Του Μάριου Ευρυβιάδη
Το πρόσφατο παράπονο του Ομπάμα για τους τουρκαλάδες που νυχτοξημερώνονται φρουρώντας την Ευρώπη (από ποιον πράγματι;) αλλά οι Ευρωπαίοι, αχάριστοι, αφιλόξενοι και ρατσιστές δεν τους ανοίγουν τις πύλες ώστε να πουλούν ελεύθερα τα βερύκοκά τους, μου θύμισε δύο ιστορίες. Τη μία τη γνωρίζω από πρώτο χέρι. Την άλλη μου την αφηγήθηκε ο πρωταγωνιστής της.
Και οι δύο αυτές ιστορίες και το παράπονο του Ομπάμα για τους φουκαράδες συμμάχους του της Ομάδας των G-20, καταδεικνύουν τον ηθικό ξεπεσμό του αμερικανικού κράτους καθώς επίσης και την ηθική της χαβούζας που χαρακτηρίζει όλο και περισσότερο αυτούς που εκπροσωπούν σε διάφορες πρεσβείες τον αμερικάνικο λαό. Ο τελευταίος κάθε άλλο παρά ταυτίζεται ή αποδέχεται τέτοιου είδους μη αμερικανικές δραστηριότητες και συμπεριφορές.
Θα αρχίσω χρονολογικά. Είναι Αύγουστος του 1974, λίγο πριν την κατάπαυση του πυρός από την δεύτερη τουρκική επιδρομή, και στην Κύπρο έφθασε αντιπροσωπεία της Υποεπιτροπής για Ζητήματα Προσφύγων (Subcommittee to Investigate Problems Connected with Refugees and Escapes) με εντολή από τον Πρόεδρο της Υποεπιτροπής, τον Γερουσιαστή Κέννεντυ, να ετοιμάσει έκθεση αναφορικά με τις προσφυγικές ανάγκες του κόσμου που προέκυψαν από την τουρκική επιδρομή.
Επικεφαλής της αντιπροσωπείας ήταν ο αείμνηστος Ελληνο-αμερικανός Dennis N. Skiotis, ιστορικός και υποδιευθυντής του Κέντρου Μεσανατολικών Σπουδών του πανεπιστημίου του Harvard. Αφού, συνοδεία της αμερικανικής πρεσβείας, η αντιπροσωπεία συνέλλεξε τις όποιες πληροφορίες και στοιχεία, ο Skiotis προσπάθησε να διασταυρώσει ορισμένες πληροφορίες, ειδικά για δολοφονίες αμάχων από τους Νατοϊκούς συμμάχους των Αμερικανών που χρησιμοποιούσαν αμερικάνικα όπλα για τις σφαγές τους, από την αμερικάνικη πρεσβεία. Αλλά κανείς τους εκεί δεν είδε και δεν άκουσε τίποτα. Και κανείς δεν μαρτυρούσε.
Τελικά ο Skiotis «απομόνωσε» έναν από τους διπλωμάτες ο οποίος ήταν εβραϊκής καταγωγής. Καλά, του είπε, οι υπόλοιποι δεν είδαν δεν άκουσαν τίποτα. Εσένα ποια είναι η δικαιολογία σου, ή μήπως ξέχασες τόσο γρήγορα πως σφάγιαζαν τους Εβραίους στην Ευρώπη και κανείς δεν έβλεπε και δεν μιλούσε;
Ο διπλωμάτης δεν απάντησε. Αλλά πριν φύγει η αντιπροσωπεία έδωσε κρυφά στον Skiotis ένα φάκελο που περιείχε ένα επείγον τηλεγράφημα της πρεσβείας προς το Αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών. Εν μέσω της τουρκικής επιδρομής και των σφαγιασμών, η έγνοια της πρεσβείας ήταν ότι τα πορτοκάλια της Αμμοχώστου και της Μόρφου δεν θα εξάγοντο στις ευρωπαϊκές αγορές και το αμερικανικό υπουργείο έπρεπε, επειγόντως, να ενεργήσει ώστε πορτοκάλια από την πολιτεία της Φλώριδας να γεμίσουν την αγορά προτού ενεργήσουν άλλοι, από το Ισραήλ την Ισπανία, κλπ.
Το παραπάνω περιστατικό καταγγέλθηκε δημόσια από τον Γερουσιαστή Κέννεντυ ως δείγμα της αναλγησίας της πρεσβείας και μπορεί να εντοπιστεί στην πρώτη από τις τρεις εκθέσεις της Υποεπιτροπής για την Κύπρο. Εγώ γνωρίζω και τις λεπτομέρειες διότι μου τις αφηγήθηκε ο αείμνηστος Skiotis, καθηγητής και φίλος μου.
Η άλλη ιστορία έλαβε χώρα αρχές του 1980 στην Ουάσινγκτον, όταν υπηρετούσα στην εκεί πρεσβεία. Πήγαμε με τον πρέσβη, τον Ανδρέα Ιακωβίδη, να επισκεφτούμε τον Γερουσιαστή Mark Hatfield της πολιτείας Oregon, για να ζητήσουμε τη συνδρομή του. Ο Γερουσιαστής, που ήταν Πρόεδρος της ισχυρότατης Επιτροπής Κατανομής Κονδυλίων της Γερουσίας, άκουσε τον πρέσβη με προσοχή και κατανόηση. Αλλά με την Τουρκία ως αντίπαλο, του υπογράμμισε, «έχεις την πιο δύσκολη αποστολή στην Ουάσινγκτον». Και μας διηγήθηκε το εξής περιστατικό. Στην πολιτεία του στο Oregon, μας είπε, οι παραγωγοί φουντουκιού είναι έξω φρενών διότι το Υπουργείο Εξωτερικών, αγνοώντας τα συμφέροντά τους και για χάρη της Τουρκίας, εισηγήθηκε αλλαγές σε σχετική νομοθεσία που επέτρεπε στους Τούρκους παραγωγούς φουντουκιού προνομιακές εξαγωγές στις ΗΠΑ. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να φέρει στα πρόθυρα της καταστροφής τους παραγωγούς του Oregon.
Κατέθεσα , μας είπε, δική μου τροπολογία ώστε να ακυρωθεί η προνομιακή μεταχείριση των Τούρκων . Ακολούθησε, μας είπε, πολιτικός σεισμός. Μας διηγήθηκε πώς άρχισαν τα τηλεφωνήματα και οι επισκέψεις από τα Υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας, με ένα και το ίδιο ρεφρέν. Αν δεν αποσυρθεί η τροπολογία, του έλεγαν, υπάρχει κίνδυνος να καταρρεύσει το ΝΑΤΟ. Με πληροφόρησαν, με κάθε σοβαρότητα, μας έλεγε ο Hatfield, ότι η Άγκυρα απειλούσε να φύγει από το ΝΑΤΟ εάν η τροπολογία δεν απεσύρετο. Σχετικά τηλεφωνήματα δέχθηκε, μας είπε, και από τους Υπουργούς Εξωτερικών και Άμυνας αλλά και από τον Γ.Γ. του ΝΑΤΟ από τις Βρυξέλλες.
Ο Γερουσιαστής μας ευχήθηκε καλή τύχη, λέγοντάς μας ότι θα την χρειαζόμαστε συνεχώς, όχι για να αντιμετωπίσουμε τους Τούρκους αλλά την τουρκολαγνεία των τσογλανιών τους . Στην έξοδο με κράτησε παράμερα ο βοηθός του, που τον γνώριζα από τα φοιτητικά μας χρόνια στην Βοστώνη, για να μου προσθέσει και το εξής: "You guys have to realize, the sooner than better, what you are up against. When it comes to Turkey almost without exception all people at State do not behave like Americans but as Turkish lap dogs". Δηλαδή «πρέπει να καταλάβετε και όσο πιο γρήγορα τόσο το καλύτερο, με τι είσθε αντιμέτωποι. Σε ζητήματα που αφορούν στην Τουρκία όλοι σχεδόν οι διπλωμάτες του Υπουργείου Εξωτερικών δεν συμπεριφέρονται ως Αμερικάνοι αλλά ως τουρκικά σκυλιά που γλείφουν τα γόνατα του μάστορά τους».
Την κρίση του βοηθού του Γερουσιαστή για τα Turkish lap dogs της αμερικανικής πρωτεύουσας είχα την ευκαιρία να επιβεβαιώσω, με ορισμένες πραγματικά χτυπητές εξαιρέσεις, σε όλη την σχεδόν δεκαετή παραμονή μου στην Ουάσινγκτον. Η δε διαχρονικότητά της αποδεικνύεται καθημερινά, είτε πρόκειται για τουρκικά βερύκοκα ή για φουντούκια. Όχι όμως για πορτοκάλια της Μόρφου και του Βαρωσίου. Μόνο που εμείς, είτε πρόκειται για την Λευκωσιατική είτε για την Αθηναϊκή νομενκλατούρα, δεν έχουμε μάθει τίποτα. Όταν δεν είμαστε lap dogs των Αμερικανών γινόμαστε των Τούρκων και τούμπαλιν.
Μόνο που εδώ τα σκυλιά πραγματικά αδικούνται. Η χαμέρπεια, ως συνειδητή πράξη δεν είναι σκυλίσια συμπεριφορά. Είναι κατ'εξοχήν ανθρώπινη.
