Του Ιωάννη Μιχαλέτου

Η Ελληνική Πολιτεία έχει στην ουσία αποτύχει να εκμεταλλευτεί την τρομερή συσσώρευση πόρων, γνώσης και επαφών που διαθέτει ο απόδημος Ελληνισμός. Σε αντίθεση με άλλα έθνη όπως των Ισραηλιτών, Αρμενίων, Κινέζων και Αράβων, η Ελλάδα εμφανίζεται μονίμως αποσυντονισμένη και εκτός φάσης σε ότι αφορά την αξιοποίηση αυτού του ζωντανού παγκόσμιου θησαυρού. Οι λόγοι είναι στις περισσότερες περιπτώσεις ευδιάκριτη και αφορούν την εσωτερική κατάσταση της χώρας και την υφέρπουσα παρακμιακή αντίληψη που έχει εμφιλοχωρήσει σε όλους τους τομείς της κοινωνικής και πολιτικής ζωής. Καταρχάς η ύπαρξη κλειστών πολιτικό-οικονομικών κυκλωμάτων γνωστά στη καθομιλουμένη ως «διαπλεκόμενα» και  «Νταβατζήδες» αποτρέπει την είσοδο στην Ελληνική αγορά αποδήμων Ελλήνων. Όπως είναι προφανές, εάν οι τελευταίοι νιώθουν αποκομμένοι από την ίδια την πατρίδα τους, το μέλλον μία εθνικής στρατηγικής σε αυτό το τομέα μάλλον δεν έχει ιδιαίτερο νόημα.

 Η παραπάνω διαπίστωση δεν αφορά τα μεσοστρώματα ομογενών που ενδεχομένως ενδιαφέρονται να επεκταθούν με μικρές επιχειρήσεις στην Ελληνική αγορά αλλά ακόμα και πανίσχυρους Έλληνες της Διασποράς. Ενδεικτικά οι οικογένεια Κουμάνταρου  τη δεκαετία του '90 εγκατέστησε πρότυπη βιομηχανία ζύθου στην Αταλάντη δημιουργώντας την πρώτη τότε 100% «Ελληνική μπύρα»*. Ως αποτέλεσμα δέχθηκε εμπορικό πόλεμο που περιλάμβανε απειλές εναντίων των προμηθευτών και πελατών της και εν τέλει δέχθηκε μία ρουκέτα με «Υπογραφή;» της 17Ν στο εργοστάσιο της. Ύστερα από αυτό η εταιρεία διαλύθηκε και το επιχειρηματικό σκηνικό σε αυτό το βιομηχανικό τομέα έμεινε αλώβητο…

Ένα δεύτερος λόγος που αποτρέπει τη συγκρότηση στιβαρής και υπεύθυνης ομογενειακής πολιτικής, είναι η έλλειψη ικανών στελεχών να επανδρώσουν τους φορείς που θα μπορούσαν να αναλάβουν μια τέτοια προσπάθεια. Ο δημόσιος τομέας εν προκειμένου συγκροτείτε από άτομα που λίγη επαφή έχουν με την ομογένεια και συνήθως εκτελούν μηχανικά τα καθήκοντα τους με τη κακώς εννοούμενη δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία. Επιπλέον η έλλειψη δεξιοτήτων ακόμα και ξένων γλωσσών αποτρέπει σαφώς τη σύνδεση με τους Έλληνες του εξωτερικού. Βεβαίως η ύπαρξη όλων αυτών των οργανισμών έχει ως σκοπό τη διαιώνιση τους μέσω της χρηματοδότησης από κρατικά κονδύλια, οπότε και η διάθεση προσφοράς θεωρείτε ως πάρεργο. Είναι ενδεικτικό ότι η ΓΓ Αποδήμου Ελληνισμού δεν έχει καμία αναφορά ως αξιόλογος (Ακόμα και υπαρκτός) οργανισμός από ξένες ειδικευμένες πηγές. Σε αντίθεση πάλι με κράτη όπως το Ισραήλ ή ακόμα και η Τουρκία, οι Ελληνικές αρχές θεωρούνται ως αμελητέα ποσότητα από τους αλλοδαπούς λήπτες αποφάσεων…

 

Τέλος ένα πρακτικό ζήτημα στο όλο ζήτημα είναι η ύπαρξη πολλαπλών Ελληνικών κοινοτήτων διασπαρμένες σε όλα τα πλάτη και τα μήκη του πλανήτη με αποτέλεσμα τα τωρινά συστήματα κεντρικού ελέγχου να αποτυγχάνουν να παράγουν αποτελέσματα. Οι διαφορετικές πολιτισμικές προσλαμβάνουσες και οι αλλότριες συνθήκες ζωής μεταξύ των Ελλήνων της Αφρικής και αυτών της Ρωσίας λ.χ δεν γίνονται αντιληπτές και κατανοητές από το Ελλαδικό γραφειοκρατικό σύστημα που ελέγχει αριθμούς και ενίοτε ψήφους αλλά όχι δυναμική, παλμό και φυσικά δεν μπορεί να διαγνώσει τις διεργασίες σε κάθε κοινότητα κάτω από την επιφάνεια.

 

Οι επιτυχίες των Ελλήνων της Διασποράς σε εθνικά ζητήματα

 

Παρόλες τις δυσκολίες συντονισμού και την έλλειψη στρατηγικής, οι Έλληνες του εξωτερικού έχουν κατά καιρούς εντυπωσιάσει με την επιμονή τους να προωθούν επιτυχημένα τα εθνικά ζητήματα.

Το 1974 κατάφεραν να παγιώσουν τη διεθνή νομιμότητα στο θέμα της Κύπρου παρά το τετελεσμένο της Τουρκικής εισβολής και κατοχής. Η κατεχόμενη Κύπρος θεωρείτε από όλα τα κράτη και κυρίως από την Αμερική, ψευδοκράτος και σε καθαρά νομικίστικο επίπεδο η Ελλάδα έχει περάσει τις θέσεις της μέσω του ΟΗΕ, ΕΕ κτλ. Μπορεί το παραπάνω να φαίνεται ως ελάσσων ζήτημα, αλλά η διατήρηση της νομιμότητας δεν είναι κάτι εύκολο. Αρκεί κάποιος να αναρωτηθεί τι έγινε η Παλαιστίνη, το Κόσσοβο, η Δυτική Σαχάρα, και εκατοντάδες άλλες περιοχές του πλανήτη όπου το ντε φάκτο έγινε συντόμως και ντε γιούρε… Η Κύπρος παραμένει ολόκληρο κράτος που απλώς περιμένει την επανένωση της και αυτό από μόνο του αποτελεί νίκη κυρίως των Ελλήνων της Αμερικής.

 Οι ΗΠΑ καθυστέρησαν την αναγνώριση της ΠΓΔΜ, χωρίς τα πρώτα «τρία σύμφωνα»,  για 13 χρόνια λόγω της έντονης αντίδρασης των Ελλήνων. Φοβούμενοι το πολιτικό κόστος ο Μπούς ο Πρεσβύτερος, ο Μπίλ Κλίντον και ο τωρινός Μπούς στη πρώτη θητεία του, απέφευγαν να αναγνωρίσουν το κράτος αυτό με την ονομασία Μακεδονία. Τούτο έγινε όταν απορριφθεί το σχέδιο Ανάν το 2004 και όταν έγινε αντιληπτή η Ρωσική διείσδυση στα Βαλκάνια που κατά τους Αμερικανούς απαιτούσε σύμμαχος επειγόντως, έστω και εάν αυτοί είναι οι ανήμποροι ουσιαστικά Σκοπιανοί…

 Οι Έλληνες της Διασποράς αποτέλεσαν το καλύτερο πρεσβευτή της χώρας σε πολυποίκιλες διαπραγματεύσεις με τους Άραβες (Μέσω των Πατριαρχείων), τους Ρώσους και επιπλέον αναγκάζουν χώρες όπως την Αγγλία να κρατούν τα προσχήματα τουλάχιστον. Σε ότι αφορά την τελευταία, η επισειούμενη εδώ και χρόνια απειλή εξόδου των ελληνικών ναυτιλιακών επιχειρήσεων από το Λονδίνο και η μαζική είσοδος τους στο Πειραιά έχει κινητοποιήσει τις Αγγλικές αρχές. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες προερχόμενες από δημοσιογραφική πηγή στην Αμερική, η ουδέτερη στάση της Αγγλίας κατά το Ελληνικό Βέτο στο Βουκουρέστι τον Απρίλιο, έλαβε υπόψη της και αυτό τον παράγοντα. Τυχόν έξοδος των Ελλήνων εφοπλιστών πλήττει ανεπανόρθωτα το Λονδίνο ως παγκόσμιο ναυτιλιακό κέντρο και θα αποστερήσει δεκάδες δις. Ευρώ σε έμμεσα και άμεσα έσοδα.

 Σε ζητήματα που αφορούν τις Ελληνό-Τουρκικές σχέσεις , η όποια θετική αναφορά στην Ελλάδα από κράτη όπως η Αυστραλία, ο Καναδάς και η Νότια Αφρική προέρχεται από την παρουσία των Ελλήνων εκεί. Τη δεκαετία του '90 η κυβέρνηση του Μαντέλα έθεσε εμπάργκο σε πωλήσεις όπλων και συστημάτων στη Τουρκική κυβέρνηση ενώ υιοθέτησε όλες τις Ελληνικές θέσεις και παράλληλα συνεργάστηκε έντονα με την Αθήνα για το Κυπριακό και αποτέλεσε και μέρος του παγκόσμιου δικτύου ενίσχυσης των Σέρβων που καθοδηγούνταν από Ελληνικά κέντρα αποφάσεων. Η διακριτική παρουσία Ελληνικών προσωπικοτήτων πλησίον του Μαντέλα έπαιξε καθοριστικό ρόλο. 

Τέλος δεν πρέπει να παραγνωρίζεται το γεγονός ότι η τουριστική ανάπτυξη της Ελλάδας οφείλετε σε μεγάλο βαθμό στη παρουσία Ελλήνων στις χώρες αποστολής των παραθεριστών. Δεν είναι τυχαίο ότι οι καλύτερες τουριστικές αγορές για την Ελλάδα προέρχονται από την Γερμανία, Αγγλία και Σουηδία τις τρεις Ευρωπαϊκές χώρες με έντονη Ελληνική παρουσία. Η Ελληνική κουζίνα, το γλέντι και η παρουσία των Ελλήνων τις κρύες χειμωνιάτικες μέρες στον Ευρωπαϊκό Βορά είναι ουσιαστικά ένας αρκούντως πειστικός λόγος για την παραδοσιακή εξόρμηση των Βορείων στις Ελληνικές θάλασσες με αποτέλεσμα το 15% του Ελληνικού ΑΕΠ να εξαρτάται από αυτόν το τομέα.

 Πρακτικά βήματα για το μέλλον

 Η συγκρότηση στρατηγικής είναι μία έννοια που προκαλεί δέος στα αρμόδια όργανα της Ελληνικής Πολιτείας γιατί συνεπάγεται μεγάλη και διαρκή ευθύνη, επίπονη εργασία και κυρίως φιλότιμο που στην Ελλάδα επιφυλάσσετε στην καλύτερη περίπτωση για τα οικεία πρόσωπα και όχι για το κοινωνικό σύνολο. Παρόλα αυτά η αξιοποίησης του Ελληνισμού δεν είναι μια τεχνοκρατική διαδικασία, αλλά μία εξελισσόμενη πορεία η οποία δεν απαιτεί καθοδήγηση από την Αθήνα αλλά συντονισμό.

 

Μερικές σκέψεις – ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

  • Διασύνδεση Ελλήνων από διαφορετικές χώρες μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων (Λ.χ Από ΗΠΑ και Αυστραλία μέσω Ελλάδος) Με αυτό τον τρόπο διευκολύνονται οι διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ των Ελλήνων και δημιουργείτε ως ένα βαθμό ο λεγόμενος «Οικουμενικός Ελληνισμός»

  • Προσέγγιση ταλέντων Ελληνικής καταγωγής από τις Ελληνικές αρχές μέσω υποτροφιών (όχι απαραίτητα σε κρατικά ιδρύματα) και η δημιουργία παγκόσμιων «Αγγελιοφόρων». Πρόκειται για ένα σύστημα που εφαρμόζουν οι Εβραϊκές κοινότητες και αποβλέπει στη δημιουργία προτύπων στις επιστήμες και το πολιτισμό που οφείλονται να ακολουθούνται από τα μέλη της διασποράς, όπως διάσημοι βιολονίστες, μαθηματικοί, συγγραφείς κτλ.

  • Άμεση και συνεχής παροχή πληροφοριών και υλικού διαφήμισης και κρατικής διαφώτισης σε Έλληνες ομογενείς επιστήμονες και μέλη συλλόγων που ασχολούνται με Εθνικά θέματα. Διεξαγωγή ειδικών σεμιναρίων για θέματα εθνικής στρατηγικής σε Έλληνες ομογενείς δημοσιογράφους και λομπίστες.

  • Προσέγγιση «Φιλελλήνων» με πολυποίκιλους τρόπους ώστε να αποτελέσουν αγωγοί καλής έξωθεν μαρτυρίας σε διεθνή κέντρα. Στο σημερινό ανταγωνιστικό περιβάλλον όλα σχεδόν επιτρέπονται.

  • Εκμάθηση της Ελληνικής γλώσσας πάση θυσία σε όλες τις γενιές ομογενών με αρωγή του Ελληνικού κράτους.

  • Παραγωγή σύγχρονου οπτικοακουστικού υλικού με εμπορικά πρότυπα που θα διαφημίζει τον Ελληνικό τρόπο ζωής (όχι φραπέ-κουλτούρα) και τα επιτεύγματα των Ελλήνων όλων των εποχών. Πετυχημένα παραδείγματα υπάρχουν βλέπε « Cool Britannia», οι εκστρατείες της Ιρλανδίας τα τελευταία 20 χρόνια, Κινεζική διαφήμιση κτλ

  • Μεγάλη έμφαση στην εκπαίδευση μελλοντικών ηγετών που θα υποβοηθούνται να στελεχώσουν οργανισμούς των χωρών όπου ζουν αλλά και διεθνών.

  • Δημιουργία τμημάτων προώθησης ομογενών στο υπουργείο εξωτερικών και συγκρότηση Task Force που θα προστατεύει τα Ελληνικές κοινότητες στο εξωτερικό από τις αρμόδιες Ελληνικές αρχές ασφαλείας αλλά και τους επιχειρηματικούς οργανισμούς. Παρόμοιες αρχές υπάρχουν στο Ισραήλ, τη Κίνα, Ταϊβάν, την Ιαπωνία και άλλες χώρες. Είναι ενδεικτικό ότι κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '90 στην Αυστρία και την αναζωπύρωση των νεοναζιστικών επιθέσεων εναντίων Εβραίων, δημιουργήθηκε η λεγόμενη "Jewish Police" η οποία σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα απάλλαξε τη κοινότητα της από αυτήν την απειλή… Άραγε οι πολυπληθείς Ελληνικές κοινότητες της Μελβούρνης, Νέας Υόρκης και Λονδίνου έχουν ανάλογη προστασία;

 

Εν κατακλείδι οι ανωτέρω προτάσεις φαντάζουν ίσως ως ακραίες η μη πραγματοποιήσιμες, αλλά τουλάχιστον η συνειδητοποίηση της ανάγκης για μία πρωτόλεια ομογενειακή στρατηγική να είναι από μόνη της ένα θετικό βήμα. Ο 21ος αιώνας είναι κατά τα φαινόμενα μία  πολύ σκληρή και ανταγωνιστική εποχή. Επιπλέον η διαφαινόμενη αφομοίωση των ομογενών 2ης και 3ης γενιάς καθιστά επιτακτική την ανάγκη λήψης μέτρων τόσο από την Αθήνα όσο και από τους τοπικούς διαμορφωτές γνώμης στις Ελληνικές κοινότητες του εξωτερικού .

 

*ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το ίδιο αριβώς σκηνικό επαναλήφθηκε με την επίσης ελληνική μπύρα ΒΕΡΓΙΝΑ Ελληνοαμερικανικών Συμφερόντων της οικογένειας Πολιτόπουλου. Η μπύρα ΒΕΡΓΙΝΑ αυτή τη στιγμή είναι η μοναδική ελληνική μπύρα 100% στην παγκόσμια αγορά.