του Ευριπίδη Μπίλλη, Τ. Επίκουρου Καθηγητή ΕΜΠ
Κατωτέρω και στο πρώτο συνημμένο αναλύεται σε σχέση με την Κύπρο, ο τρόπος με τον οποίο η τουρκία προσήρτησε και μεθοδικά τουρκοποίησε Συριακή Αλεξανδρέττα, πράγμα που μετά από 66 χρόνια <<αποδέχτηκε>> με την <<υπογραφή>> η Συρία. Ο συγγραφέας της ανάλυσης σημειώνει όμως:
Υπάρχει, όμως, και μία σημαντική διαφορά. Η Κύπρος είναι πλέον μέλος της Ευρ. Ενώσεως και τα κατεχόμενα από την Τουρκία εδάφη είναι ευρωπαϊκό έδαφος υπό ιδιόρρυθμο καθεστώς και με αναστολή του κεκτημένου.
Μέχρι το τέλος του χρόνου θα φανεί αν είμαστε… <<ικανοί>> να αχρηστεύσουμε το μοναδικό όπλο που έχουμε για σωτηρία της Κύπρου (παρόλες τις <<μυστικές>> ίσως συμφωνίες που έκαναν με την ΕΕ για το θέμα, οι <<άξιοι>> ηγέτες της Ελλάδας και της Κύπρου, Σημίτης-μόνον; και Κληρίδης).Στο δεύτερο συνημμένο δείτε τις παρόμοιες απόψεις της πρότασης του ορθού Ναί της <<ΚΙΝΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΣΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ>>
Σχετικά με τα μακροπρόθεσμα σχέδια της τουρκίας που αναφέρονται κατωτέρω για το Αιγαίο και την Θράκη, που διαπραγματευόταν η τουρκία και με τις δύο εμπόλεμες πλευρές καθ όλη την διάρκεια του πολέμου προκειμένου να βγεί στο πόλεμο υπέρ της μίας ή της άλλης πλευράς, παρατηρώ τα εξής.
Εκτός από τον κίνδυνο τουρκοποίησης της Κύπρου με παρόμοιο τρόπο λόγω της νοοτροπίας, που διακατέχει σιωπηρά ή φανερά, τις Ελληνικές πολιτικές ηγεσίες για όχι ποσοστώσεις στην λαθρομετανάστευση (φανερά, ο <<γνωστός>> πλέον κ. Χρυσοχοϊδης του ΠΑΣΟΚ, η κ. Αλέκα Παπαρρήγα του ΚΚΕ για να μην υστερεί από τον επίσης ίδιων αντιλήψεων ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας δια του υφυπουργού κ. Νάκου, κτλ)., θα πρέπει να χρωστάμε ευγνωμοσύνη στην τουρκία που δεν μας έστειλε <<χωρίς ποσοστώσεις>> μερικά εκατομμύρια τούρκους, από τα πολλά που διαθέτει, για να τουρκοποιήσει και τη Θράκη και τα νησιά του Αιγαίου μας. Ή το κάνει ήδη συστηματικά και οι πολιτικοί μας εγκέφαλοι δεν το πήραν μυρωδιά ή δεν νοιάζονται;
Χωρίς επίσης <<ποσοστώσεις>> λαθρομεταναστών και για να ευχαριστήσει όλους τους ανωτέρω και πολλούς άλλους γνωστούς <<εξαίρετους έλληνες>>, Αντιγονίτες, ΚΕΜΟΪΤΕΣ, ΕΛΙΑΜΕΠΙΤΕΣ κτλ., θα μπορούσε η τουρκία να μας στείλει <<χωρίς ποσοστώσεις>>, καμμιά δεκαριά εκατομμυριάκια τούρκους για τελειώνουμε μια και καλή με όλη την Ελλάδα μας.
Αλεξανδρέττα: Υπόδειγμα Τουρκικής Στρατηγικής (*)
Ενώ οι αρμόδιοι για την Εξωτερική μας Πολιτική παρακολουθούσαν μαζί με την κοινή γνώμη τις πρόσφατες τουρκικές προκλήσεις στα Ίμια και την εντυπωσιακή βελτίωση των ρωσοτουρκικών σχέσεων, μία είδηση πέρασε στα ψιλά των εφημερίδων και νομίζω ότι θα πρέπει να τύχει μεγαλύτερης προσοχής και μελέτης.
Συγκεκριμένα η Συρία μετά από 66 χρόνια αποδέχθηκε την τουρκική κυριαρχία στην περιοχή της Αλεξανδρέττας και δεσμεύθηκε να μη θεωρεί τα εδάφη αυτά ως κατεχόμενα και αλύτρωτα.
Ο νομός (σαντζάκι) της Αλεξανδρέττας, στα τουρκικά Ισκεντερούν, στα αραβικά Χατάυ, βρίσκεται στη Ν. Α. Τουρκία και αντιστοιχεί στην αρχαία Κιλικία και στην περιοχή της Ισσού, όπου ο Αλέξανδρος κατενίκησε τον Δαρείο.
Το 1939 οι Γάλλοι, οι οποίοι διοικούσαν την Συρία, παρεχώρησαν την περιοχή στους Τούρκους υπογράφοντας παράλληλα και την άγγλο- γάλλο- τουρκική συμφωνία αμοιβαίας συνδρομής. Στόχος της χειρονομίας αυτής ήταν να ταχθεί η Τουρκία με το μέρος των Αγγλογάλλων κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η Τουρκία, ο επιτήδειος ουδέτερος όπως την ονόμασε στο κλασικό βιβλίο του ο Φράνκ Βέμπερ, κράτησε μεν την Αλεξανδρέττα, δεν βγήκε όμως στον πόλεμο υπέρ των Συμμάχων.
Διαπραγματευόταν και με τις δύο εμπόλεμες πλευρές καθ όλη την διάρκεια του πολέμου ζητώντας τα νησιά του Αιγαίου, την Θράκη και τα πετρέλαια της Μοσούλης.
Η Συρία από την πλευρά της έθεσε την απελευθέρωση της Αλεξανδρέττας ως κύριο εθνικό στόχο και μέχρι σήμερα στους επίσημους χάρτες της το Χατάυ περιγράφεται ως συριακό έδαφος.
Η Τουρκία από την πρώτη στιγμή ξεκίνησε την προσπάθεια αλλοιώσεως του πληθυσμιακού χαρακτήρα της περιοχής Αλεξανδρέττας – Χατάυ.Το 1939 η πλειοψηφία των κατοίκων είχε αραβική συνείδηση , πολλοί δε εξ αυτών ήσαν Ορθόδοξοι Χριστιανοί υπαγόμενοι στο Πατριαρχείο Αντιοχείας.
Επειδή η ιστορική Αντιόχεια ετέθη υπό τουρκική κατοχή, το ομώνυμο Ορθόδοξο Πατριαρχείο μετέθεσε από τότε την έδρα του στην Δαμασκό.
Οι διαδοχικές κυβερνήσεις της Άγκυρας, παρά τις αλλαγές προσώπων ή ιδεολογιών, εφήρμοσαν μία καλοσχεδιασμένη και μακροπρόθεσμη στρατηγική.
Μετακίνησαν πληθυσμούς τουρκικής καταγωγής η συνειδήσεως προς την Αλεξανδρέττα ώστε το αραβικό στοιχείο να καταντήσει μειοψηφία. Οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί υπέστησαν ιδιαίτερη καταπίεση και σήμερα στο σαντζάκι της Αλεξανδρέττας έχουν μείνει ελάχιστοι.
Η Τουρκία επέδειξε αξιοθαύμαστη επιμονή και υπομονή. Περίμενε επί 66 χρόνια αποκρούοντας τις συριακές διεκδικήσεις για επιστροφή των εδαφών. Και μόλις προ ολίγων ημερών απέσπασε την υπογραφή της συριακής κυβερνήσεως για την νομιμοποίηση της αρπαγής που έγινε το 1939. Ίσως η Συρία να μην αντέχει δύο ανοικτά μέτωπα δεδομένου ότι διεκδικεί από το Ισραήλ τα υψώματα του Γκολάν, ίσως η Άγκυρα να πίεσε την Δαμασκό με το ισχυρό όπλο που λέγεται ροή του Ευφράτη.
Το μάθημα είναι εξόχως διδακτικό για την Αθήνα και την Λευκωσία. Αυτό που επέτυχε η Τουρκία στην περίπτωση της Αλεξανδρέττας επιδιώκει αργά αλλά συστηματικά να εφαρμόσει και στην περίπτωση της Βορείου Κύπρου.
Το 1954 σχεδιάσθηκε η διχοτόμηση, το 1964 δημιουργήθηκαν οι απομονωμένοι τουρκοκυπριακοί θύλακοι, το 1974 έγινε η εισβολή , αμέσως μετά άρχισε η μεταφορά εποίκων και η καταστροφή της ελληνορθόδοξου κληρονομιάς, το 1983 ανακηρύχθηκε το ψευδοκράτος, το 2004 επιχειρήθηκε η νομιμοποίηση της κατοχής μέσω του σχεδίου Ανάν.
Μπορεί εδώ να μη φαίνεται ως κύριος στόχος η εδαφική ενσωμάτωση, αλλά στα υπόλοιπα σημεία οι ομοιότητες με την περίπτωση Αλεξανδρέττας είναι πολλές και ανησυχητικές.
Υπομονή, επιμονή, προγραμματισμός με βάθος χρόνου, εποικισμός, αναγκαστική αποχώρηση των γηγενών κατοίκων, δημιουργία στρατιωτικών εγκαταστάσεων και στρατοπέδευση μεγάλου αριθμού στρατιωτών κ.α.
Άλλωστε Αλεξανδρέττα και Βόρειος Κύπρος συνδέονται στρατηγικά για τα τουρκικά συμφέροντα . Οι δυνάμεις του Αττίλα θα είναι χρήσιμες για την προστασία του πετρελαιαγωγού Μπακού- Τσεϋχάν, ο οποίος θα καταλήγει στον κόλπο της Αλεξανδρέττας.
Υπάρχει, όμως, και μία σημαντική διαφορά. Η Κύπρος είναι πλέον μέλος της Ευρ. Ενώσεως και τα κατεχόμενα από την Τουρκία εδάφη είναι ευρωπαϊκό έδαφος υπό ιδιόρρυθμο καθεστώς και με αναστολή του κεκτημένου.
Η Αθήνα και η Λευκωσία μπορούν να εμποδίσουν την Τουρκία να εφαρμόσει στην Κύπρο το υπόδειγμα της Αλεξανδρέττας. Τούτο θα γίνει αν αρνηθούμε τη νομιμοποίηση της διχοτόμησης και όλα τα άλλα αρνητικά του σχεδίου Ανάν.
Ας αναζητήσουμε μαζί με τους Ευρωπαίους εταίρους μας μία δημοκρατική λύση για την Κύπρο. Η Αλεξανδρέττα – Χατάυ διδάσκει πολλά σε όλους μας.
(*) Συντάκτης: Κωνσταντίνος Χολέβας, Πολιτικός Επιστήμονας
