ΑΞΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
New York/ Της Δέσποινας Συριοπούλου
Οι διαπραγματεύσεις στο Κογκρέσο για το σχέδιο της κυβέρνησης Μπους, μετά την αποτυχία να έρθουν σε συμφωνία την Πέμπτη το βράδυ και να υπογραφεί τελικά το νομοσχέδιο, για τη στήριξη του χρηματοπιστωτικού συστήματος με 700 δισεκατομμύρια δολάρια, συνεχίστηκαν και την Παρασκευή με την ελπίδα ότι θα παρακαμφθούν όλες οι αντιδράσεις και θα ακουστεί τελικά το πολυπόθητο «ναι», ως μια σωτήρια κίνηση ανάσας της αμερικανικής οικονομίας. Από τα 700 δισεκατομμύρια δολάρια, τα 250 εκατομμύρια προορίζονται για τη διάσωση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, τα 100 δις για την διάσωση προβληματικών οργανισμών, ενώ διαθέσιμο απομένει το ποσό των 350 δις, ύστερα -πάντα- από έγκριση του Κογκρέσου. Δημοκρατικοί και ρεπουμπλικάνοι στην αρχή θεωρούσαν ότι θα επιτευχθεί συμφωνία, χωρίς ωστόσο να μπορούν να προδικάσουν την εξέλιξη της θυελλώδους συνεδρίασης την Πέμπτη το βράδυ, η οποία κατέληξε σε μια αντιπαράθεση των δυο κομμάτων, με την πρόεδρο της Βουλής των αντιπροσώπων να επιρρίπτει τις ευθύνες για το ναυάγιο της επίτευξης συμφωνίας στους ρεπουμπλικάνους που αποχώρησαν. Σε συνέντευξή της στο GMA εξέφρασε την πεποίθησή της ότι θα επιτευχθεί συμφωνία, «γιατί πρέπει να γίνει, ελπίζοντας ότι στις επόμενες 24 ώρες θα καταλήξουν σε αποτέλεσμα», χωρίς ωστόσο να παραλείψει να ρίξει το μπαλάκι στους ρεπουμπλικάνους. Τις προηγούμενες μέρες σε δηλώσεις της η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων ανέφερε ότι η κυβέρνηση (Ρεπουμπλικάνοι) αποδέχθηκε ήδη τέσσερις βασικές αρχές που το κόμμα της πρότεινε, ως προσθήκη, στο κυβερνητικό σχέδιο διάσωσης των τραπεζών στις ΗΠΑ, κάνοντας λόγο για την έμπρακτη επιείκεια για τους δανειολήπτες που δεν μπορούν να αποπληρώσουν το στεγαστικό τους δάνειο, ενώ η κατοικία είναι υποθηκευμένη, την πλήρη διαφάνεια, την απόλυτη αντικειμενικότητα, ως χαρακτήρας της ακολουθητέας διαδικασίας και τις αποζημιώσεις, που θα δοθούν στα ανώτερα υπαλληλικά κλιμάκια για τα οποία θα κριθεί ότι υπέχουν ευθύνη για την παρούσα κρίση.
Νωρίς την Παρασκευή το πρωί, ο αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους σε σύντομη δήλωσή του έξω από το Οβάλ Γραφείο έσπευσε να πει ότι πρέπει να υπάρξει ένα σχέδιο σωτηρίας της αμερικανικής οικονομίας, παρά τις αντιρρήσεις που εκφράστηκαν και μπλόκαραν την διαδικασία να επέλθει συμφωνία και να περάσει το νομοσχέδιο. Φιλοδοξία του προέδρου Μπους είναι το όλο θέμα να έχει κλείσει μέχρι την Δευτέρα. Οι ρεπουμπλικάνοι βουλευτές μέχρι και το πρωί της Παρασκευής, λίγη ώρα πριν ξεκινήσει η συζήτηση επέμεναν ότι δεν θα συμμετάσχουν στις διαπραγματεύσεις. Το επιχειρήμα τους, όπως το διατύπωσαν την Πέμπτη το βράδυ εστίασε στην επιθυμία των αμερικανών πολιτών να μην περάσει αυτό το νομοσχέδιο, αντιπροτείνοντας την Wall Street να διοχετεύσει χρήματα για εκτόνωση της κρίσης. Αρκετοί είναι οι ρεπουμπλικάνοι που δεν εμπιστεύονται το σχέδιο Πώλσον λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «δεν αποτελεί συγκροτημένο σχέδιο, το οποίο θα δουλέψει». Σε πρωινή εκπομπή του ειδησεογραφικού δικτύου ABC, ο Ρίτσαρντ Σέλμπυ, κορυφαίο στέλεχος του κόμματος και μέλος της επιτροπής τραπεζών της Γερουσίας, σε τοποθέστηση του δικτύου αν ως ρεπουμπλικάνος οφείλει να στηρίζει την κυβέρνηση στο σχέδιο του προωθεί, ο γερουσιαστής απάντηση ότι «σε τέσσερεις μήνες ο πρόεδρος αποχωρεί, ενώ εμείς θα μείνουμε και το χρέος θα πέσει στους αμερικανούς πολίτες».
Οι μεγάλες αμερικανικές εφημερίδες την Παρασκευή αφιέρωσαν πολύ χώρο στα όσα διαδραματίζονται στην Ουάσιγκτον. Οι Τάιμς της Νέας Υόρκης αναφέρουν ότι συνομιλίες τινάχτηκαν στον αέρα, παρά τις ενδείξεις από ισχυρά μέλη και των δυο κομμάτων ότι βρίσκονταν κοντά σε συμφωνία στις θεμελιώδεις αρχές του σχεδίου του αμερικανού υπουργού των οικονομικών Πώλσον. Η Ουάσιγκτον Ποστ γράφει ότι η χτεσινή μέρα έκλεισε με τους Ρεπουμπλικάνους της Βουλής των Αντιπροσώπων να λένε ότι δεν θα υποστηρίξουν την πρόταση της αμερικανικής κυβέρνησης, προτείνοντας ένα εναλλακτικό σχέδιο, το οποίο προβλέπει μικρότερο ποσό από την κυβέρνηση. Στην Γουόλ Στριτ Τζέρναλ, ανώτεροι πολιτικοί αξιωματούχοι υπογραμμίζουν την αναγκαιότητα να περάσει το σχέδιο άμεσα, υποστηρίζοντας ότι οι πιστωτικές αγορές έχουν παγώσει, ενώ ελλοχεύει ο κίνδυνος για πολλές ακόμα επιχειρήσεις να καταρρεύσουν, στην περίπτωση που δεν περάσει άμεσα το νομοσχέδιο. Το οικονομικό χάος αυξήθηκε περισσότερο, όπως χαρακτηριστικά επισημαίνουν, και με την κατάρρευση της Washington Mutual, σηματοδοτώντας την μεγαλύτερη τραπεζική αποτυχία στην αμερικανική ιστορία.
Αναλυτές ωστόσο επισημαίνουν την κρισιμότητα της κατάστασης, που πιθανά θα επηρεάσει και τις εκλογές. Ο Μπεν Στιλ, συνεργάτης στο Συμβούλιο των Εξωτερικών Σχέσεων και διευθυντής του τμήματος των διεθνών Οικονομικών θεωρεί ότι η βασική ιδέα του σχεδίου του Πώλσον για την ενίσχυση της οικονομίας είναι καλό, ωστόσο θεωρεί ότι το ποσό είναι υπερβολικά μεγάλο και θα αυξήσει πολύ σημαντικά το αμερικανικό χρέος. Ο αμερικανός αναλυτής επισημαίνει ότι η απόφαση του υπουργείου Οικονομικών να αγοράσει όλες τις δεινοπαθούσες εταιρίες είναι αρκετά επικίνδυνο, θεωρώντας ότι το σχέδιο έπρεπε να έχει κάποιο όριο στα χρέη από δάνεια.
Η κατάσταση της Ουάσιγκτον δεν άφησε εκτός και τους δυο υποψηφίους, οι οποίοι συμμετείχαν σε σύσκεψη στο Λευκό Οίκο με τον αμερικανό πρόεδρο Τζορτζ Μπους, τον υπουργό οικονομικών Χένρι Πόλσον, τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ Μπεν Μπερνάνκε και μέλη του Κονγκρέσου. Νωρίτερα την Πέμπτη ο Μπάρακ Ομπάμα εξέφρασε ικανοποίηση του (-χωρίς ωστόσο να υπολογίσει τις ρεπουμπλικανικές αντιδράσεις-), αφού διαφαίνεται ότι θα υπάρξει συμφωνία του Κογκρέσου για το σχέδιο σωτηρίας που εκπονήθηκε από την κυβέρνηση Μπους με στόχο την οικονομική ανάκαμψη», επισημαίνοντας παράλληλα σε πλεύρα ενότητας ότι «Είναι καιρός να ενεργήσουμε όλοι μαζί, Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι με πνεύμα συνεργασίας στην υπηρεσία των Αμερικανών». Από ακριβώς την ίδια θέση, ζητώντας δηλαδή την έγκριση του νομοσχεδίου ο Τζον ΜακΚέιν, και σχεδόν παρακαλώντας, όπως χαρακτηριστικά περιγράφουν τα αμερικανικά δίκτυα, ζήτησε από τους ρεπουμπλικάνους να εγκρίνουν το σχέδιο, υποστηρίζοντας μάλιστα ότι στην περίπτωση που δεν εγκριθεί δεν θα συμμετάσχει στο debate της Παρασκευής. Τελικά, άσχετα με την πορεία της διαπραγμάτευσης για την έγκριση του νομοσχεδίου, ο ρεπουμπλικάνος υποψήφιος αποφάσισε να αντιμετωπίσει τον έγχρωμο γερουσιαστή στο Πανεπιστήμιο του Μισισίπι στην Οξφόρδη.
