Από το i-reporter

Την υπόθεση της αυτομόλησης ή απαγωγής του σημαντικού Ιρανού στρατηγού είχε παρακολουθήσει από την αρχή, φίλος και συνεργάτης του i-reporter, ο οποίος μας έστειλε και σχετικό άρθρο που είχε συγγράψει τον Δεκέμβριο του 2006 που δημοσιεύτηκε ένα μήνα αργότερα. Ο τίτλος του άρθρου ήταν χαρακτηριστικός: « Πράκτορας της Δύσης ο ‘πατέρας' της Χεζμπολάχ;». Ακολουθεί το άρθρο του φίλου και συνεργάτη μας:

Σε γνήσιο κατασκοπευτικό θρίλερ εξελίσσεται η εξαφάνιση Ιρανού στρατηγού εν αποστρατεία, πρώην αναπληρωτή υπουργού Άμυνας, Αλί Ρεζά Ασγκάρι, 63 ετών, εξαφανίστηκε από ξενοδοχείο της Κωνσταντινούπολης (Τζεϊλάν) όπου είχε μεταβεί στο πλαίσιο επαγγελματικού ταξιδιού, ενώ κατ' άλλους, η τουρκική μεγαλούπολη αποτελούσε απλώς σταθμό της προπαρασκευασμένης διαφυγής του στη Δύση. Άλλες πηγές αναφέρουν ότι ενώ όντως είχε κλειστεί δωμάτιο στο ξενοδοχείο στο όνομα του Ασγκάρι, αυτός ουδέποτε έφτασε στο ξενοδοχείο. Το μόνο βέβαιο είναι ότι προ της ελεύσεώς του στην Κωνσταντινούπολη (που λογικά και αυτή δε θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη) βρέθηκε στη Δαμασκό, πρωτεύουσα της Συρίας. Προ του «επαγγελματικού ταξιδιού» του στρατηγού, φέρονται να εγκατέλειψαν το Ιράν, άγνωστο με ποιο πρόσχημα, η σύζυγός του, τα δυο του παιδιά και 12 εγγόνια! Η συγκεκριμένη πληροφορία ενισχύει την επιχειρηματολογία όσων υποστηρίζουν ότι πρόκειται για αυτομόληση πράκτορα. Είναι προφανές ότι εάν έμεναν στη χώρα το μέλλον τους δε θα διαγραφόταν και ιδιαίτερα ευοίωνο…

Αρχικά, η ιρανική πλευρά τηρούσε σιγή ιχθύος για το θέμα, παρά το γεγονός ότι η φημολογία σε μεσανατολικά διαδικτυακά φόρουμ συζήτησης οργίαζαν περί της εξαφάνισης. Λίγες ημέρες αργότερα το Ιράν αναγκάστηκε να παραδεχτεί το συμβάν. Είχαν προηγηθεί δηλώσεις του αρχηγού της ιρανικής Αστυνομίας, ταξιάρχου Ισμαήλ Αχμαντί Μογκαντέμ, ο οποίος σύμφωνα με τα ιρανικά ειδησεογραφικά πρακτορεία Fars και IRNA, δήλωσε ότι τον στρατηγό ίσως απήγαγαν δυτικές μυστικές υπηρεσίες λόγω της εμπλοκής του στο υπουργείο Άμυνας του Ιράν. Είναι προφανές ότι αναφερόταν στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ, άρα μόνο τυχαία δεν ήταν η κατεπείγουσα οδηγία για την ενίσχυση μέτρων ασφαλείας στις ισραηλινές διπλωματικές υπηρεσίες στο εξωτερικό…

Ας δούμε όμως τα διαθέσιμα στοιχεία: Στο ρεπορτάζ της η ισραηλινή εφημερίδα Ha'aretz επικαλείται αραβικά Μέσα μαζικής Ενημέρωσης που μετέδωσαν ότι ο Ιρανός στρατηγός ανακρίνεται από πράκτορες δυτικών υπηρεσιών πληροφοριών σε χώρα της Βόρειας Ευρώπης, ενώ επίκειται η μεταφορά του στις Ηνωμένες Πολιτείες. Βρετανικές εφημερίδες εξειδίκευσαν τις πληροφορίες περεταίρω μιλώντας για ΝΑΤΟϊκή βάση στη Γερμανία. Λίγο αργότερα η αμερικανική Washington Post, επικαλούμενη στελέχη των υπηρεσιών πληροφοριών, δημοσίευσε ότι ο στρατηγός συνεργαζόταν πλέον με τη θέλησή του με τους ανακριτές του και πως οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν πλήρη γνώση όσων προέκυπταν. Η διατύπωση προφανώς σκόπευε στο να δημιουργήσει, έστω βραχυπρόθεσμα, αμφιβολίες για το αν και κατά πόσον οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες εμπλέκονταν στην υπόθεση. Ωστόσο, η εφημερίδα The Australian έκανε πρώτη λόγο για πιθανή εμπλοκή των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ (CIA) και του Ισραήλ (Mossad) στην υπόθεση.

Λίγο αργότερα κυκλοφορούσε από ισραηλινή πηγή -που θα είχε θεωρητικά λόγους να επιθυμεί «να θολώσει τα νερά»- η πληροφορία, ότι για το στρατηγό ενδιαφέρονταν οι Αμερικανοί διότι εμπλεκόταν στην προ διμήνου απαγωγή πέντε Αμερικανών στρατιωτών στην πόλη Καρμπάλα, στο Ιράκ. Στόχος του Ιράν μέσω αυτής της ενέργειας ήταν να πετύχουν την απελευθέρωση αξιωματούχων των «Φρουρών της Επανάστασης» που είχαν συλληφθεί. Δεδομένης της εκτέλεσης των Αμερικανών στρατιωτών στη συνέχεια (σύμφωνα με την ίδια πηγή), δικαιούμαστε να συμπεράνουμε ότι το σενάριο θα πρέπει να θεωρηθεί ως ιδιαίτερα ευφάνταστο. Η ισραηλινή εφημερίδα Yediot Aharonot δημοσίευσε άρθρο στο οποίο υποστήριζε ότι ο σταθμός της Mossad στην Κωνσταντινούπολη φαίνεται πως έπαιξε ρόλο στην εξαφάνιση του Ασγκάρι αμέσως μετά την άφιξή του στην πόλη.

Η οργάνωση της επιχείρησης φέρεται να διήρκεσε πολλούς μήνες. Ως πλέον εύσχημο σενάριο προβάλει το ότι οι μυστικές υπηρεσίες του Ιράν είχαν υποπτευθεί τον Ασγκάρι και τον είχαν θέσει υπό παρακολούθηση. Οι αντίστοιχες που χειρίζονταν το στρατηγό, αντιλαμβανόμενες τον κίνδυνο, έσπευσαν να οργανώσουν σχέδιο διαφυγής του ιδίου και της οικογενείας του. Δεδομένων των καθεστωτικών «ιδιομορφιών» στις χώρες της Μέσης Ανατολής, σε περίπτωση που ο Ασγκάρι δε διέφευγε στη Δύση, είναι εξαιρετικά πιθανό το να μην πληροφορούμασταν ποτέ την υπόθεση. Θα συλλαμβανόταν και μετά από εφαρμογή των… προβλεπόμενων σε αυτές τις περιπτώσεις -συχνά ιδιαίτερα αποτελεσματικών- ανακριτικών μεθόδων, ο στρατηγός απλώς θα εξαφανιζόταν, ή θα του συνέβαινε κάποιο ατύχημα. Το καθεστώς δε θα είχε κανένα συμφέρον να επιτρέψει να πληγεί το κύρος του από την αποκάλυψη της παρουσίας τόσο υψηλόβαθμου στελέχους που ήταν πράκτορας των κυριότερων εχθρών του Ιράν. Κατά συνέπεια, δε θα μπορούσε να αποκλειστεί σε αυτή την περίπτωση κηδεία με όλες τις τιμές και την αλήθεια να τη μαθαίναμε (ενδεχομένως, όχι μετά βεβαιότητας), από τον ιστορικό του μέλλοντος και υπό την προϋπόθεση ότι θα είχε προηγηθεί καθεστωτική αλλαγή στο Ιράν.

Ο στρατηγός εν αποστρατεία είχε πολύχρονη θητεία στους «Φρουρούς της Επανάστασης» και θεωρείται από τους ιδρυτές της σιιτικής οργάνωσης Χεζμπολάχ στο Λίβανο τη δεκαετία του 1980.. Υπηρέτησε μάλιστα στη συγκεκριμένη χώρα πολλά χρόνια. Εάν δεν το έχει ήδη πράξει θεωρείται βέβαιο ότι θα είναι σε θέση να δώσει σημαντικές πληροφορίες για το ρόλο του Ιράν στη βομβιστική ενέργεια εναντίον αμερικανικού στρατοπέδου στη Βηρυτό που είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο 245 Αμερικανών πεζοναυτών. Επίσης, είναι εξαιρετικά πιθανό να γνωρίζει για την τύχη του ισραηλινού χειριστή μαχητικού Ρον Αράντ που καταρρίφτηκε στο Λίβανο από πολιτοφυλακή και πουλήθηκε -κυριολεκτικά- στους Ιρανούς. Έκτοτε η τύχη του αγνοείται. Ο στρατηγός δεν είχε εμπλοκή στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Η θητεία του όμως στο υπουργείο Άμυνας της χώρας που ολοκληρώθηκε στις αρχές του 2005 θα δικαιολογούσε το να διαθέτει σημαντικές πληροφορίες για τη Δύση: Μυστικές τοποθεσίες που συνδέονται με το πρόγραμμα, δεδομένης της διασποράς αυτών των εγκαταστάσεων με σκοπό την αποφυγή επανάληψης του προηγουμένου της καταστροφής του ιρακινού πυρηνικού αντιδραστήρα Οσιράκ από τους Ισραηλινούς το 1981. Εξίσου όμως σημαντικές θα πρέπει να θεωρούνται λεπτομερείς πληροφορίες για το συμβατικό οπλοστάσιο του Ιράν και γενικότερα για τον πολυδαίδαλο τομέα εθνικής ασφαλείας της χώρας με τις πολυάριθμες και συχνά αυτόνομες υπηρεσίες και ένοπλα τμήματα που ελέγχονται από διάφορες πτέρυγες του καθεστώτος. Ο πρώην επικεφαλής της Mossad και σημερινό μέλος της Κνέσετ (ισραηλινό Κοινοβούλιο) Ντάνι Γιατόμ, που προφανώς γνώριζε λεπτομερέστατα το «βιογραφικό» και τη δραστηριότητα του Ασγκάρι, έκανε λόγο για πολύ σημαντική εξέλιξη που αφορά ανώτατο ηγετικό στέλεχος του ιρανικού καθεστώτος.

Τι μπορεί όμως να ώθησε το στρατηγό Ασγκάρι να κατασκοπεύει υπέρ των αντιπάλων της πατρίδας του; Εκ πρώτης όψεως και πάντα με βάση τα μέχρι στιγμής διαθέσιμα στοιχεία το οικονομικό κίνητρο θα πρέπει να αποκλειστεί αν και πληροφορίες αναφέρουν επαγγελματικό ταξίδι του το 2003 σε μη κατονομαζόμενη χώρα όπου συνάντησε άτομο με το οποίο στη συνέχεια συνεργάστηκε, το οποίο όμως ήταν πράκτορας ξένης υπηρεσίας: «Ο Ασγκάρι ήταν πλούσιος και πριν το 2003, αν και στη συνέχεια έγινε πολύ πλούσιος» φέρεται να δήλωσε ιρανική πηγή στους βρετανικούς Sunday Times. Αυτό ασφαλώς δεν αναγορεύει το οικονομικό ως πρωταρχικό κίνητρο της δράσης του. Αναπληρωτής υπουργός Άμυνας τοποθετήθηκε το 1997 από την κυβέρνηση του μεταρρυθμιστή προέδρου Μοχάμεντ Χαταμί και θεωρούταν προστατευόμενος του πρώην υπουργού Άμυνας Αλί Σαμχανί. Στις αρμοδιότητές του ενέπιπταν οι «εσωτερικές υποθέσεις» που συνήθως αφορούν υποθέσεις κακοδιαχείρισης του δημοσίου χρήματος από ένστολους και μη που ελέγχονται από το συγκεκριμένο υπουργείο. Φέρεται λοιπόν ότι κατά τη διάρκεια της θητείας του δημιούργησε πολλούς εχθρούς διότι αποκάλυψε πολλά σκάνδαλα στην ιεραρχία των «Φρουρών της Επανάστασης» (Pasdaran). Ο ίδιος φέρεται πως ανήκε στα πιο μετριοπαθή στοιχεία του ιρανικού καθεστώτος και τασσόταν υπέρ της υιοθέτησης μεταρρυθμίσεων και της σταδιακής εξομάλυνσης των σχέσεων με τη Δύση. Αυτό συνεπάγεται ότι οι έρευνές του εστιάστηκαν σκοπίμως προς τους σκληροπυρηνικούς Pasdaran. Η ανάδειξη του Μαχμούντ Αχμαντινεζάντ στον προεδρικό θώκο του Ιράν το 2006 (εξελέγη στις 24 Ιουνίου 2005), θεωρείται βέβαιο ότι επέτεινε την αντίθεση, ή ακόμα και την απέχθειά του για το καθεστώς αφού σήμανε και την απομάκρυνσή του από τις τάξεις του ιρανικού στρατεύματος.

Ως εκ των θέσεων που κατείχε επί σειρά ετών είναι πιθανό να διατηρούσε επαφές με δυτικούς αξιωματούχους. Πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν έκαναν λόγω για στρατολόγησή του από ευρωπαϊκή υπηρεσία πληροφοριών, ούτε τη Mossad, ούτε τη CIA. Αναλύοντας τα δεδομένα ψύχραιμα, το σενάριο αυτό φαντάζει εξαιρετικά εύσχημο. Όσο εχθρικά και να αντιμετώπιζε πτέρυγες του καθεστώτος δεν έπαυε να ήταν Ιρανός αξιωματικός, ο οποίος πιθανότατα δε θα αντιμετώπιζε με τον πιο θετικό τρόπο τόσο τους Αμερικανούς όσο και τους Ισραηλινούς. Ωστόσο, δεν ισχύει το ίδιο για χώρες που διατηρούν πολύ καλές σχέσεις με Ιράν, όπως για παράδειγμα η Γερμανία και η Γαλλία, παρά την επικριτική ρητορική που αναπτύσσουν κατά περιπτώσεις σε επίσημο επίπεδο. Τις χώρες αυτές δεν τις αναφέραμε τυχαία: Αμφότερες διαθέτουν εξαιρετικά ικανές και ιδιαιτέρως δραστήριες στη Μέση Ανατολή υπηρεσίες πληροφοριών, κυρίως όμως στο Λίβανο, χώρα όπου υπηρέτησε επί πολλά χρόνια ο Ασγκάρι ως ο πλέον υψηλόβαθμος Ιρανός στρατιωτικός που είχε μάλιστα καθοριστικό ρόλο στην ίδρυση της Χεζμπολάχ. Να θυμηθούμε επίσης τους παραδοσιακούς δεσμούς των Γάλων με το Λίβανο από την εποχή της Κοινωνίας των Εθνών και τη διαρκή προσπάθεια ανάκτησης του παραδοσιακού τους ρόλου, καθώς επίσης και τις συνεχείς διαμεσολαβήσεις των γερμανικών μυστικών υπηρεσιών -που διαθέτουν εξαιρετικές προσβάσεις ακόμα και με ομάδες χαρακτηρισμένες ως τρομοκρατικές οργανώσεις- όποτε προκύπτει κάποιο πρόβλημα μεταξύ αραβικών οργανώσεων (πολλές εκ των οποίων ελέγχονται από το Ιράν, άρα διατηρούσαν σχέσεις με τον Ασγκάρι) και Ισραήλ. Συνυπολογίζοντας βέβαια την πληροφορία ότι ο Ασγκάρι «ανακρινόταν» σε βάση του ΝΑΤΟ στη Γερμανία, θεωρούμε ότι η πιθανότητα να ξεκίνησε η στρατολόγηση του Ιρανού στρατηγού, αλλά και ο έλεγχός του στη συνέχεια (handling of the agent) από τις γερμανικές μυστικές υπηρεσίες είναι αρκετά υψηλή. Στο πλαίσιο της συνεργασίας των Συμμαχικών υπηρεσιών πληροφοριών μπορεί να εξηγηθεί η εμπλοκή κι άλλων «παραγόντων» στη συνέχεια.

Επειδή όμως όλα αυτά τα «περιστατικά» δεν παύουν να έχουν πολιτικές επιπτώσεις θα πρέπει να επισημάνουμε ότι μια -σχεδόν νομοτελειακή- συνέπεια θα είναι η εκμετάλλευση της υπόθεσης από τους σκληροπυρηνικούς του ιρανικού καθεστώτος που θα κατηγορήσουν τους μεταρρυθμιστές ότι στους κόλπους τους εκτρέφουν προδότες. Το αν θα συμβάλει στην τελική ενίσχυση αυτού του «στρατοπέδου» θα εξαρτηθεί από τα αντανακλαστικά της ιρανικής κοινωνίας που δείχνει να εγκαταλείπει τον Αχμαντινεζάντ και την εξτρεμιστική ρητορική του, αφού διαπιστώνει ότι τα καθημερινά του προβλήματα μένουν άλυτα ενώ τα σύννεφα του πολέμου όλο και πυκνώνουν…