Με τον Γιώργο Λιλλήκα
Το πλέον προβεβλημένο, σε βαθμό τετριμμένου, δίλημμα που τίθεται στο λαό είναι: «Διζωνική, Δικοινοτική Ομοσπονδία ή Διχοτόμηση». Ασφαλώς κανένας από αυτούς που προσφεύγουν σ’ αυτό το δίλημμα – εκβιασμό, δεν μπαίνει στον κόπο να μας πει, τι σημαίνει Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία όχι θεωρητικά, αλλά συγκεκριμένα, με βάση τα όσα συζητούνται ή και έχουν συμφωνηθεί. Να μας εξηγήσει ποιο θα είναι το περιεχόμενο της υπό διαπραγμάτευσιν λύσης.Η διχοτόμηση λίγο-πολύ όλοι γνωρίζουμε τι είναι. Είναι ο διαχωρισμός του λαού στα δύο, ο διαμελισμός του εδάφους, η παράνομη παρουσία των τουρκικών στρατευμάτων στη γη μας, είναι η συνέχιση της προσφυγιάς, η αύξηση του αριθμού των εποίκων, κ.λπ. Όλα αυτά τα βιώνουμε από το 1974 και εντεύθεν, και θεωρούμε ότι αυτή η κατάσταση είναι άδικη και απαράδεκτη.
Για 36 χρόνια αγωνιζόμαστε, για να ανατρέψουμε αυτά τα δεδομένα της διχοτόμησης. Κύριο όπλο στον αγώνα μας είναι η Κυπριακή Δημοκρατία, μέλος του ΟΗΕ, κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι το Κράτος μας που τυγχάνει διεθνούς αναγνώρισης.
Η λύση που η Τουρκία και η τουρκοκυπριακή ηγεσία οραματίζονται οδηγεί σε επανένωση του λαού, των εδαφών και των θεσμών, ή πρόκειται για μιαν άλλη μορφή διχοτόμησης, με νομιμοποιημένο καθεστώς; Ποιο από τα δεδομένα και χαρακτηριστικά της διχοτόμησης ανατρέπει η υπό διαπραγμάτευσιν λύση; Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της λύσης που διαπραγματευόμαστε; Με βάση τις θέσεις που κατέθεσε η τουρκική πλευρά, τα όσα έχουμε αποδεχθεί ή συζητούμε, η λύση που προδιαγράφεται:
– Θα είναι ένα Συνεταιριστικό Κράτος, που θα το δημιουργήσουν δύο Συνιστώντα Κράτη. Το νέο Συνεταιριστικό Κράτος είναι αυτό που θα έχει τη διεθνή οντότητα και αναγνώριση. Δεν θα είναι συνέχεια ή μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά ένα νέο Κράτος, στο οποίο θα μεταφερθεί η διεθνής αναγνώριση. Δηλαδή η Κυπριακή Δημοκρατία θα πάψει να έχει διεθνή οντότητα και στην περίπτωση αποχώρησης των Τουρκοκυπρίων ή κατάρρευση της συμφωνίας, θα αρχίσουμε αγώνα για να πετύχουμε διεθνή αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας.
– Θα είναι μια Συνομοσπονδία υπό τον μανδύα της Ομοσπονδίας
– Θα έχει τρεις ιθαγένειες: μια της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης και δύο εσωτερικές ιθαγένειες για τα Συνιστώντα Κράτη.
– Το κάθε Συνιστών Κράτος θα έχει ομοιογενή εθνική σύνθεση, δηλαδή δεν θα υπάρξει επανένωση του λαού, άρα ούτε επιστροφή των προσφύγων.
– Θα εξισώνει το 82% των Ελληνοκυπρίων με το 18% των Τουρκοκυπρίων σε όλους τους ανεξάρτητους θεσμούς του Κράτους, στη λήψη των αποφάσεων για ευρωπαϊκά θέματα με ομοφωνία, κλπ.
– Θα έχει εκ Περιτροπής Πρόεδρο με εκτελεστική εξουσία.
– Θα επιτρέπει μέσα από το μηχανισμό επίλυσης αδιεξόδων, στη μειοψηφία του 18% να επιβάλλει τη βούλησή της επί της πλειοψηφίας του 82%.
Ασφαλώς, αναμένεται ή υπάρχει ελπίδα ότι η συμφωνία λύσης θα προβλέπει την επιστροφή κάποιων εδαφών. Ποιων εδαφών και πότε, είναι άγνωστο. Αναμένεται, ακόμα, ότι κάποιοι πρόσφυγες θα μπορούν να διεκδικήσουν μέρος της περιουσίας τους. Πόσοι και υπό ποίους όρους και προϋποθέσεις, παραμένει άγνωστο. Πριν από τις τελευταίες αποφάσεις του ΕΔΑΔ, η τουρκική πλευρά επέμενε στην ανταλλαγή περιουσιών και στην αποζημίωση. Η δική μας πλευρά συμφώνησε σε κατηγοριοποίηση των περιουσιών. Τώρα, μετά τις ευνοϊκές για την τουρκική πλευρά αποφάσεις του ΕΔΑΔ, θα γίνει πιο συνεταιριστική ή πιο αδιάλλακτη η Άγκυρα;
Με δύο λόγια, η λύση που προδιαγράφεται κάθε άλλο παρά επανενώνει την Κύπρο. Αντίθετα, διχοτομεί την Κύπρο σε όλα τα επίπεδα, προσφέροντας επιπλέον στην τουρκική πλευρά την εκ Περιτροπής Προεδρία και έλεγχο επί του συνόλου της Κύπρου, ενώ αποστερεί τους Ελληνοκύπριους από το διεθνές αναγνωρισμένο Κράτος, την Κυπριακή Δημοκρατία.
Το εκβιαστικό δίλημμα που κάποιοι μας θέτουν στην πραγματικότητα είναι: «νόμιμη διχοτόμηση με έλεγχο της Τουρκίας και επί των ελεύθερων περιοχών και χωρίς τη διεθνώς αναγνωρισμένη Κυπριακή Δημοκρατία, ή παράνομη διχοτόμηση;».
Ασφαλώς και οι δύο επιλογές είναι απαράδεκτες. Όσοι προσφέρουν μόνο αυτές τις επιλογές σπρώχνουν τον λαό στη δεύτερη επιλογή, απλά και μόνο για να διατηρήσει τουλάχιστον την κρατική του οντότητα. Ο λαός μας δικαιούται καλύτερες επιλογές. Αυτό, όμως, προϋποθέτει μιαν άλλη διεκδικητική πολιτική και μιαν άλλη πολυεπίπεδη εξωτερική πολιτική.
