Γράφει ο Ιωάννης Μιχαλέτος
Το Αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών βρίσκεται σε μία εξαιρετικά δυσάρεστη κατάσταση το τελευταίο διάστημα εξαιτίας των αστοχιών, λαθών, παραλείψεων και εν τέλει καταστροφικής πορείας στην οποία εξελίσσονται μια πλειάδα θεμάτων από το Ιράκ και το Αφγανιστάν μέχρι τις σχέσεις με τη Ρωσία. Η εξέλιξη στα Ηνωμένα Έθνη προ δύο εβδομάδων όπου το Βελιγράδι κατήγαγε μεγάλη νίκη έναντι των ΗΠΑ για τη παραπομπή του θέματος του Κοσόβου στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης, προκαλεί εντονότατους τριγμούς στα ανώτατα διπλωματικά κλιμάκια του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Συγκεκριμένα στην ολομέλεια του ΟΗΕ, παρά τις έντονες Αμερικανικές πιέσεις μόνο έξι κράτη ψηφίσαν εναντίον της Σερβίας: Αλβανία, ΗΠΑ, νησιά Μάρσαλ, Μικρονησία, Ναούρου και Παουλού…
Από την άλλη πλευρά 77 κράτη ψηφίσαν υπέρ της Σερβίας και 74 απείχαν μεταξύ των οποίων και σχεδόν όλα όσα έχουν αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της Πρίστινα μέχρι στιγμής. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Δεκέμβριο του 2007, το Αμερικανικό ΥΠΕΞ σε συνεργασία με την National Security Agency είχε διαμορφώσει σχέδιο σύμφωνα με το οποίο έως το Σεπτέμβριο του 2008 τουλάχιστον 100 κράτη θα είχαν αναγνωρίσει το Κόσοβο και στη συνέχεια θα καλούσαν την ολομέλεια του ΟΗΕ για την εισδοχή του ως νέο μέλος. Μάλιστα η κυβέρνηση της Σλοβενίας που αναλάμβανε Προεδρεύουσα χώρα της ΕΕ από τον Ιανουάριο του 2008, είχε αναλάβει το ρόλο υποστήριξης αυτού του σχεδίου στην Ευρώπη. Όπως είχε αποκαλύψει και η εφημερίδα Αξία, η Σλοβενία αποδέχθηκε το ρόλο αυτό σε συνθήκες μυστικής διπλωματίας που διέρρευσαν με αποτέλεσμα την ανατροπή των σχεδίων και την επίτευξη ενός μικρού μέρος μόνο των αρχικών σχεδιασμών. Το 2008 αποκαλείτε πλέον Annus Horribilis για το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και για τη Κοντολίζα Ράις προσωπικά.
Η αποτυχημένη διεύρυνση του ΝΑΤΟ τον Απρίλιο στο Βουκουρέστι και το Ελληνικό Βέτο για την ΠΓΔΜ, σε συνδυασμό με την ήττα της Γεωργίας τον Αύγουστο και την τελευταία εξέλιξη στον ΟΗΕ, καταδεικνύει την πλήρη απαξίωση των πανίσχυρων άλλοτε μηχανισμών της Αμερικανικής διπλωματίας που βασίζεται πλέον στην υποστήριξη κρατών όπως το Ναούρου με έκταση όσο η Αίγινα και πληθυσμό 7.000 κατοίκων στη μέση του Ειρηνικού Ωκεανού.
Η Ράις θεωρείτε ως απαξιωμένη Υπουργός γιατί επί της θητείας της ουσιαστικά "πάγωσε" η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ ενώ και οι πρωτοβουλίες της στη Μέση Ανατολή και Λατινική Αμερική είναι πλήρως αποδομημένες και η επιρροή των ΗΠΑ βαίνει μειούμενη με ταχείς ρυθμούς. Παρόλες τις θετικές προοπτικές που συγκέντρωνε το πρόσωπο της ως η πρώτη γυναίκα Αφροαμερικάνικης καταγωγής που ανήλθε σε τόσο υψηλή θέση και με γνώσεις σε θέματα Ρωσικής-Ευρασιατικής πολιτικής, τα αποτελέσματα υπήρξαν λίαν αρνητικά.
Μερική την παρομοιάζουν με τον "Θηλυκό Σερβαντνάτζε των ΗΠΑ" με την αρνητική έννοια βεβαίως…
Η εκτίμηση αξιόπιστων διπλωματικών κύκλων στην Ουάσινγκτον είναι ότι η διαφαινόμενη αλλαγή φρουράς στον Λευκό Οίκο και η εκλογή Ομπάμα θα έχει ως αποτέλεσμα σαρωτικές αλλαγές στην Αμερικανική διπλωματική γραφειοκρατία με αλλαγή πολλών προσώπων.
Σε ότι αφορά την Ελλάδα, αυτό σημαίνει ότι οι γνωστές φιγούρες της Αμερικανικής παρουσίας στα Βαλκάνια όπως ο Ντάνιελ Φριντ και ο Μάθιου Μπράιζα θα αλλάξουν πόστο. Από την άλλη πλευρά οι ίδιοι δηλώνουν σε κάθε ευκαιρία ότι τίποτα δεν θα αλλάξει ως προς την ουσία της Αμερικανικής εξωτερικής….
Οσονούπω, μεγάλες αποφάσεις αναμένονται πέραν του Ατλαντικού.
