000  έμελλε να επιβεβαιωθεί, όταν η νέα μόδα ήταν το περιοδικό GOD & Religion το οποίο επίσης προηγήθηκε της εποχής του και δημιούργησε τον λεγόμενο έντυπο και ηλεκτρονικό θρησκευτικό Τύπο. Ένα περιοδικό που διακρίθηκε διεθνώς και άνοιξε την παγκόσμια αγορά ως το πρώτο θρησκειολογικό έντυπο παγκοσμίως. Ένα περιοδικό που αυτή τη στιγμή βρίκσεται στις προθήκες των μεγαλυτέρων βιβλιοθηκών του κόσμου ως συλλεκτική ιστορική έκδοση. Το περιοδικό που χρόνια πριν είχε γράψει για μεγάλα διεθνή γεγονότα, όπως η εκλογή του Πάπα Βενέδικτου, τα γεγονότα που χρόνια αργότερα συνέβησαν στο Θιβέτ και άλλα πολλά.   Και οι δυο επιλογές του, η δημιουργία και η  έκδοση του ΚΛΙΚ αλλά και του "ΘΕΟΣ & ΘΡΗΣΚΕΙΑ" άφησαν εποχή και δημιούργησαν ένα μεγάλο χώρο στην ελληνική αλλά και στην διεθνή  αγορά. Ο Ά.Τ έφτιαξε την αγορά του περιοδικού Τύπου στην Ελλάδα. Όλα τα άλλα είναι λίγο πολύ γνωστά. Η άνοδος και η πτώση ενός μεγιστάνα του Τύπου είναι πράγματι μια ενδιαφέρουσα ιστορία και όταν γραφεί θα γίνει best seller ακριβώς γιατί τα έχει όλα μέσα. Ότι και αν πει κανείς για τον Αρη Τερζόπουλο είναι λίγο. Πολύ λίγο. Υπάρχουν πτυχές της ιστορίας του που είναι παντελώς άγνωστες… Εμείς ευχόμαστε καλή επιτυχία στο νέο ξεκίνημα. Θα είμαστε πάντα κοντά και δίπλα στη νέα προσπάθεια. Συνεργάτες μα πάνω από όλα καλοί φίλοι!  

Του Άρη Τερζόπουλου,

Είκοσι ένα χρόνια πριν, τον Απρίλιο του 1987, ένα μάλλον ασυνήθιστο για την εποχή περιοδικό, με το όνομα Κλικ και με ένα εξώφυλλο που θα αποδεικνυόταν προφητικό, τον πρώτο εξωπραγματικό dj στον κόσμο, τον Μαξ Χέρντρουμ, που θα γινόταν ακόμη και πρωταγωνιστής τηλεοπτικών διαφημίσεων της Κόκα Κόλα, κυκλοφορούσε στα ελληνικά περίπτερα. Με ελάχιστη διαφημιστική προβολή, η κυκλοφορία του πρώτου τεύχους ήταν μάλλον απογοητευτική. 14.000 τεύχη , την στιγμή που τα κύρια περιοδικά της εποχής ξεπερνούσαν τις 60.000.Καθώς το δεύτερο και το τρίτο τεύχος σημείωσαν ακόμη χαμηλότερες κυκλοφορίες και το διαθέσιμο για το Κλικ κεφάλαιο, μόλις είκοσι εκατομμύρια δραχμές, κόντευε ήδη να εξαντληθεί, η εκδοτική πορεία του Κλικ έδειχνε ότι θα τελείωνε πριν καλά-καλά αρχίσει. Μια ευρηματική όμως ιδέα στο τέταρτο τεύχος, μία έρευνα για το έϊτζ, την ασθένεια τρομοκράτη της εποχής που συνοδευόταν και από ένα δώρο που σόκαρε πολλούς τότε, ένα προφυλακτικό, έκανε τέτοια εντύπωση και έσπασε τόσα μαζεμένα ταμπού, που φυσιολογικά θα έπρεπε να οδηγήσει πολλούς σε ένα σημαντικό συμπέρασμα. Στο ότι, μια ιδέα, μια έμπνευση της στιγμής, όταν είναι αυτή που πρέπει, είναι δυνατότερη και από όλα τα κεφάλαια του κόσμου. Με πόσα εκατομμύρια ευρώ θα μπορούσε άραγε να ισοδυναμεί ένα προφυλακτικό. Κανείς δεν γνωρίζει. Κανείς δεν γνωρίζει επίσης το πώς χρησιμοποιήθηκαν τα χιλιάδες προφυλακτικά που έπεσαν στα χέρια των αναγνωστών του τέταρτου τεύχους του Κλικ. Θα μπορούσαμε να συμπεράνουμε πως επρόκειτο για ένα μεγάλο πάρτυ, χωρίς συγκεκριμένο χώρο.

΄Εχοντας επιδείξει ένα τόσο ασυνήθιστο διαπιστευτήριο η κυκλοφορία του Κλικ κυριολεκτικά απογειώθηκε. Για σχεδόν τρία χρόνια η κυκλοφορία του κάθε τεύχους ήταν μεγαλύτερη από το προηγούμενο, για να ξεπεράσει τελικά τις 100.000 και να μείνει σ' αυτό το επίπεδο για πολλά χρόνια ακόμη. Αυτά τα τρία πρώτα χρόνια της κυκλοφορίας του Κλικ, από το 1987 μέχρι το 1990 ήταν ίσως τα πιο δημιουργικά, από ότι έχει να επιδείξει, οποιοδήποτε περιοδικό στην Ελλάδα και ίσως να αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα «επεισόδια» στην ιστορία του ελληνικού περιοδικού Τύπου. Και αυτή η αναγνώριση οφείλεται σ' αυτούς που συνέβαλαν και στο μέτρο που συνέβαλαν σ' αυτή την πορεία. Ο περιοδικός Τύπος δεν θα ήταν ποτέ πια ο ίδιος. Το Κλικ δεν γνώρισε απλώς την επιτυχία, αλλά εγκαταστάθηκε σ΄ αυτήν.

Η επιτυχία όμως είναι μεγάλο μέγεθος. Ένα μέγεθος που ελάχιστοι τον αντέχουν χωρίς να μεταλλαχτούν. Στην αρχαία Ρώμη, όταν οι νικητές στρατηγοί έμπαιναν στην πόλη πάνω στο άρμα τους, με το στρατό τους και τα λάφυρα που είχαν κατακτήσει, ενώ τα πλήθη τους επευφημούσαν -αυτό που έχει μείνει γνωστό ως ο «ρωμαϊκός Θρίαμβος»- οι παλιότεροι είχαν καθιερώσει κάτι σοφό. ΄Εβαζαν πάνω στο άρμα του θριαμβευτή στρατηγού έναν σκλάβο ή έναν ιερέα, ο οποίος ενώ τα πλήθη ζητωκραύγαζαν, έλεγε στο αυτί του στρατηγού, κάθε τόσο, μια μόνο φράση. «Μην ξεχνάς πως είσαι θνητός». ΄Ισως ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπίσουμε την επιτυχία, δεν είναι παρά το να γνωρίζουμε πως τόσο η επιτυχία όσο και η αποτυχία δεν είναι παρά φευγαλέες στιγμές μιας μάταιης παράστασης, δηλαδή της ζωής μας. Παρά την σοφία που το ανθρώπινο είδος είχε ήδη συσσωρεύσει, εδώ και τουλάχιστον δυόμισι χιλιάδες χρόνια, πολλοί εξακολουθούν να νομίζουν πως οτιδήποτε σ' αυτό το σύμπαν διαρκεί περισσότερο από μια στιγμή. Γι αυτό άλλωστε και η Ιστορία επαναλαμβάνεται.

Το Κλικ δεν άντεξε την επιτυχία του. Και σιγά σιγά μεταλλάχτηκε. Και κάπως έτσι, μέσα από τις σελίδες του Κλικ, δημιουργήθηκε η τάση του λεγόμενου «lifestyle», μια τάση που με τον καιρό κατέκτησε το μεγαλύτερο μέρος του περιοδικού Τύπου και εξακολουθεί να παραμένει κυρίαρχη μέχρι και σήμερα. Το λάϊφστάϊλ από μόνο του δεν είναι κακό. Μόνο που στην Ελλάδα προσεγγίστηκε με τον τρόπο που προσεγγίζεται σχεδόν το κάθε τι. Επιφανειακά και ευκαιριακά. Τα Αρμάνι και τα Γκούτσι είναι ικανά να ντύσουν το σώμα μας και να μας κάνουν να δείχνουμε πραγματικά ομορφότεροι. Δεν μπορούν να ντύσουν ούτε τον χαρακτήρα ούτε την ψυχή μας. Δεν μπορούμε να είμαστε αυτό που δεν είμαστε και δεν μπορούμε να μην είμαστε αυτό που είμαστε. Το λάϊφστάϊλ έφτιαξε έναν πολύ εντυπωσιακό στην εμφάνιση περιοδικό Τύπο, με ωραία σελιδοποίηση και ακόμη πιο ωραίες φωτογραφίες, δημιούργησε μεγάλες εμπορικές αξίες και μια αγορά εκεί που δεν υπήρχε, αλλά αρκέστηκε σε μια πολύ επιφανειακή δημοσιογραφία και στο κυνήγι της προβολής των διασημοτήτων ανεξαρτήτως ειδικού βάρους . Και μοιραία διαμόρφωσε ένα κοινό με αντίστοιχα χαρακτηριστικά. Στις μέρες μας αυτό το είδος περιοδικού Τύπου έχει εξαντλήσει το οπλοστάσιό του, έχει περάσει στην «βιομηχανοποίηση» της παραγωγής διασημοτήτων, με αποτελέσματα που δεν προξενούν ούτε έκπληξη ούτε ενδιαφέρον. ΄Όπως είναι φυσικό, η μονότονη επανάληψη των ίδιων ή παρόμοιων προσώπων και των ίδιων θεμάτων, έχει γίνει βαρετή ακόμη και για τους πιο φανατικούς αναγνώστες του είδους. Γι αυτούς τους λόγους αλλά και για άλλους που έχουν να κάνουν με τα χαρακτηριστικά της σημερινής εποχής και την γιγαντιαία μετατόπιση οικονομικών και τεχνολογικών μεγεθών η γυαλιστερή βιομηχανία του λάϊφστάϊλ Τύπου έχει περάσει τα τελευταία χρόνια στην περίοδο των οικονομικών προβλημάτων, που μόνο ο χρόνος θα δείξει αν θα μπορέσει να τα ξεπεράσει.

Εν τω μεταξύ και γυρίζοντας πίσω στο χρόνο, το Κλικ είχε μπει σε μια περίοδο, μάλλον αναμενόμενων προβλημάτων. Το φθινόπωρο του 1995 και μετά από οκτώμισι χρόνια πετυχημένης πορείας το Κλικ βρέθηκε στις παρυφές μιας διαπλεκόμενης ιστορίας που συμπεριλάμβανε την Πολιτική, τα Δημόσια ΄Εργα και τα Μέσα Ενημέρωσης. "Elementary my dear Watson" όπως θα έλεγε και ο Σέρλοκ Χολμς. Στο τέλος αυτής της υπόθεσης, ο εκδοτικός οργανισμός που είχε ήδει δημιουργηθεί γύρω από το Κλικ και συμπεριλάμβανε δύο ακόμη περιοδικά και έναν ραδιοφωνικό σταθμό, βρέθηκε με πέντε μόνο συνεργάτες καθώς οι υπόλοιποι ενενήντα πέντε είχαν αποχωρήσει για να δημιουργήσουν έναν αντίπαλο εκδοτικό οίκο. Ευτυχώς. Οι αταίριαστες σχέσεις είναι καλό να τελειώνουν όσο γίνεται πιο γρήγορα. Οι αποχωρισμοί είναι συχνά οδυνηροί, αλλά, μακροχρόνια, οι οριστικές ρήξεις είναι προτιμότερες από τις άρρωστες σχέσεις. Για το Κλικ και από οικονομική άποψη το τίμημα της ρήξης ήταν σχεδόν θανάσιμο καθώς μάλιστα συνέπεσε και με μια περίοδο μεγάλων προβλημάτων στην ίδια την ψυχή του περιοδικού. ΄Ηταν όμως και ένα σημάδι των καιρών. Μια καινούργια εποχή με σήμα κατατεθέν τον κυνισμό είχε ήδη γίνει το κύριο χαρακτηριστικό της ήδη μεταλλαγμένης ελληνικής κοινωνίας. Το Κλικ δεν συνήλθε ποτέ ούτε οικονομικά , αλλά ούτε και εκδοτικά από πλήγμα που δέχτηκε. Στα χρόνια που ακολούθησαν πέρα από μια μικρή περίοδο από το καλοκαίρι του 1998 έως το φθινόπωρο του 1999, το Κλικ από εκδοτική άποψη δεν παρουσίασε καμία ολοκληρωμένη πρόταση και νομοτελειακά οδηγήθηκε στην παρακμή. ΄Ισως θα ήταν καλύτερο το Κλικ να είχε «πεθάνει» νωρίτερα μια και η παρουσία του δεν προσέφερε τίποτα σε κανέναν. Οι επιχειρήσεις είναι καλό να «πεθαίνουν» πριν αρχίσουν τα οικονομικά προβλήματα. Στην αντίθετη περίπτωση αυτό που δημιουργείται είναι μια «μαύρη τρύπα» που απειλεί να καταβροχθίσει το σύμπαν. Η εμπειρία του να πέφτεις σε «μαύρη τρύπα» είναι μεν καταλυτική, δεν αφήνει κόκαλο που να μην το σπάσει, αλλά και ακριβώς γι αυτό, είναι θέλοντας και μη διδακτική. Γιατί αυτό που απομένει είναι η αλήθεια. Και η δικιά σου και των άλλων. Και οι άνθρωποι, γυμνοί με την αλήθεια τους, είναι πολύ διαφορετικοί από ότι όταν είναι ντυμένοι.

Το Κλικ συνάντησε τον χάρτινο «θάνατό» του τον Δεκέμβριο του 2005. Πολλοί νομίζουν πως μόνον οι άνθρωποι έχουν ψυχή. ΄Αλλοι πάλι υποστηρίζουν πως οτιδήποτε γεννιέται και πεθαίνει, όπως τα ζώα και τα δέντρα φερ' ειπείν , διαθέτουν και αυτά ψυχή. Εκτός από τα έντομα φυσικά. ΄Αλλοι πάλι ισχυρίζονται ότι και αυτά που θεωρούμε άψυχα, όπως ένα σπίτι, ένα αυτοκίνητο, ένα τραγούδι, ακόμη και ένα περιοδικό, κάτω από κάποιες προϋποθέσεις και εν πάση περιπτώσει κάτω από την έγκριση του Υψίστου, μπορούν να αποκτήσουν κι αυτά ψυχή.

 Όταν το Κλικ βρέθηκε στον άλλο κόσμο των περιοδικών, δεν καταλάβαινε τι ακριβώς συνέβαινε. Πέρα από το ότι έτρεμε από το φόβο του, κατά τα άλλα αισθανόταν μάλλον καλά, πέρα από μια μικρή κατατονία. Είχε και μία τάση να αρχίσει να πετάει κατά καιρούς, αλλά καθώς σκέφτηκε πως μάλλον θα πετούσε προς τα κάτω, στο τέλος εγκατέλειψε κι αυτή τη σκέψη. Κι έτσι μην έχοντας τι να κάνει ξάπλωσε σε ένα καναπέ και κοιτούσε το ταβάνι. Τα ταβάνια έχουν ένα μειονέκτημα. Δεν αλλάζουν πολύ. Περνάει ο καιρός και μένουν τα ίδια. Μετά από μερικούς μήνες που ούτε το ταβάνι άλλαζε, αλλά ούτε και το πάτωμα, το Κλικ άρχισε, αργά τα βράδια, να κατεβαίνει στον Παράδεισο των περιοδικών για βόλτα, κάτι που είχε να κάνει πολύ καιρό. Ερημιά. Αραιά και που συναντούσε κάποιο άγνωστο περιοδικό μέσα στη νύχτα που συνήθως άλλαζε πεζοδρόμιο. ΄Άλλες φορές έβρισκε και κανένα πορτοκάλι από της γη της Λυδίας. Ξημέρωνε, νύχτωνε και τα πάντα έμεναν τα ίδια. ΄Ένα βράδυ είδε στον ύπνο του την Κόρη του Μεγάλου Μάγου και κάποιο άλλο την Κόρη της Μάγισσας. «Σημαδιακό» σκέφτηκε το Κλικ. Μπορεί και να ήταν. ΄Ωσπου κάποιο απόγευμα ξύπνησε από ένα σκούντημα στον ώμο. Μπροστά του στεκόταν αυτοπροσώπως ο ίδιος ο Μεγάλος Λύκος. «Λύκε εσύ !» έκανε το Κλικ μη πιστεύοντας στα μάτια του. «Εγώ» είπε ο Λύκος τραβώντας την τιράντα του. Και καθώς ο ήλιος έδυε το Κλικ και ο Μεγάλος Λύκος κάθισαν και θυμήθηκαν τα παλιά. ΄Όταν ο Μεγάλος Λύκος έφυγε εκείνο το απόγευμα το Κλικ κατάλαβε πως ο κύκλος είχε κλείσει και το πεπρωμένο είχε συμπληρωθεί. Και πραγματικά από εκείνη τη μέρα τα πράγματα άλλαξαν. Τα μάγια λύθηκαν και χάρη στον καλό Θεό, όλα πήγαν στη θέση τους. Δηλαδή στην καινούργια θέση τους. Τα πράγματα γίνονται, όπως επρόκειτο να γίνουν από την αρχή του χρόνου και κανείς δεν μπορεί να κάνει τίποτα γι αυτό.

Το Κλικ ξύπνησε στον καινούργιο άλλο κόσμο των περιοδικών. Για να γυρίσει στον παλιό χάρτινο κόσμο του, ούτε σκέψη. Σκέτη ταλαιπωρία. ΄Επρεπε λοιπόν να βρει ένα περιβάλλον εξ ίσου άϋλο όσο και το ίδιο. Και δεν χρειάστηκε να ψάξει και πολύ για να το βρει. Δεν θα μπορούσε όμως πια να ονομάζεται «περιοδικό», άλλωστε ούτε και θα το 'θελε. Και τελικά βρήκε τη λύση. Από δω και στο εξής θα ήταν ένα webzine. Αυτό εκτός από τα άλλα είχε και ένα μεγάλο πλεονέκτημα.

Θα μπορεί μεν να «κυκλοφορεί» κάθε μήνα , αλλά στη διάρκεια του μήνα θα μπορεί να «συμπληρώνει» την ύλη του ανάλογα με το κέφι του, κάτι που ήταν και είναι αδύνατον να γίνει στον παλιό κόσμο των χάρτινων περιοδικών. Και επιπλέον μια και δεν έχει κανένα υπόλοιπο με το παρελθόν, αλλά ούτε και με το μέλλον του θα αρχίσει την αρίθμησή του και πάλι από το Νο 1.

Και έτσι, είκοσι ένα χρόνια και δύο μήνες μετά, από τον Ιούνιο του 2008, το Κλικ ξεκινάει το καινούργιο του ταξίδι χωρίς υποχρεώσεις και χωρίς υποσχέσεις. ΄Ετσι κι αλλιώς όλα είναι μια ιδέα.