«Αυτό που λείπει σήμερα από τα παιδιά αυτής της καταναλωτικής κοινωνίας είναι ο δ�

Μιλά στο Greek American News Agency η ψυχίατρος και επιστημονική υπεύθυνη του 18 ΑΝΩ κ. Κατερίνα Μάτσα

Συνέντευξη στον Αποστόλη Ζώη

«Η απόφαση της χρήσης ναρκωτικών είναι πάντα προσωπική, αλλά όχι ελεύθερη. Οι νέοι γνωρίζουν από πριν που θα οδηγηθούν αν μπουν στο κόσμο των ναρκωτικών. Ωθούνται, όμως , στο να το κάνουν ακριβώς επειδή βιώνουν μα δραματικό πολλές φορές τρόπο το προσωπικό τους αδιέξοδο, που τους κάνει να μη βλέπουν μπροστά τους καμία άλλη “οδό διαφυγής”». Αυτά δηλώνει σήμερα στην ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ η ψυχίατρος και , επιστημονική υπεύθυνη του 18 ΑΝΩ κ. Κατερίνα Μάτσα. Η ίδια για την τοξικομανία σε σχέση με την κρίση της κοινωνίας σημειώνει:

«Η τοξικομανία είναι ένα κατά βάση κοινωνικό φαινόμενο, έκφραση της κρίσης της κοινωνίας και του πολιτισμού. Οι άνθρωποι βιώνουν με μεγάλη οδύνη τις συνέπιες αυτής της κρίσης οικονομικής, κοινωνικής, πολιτιστικής που καταστρέφει τη ζωή τους. Οι πιο ευάλωτοι από αυτούς αναζητούν τροχούς να ξεφύγουν από όλες αυτές τις πιέσεις και τα προβλήματα και στρέφονται στη χρήση ψυχοδραστικών ουσιών. Όσο αυξάνεται η κοινωνική δυσφορία τόσο αυξάνεται και η διάδοση της χρήσης όλων των ουσιών, νομίμων και παράνομων, με τις οποίες οι άνθρωποι θέλουν να “γεμίζουν το κεφάλι’ τους, ευνοείτε και από τη στάση των ΜΜΕ που μυθοποιούν με τον τρόπο τους, τις ουσίες».

Η ψυχίατρος Κατερίνα Μάτσα σπούδασε Ιατρική στην Αθήνα και Ψυχιατρική στο Παρίσι και την Αθήνα. Είναι η επιστημονική υπεύθυνη της Μονάδας Απεξάρτησης Τοξικομανών Ψ.Ν.Α. – 18 ΑΝΩ και εκδότρια του περιοδικού “Τετράδια Ψυχιατρικής”.

Η συνέντευξη

Εκτιμάτε πώς σε καιρούς κρίσης, οικονομικής και κοινωνικής, οι σταθερές της ζωής ανατρέπονται, με συνέπεια να εμφανίζεται κύμα τοξικομανίας; Αν ναι γιατί παρατηρούνται τέτοια φαινόμενα; Η οικονομική κρίση θα έχει και άλλες συνέπειες, κοινωνικές;

Από ποιους άλλους παράγοντες ευνοείται;

«Ευνοείται επίσης από την κυρίαρχη κουλτούρα, μια κουλτούρα παρακμής. Ευνοείται τέλος από την κρίση του θεσμού της οικογένειας που κάνει πολλές οικογένειες δυσλειτουργικές. Θα μπορούσαμε να ορίσουμε την τοξικομανία ως το προϊόν της συνάντησης της κοινωνικής με την προσωπική, την ψυχολογική κρίση του νέου, που διαμεσολαβείται από την κρίση της οικογένειας».

Ακόμα και στην επαρχία η κατάσταση με τα ναρκωτικά έχει επιδεινωθεί… Πώς βλέπετε την επόμενη μέρα; Και το κράτος; Πού είναι οι πολιτικές του που θα δίνουν λύσεις στο πρόβλημα;

«Η κατάσταση είναι σοβαρή τόσο στο κέντρο όσο και στην επαρχία. Η απουσία μιας, κεντρικά σχεδιασμένης από το κράτος πολιτικής για ία ναρκωτικά που θα έδινε έμφαση στη πρόληψη και θα αντιμετώπιζε επίσης τις ανάγκες της θεραπευτικής αντιμετώπισης των εξαρτημένων ατόμων αλλά και της κοινωνικής τους επανένταξης έχει τραγικές επιπτώσεις στο κοινωνικό σύνολο. Δημιουργεί μια κατάσταση όπου φαίνεται πως η κοινωνία παρακολουθεί απαθής τα καλύτερα παιδιά της να καταστρέφονται και να χάνουν τη ζωή τους. Αυτή η στάση στρουθοκαμηλισμού που τηρούν οι αρμόδιοι πρέπει να καταδικαστεί από όλους και να ανατραπεί στη πράξη».

Είναι προσωπική υπόθεση η απόφαση της χρήσης ναρκωτικών;

Δηλαδή:

«Από αυτήν την άποψη αυτός ο αυτοκαταστροφικός τρόπος ζωής αποτελεί, στην ουσία του και μια “παράδοξη” κίνηση αυτοσυντήρησης. Παίρνουν τα ναρκωτικά όχι για να πεθάνουν αλλά για να αντέξουν τη ζωή τους, που τους φαίνεται ανυπόφορη».

Έρευνες δείχνουν πώς η ηλικία της πρώτης δοκιμής ουσιών και στην Ελλάδα έχει κατέβει στα 12 χρόνια. Υπάρχει εξήγηση για αυτός Σας ανησυχεί;

«Μειώνεται η ηλικία έναρξης της χρήσης ουσιών από τους νέους ακριβώς γιατί αυτοί δέχονται πρώτοι τις καταστροφικές συνέπειες της κρίσης, όχι μόνο στο μέλλον αλλά και στο παρόν. Η ζωή τους δεν έχει ποιότητα, ενδιαφέρον, δυνατότητες επαγγελματικής αποκατάστασης, κυριαρχεί η βία σε όλες τις μορφές της (και η χειρότερη μορφή βίας είναι η φτώχεια), δεν υπάρχουν κοινωνικά πρότυπα, κατεδαφίζονται οι αξίες, δεν υπάρχει όραμα».

Πόσο σημαντική είναι η προσπάθεια του «18 Ανω»;

«Σε σύγκρουση με αυτό το κλίμα το 18 άνω αναπτύσσει το έργο του στον τομέα των εξαρτήσεων από ουσίες ( αλλά και από την τροφή και το διαδΐκτυο) λειτουργώντας σήμερα 32 δομές στο λεκανοπέδιο Αττικής. Το σημαντικό είναι ότι είναι μια Δημόσια Μονάδα απεξάρτησης ( ανήκει στο ΕΣΥ) και παρέχει δωρεάν και υψηλού επίπεδου υπηρεσίες σε όλους τους κατοίκους αυτής της χώρας, χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς οποιουδήποτε τύπου».

Πώς ερμηνεύετε την ανησυχία των γονέων μήπως τα παιδιά τους «μπλέξουν»; Κάνουν σήμερα οι γονείς διάλογο με τα παιδιά τους;

«Αυτό που λείπει σήμερα από τα παιδιά αυτής της καταναλωτικής κοινωνίας είναι ο διάλογος. Οι μεγάλοι όχι μόνο δεν συζητούν μαζί τους αλλά και δεν κάθονται καν να τα ακούσουν. Από αυτή την άποψη, η ανησυχία τους μπορεί να τους βοηθήσει να επανεξετάσουν και να αλλάξουν πολλά πράγματα στις σχέσεις με τα παιδιά τους αλλά και στον ίδιο τρόπο της δικής τους ζωής».